Прадпрымальніцтва: розьніца паміж вэрсіямі
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
|||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Melnichenko Andrey.jpg|міні|200пкс|[[Андрэй Мельнічэнка]], найбагацейшы прадпрымальнік зь Беларусі за мяжой (2012)]] |
[[Файл:Melnichenko Andrey.jpg|міні|200пкс|[[Андрэй Мельнічэнка]], найбагацейшы прадпрымальнік зь Беларусі за мяжой (2012)]] |
||
''' |
'''Прадпрыма́льніцтва''' — гаспадарчая дзейнасьць [[асоба]]ў і іх аб’яднаньняў ад уласнага імя на ўласную [[Рызыка|рызыку]] і за [[кошт]] сваёй [[Маёмасьць|маёмасьці]] дзеля ўстойлівага атрыманьня [[даход]]у. |
||
Паўнавартасна ажыцьцяўляецца пры [[Рынак|рынкавым]] ладзе. Уласьціва ўсім відам [[Уласнасьць|уласнасьці]], у тым ліку дзяржаўнай. Яго разьвіцьцю спрыяюць заахвочваньне спаборніцтва, [[прыватызацыя]] [[прадпрыемства]]ў і разьдзяржаўленьне ўласнасьці. Можа ажыцьцяўляцца ў выглядзе пасярэдніцтва, [[Гандаль|гандлёвага]] закупу, кансультацыяў і гандлю [[Каштоўная папера|каштоўнымі паперамі]]. Дазваляецца пры ўмове дзяржаўнага ўліку [[Антрэпрэнэр|прадпрымальніка]]. Паводле віду бывае прыватным і супольным. Можа суправаджацца выкарыстаньнем наёмнай працы і стварэньнем [[Юрыдычная асоба|юрыдычнай асобы]]. [[Заканадаўства]] вызначае правы прадпрымальніка: 1) ствараць прадпрыемствы; 2) набываць маёмасьць і маёмасныя правы прадпрыемстваў і асобаў; 3) [[найм]]аць і звальняць работнікаў на ўмовах [[кантракт]]аў; 4) устанаўліваць від, парадак і памер аплаты працы нанятых асобаў; 5) складаць распарадак гаспадарчай дзейнасьці; 6) выбіраць пастаўнікоў і спажыўцоў; 7) устанаўліваць [[Цана|цэны]] і расцэнкі; 8) адчыняць [[Банкаўскі рахунак|рахункі]] ў [[банк]]ах ды ажыцьцяўляць разьлікі і [[Пазыка|пазычаньні]]; 9) распараджацца [[Прыбытак|прыбыткам]] пасьля выплаты [[Падатак|падаткаў]]; 10) карыстацца [[страхаваньне]]м маёмасьці і работнікаў; 11) браць удзел у зьнешнегаспадарчых зносінах; 12) ажыцьцяўляць [[Валюта|валютны]] абмен<ref name="БЭ">{{Кніга|аўтар=|частка=Прадпрымальніцтва|загаловак=[[Беларуская энцыкляпэдыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=гал.рэд. [[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі]]|год=2001|том=12|старонкі=538|старонак=560|сэрыя=|isbn=985-11-0198-2|наклад=10 000}}</ref>. |
|||
== Беларусь == |
== Беларусь == |
||
Вэрсія ад 22:33, 15 чэрвеня 2021
Прадпрыма́льніцтва — гаспадарчая дзейнасьць асобаў і іх аб’яднаньняў ад уласнага імя на ўласную рызыку і за кошт сваёй маёмасьці дзеля ўстойлівага атрыманьня даходу.
Паўнавартасна ажыцьцяўляецца пры рынкавым ладзе. Уласьціва ўсім відам уласнасьці, у тым ліку дзяржаўнай. Яго разьвіцьцю спрыяюць заахвочваньне спаборніцтва, прыватызацыя прадпрыемстваў і разьдзяржаўленьне ўласнасьці. Можа ажыцьцяўляцца ў выглядзе пасярэдніцтва, гандлёвага закупу, кансультацыяў і гандлю каштоўнымі паперамі. Дазваляецца пры ўмове дзяржаўнага ўліку прадпрымальніка. Паводле віду бывае прыватным і супольным. Можа суправаджацца выкарыстаньнем наёмнай працы і стварэньнем юрыдычнай асобы. Заканадаўства вызначае правы прадпрымальніка: 1) ствараць прадпрыемствы; 2) набываць маёмасьць і маёмасныя правы прадпрыемстваў і асобаў; 3) наймаць і звальняць работнікаў на ўмовах кантрактаў; 4) устанаўліваць від, парадак і памер аплаты працы нанятых асобаў; 5) складаць распарадак гаспадарчай дзейнасьці; 6) выбіраць пастаўнікоў і спажыўцоў; 7) устанаўліваць цэны і расцэнкі; 8) адчыняць рахункі ў банках ды ажыцьцяўляць разьлікі і пазычаньні; 9) распараджацца прыбыткам пасьля выплаты падаткаў; 10) карыстацца страхаваньнем маёмасьці і работнікаў; 11) браць удзел у зьнешнегаспадарчых зносінах; 12) ажыцьцяўляць валютны абмен[1].
Беларусь
У Беларусі аднаўленьне прадпрымальніцтва пачалося з 2-ой паловы 1980-х гадоў. Прадпрымальніцкая дзейнасьць зазнала тры ступені разьвіцьця: 1) каапэратывы (1988—1991), калі асноўнай крыніцай даходаў была розьніца між дзяржаўнымі і свабоднымі цэнамі; 2) свабоднае цэнаўтварэньне (1992—1995), калі адбыўся бурны рост прадпрымальнасьці і ўсьведамленьне прадпрымальнікамі сябе ў якасьці грамадзкага слою з уласнымі гаспадарчымі зацікаўленасьцямі; 3) цэнтралізаванае дзяржаўнае рэгуляваньне (з 1996 г.)[1]. На 2011 г. у краіне налічвалася каля 600 тыс. прадпрымальнікаў (заснавальнікаў прадпрыемстваў і індывідуальных прадпрымальнікаў; звыш 6,3% насельніцтва Беларусі)[2].
Крыніцы
- ^ а б Прадпрымальніцтва // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / гал.рэд. Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2001. — Т. 12. — С. 538. — 560 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0198-2
- ^ Павал Берасьнеў. Поўная рэалізацыя Дырэктывы №4 дасьць 5 тысяч эўра зарплаты // Зьвязда : газэта. — 16 чэрвеня 2011. — № 111 (26975). — С. 9. — ISSN 1990-763x.
Вонкавыя спасылкі
- Савет па разьвіцьці прадпрымальніцтва ў Рэспубліцы Беларусь
- Эканоміка малога прадпрыемства // Навучальныя матэрыялы анлайн, 2010 г. Праверана 19 студзеня 2015 г.
- Эканоміка прадпрыемства // Навучальныя матэрыялы анлайн, 2010 г. Праверана 19 студзеня 2015 г.
- Эканоміка прадпрыемстваў // Навучальныя матэрыялы анлайн, 2010 г. Праверана 19 студзеня 2015 г.
- Тэорыя і практыка сучаснага бізнэсу
- Стварэньне прадпрыемства ў Беларусі // Афіцыйны сайт Рэспублікі Беларусь, 2009 г. Праверана 19 студзеня 2015 г.
- Прадпрымальніцтва, фінансы // Гіпэраб'явы, 27 сьнежня 2014 г. Праверана 19 студзеня 2015 г.
 |
Гэта — накід артыкула па эканоміцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |