Шырата: розьніца паміж вэрсіямі
д робат дадаў: fy:Breedtegraad |
артаграфія, стыль |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Шырата́''' — |
'''Шырата́''' — геаграфічная каардыната ў шэрагу сыстэмаў сфэрычных каардынатаў, якая вызначае знаходжаньне пунктаў на паверхні [[Зямля|Землі]], [[Сонца]], [[плянэта|плянэтаў]] і на нябёснай сфэры адносна [[экватар]]у, [[Экліптыка|экліптыкі]]. |
||
Геаграфічная шырата φ — гэта кут паміж стромай лініяй у дадзеным пункце і |
Геаграфічная шырата φ — гэта [[кут]] паміж стромай лініяй у дадзеным пункце і [[роўніца]]й [[экватар]]у, які адлічваецца ад 0 да 90° у абодва бакі ад экватару. |
||
Праз адрозьненьні формы Зямлі ([[геаід]]а) ад шару, [[геаграфічная шырата]] пунктаў некалькі адрозьніваецца ад іх [[геацэнтрычная шырата|геацэнтрычнай шыраты]], г. зн. ад кута паміж |
Праз адрозьненьні формы Зямлі ([[геаід]]а) ад шару, [[геаграфічная шырата]] пунктаў некалькі адрозьніваецца ад іх [[геацэнтрычная шырата|геацэнтрычнай шыраты]], г. зн. ад кута паміж кірункам на дадзены пункт з цэнтру Зямлі і роўніцай экватару. |
||
Шырату месца можна вызначыць з дапамогай такіх [[астранамічныя інструмэнты|астранамічных інструмэнтаў]] як [[сэкстант]] ці [[гноман]] ([[простае вымярэньне]]), аднак у наш час зручней скарыстацца сыстэмай [[GPS]] і [[ГЛОНАСС]] ([[ускоснае вымярэньне]]). Ад шыраты, як і ад [[час года|часу года]], залежыць працягласьць [[дзень|дня]]. |
Шырату месца можна вызначыць з дапамогай такіх [[астранамічныя інструмэнты|астранамічных інструмэнтаў]] як [[сэкстант]] ці [[гноман]] ([[простае вымярэньне]]), аднак у наш час зручней скарыстацца сыстэмай [[GPS]] і [[ГЛОНАСС]] ([[ускоснае вымярэньне]]). Ад шыраты, як і ад [[час года|часу года]], залежыць працягласьць [[дзень|дня]]. |
||
== |
== Глядзіце таксама == |
||
* [[Паралель]] |
* [[Паралель]] |
||
* [[Геаграфічныя каардынаты]] |
* [[Геаграфічныя каардынаты]] |
||
Вэрсія ад 19:33, 3 чэрвеня 2009
Шырата́ — геаграфічная каардыната ў шэрагу сыстэмаў сфэрычных каардынатаў, якая вызначае знаходжаньне пунктаў на паверхні Землі, Сонца, плянэтаў і на нябёснай сфэры адносна экватару, экліптыкі.
Геаграфічная шырата φ — гэта кут паміж стромай лініяй у дадзеным пункце і роўніцай экватару, які адлічваецца ад 0 да 90° у абодва бакі ад экватару.
Праз адрозьненьні формы Зямлі (геаіда) ад шару, геаграфічная шырата пунктаў некалькі адрозьніваецца ад іх геацэнтрычнай шыраты, г. зн. ад кута паміж кірункам на дадзены пункт з цэнтру Зямлі і роўніцай экватару.
Шырату месца можна вызначыць з дапамогай такіх астранамічных інструмэнтаў як сэкстант ці гноман (простае вымярэньне), аднак у наш час зручней скарыстацца сыстэмай GPS і ГЛОНАСС (ускоснае вымярэньне). Ад шыраты, як і ад часу года, залежыць працягласьць дня.