Сьвятая (гара): розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат дадаў: es:Monte Dzyarzhynskaya
Xqbot (гутаркі | унёсак)
д робат зьмяніў: et:Dziaržynskaja
Радок 57: Радок 57:
[[cs:Dzjaržynskaja hara]]
[[cs:Dzjaržynskaja hara]]
[[de:Dsjarschynskaja Hara]]
[[de:Dsjarschynskaja Hara]]
[[et:Dziaržynskaja]]
[[en:Dzyarzhynskaya Hara]]
[[en:Dzyarzhynskaya Hara]]
[[eo:Dzerĵinskaja Hara]]
[[es:Monte Dzyarzhynskaya]]
[[es:Monte Dzyarzhynskaya]]
[[eo:Dzerĵinskaja Hara]]
[[et:Dzjaržõnskaja]]
[[fi:Dzjaržynskin mäki]]
[[fr:Mont de Dzerjinski]]
[[fr:Mont de Dzerjinski]]
[[lt:Dzeržinskio kalva]]
[[lt:Dzeržinskio kalva]]
[[nn:Dziarzjynskaja]]
[[no:Dziarzjynskaja]]
[[no:Dziarzjynskaja]]
[[nn:Dziarzjynskaja]]
[[pl:Góra Dzierżyńska]]
[[pl:Góra Dzierżyńska]]
[[ru:Дзержинская (гора)]]
[[ru:Дзержинская (гора)]]
[[sl:Dzeržinska gora]]
[[sl:Dzeržinska gora]]
[[fi:Dzjaržynskin mäki]]
[[uk:Дзержинська гора]]
[[uk:Дзержинська гора]]

Вэрсія ад 05:58, 24 ліпеня 2010

Сьвятая
Камень на гары
Найвышэйшы пункт
Вышыня 345 м н. у. м.
Геаграфія
Месцазнаходжаньне Дзяржынскі раён
Кантынэнт Эўропа
Краіна Беларусь
Горная сыстэма Менскае ўзвышша
Узыходжаньне
Клясычны маршрут пешшу
Сьвятая на мапе Беларусі
Сьвятая
Сьвятая
Сьвятая

Сьвята́я1958 году — Дзяржы́нская) — гара, найвышэйшы пункт Менскага ўзвышша і Беларусі. Вышыня над узроўнем мора — 345 мэтраў, бачная вышыня 40—50 м.

Знаходзіцца ля вёскі Скірмунтава, за 20 км на поўнач ад Койданава (Дзяржынску) і за 30 на паўднёвы захад ад Менску.

Агульныя зьвесткі

Гару складаюць марэны, пакрытыя суглінкамі і супяскамі, якія сфармаваліся падчас паазерскага зьледзяненьня.

Ля падножжа гары пачынаюцца рэчкі, што належаць да басэйнаў Нёмана і Дняпра. Гэта Пціч, Іслач, Сула, Вуса.

Паўднёва-заходнія схілы стромкасьцю да 5º, паўночныя і ўсходнія схілы спадзістыя — да 2º, разараныя. 15 % тэрыторыі на паўночным захадзе пад маладым лесам.

Папулярны аб’ект пешаходнага турызму.

Гісторыя

Назва гары, верагодна, паходзіць з дахрысьціянскіх часоў, калі на ёй знаходзілася паганскае капішча. Паводле мясцовага паданьня разьмешчаная на гары вёска Скірмунтава атрымала сваю назву ў гонар беларускага асілка «Скірмуня», што здабыў перамогу ў бітве з татарамі.

У першай палове XX стагодзьдзя пасьля прыходу савецкай улады тэрыторыя гары апынулася ў складзе мэхдвара саўгасу «Камсамолец». У часы сталінскіх рэпрэсіяў, якія праводзілі супрацоўнікі НКУС пад лёзунгамі барацьбы са шпіёнамі-здраднікамі і варожымі элемэнтамі, у прымежнай зоне (за шэсьць кілямэтраў ад межаў міжваеннай Польскай Рэспублікі) шматлікія жыхары вёскі былі высланыя на Салаўкі і ў Сыбір, ніхто зь іх не вярнуўся[1]. Падчас Другой сусьветнай вайны 30 ліпеня 1943 року фашысцкія карнікі ўшчэнт спалілі вёску разам з 140 мірнымі жыхарамі.

У 1958 годзе бальшавікі перайменавалі Сьвятую гару ў «Дзяржынскую» ў гонар савецкага партыйнага дзеяча, аднаго з арганізатараў «чырвонага тэрору»[2]Фэлікса Дзяржынскага.

У канцы XX стагодзьдзя на вяршыні гары паставілі памятны знак «Гара Дзяржынская. Вышэйшая кропка Беларусі. Вышыня 345 мэтраў над узроўнем мора». На пачатку XXI стагодзьдзя тэрыторыю гары добраўпарадкавалі.

Крыніцы

Літаратура

Вонкавыя спасылкі