Сьвятая (гара): розьніца паміж вэрсіямі
д →Гісторыя: артаграфія |
д →Гісторыя: артаграфія |
||
Радок 31: | Радок 31: | ||
Назва гары, верагодна, паходзіць з дахрысьціянскіх часоў, калі на ёй знаходзілася паганскае капішча. Паводле мясцовага паданьня разьмешчаная на гары вёска [[Скірмунтава]] атрымала сваю назву ў гонар беларускага асілка «Скірмуня», што здабыў перамогу ў бітве з татарамі. |
Назва гары, верагодна, паходзіць з дахрысьціянскіх часоў, калі на ёй знаходзілася паганскае капішча. Паводле мясцовага паданьня разьмешчаная на гары вёска [[Скірмунтава]] атрымала сваю назву ў гонар беларускага асілка «Скірмуня», што здабыў перамогу ў бітве з татарамі. |
||
У 1-й палове [[XX стагодзьдзе|XX ст.]] пасьля прыходу савецкай улады тэрыторыя гары апынулася ў складзе мэхдвара саўгасу «Камсамолец». У часы Сталінскіх рэпрэсіяў многія жыхары вёскі былі высланыя ў [[Сыбір]], адкуль так і не павярнуліся. Падчас [[Другая Сусьветная вайна|Другой Сусьветнай вайны]] [[30 ліпеня]] [[1943]] року вёска была ўшчэнт спаленая фашыскімі карнікамі разам са 140 мірнымі жыхарамі. |
У 1-й палове [[XX стагодзьдзе|XX ст.]] пасьля прыходу савецкай улады тэрыторыя гары апынулася ў складзе мэхдвара саўгасу «Камсамолец». У часы Сталінскіх рэпрэсіяў многія жыхары вёскі былі высланыя ў [[Сыбір]], адкуль так і не павярнуліся. Падчас [[Другая Сусьветная вайна|Другой Сусьветнай вайны]] [[30 ліпеня]] [[1943]] [[рок (год)|року]] вёска была ўшчэнт спаленая фашыскімі карнікамі разам са 140 мірнымі жыхарамі. |
||
У [[1958]] бальшавікі перайменавалі Сьвятую гару ў «Дзяржынскую» у гонар савецкага партыйнага дзеяча беларускага паходжаньня, аднаго з арганізатараў «чырвонага тэрору» — [[Фэлікс Дзяржынскі|Фэлікса Дзяржынскага]]. |
У [[1958]] бальшавікі перайменавалі Сьвятую гару ў «Дзяржынскую» у гонар савецкага партыйнага дзеяча беларускага паходжаньня, аднаго з арганізатараў «чырвонага тэрору» — [[Фэлікс Дзяржынскі|Фэлікса Дзяржынскага]]. |
||
У канцы [[XX стагодзьдзе|XX ст.]] на вяршыні гары ўсталяваны памятны знак «Гара Дзяржынская. Вышэйшая кропка Беларусі. Вышыня 345 метраў над узроўнем мора». На пачатку [[XXI стагодзьдзе|XXI ст.]] тэрыторыя гары была |
У канцы [[XX стагодзьдзе|XX ст.]] на вяршыні гары ўсталяваны памятны знак «Гара Дзяржынская. Вышэйшая кропка Беларусі. Вышыня 345 метраў над узроўнем мора». На пачатку [[XXI стагодзьдзе|XXI ст.]] тэрыторыя гары была добраўпарадкаваная. |
||
==Крыніцы== |
==Крыніцы== |
Вэрсія ад 16:25, 29 сьнежня 2008
Сьвятая |
Сьвята́я (Дзяржы́нская) — гара, найвышэйшы пункт Менскага ўзвышша і Беларусі. Вышыня над узроўнем мора — 345 мэтраў, бачная вышыня 40 — 50 м.
Знаходзіцца ля вёскі Скірмунтава, за 20 км на поўнач ад Койданава (Дзяржынска) і за 30 на паўднёвы захад ад Менску.
Гара складзеная з марэны, пакрытая суглінкамі і супескамі, якія сфармаваліся падчас паазерскага зьледзяненьня.
Ля падножжа гары пачынаюцца рэчкі, што належаць да басэйнаў Нёмана і Дняпра. Гэта Пціч, Іслач, Сула, Вуса.
Паўднёва-заходнія схілы стромкасцю да 5º, паўночныя і ўсходнія схілы спадзістыя — да 2º, разараныя. 15 % тэрыторыі на паўночным захадзе пад маладым лесам.
Папулярны аб'ект пешаходнага турызму.
Гісторыя
Назва гары, верагодна, паходзіць з дахрысьціянскіх часоў, калі на ёй знаходзілася паганскае капішча. Паводле мясцовага паданьня разьмешчаная на гары вёска Скірмунтава атрымала сваю назву ў гонар беларускага асілка «Скірмуня», што здабыў перамогу ў бітве з татарамі.
У 1-й палове XX ст. пасьля прыходу савецкай улады тэрыторыя гары апынулася ў складзе мэхдвара саўгасу «Камсамолец». У часы Сталінскіх рэпрэсіяў многія жыхары вёскі былі высланыя ў Сыбір, адкуль так і не павярнуліся. Падчас Другой Сусьветнай вайны 30 ліпеня 1943 року вёска была ўшчэнт спаленая фашыскімі карнікамі разам са 140 мірнымі жыхарамі.
У 1958 бальшавікі перайменавалі Сьвятую гару ў «Дзяржынскую» у гонар савецкага партыйнага дзеяча беларускага паходжаньня, аднаго з арганізатараў «чырвонага тэрору» — Фэлікса Дзяржынскага.
У канцы XX ст. на вяршыні гары ўсталяваны памятны знак «Гара Дзяржынская. Вышэйшая кропка Беларусі. Вышыня 345 метраў над узроўнем мора». На пачатку XXI ст. тэрыторыя гары была добраўпарадкаваная.
Крыніцы
- Туристская энциклопедия Беларуси. Мн. Беларуская Энцыклапедыя, 2007. - 648с.
- А была гара Святая…
- Станет ли Дзержинская гора Святой?