Сьвіслач (басэйн Дняпра): розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д робат дадаў: es:Sviloch
афармленьне
Радок 2: Радок 2:
{{Рака
{{Рака
| назва = Сьвіслач
| назва = Сьвіслач
| арыгінальная_назва =
| арыгінальная_назва =
| выява = Belarus-Svislach River-1.jpg
| выява = Belarus-Svislach River-1.jpg
| подпіс = Рака Сьвіслач
| подпіс = Рака Сьвіслач
| даўжыня = 285 км
| даўжыня = 285 км
| выток = каля в. [[Шапавалы]]
| выток = каля в. [[Шапавалы (Валожынскі раён)|Шапавалы]]
| вышыня_вытоку =
| вышыня_вытоку =
| вусьце = [[Бярэзіна]]
| вусьце = [[Бярэзіна]]
| вышыня вусьця =
| вышыня вусьця =
| сьцёк = 40—50 м³/с
| сьцёк = 40—50 м³/с
| нахіл = 0,5 ‰
| нахіл = 0,5 ‰
| плошча_басэйну = 5,2 тыс. км²
| плошча_басэйну = 5,2 тыс. км²
| краіны_басэйну = [[Беларусь]]
| краіны_басэйну = [[Беларусь]]
| левыя_прытокі =
| левыя_прытокі =
| правыя_прытокі =
| правыя_прытокі =
| мапа =
| мапа =
| катэгорыя_вікісховішча = Svislach River
| катэгорыя_вікісховішча = Svislach River
}}
}}
'''Сьвіслач''' — рака ў [[Менская вобласьць|Менскай]] і [[Магілёўская вобласьць|Магілёўскай]] абласьцях, правы прыток ракі [[Бярэзіна]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Даўжыня 285 км. Плошча вадазбору 5,2 тыс. км². [[Рок (год)|Сярэднярочны]] расход вады ў вусьці каля 40—50 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 [[праміле|‰]].

'''Сьвіслач''' — рака ў [[Менская вобласьць|Менскай]] і [[Магілёўская вобласьць|Магілёўскай]] абласьцях, правы прыток ракі [[Бярэзіна]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Даўжыня 285 км. Плошча вадазбору 5,2 тыс. км². [[рок (год)|Сярэднярочны]] расход вады ў вусьці каля 40—50 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 [[праміле|‰]].


== Асноўныя прытокі ==
== Асноўныя прытокі ==
* ''Праваруч'': [[Цітаўка]], [[Талька]], [[Сіняя]], [[Няміга]].
* ''Праваруч'': [[Цітаўка]], [[Талька]], [[Сіняя]], [[Няміга]].
* ''Леваруч'': [[Вяча]], [[Волма (рака)|Волма]], [[Балачанка]].
* ''Леваруч'': [[Вяча]], [[Волма (басэйн Дняпра)|Волма]], [[Балачанка]].


== На рацэ ==
== На рацэ ==
* ''[[Места|Месты]]'': [[Менск]], [[Заслаўе]].
* ''[[Места|Месты]]'': [[Менск]], [[Заслаўе]].
* ''[[Гарадзкі пасёлак|Мястэчкі]]'': [[Сьвіслач (Менская вобласьць)|Сьвіслач]].
* ''[[Гарадзкі пасёлак|Мястэчкі]]'': [[Сьвіслач (Менская вобласьць)|Сьвіслач]].
* ''Вадасховішчы'': [[Заслаўскае вадасховішча|Заслаўскае]], [[Крыніца (вадасховішча)|Крыніца]], [[Дразды (вадасховішча)|Дразды]], [[Камсамольскае возера|Камсамольскае возера]], [[Чыжоўскае вадасховішча|Чыжоўскае]], [[Асіповіцкае вадасховішча|Асіповіцкае]].
* ''Вадасховішчы'': [[Заслаўскае вадасховішча|Заслаўскае]], [[Крыніца (вадасховішча)|Крыніца]], [[Дразды (вадасховішча)|Дразды]], [[Камсамольскае возера (Менск)|Камсамольскае возера]], [[Чыжоўскае вадасховішча|Чыжоўскае]], [[Асіповіцкае вадасховішча|Асіповіцкае]].


