Палац Слушкаў: розьніца паміж вэрсіямі
Радок 83: | Радок 83: | ||
<gallery widths=150 heights=150 class="center"> |
<gallery widths=150 heights=150 class="center"> |
||
Vilnia, Vialla, Słuška. Вільня, Вяльля, Слушка (1848).jpg|В. Садоўнікаў, 1848 г. |
Vilnia, Vialla, Słuška. Вільня, Вяльля, Слушка (1848).jpg|В. Садоўнікаў, 1848 г. |
||
Vilnia, Vialla, Słuška. Вільня, Вяльля, Слушка (V. |
Vilnia, Vialla, Słuška. Вільня, Вяльля, Слушка (V. Timm, 1852).jpg|В. Тым, 1852 г. |
||
Vilnia, Słuška. Вільня, Слушка (1871).jpg|З кнігі [[Канстантын Тышкевіч|К. Тышкевіча]], 1871 г. |
Vilnia, Słuška. Вільня, Слушка (1871).jpg|З кнігі [[Канстантын Тышкевіч|К. Тышкевіча]], 1871 г. |
||
Vilnia, Vialla, Słuška. Вільня, Вяльля, Слушка (1874).jpg|Невядомы мастак, 1874 г. |
Vilnia, Vialla, Słuška. Вільня, Вяльля, Слушка (1874).jpg|Невядомы мастак, 1874 г. |
Вэрсія ад 01:30, 23 лютага 2020
Помнік грамадзянскай архітэктуры | |
Палац Слушкаў
Sluškų rūmai | |
Палац Слушкаў
| |
Краіна | Летува |
Места | Вільня |
Каардынаты | 54°41′28″ пн. ш. 25°17′50″ у. д. / 54.69111° пн. ш. 25.29722° у. д.Каардынаты: 54°41′28″ пн. ш. 25°17′50″ у. д. / 54.69111° пн. ш. 25.29722° у. д. |
Архітэктурны стыль | барокавая архітэктура[d] і барока |
Аўтар праекту | Мікелянджэлё Пальлёні |
Статус | Ахоўная зона |
Палац Слушкаў | |
Палац Слушкаў на Вікісховішчы |
Палац Слушкаў — помнік архітэктуры XVII ст. у Вільні. Знаходзіцца ў Старым Месьце, на левым беразе Вяльлі, паміж вуліцамі Тадэвуша Касьцюшкі і Слушкаў. Твор архітэктуры барока. Аб’ект Рэгістру культурных каштоўнасьцяў Летувы.
Гісторыя
Вялікае Княства Літоўскае
Будаваўся ў 1690—1694[1] гадох на заказ ваяводы полацкага Дамініка Міхала Слушкі. Будынак узьвялі на штучным паўвостраве. Пры будаваньні частку рэчышча Вяльлі засыпалі грунтам з Антокальскага пагорка. Дэкаратыўнымі работамі, відаць, займаліся Мікелянджэлё Пальлёні і Ян Пётар Пэрці, які быў архітэктарам палаца[2].
Па пашкоджаньні ў вайну Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў Ніжняга замка стаў месцам знаходжаньня ўраднікаў у часе іх візытаў у Вільню. У 1705 і 1709 гадох тут спыняўся маскоўскі гаспадар Пётар I[3].
Па сьмерці Д. М. Слушкі ў 1719 годзе перайшоў у валоданьне Патоцкіх, з 1727 году — Пузынаў, з 1745 году — зноў Патоцкіх. У 1756 годзе палац набылі манахі ордэна піяраў, якія ўладкавалі тут калегіюм і друкарню. У 1766 годзе будынак набыў Міхал Казімер Агінскі[4], які адрэстаўраваў яго паводле праекту П’етра Росьсі[2].
Пад уладай Расейскай імпэрыі
У 1794 годзе палац занялі расейскія войскі, а па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год) улады Расейскай імпэрыі адабралі яго ў Агінскіх і ператварылі ў жылы дом.
У 1803—1831 гадох тут разьмяшчаўся бровар Дамініка Зайкоўскага. Неўзабаве будынак пераплянавалі, колькасьць паверхаў павялічылі да чатырох і з 1872 году палац пачалі выкарыстоўваць пад вайсковую вязьніцу. У гэты ж час зьнішчылі багаты арыгінальны інтэр’ер і экстэр’ер палаца.
Найноўшы час
За часамі міжваеннай Польскай Рэспублікі ў будынку працягвала знаходзіцца вязьніца.
У 1957—1959 гадох будынак рэканструявалі: разабралі перагародкі турэмных камэраў, замянілі перакрыцьці, павялічылі вокны. У 1959—2002 гадох у гэтым будынку працавала Віленская 25-я прафэсійна-тэхнічная вучэльня.
З 2002 году ў палацы разьмяшчаецца факультэт тэатру і кіно Летувіскай акадэміі музыкі і тэатру. Тым часам прыбудовы знаходзяцца ў працэсе рэстаўрацыі, галоўная частка палаца чакае аднаўленчых работ. Плянуецца вярнуць арыгінальны падзел на два паверхі і аднавіць маляўнічыя барокавыя вокны.
Архітэктура
Помнік архітэктуры барока. Прастакутны ў пляне 2-павярховы будынак з чатырма 3-павярховымі масіўнымі бакавымі вежамі. Першапачаткова фасады будынка былі ўніфікаванымі вялікім ордэрам іянічных пілястраў, якія абрамлялі вялікія вокны. Інтэр’еры ўпрыгожваліся італьянскім мармурам, ляпнінай і насьценнымі росьпісамі. Галоўны ўваход на тэрыторыю палаца быў з боку цяперашняй вуліцы Тадэвуша Касьцюшкі празь велічную браму. Палац атачаў парк італьянскага тыпу з каналамі, сажалкамі, фантанамі і экзатычнымі расьлінамі.
Пры рэканструкцыі ў канцы XIX — пачатку XX стагодзьдзяў замест былых двух зрабілі чатыры паверхі з драўлянымі перакрыцьцямі, пазьней замененымі на жалезабэтонныя. У пачатку XX ст. уваходную браму забудавалі 2-павярховымі карпусамі.
Галерэя
-
J. Perlio, 1770 г.
-
Ф. Смуглевіч, 1785 г.
-
А. Арлоўскі, 1805 г.
-
К. Рачынскі, 1830 г.
-
В. Садоўнікаў, 1848 г.
-
В. Тым, 1852 г.
-
З кнігі К. Тышкевіча, 1871 г.
-
Невядомы мастак, 1874 г.
-
Фрагмэнт малюнка Н. Орды, 1875 г.
-
Невядомы мастак, 1882 г.
-
Невядомы мастак, 1882 г.
-
Уваходная брама. Ф. Рушчыц, 1902 г.
Крыніцы
- ^ ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2010 Т. 3. С. 126.
- ^ а б Drėma V. Dingęs Vilnius. — Vilnius: 1991. — С. 341–342. — ISBN 5-415-00366-5
- ^ Kirkor A. H. Pasivaikščiojimas po Vilnių ir jo apylinkes. — Vilnius: Viltis, 1991. — С. 146. — ISBN 5-417-00514-2
- ^ ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2010 Т. 3. С. 127.
Літаратура
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2010. — Т. 3: Дадатак А — Я. — 690 с. — ISBN 978-985-11-0487-7
Вонкавыя спасылкі
Палац Слушкаў — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў