Армянская мова

Армянская
Հայերէն
Ужываецца ў	Армэніі, Расеі, Францыі, Іране ды іншых краінах сьвету
Рэгіён	Каўказ
Колькасьць карыстальнікаў	9 мільёнаў
Клясыфікацыя	Індаэўрапейская сям'я Палеабалканская галіна Грэка-фрыгійска-балканская група Фрыгійска-армянская падгрупа Армянская
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў	Армэніі Нагорны Карабах
Рэгулюецца	—
Статус:	1 дзяржаўная[d]
Пісьмо	армянскае пісьмо[d]
Коды мовы
ISO 639-1	hy
ISO 639-2(Б)	arm
ISO 639-2(Т)	hye
ISO 639-3	hye
SIL	ARM

Армя́нская мо́ва — адна з індаэўрапейскіх моваў. Аўтахтонная мова Закаўказьзя ды Малой Азіі. Карыстаецца арыгінальным пісьмом, створаным Мэсропам Маштоцам у 405-406 гадох. Да гэтага тэксты на армянскай мове запісваліся, верагодна, грэцкім ды арамейскім пісьмом. Шэраг твораў антычнай літаратуры дайшоў да нас толькі ў перакладзе на армянскую; акрамя таго лічыцца, што пераклады на старажытнаармянскую мову зьяўляюцца самымі блізкімі да арыгіналу паводле зьместу. Існуе меркаваньне, што армянская мова роднасная мёртвай фрыгійскай мове.

У працэсе разьвіцьця армянскай мовы вылучаюць тры пэрыяды:

1. старажытны (з часу стварэньня альфабэту ў 5 стагодзьдзі да 11 стагодзьдзя; назва мовы старажытных пісьмовых помнікаў - грабар)
2. сярэдні (12 – 16 стагодзьдзі), напачатку 16 стагодзьдзя Акоп Мегапарт пачаў друкаваць першыя кнігі на армянскай мове.
3. новы (з 17 стагодзьдзя).

Сучасная армянская мова існуе ў двух варыянтах. Усходні варыянт (ашхарабар) заснаваны на арарацкім дыялекце, ім карыстаюцца ў Армэніі, Іране, краінах былога СССР. Заходні варыянт, заснаваны на канстантынопальскім дыялекце, распаўсюджаны ў турэцкай Армэніі, армянскіх дыяспарах у розных краінах Эўропы ды Амэрыкі.

У фанетыцы вылучаюць 6 галосных ды 30 зычных гукаў. Напрацягу свайго разьвіцьця армянская мова страціла характарыстыку працягласьці галосных гукаў. Зычныя маюць тры шэрагі: звонкія, глухія і з прыдыханьнем.

Вонкавыя спасылкі

Армянская мова — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў