BIOS: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 08:02, 16 чэрвеня 2022

BIOS ([ˈbaɪ.oʊs]), па-ангельску: Basic Input/Output System — «базавая сыстэма ўводу-вываду») — невялікая ўбудаваная сыстэмная праграма, якая запускаецца адразу па ўключэньні кампутара і стварае API-доступ для апэрацыйнай сыстэмы да апаратуры кампутара і падключаных да яго прыстрояў уводу/вываду (манітораў, клявіятураў, мышак і да т. п.). Назва BIOS паходзіць ад базавае сыстэмы ўводу-вываду, якая выкарыстоўвалася ў апэрацыйнай сыстэме CP/M у 1975^[1].

У пэрсанальных IBM PC-сумяшчальных кампутарах, якія выкарыстоўваюць мікраархітэктуру x86, BIOS уяўляе сабой набор запісаных на мікрасхему EEPROM (ЭСППЗП) пэрсанальнага кампутара мікрапраграмаў (якія ўтвараюць сыстэмнае праграмнае забесьпячэньне), што забясьпечвае пачатковую загрузку кампутара і наступны запуск апэрацыйнай сыстэмы.

У наш час для новых плятформаў кампанія Intel на замену традыцыйнаму BIOS прапануе Extensible Firmware Interface (UEFI).

Асноўныя вытворцы BIOS для ноўтбукаў, пэрсанальных кампутараў і сэрвэраў (акрамя прадаўцоў-вытворцаў):

Для кампутараў на базе іншых плятформаў для абазначэньня ўбудаванага ПЗ выкарыстоўваюцца іншыя тэрміны. Напрыклад, у архітэктуры SPARC такі набор мікрапраграмаў можа звацца PROM ці Boot.

Крыніцы

^ Gary A. Kildall. The History of CP/M. The Evolution of an Industry: One person's viewpoint (анг.) // Dr. Dobb's Journal of Computer Calisthenics & Orthodontia. — студзень 1980. — Т. 5. — № 41. — С. 6-7.

Вонкавыя спасылкі

Глясарый наладаў Intel BIOS па мэню(недаступная спасылка) (анг.)
Глясарый наладаў Intel BIOS у альфабэтным парадку(недаступная спасылка) (анг.)
Частыя пытаньні пра BIOS (рас.)

[1] Gary A. Kildall. The History of CP/M. The Evolution of an Industry: One person's viewpoint (анг.) // Dr. Dobb's Journal of Computer Calisthenics & Orthodontia. — студзень 1980. — Т. 5. — № 41. — С. 6-7.

[1]

@@ Радок 17: / Радок 17: @@
 == Вонкавыя спасылкі ==
-{{Commons}}
 * [ftp://download.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/biosglossarybymenu_v05.pdf Глясарый наладаў Intel BIOS па мэню]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{ref-en}}
 * [ftp://download.intel.com/support/motherboards/desktop/sb/biosglossaryalpha_v05.pdf Глясарый наладаў Intel BIOS у альфабэтным парадку]{{Недаступная спасылка|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{ref-en}}