Нікасія

Нікасія
грэц. Λευκωσία
Герб Нікасіі
Краіна:	Кіпр
Раён:	Нікасія
Плошча:	51,06 км²
Вышыня:	220 м н. у. м.
Насельніцтва (2011)
колькасьць:	116 392 чал.
шчыльнасьць:	2279,51 чал./км²
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Тэлефонны код:	22
Паштовы індэкс:	1010–1107
Геаграфічныя каардынаты:	35°10′21″ пн. ш. 33°21′54″ у. д.
Нікасія на мапе Кіпру Нікасія
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.nicosia.org.cy/

Нікасі́я (па-грэцку: Λευκωσία) — сталіца і найбуйнейшы горад Кіпру. Горад таксама вядомы пад назваю Леўкасія і былі спробы ўжываць менавіта гэтую назву як афіцыйную, але яны не былі ўдалымі. Горад разьмешчаны недалёка ад цэнтру раўніны Мэсаарыя, на беразе ракі Пэдыеяс. Нікасія зьяўляецца сталіцай і рэзыдэнцыяй ураду Рэспублікі Кіпр. Гэта самая паўднёва-ўсходняя сталіца дзяржаваў-чальцоў ЭЗ. Нікасія зьяўляецца гістарычным цэнтрам вострава з X стагодзьдзя. На сёньня горад падзелены на паўднёвую грэцка-кіпрыёцкую і паўночную турэцка-кіпрыёцкую часткі. Гэты падзел мае месца з 1963 году, пасьля міжабшчыннага гвалту, які прайшоў у горадзе. Нікасія зьяўляецца сталіцай таксама і непрызнанай турэцка-кіпраўскай дзяржавы.

На працягу многіх гадоў Нікасія зарэкамэндавала сябе як фінансавая сталіца вострава і адзін зь вядучых міжнародных дзелавых цэнтраў. Горад заняў у 2012 годзе 5 радок у сьпісе самых заможных гарадоў у сьвеце паводле пакупніцкай сілы.

Гісторыя

Былы сабор сьв. Сафіі, пераўтвораны ў XVI стагодзьдзі ў мячэт Сэлімэ, у турэцкім сэктары Нікасіі. На пярэднім пляне бачная падзяляльная лінія.

Сьляды першых пасяленцаў прасочваюцца з 3900 гадоў да н. э. Сам горад быў заснаваны каля XI—VII стагодзьдзяў да н. э. і быў названы Ледра, затым Леўкатэон; сучасная назва замацавалася за горадам прыкладна з XIII стагодзьдзя н. э. Места ўяўляла зь сябе старажытнагрэцкую горад-дзяржаву. У эліністычны пэрыяд, прыкладна ў 330 годзе да н. э., горад страціў сваё значэньне і ператварыўся ў невялікую вёску. У 965 годзе бізантыйцы зрабілі горад цэнтрам тэмы Кіпр. У 1191 годзе ангельскі кароль-крыжак Рычард I Ільвінае Сэрца заваяваў горад і перадаў яго ў 1192 годзе Гі дэ Люзыньяну. Горад стаў сталіцай Кіпрскага каралеўства. Менавіта ў гэты пэрыяд ён атрымаў назву Нікасія. У 1489—1571 гадох горад знаходзіўся пад уладай вэнэцыянцаў. У 1571—1878 гады быў пад уладай туркаў. У 1878—1960 гадах вярнуўся пад уладу ангельцаў. У 1960 годзе горад стаў сталіцай незалежнай Рэспублікі Кіпр, якая была дзяржавай як грэцкай, гэтак і турэцкай абшчынаў краіны.

У 1963 годзе грэцкая абшчына прапанавала шэраг паправак да канстытуцыі, якія былі аспрэчаныя турэцкай абшчыны Кіпру. У час ліквідацыі наступстваў гэтага крызісу, 21 сьнежня 1963 году, успыхнуў міжабшчынавы гвалт паміж грэкамі-кіпрыётамі і туркамі-кіпрыётамі. У выніку Нікасія была падзеленая на грэцкія і турэцкія кварталы Зялёнай лініяй, якая была гэтак названая ў гонар колеру пяра, якое выкарыстоўвалася супрацоўнікам Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў, каб намаляваць лінію разьмежаваньня на мапе гораду.

У выніку ўварваньня турэцкіх войскаў у 1974 годзе і абвяшчэньня Турэцкай Рэспублікі Паўночнага Кіпру горад быў падзелены на турэцкую і грэцкую часткі. Мяжа паміж імі, якая ахоўваецца войскамі ААН, праходзіць па гістарычным цэнтры гораду і праз галоўную гандлёвую вуліцу Ледра. Паўночная (турэцкая) частка Нікасіі зьяўляецца сталіцай самаабвешчанай турэцкае дзяржавы.

23 красавіка 2003 году ўпершыню з 1974 году быў адчынены пераход празь Ледраўскі палац, які месьціцца на Зялёнай лініі паміж тэрыторыямі непрызнанага Паўночнага Кірпу і Рэспублікі Кіпр. 3 красавіка 2008 году былі распачатыя працы па дэмантажы сьцяны, якая падзяляе горад на дзьве часткі.

Геаграфія

Нікасія разьмешчана на шырокай раўніне ў цэнтры Кіпру, паміж горнымі хрыбтамі Троадас і Кірэнія. Горад знаходзіцца непадалёк ад ракі Акакі. Клімат Нікасіі зьяўляецца міжземнаморскім з рысамі паўпустэльнага (Клясыфікацыя кліматаў Кёпену: BSh). Наяўнасьць цёплай зімы і гарачага сухога лета выключаюць разьвіцьцё гораду ў аграрным пляне. Ападкаў выпадае ўсяго 300 мм, што робіць Нікасію адным з найбольш засушлівых і гарачых гарадоў узьбярэжжа Міжземнага мора.

Эканоміка

Цэнтральны банк Кіпру ў Нікасіі

Нікасія зьяўляецца фінансава-бізнэсовым цэнтрам Кіпру. У горадзе базуюцца штаб-кватэры ўсіх кіпрскіх банкаў, а менавіта былога Кіпрскага народнага банку, Банку Кіпру, Эленік Банку. Акрамя таго, Цэнтральны банк Кіпру знаходзіцца ў раёне Акропалю кіпрскай сталіцы. Шматлікія міжнародныя кампаніі засноўваюць сваю кіпрскую штаб-кватэру ў Нікасіі, як то аўдытарскія фірмы PWC, Deloitte, KPMG і Ernst & Young. Міжнародныя тэхналягічныя кампаніі, як то NCR і TSYS маюць свае рэгіянальныя прадстаўніцтвы ў Нікасіі. Таксама ў Нікасіі разьмяшчаюцца штаб-кватэры мясцовых фінансавых газэтаў, як то Financial Mirror і Stockwatch.

Вонкавыя спасылкі

Нікасія — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Сайт гораду
• Славутасьці Нікасіі