Юзэф Пілсудзкі: розьніца паміж вэрсіямі
Няма апісаньня зьменаў |
Няма апісаньня зьменаў |
||
Радок 75: | Радок 75: | ||
'''Юзэф Пілсудзкі''' ({{мова-pl|Józef Klemens Piłsudski}}) — польскі маршал і палітык. |
'''Юзэф Пілсудзкі''' ({{мова-pl|Józef Klemens Piłsudski}}) — польскі маршал і палітык. |
||
Нарадзіўся [[5 сьнежня]] [[1867]] года ў вёсцы [[Зулаў]] (польск. ''Zułów'', літ. ''Zalavas'') [[Сьвянцянскі павет (Расейская імпэрыя)|Сьвянцянскага павету]] [[Віленская губэрня|Віленскай губэрні]], у шляхецкай сям'і. У дзяцінстве вызначаў сябе ў якасьці [[ліцьвін]]а, а па некаторых зьвестках - і [[беларусы|беларусам]]<ref>[http://www.svitanak.lv/public/?id=66&ln=br&news_id=63 Беларусь – близкая и незнакомая. Встреча в Риге с писателем Владимиром Орловым] {{ref-ru}}</ref>. Пачаў вывучаць мэдыцыну ў [[Харкаў|Харкаве]], у студэнцкія гады далучыўся да радыкальнай сацыялістычнай арганізацыі "Народная Воля", за што быў адлічаны з унівэрсытэту, пасьля чаго Пілсудзкі вярнуўся у [[Вільня|Вільню]]. |
Нарадзіўся [[5 сьнежня]] [[1867]] года ў вёсцы [[Зулаў]] (польск. ''Zułów'', літ. ''Zalavas'') [[Сьвянцянскі павет (Расейская імпэрыя)|Сьвянцянскага павету]] [[Віленская губэрня|Віленскай губэрні]], у шляхецкай сям'і. У дзяцінстве вызначаў сябе ў якасьці [[ліцьвін]]а<ref>[http://www.rimv.ru/aeroport/29_Pilsudski.htm Александр Просандеев, Любимец поляков, гроза «конституток»]</ref>, а па некаторых зьвестках - і [[беларусы|беларусам]]<ref>[http://www.svitanak.lv/public/?id=66&ln=br&news_id=63 Беларусь – близкая и незнакомая. Встреча в Риге с писателем Владимиром Орловым] {{ref-ru}}</ref>. Пачаў вывучаць мэдыцыну ў [[Харкаў|Харкаве]], у студэнцкія гады далучыўся да радыкальнай сацыялістычнай арганізацыі "Народная Воля", за што быў адлічаны з унівэрсытэту, пасьля чаго Пілсудзкі вярнуўся у [[Вільня|Вільню]]. |
||
У сьнежні [[1886]] года Пілсудзкі з братам [[Браніслаў Пілсудзкі|Браніславам]] накіраваўся ў [[Санкт-Пецярбург]] з мэтай падрыхтоўкі замаха на цара [[Аляксандр III|Аляксандра III]] (1845–1894). [[13 сакавіка]] [[1887]] года загаворшчыкаў арыштавалі і зьняволілі ў [[Петрапаўлаўская крэпасьць|Петрапаўлаўскай крэпасьці]] ў Санкт-Пецярбургу. У склад групы загаворшчыкаў таксама ўваходзіў брат [[Уладзімер Ленін|Леніна]] [[Аляксандар Ульянаў]]. Пілсудзкаму прысудзілі 5 гадоў пазбаўленьня свабоды і дэпартавалі ў [[Сыбір]]. |
У сьнежні [[1886]] года Пілсудзкі з братам [[Браніслаў Пілсудзкі|Браніславам]] накіраваўся ў [[Санкт-Пецярбург]] з мэтай падрыхтоўкі замаха на цара [[Аляксандр III|Аляксандра III]] (1845–1894). [[13 сакавіка]] [[1887]] года загаворшчыкаў арыштавалі і зьняволілі ў [[Петрапаўлаўская крэпасьць|Петрапаўлаўскай крэпасьці]] ў Санкт-Пецярбургу. У склад групы загаворшчыкаў таксама ўваходзіў брат [[Уладзімер Ленін|Леніна]] [[Аляксандар Ульянаў]]. Пілсудзкаму прысудзілі 5 гадоў пазбаўленьня свабоды і дэпартавалі ў [[Сыбір]]. |
Вэрсія ад 01:35, 15 лютага 2010
Гэта — накід артыкула пра палітыка. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
Юзэф Пілсудзкі | |
Маршал Юзэф Пілсудзкі | |
15 жніўня 1930 — 4 сьнежня 1930 | |
Папярэднік | Валеры Славэк[d] |
Наступнік | Валеры Славэк[d] |
2 кастрычніка 1926 — 27 чэрвеня 1928 | |
Папярэднік | Казімеж Барталь[d] |
Наступнік | Казімеж Барталь[d] |
27 жніўня 1926 — 12 траўня 1935 | |
Наступнік | Эдвард Рыдз-Сьміглы |
14 лістапада 1918 — 9 сьнежня 1922 | |
Наступнік | Габрыэль Нарутовіч |
Асабістыя зьвесткі | |
Нарадзіўся: |
5 сьнежня 1867 Зулаў, Сьвянцянскі павет, Віленскай губэрні, Расейская імпэрыя |
Памёр: |
12 траўня 1935 Варшава, Польская Рэспубліка |
Партыя: | |
Сужэнец: | Aleksandra Piłsudska[d] і Maria Piłsudska[d] |
Дзеці: | Jadwiga Piłsudska[d] і Wanda Piłsudska[d] |
Бацька: | Юзэф Вінцэнт Пілсудзкі[d] |
Маці: | Марыя Пілсудзкая[d] |
Адукацыя: | |
Узнагароды: | |
[[commons:Category:Józef Piłsudski|]] ў Вікісховішчы |
Юзэф Пілсудзкі (па-польску: Józef Klemens Piłsudski) — польскі маршал і палітык.