== Агульныя зьвесткі ==
== Агульныя зьвесткі ==
Пачынаецца на [[Менскае ўзвышша|Менскім узвышшы]] за 1,5 км на паўднёвы ўсход ад вёскі [[Шапавалы]] [[Валожынскі раён|Валожынскага раёну]], вусьце на паўднёва-ўсходняй ускраіне мястэчка [[Сьвіслач (гарадзкі пасёлак)|Сьвіслач]] [[Асіповіцкі раён|Асіповіцкага раёну]].
Пачынаецца на [[Менскае ўзвышша|Менскім узвышшы]] за 1,5 км на паўднёвы ўсход ад вёскі [[Шапавалы (Валожынскі раён)|Шапавалы]] [[Валожынскі раён|Валожынскага раёну]], вусьце на паўднёва-ўсходняй ускраіне мястэчка [[Сьвіслач (гарадзкі пасёлак)|Сьвіслач]] [[Асіповіцкі раён|Асіповіцкага раёну]].


Даліна ў вытокавай частцы У-падобная і скрынкападобная, у сярэдняй плыні пераважна трапэцападобная, у нізкай — невыразная або трапэцападобная, шырыня яе ў вярхоўі 0,4—0,6 км, у сярэдняй і нізкай плыні 1—2 км. Схілы ў высокай і сярэдняй плыні ўмерана стромкія, радзей спадзістыя (вышыня 10—12 м), парэзаныя далінамі прытокаў. [[Абалона]] двухбаковая (радзей аднабаковая), чаргуецца па берагах, парэзаная старыцамі і мэліярацыйнымі каналамі, пераважна адкрытая. Шырыня яе 0,3—0,5 км у высокай і 0,8—1 км у нізкай плыні.
Даліна ў вытокавай частцы У-падобная і скрынкападобная, у сярэдняй плыні пераважна трапэцападобная, у нізкай — невыразная або трапэцападобная, шырыня яе ў вярхоўі 0,4—0,6 км, у сярэдняй і нізкай плыні 1—2 км. Схілы ў высокай і сярэдняй плыні ўмерана стромкія, радзей спадзістыя (вышыня 10—12 м), парэзаныя далінамі прытокаў. [[Абалона]] двухбаковая (радзей аднабаковая), чаргуецца па берагах, парэзаная старыцамі і мэліярацыйнымі каналамі, пераважна адкрытая. Шырыня яе 0,3—0,5 км у высокай і 0,8—1 км у нізкай плыні.
Радок 49: Радок 48:


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі}}
* Блакiтная кнiга Беларусi: Энцыкл. / БелЭн; Рэдкал.: Н.А. Дзiсько i iнш. — Мн.: БелЭн, 1994.
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл./ БелСЭ; Редкол.: И.П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл./ БелСЭ; Редкол.: И.П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.

Вэрсія ад 18:05, 2 чэрвеня 2010

Рака
Сьвіслач
Рака Сьвіслач
Рака Сьвіслач
Агульныя зьвесткі
Выток каля в. Шапавалы
Вусьце Бярэзіна
Краіны басэйну Беларусь
Вобласьці Менская вобласьць і Беларусь[1]
Даўжыня 285 км
Сярэднегадавы сьцёк 40—50 м³/с
Плошча басэйну 5,2 тыс. км²
Нахіл воднай паверхні 0,5 ‰

Сьвіслач — рака ў Менскай і Магілёўскай абласьцях, правы прыток ракі Бярэзіна (басэйн Дняпра). Даўжыня 285 км. Плошча вадазбору 5,2 тыс. км². Сярэднярочны расход вады ў вусьці каля 40—50 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 .

