Пчолы: розьніца паміж вэрсіямі

Пчолы
	Пчолы
	Osmia ribifloris
Клясыфікацыя
Надцарства	Эўкарыёты
Царства	Жывёлы
Тып	Суставаногія
Падтып	Шасьціногія
Кляса	Вусякі
Атрад	Перапончатакрылыя
Падатрад	Сьцябліністачэраўныя
Надсямейства	Пчаліныя
Бяз рангу	Пчолы
Бінамінальная намэнклятура
	Anthophila
	Пчолы на Віківідах Пчолы ў Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 21:16, 16 сакавіка 2021

Пчолы (па-лацінску: Anthophila) — лятучыя вусякі, якія эвалюцыйна цесна зьвязаныя з восамі і мурашкамі і вядомыя сваёй роляй у апылкаваньні расьлінаў. Сам панятак ня ёсьць нейкай таксанамічнай адзінкай, але зьяўляецца агульнай клядай, якая апісвае шэраг сем’яў у надсямействе пчаліных. Гэты падзел у 1935 годзе прапанаваў энтамоляг Т. Rayment. Як шэраг сем’яў, аналягічны пчолам, D. J. Brothers вылучыў у 1975 годзе таксон Spheciformes (шэраг сем’яў восаў). На практыцы такі падзел звычайна не выкарыстўваецца, паколькі падзел надсямейства пчаліныя непасрэдна на сямействы лічыцца дастатковым.

У сямі прызнаных біялягічных сем’ях пчолаў вядома больш за 16 тысяч відаў гэтых жывых істотаў^[1]^[2]. Некаторыя віды, у тым ліку мядовыя пчолы, чмялі і бязжалыя пчолы, жывуць сацыяльна ў калёніях, у той час як некаторыя віды, як то осьмія, пчолы-цесьляры, мэгахілы і галіктыды, жывуць паасобна. Пчолы водзяцца на ўсіх кантынэнтах, за выключэньнем Антарктыды, ва ўсіх месцах іхнага пражываньня на плянэце маюцца квітнеючыя расьліны, якія апылкуюцца пчоламі. Памеры пчолаў вагаюцца ад драбнюткіх бязжалавых відаў пчолаў, чые істоты-працаўнікі меншыя за 2 мілімэтры, да гіганцкай пчалы Ўолеса, найбуйнейшага віду мэгахілаў, саміцы якіх могуць дасягаць даўжыні ў 39 мілімэтраў.

Пчолы сілкуюцца нэктарам і пылком, першы зь якіх у першую чаргу ёсьць крыніцай энэргіі, а другі ў першую чаргу зьяўляецца крыніцай бялку і іншымі пажыўных рэчываў. Большасьць пылка выкарыстоўваецца ў якасьці ежы дзеля пчаліных лічынак. Да хрыбетных драпежнікаў пчолаў адносяцца такія птушкі, як то пчалаед, а да драпежных вусякоў адносяцца пчаліныя воўкі і стрэлкі. Апылкаваньне расьлінаў пчоламі мае важнае значэньне як у экалягічным, гэтак і ў камэрцыйным пляне, і зьмяншэньне колькасьці дзікіх пчолаў павялічыла значнасьць апылкаваньня адамашненымі пчоламі на камэрцыйным падмурку.

Людзі займаюцца пчалярствам на працягу тысячагодзьдзяў, прынамсі з часоў Старажытнага Эгіпту і Старажытнай Грэцыі. Пчолы патрапілі ў міталёгію і фальклёр, ды іншыя віды мастацтва з старажытных часоў, аднак цэнтры пчалярства традыцыйна ў асноўным сканцэнтраваныя ў Паўночным паўшар’і.

Сямействы

Сямействы паводле Brothers (1975)

Apiformes (сямейства пчолаў)
Spheciformes (сямейства восаў)

Сямействы паводле Rayment (1935)

Apiformes (сямейства пчолаў)
Colletiformes
Andreniformes
Megachiliformes
Xylocopiformes

Бібліяграфія

Rayment, T. 1935. A cluster of bees. Sixty essays on the life-histories of Australian bees, with specific descriptions of over 100 new species, and an introduction by Professor E. F. Phillips. Sydney: Endeavour Press.
Brothers, D. J. 1975. Phylogeny and classification of the aculeate Hymenoptera, with special reference to the Mutillidae. University of Kansas Science Bulletin: Lawrence, 50.

Крыніцы

^ Danforth, B. N.; Sipes, S.; Fang, J.; Brady, S. G. (October 2006). «The history of early bee diversification based on five genes plus morphology». PNAS. 103 (41): 15118—15123. Bibcode:2006PNAS..10315118D. doi:10.1073/pnas.0604033103. PMC 1586180. PMID 17015826.
^ Michener, Charles D. (2000). «The Bees of the World». Johns Hopkins University Press. — С. 19—25. — ISBN 0-8018-6133-0.

Вонкавыя спасылкі

Пчолы. Encyclopedia of Life. (анг.)
Apoidea. All Living Things. (анг.)
Пчолы Паўночнае Амэрыкі. BugGuide. (анг.)

[1] Danforth, B. N.; Sipes, S.; Fang, J.; Brady, S. G. (October 2006). «The history of early bee diversification based on five genes plus morphology». PNAS. 103 (41): 15118—15123. Bibcode:2006PNAS..10315118D. doi:10.1073/pnas.0604033103. PMC 1586180. PMID 17015826.

[2] Michener, Charles D. (2000). «The Bees of the World». Johns Hopkins University Press. — С. 19—25. — ISBN 0-8018-6133-0.