Нарадзіўся 5 сьнежня 1867 года ў вёсцы Зулаў (польск. Zułów, літ. Zalavas) Сьвянцянскага павету Віленскай губэрні, у шляхецкай сям'і. У дзяцінстве вызначаў сябе ў якасьці ліцьвіна[1], а па некаторых зьвестках - і беларусам[2]. Пачаў вывучаць мэдыцыну ў Харкаве, у студэнцкія гады далучыўся да радыкальнай сацыялістычнай арганізацыі "Народная Воля", за што быў адлічаны з унівэрсытэту, пасьля чаго Пілсудзкі вярнуўся у Вільню.
У сьнежні 1886 года Пілсудзкі з братам Браніславам накіраваўся ў Санкт-Пецярбург з мэтай падрыхтоўкі замаха на цара Аляксандра III (1845–1894). 13 сакавіка 1887 года загаворшчыкаў арыштавалі і зьняволілі ў Петрапаўлаўскай крэпасьці ў Санкт-Пецярбургу. У склад групы загаворшчыкаў таксама ўваходзіў брат Леніна Аляксандар Ульянаў. Пілсудзкаму прысудзілі 5 гадоў пазбаўленьня свабоды і дэпартавалі ў Сыбір.
З 1893 года Пілсудзкі становіцца актыўным удзельнікам Польскай Сацыялістычнай Партыі ў межах Расейскай Імпэрыі і адным зь яе кіраўнікоў. Адзінымі мясьцінамі, дзе прыхільнікам Пілсудзкага не перашкаджалі займацца арганізацыйнымі справамі партыі, былі аўстрыйская Галіцыя і некаторыя часткі Сылезіі. Адпаведна і ў час Першай сусьветнай вайны Пілсудзкі адстойваў інтарэсы польскай незалежнасьці на баку Габсбургаў.
Зразумеўшы, што Траісты саюз не падтрымлівае волю і намаганьні да ўсталяваньня неабмежаванай незалежнасьці Польшчы і проста цягне час, Пілсудзкі адмовіўся ад прысягі вернасьці аўстра-вугорскаму імпэратару. Ва ўзаемаадносінах бакоў вызначыўся пералом і неўзабаве, у 1917 годзе, Пілсудзкага арыштавалі ў Магдэбургу нямецкія ўлады. З Магдэбургу ў пачатку 1918 года Пілсудзкі прызначыў Эдварда Рыдзь-Сьміглага галоўным камандантам падпольнай Польскай ваеннай арганізацыі (Polska Organizacja Wojskowa).
У сумятні Лістападаўскай рэвалюцыі было вырашана адправіць Юзэфа Пілсудзкага ў суправаджэньні Гары Графа Кэслера ў Бэрлін, а адтуль цягніком у Варшаву, дзе Пілсудзкага з захапленьнем сустрэла насельніцтва.
22 красавіка 1919 году Пілсудзкі выступіў са зваротам «Да жыхароў былога Вялікага Княства Літоўскага», у якім абяцаў ня ўмешвацца ва ўнутраныя справы беларускага і літоўскага народаў і даць ім права самім вырашаць свой лёс «без якога-небудзь гвалту або націску з боку Польшчы».
18 верасьня 1919 г., пасьля таго, як польскія войскі занялі горад, у Менску адбылася ўрачыстая сустрэча Ю.Пілсудзкага. Ад беларускіх дзеячоў яго вітаў Аляксандар Прушынскі. Ён падзякаваў Пілсудзкаму за вызваленьне Менску ад бальшавіцкай няволі.
Юзэф Пілсудзкі быў першым, хто атрымаў званьне Ганаровага грамадзяніна Баранавіч.
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Юзэф Пілсудзкі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Кавалеры Вялікага Крыжа ордэна Ганаровага легіёну
- Кавалеры ордэна Лачплэсіса
- Узнагароджаныя крыжам Мужных
- Узнагароджаныя Залатым Крыжам Заслугі
- Узнагароджаныя Вялікім крыжам ордэна Адраджэньня Польшчы
- Узнагароджаныя крыжам камандорскім з зоркай ордэна Адраджэньня Польшчы
- Узнагароджаныя Залатым крыжам ордэну Віртуці Мілітары
- Узнагароджаныя Срэбным крыжам ордэна Віртуці Мілітары
- Кавалеры Вялікага крыжа Ордэна Вежы і Меча
- Узнагароджаныя крыжам Незалежнасьці зь Мячамі
- Ганаровыя грамадзяне Лодзі
- Нарадзіліся 5 сьнежня
- Нарадзіліся ў 1867 годзе
- Вязьні Варшаўскай цытадэлі
- Ганаровыя грамадзяне Баранавічаў
- Польскія вайскоўцы
- Кавалеры ордэна Віртуці Мілітары
- Міністры Польшчы
- Прэм'ер-міністры Польшчы
- Удзельнікі польска-савецкай вайны
- Памерлі 12 траўня
- Памерлі ў 1935 годзе
- Памерлі ў Варшаве