Асноўныя прытокі

На рацэ

Агульныя зьвесткі

Пачынаецца на Менскім узвышшы за 1,5 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Шапавалы Валожынскага раёну, вусьце на паўднёва-ўсходняй ускраіне мястэчка Сьвіслач Асіповіцкага раёну.

Даліна ў вытокавай частцы У-падобная і скрынкападобная, у сярэдняй плыні пераважна трапэцападобная, у нізкай — невыразная або трапэцападобная, шырыня яе ў вярхоўі 0,4—0,6 км, у сярэдняй і нізкай плыні 1—2 км. Схілы ў высокай і сярэдняй плыні ўмерана стромкія, радзей спадзістыя (вышыня 10—12 м), парэзаныя далінамі прытокаў. Абалона двухбаковая (радзей аднабаковая), чаргуецца па берагах, парэзаная старыцамі і мэліярацыйнымі каналамі, пераважна адкрытая. Шырыня яе 0,3—0,5 км у высокай і 0,8—1 км у нізкай плыні.

У вярхоўі ад вёскі Векшыцы, дзе рака зьяўляецца часткай канала Вялейска-Менскай воднай сыстэмы, шырыня рэчышча да Заслаўскага вадасховішча 20—25 м. Рэчышча ў межах Менску і ніжэй да вёскі Каралішчавічы Менскага раёну на 7 невялікіх дзялянках агульнай працягласьцю 7,9 км каналізаваная. У межах Менску рака ўтварае 8 лукавінаў. У цэнтры места берагі забэтанаваныя, добраўпарадкаваныя. У сярэдняй і нізкай плыні рэчышча мэандруе, глыбокаўрэзанае, зьвілістае, шырынёй 25—30 м, ніжэй плаціны Асіповіцкага вадасховішча — да 50 м. Берагі ў нізкай плыні вышынёй 2—3 м, месцамі 6—8 м.

Прыродны рэжым ракі зарэгуляваны каскадам вадасховішчаў. На сьцёк уплывае перапампоўка вады з ракі Вяльля па Вялейска-Менскай воднай сыстэме. 3 вадасховішча Дразды частка сьцёку паступае ў Сьляпянскую водную сыстэму, у пэрспэктыве паступіць у Лошыцкую водную сыстэму, што дасьць магчымасьць стварыць воднае кола ў Менску агульным працягам каля 50 км. Лядовы рэжым значна зьмяніўся пасьля пабудовы Вялейска-Менскай воднай сыстэмы. Да яе будаўніцтва рака замярзала ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом у 2-й палове сакавіка, найбольшыя ўзроўні вады ў 1-й дэкадзе красавіка, трываласьць разводзьдзя 50 дзён; пасьля будаўніцтва рэжым ракі мала вывучаны.

Рака цячэ па цэнтральнай частцы Менскага ўзвышша і па заходняй ускраіне Цэнтральнабярэзінскай раўніны. Пераважаюць штучныя вадаёмы — вадасховішчы й рыбагаспадарчыя сажалкі. Рэчышча зьвілістае, вольна мэандруе, ніжэй плацінаў Камсамольскага возера — выпраставанае. Дно роўнае, пясковае й пяскова-глеістае. Берагі стромкія і спадзістыя, нярэдка абрынаюцца й забалочваюцца. Рэжым ракі вывучаўся на 19 пастах.[2]

Жывёльны сьвет

Крыніцы

Літаратура

  • Блакітная кніга Беларусі: энцыкл / Рэдкал.: Н. А. Дзісько, М. М. Курловіч, Я. В. Малашэвіч і інш.; Маст. В. Г. Загародні. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — ISBN 5-85700-133-1
  • Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.
  • Природа Белоруссии: Попул. энцикл./ БелСЭ; Редкол.: И.П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
  • Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды. — Мн., 2005. — 135с.

Вонкавыя спасылкі

Сьвіслач (басэйн Дняпра)сховішча мультымэдыйных матэрыялаў