[1]

[2]

@@ Радок 52: / Радок 52: @@
 '''Пчолы''' ({{мова-la|Anthophila}}) — лятучыя [[вусякі]], якія эвалюцыйна цесна зьвязаныя з [[восы|восамі]] і [[мурашкі (вусякі)|мурашкамі]] і вядомыя сваёй роляй у апылкаваньні [[расьліны|расьлінаў]]. Сам панятак ня ёсьць нейкай таксанамічнай адзінкай, але зьяўляецца агульнай [[кляда]]й, якая апісвае шэраг сем’яў у надсямействе [[пчаліныя|пчаліных]]. Гэты падзел у 1935 годзе прапанаваў энтамоляг {{мова||Т. Rayment|курсіў}}. Як шэраг сем’яў, аналягічны пчолам, {{мова||D. J. Brothers|курсіў}} вылучыў у 1975 годзе таксон [[Spheciformes]] (шэраг сем’яў восаў). На практыцы такі падзел звычайна не выкарыстўваецца, паколькі падзел надсямейства пчаліныя непасрэдна на сямействы лічыцца дастатковым.
-У сямі прызнаных біялягічных сем’ях пчолаў вядома больш за 16 тысяч відаў гэтых жывых істотаў<ref>Danforth, B. N.; Sipes, S.; Fang, J.; Brady, S. G. (October 2006). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1586180 «The history of early bee diversification based on five genes plus morphology»]. PNAS. 103 (41): 15118—15123. Bibcode:2006PNAS..10315118D. [[doi]]:[https://doi.org/10.1073%2Fpnas.0604033103 10.1073/pnas.0604033103]. PMC 1586180. [[:PMID:17015826|PMID 17015826]].</ref><ref>Michener, Charles D. (2000). «The Bees of the World». Johns Hopkins University Press. — С. 19—25. — ISBN 0-8018-6133-0.</ref>. Некаторыя віды, у тым ліку [[мядовыя пчолы]], [[чмялі]] і [[бязжалыя пчолы]], жывуць сацыяльна ў калёніях, у той час як некаторыя віды, як то [[осьмія]], [[пчолы-цесьляры]], [[мэгахілы]] і [[галіктыды]], жывуць паасобна. Пчолы водзяцца на ўсіх кантынэнтах, за выключэньнем [[Антарктыда|Антарктыды]], ва ўсіх месцах іхнага пражываньня на плянэце маюцца квітнеючыя расьліны, якія апылкаюцца пчоламі.
+У сямі прызнаных біялягічных сем’ях пчолаў вядома больш за 16 тысяч відаў гэтых жывых істотаў<ref>Danforth, B. N.; Sipes, S.; Fang, J.; Brady, S. G. (October 2006). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1586180 «The history of early bee diversification based on five genes plus morphology»]. PNAS. 103 (41): 15118—15123. Bibcode:2006PNAS..10315118D. [[doi]]:[https://doi.org/10.1073%2Fpnas.0604033103 10.1073/pnas.0604033103]. PMC 1586180. [[:PMID:17015826|PMID 17015826]].</ref><ref>Michener, Charles D. (2000). «The Bees of the World». Johns Hopkins University Press. — С. 19—25. — ISBN 0-8018-6133-0.</ref>. Некаторыя віды, у тым ліку [[мядовыя пчолы]], [[чмялі]] і [[бязжалыя пчолы]], жывуць сацыяльна ў калёніях, у той час як некаторыя віды, як то [[осьмія]], [[пчолы-цесьляры]], [[мэгахілы]] і [[галіктыды]], жывуць паасобна. Пчолы водзяцца на ўсіх кантынэнтах, за выключэньнем [[Антарктыда|Антарктыды]], ва ўсіх месцах іхнага пражываньня на плянэце маюцца квітнеючыя расьліны, якія апылкуюцца пчоламі. Памеры пчолаў вагаюцца ад драбнюткіх бязжалавых відаў пчолаў, чые істоты-працаўнікі меншыя за 2 мілімэтры, да [[гіганцкая пчала Ўолеса|гіганцкай пчалы Ўолеса]], найбуйнейшага віду мэгахілаў, саміцы якіх могуць дасягаць даўжыні ў 39 мілімэтраў.
+Пчолы сілкуюцца [[нэктар]]ам і [[пылок|пылком]], першы зь якіх у першую чаргу ёсьць крыніцай энэргіі, а другі ў першую чаргу зьяўляецца крыніцай [[бялкі|бялку]] і іншымі пажыўных рэчываў. Большасьць пылка выкарыстоўваецца ў якасьці ежы дзеля пчаліных лічынак. Да [[хрыбетныя|хрыбетных]] драпежнікаў пчолаў адносяцца такія птушкі, як то [[пчалаед]], а да драпежных вусякоў адносяцца [[пчаліныя воўкі]] і [[стрэлкі (біялёгія)|стрэлкі]]. Апылкаваньне расьлінаў пчоламі мае важнае значэньне як у экалягічным, гэтак і ў камэрцыйным пляне, і зьмяншэньне колькасьці дзікіх пчолаў павялічыла значнасьць апылкаваньня адамашненымі пчоламі на камэрцыйным падмурку.
+Людзі займаюцца [[пчалярства]]м на працягу тысячагодзьдзяў, прынамсі з часоў [[Старажытны Эгіпет|Старажытнага Эгіпту]] і [[Старажытная Грэцыя|Старажытнай Грэцыі]]. Пчолы патрапілі ў міталёгію і фальклёр, ды іншыя віды мастацтва з старажытных часоў, аднак цэнтры пчалярства традыцыйна ў асноўным сканцэнтраваныя ў [[Паўночнае паўшар’е|Паўночным паўшар’і]].
 == Сямействы ==