Павал Чайка: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д правапіс
д афармленьне
Радок 1: Радок 1:
'''Павал (Пётр) Чайка''' ('''Чайко'''; [[1889]], в.[[Лютавічы]] [[Вызьнянская воласьць]], [[Слуцкі павет]] — [[9 студзеня]] [[1921]]) — беларускі вайсковец, удзельнік [[Слуцкі збройны чын|Слуцкага Збройнага чыну]].
'''Павал (Пётар) Чайка''' ('''Чайко'''; [[1889]], в.[[Лютавічы]] [[Вызьнянская воласьць]], [[Слуцкі павет]] — [[9 студзеня]] [[1921]]) — беларускі вайсковец, удзельнік [[Слуцкі збройны чын|Слуцкага Збройнага чыну]].


== Біяграфія ==
Скончыў мужчынскую гімназыю ў [[1909]]. У [[1912]] скончыў [[Іркуцк]]ую вайсковую школу.
Скончыў мужчынскую гімназію ў 1909 годзе. У 1912 годзе скончыў [[Іркуцк]]ую вайсковую школу.


Удзельнік [[Першая Сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]]. На фронце ўзагароджаны ордэнамі Сьв. Ганны 3-я і 4-е степеней, Сьв. Уладзіміра 4-е ступені ды сьв. Станіслава 3-е ступені. Скончыў вайну штабс-капітанам.
Удзельнік [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]]. На фронце ўзагароджаны ордэнамі Сьв. Ганны 3-я і 4-е степеней, Сьв. Уладзімера 4-е ступені ды сьв. Станіслава 3-е ступені. Скончыў вайну штабс-капітанам.


Па вайне ў Чырвонай арміі. У пачатку [[1919]] працаваў у [[Слуцк]]у пры Ваенным камісарыяце ваенным кіраўніком. Быў зьвязаны зь беларускімі эсэрамі. У восень [[1920]] дэзэртаваў ад бальшавікоў. На запрашэньне [[Антон Сокал-Кутылоўскі|Антона Сокал-Кутылоўскага]], які прыехаў да в. Лютавічы, далучыўся да [[Слуцкі збройны чын|Слуцкага паўстаньня]]. Камандзір 1-га Слуцкага стралковага палка. Добра наладзіў справу. Выяўляў многа асабістай ініцыятывы: адпускаў палонных, загадваў афіцэрам не ўжываць цялесных пакараньняў. Палоннага чырвонага афіцэра забраў жыць да сябе дадому, а пасьля допыту адпусьціў. Тлумачыў гэта тым «''Ну хоць мы самага камуніста выпусьцілі, то мы гэтым нічога ня трацім, а наадварот, што было б у такога чалавека на душы? Ці мог бы ён больш ваяваць проціў нас? Мы павінны біць духам, а не аружжам.''»
Па вайне ў Чырвонай арміі. У пачатку 1919 году працаваў у [[Слуцак|Слуцку]] пры Ваенным камісарыяце ваенным кіраўніком. Быў зьвязаны зь беларускімі эсэрамі. У восень 1920 году дэзэртаваў ад бальшавікоў. На запрашэньне [[Антон Сокал-Кутылоўскі|Антона Сокал-Кутылоўскага]], які прыехаў да в. Лютавічы, далучыўся да [[Слуцкі збройны чын|Слуцкага паўстаньня]]. Камандзір 1-га Слуцкага стралковага палка. Добра наладзіў справу. Выяўляў многа асабістай ініцыятывы: адпускаў палонных, загадваў афіцэрам не ўжываць цялесных пакараньняў. Палоннага чырвонага афіцэра забраў жыць да сябе дадому, а пасьля допыту адпусьціў. Тлумачыў гэта тым «''Ну хоць мы самага камуніста выпусьцілі, то мы гэтым нічога ня трацім, а наадварот, што было б у такога чалавека на душы? Ці мог бы ён больш ваяваць проціў нас? Мы павінны біць духам, а не аружжам.''»


Перадаў да Чырвонай арміі старым дзядком ліст да былога ваеннага камісара Слуцка — Лебедзя, дзе апісаў усе недахваты беларускага войска. Але дзед быў затрыманы, ліст выяўлены. Прыкладны яго зьмест прыпамінае [[Сяргей Бусел]] : «''Я знаходжуся ў беларускай паўстанчаскай арміі і многа раблю карысьці для нашай ідэі. Белагвардэйскай сволачы не пазваляю займацца мардабіцьцем і аслабаняю палонных''» <ref>Слуцкі збройны чын 1920 у дакумантах і ўспамінах. [[Менск]], Медысонт, [[2006]], (с.170)</ref> Чайка быў арыштаваны і перададзены контрвыведцы. Але з-пад варты ён здолеў ўцячы (прадраў страху ў хаце, дзе сядзеў), у спрыяньні гэтаму пасьля абвінавацілі камандзіра контрвыведкі [[Антон Мірановіч (паручнік)|Антона Мірановіча]]. Дэзэртаваў да чырвоных. Тамака абвінавачаны камісарамі ў здрадзе савецкай уладзе і на вырак тройкі асобага аддзелу 16-е арміі (начале з [[Ян Ольскі|Ольскім]], будучым кіраўніком [[ГПУ БССР]]) расcтраляны.
Перадаў да Чырвонай арміі старым дзядком ліст да былога ваеннага камісара Слуцку — Лебедзя, дзе апісаў усе недахваты беларускага войска. Але дзед быў затрыманы, ліст выяўлены. Прыкладны яго зьмест прыпамінае [[Сяргей Бусел]] : «''Я знаходжуся ў беларускай паўстанчаскай арміі і многа раблю карысьці для нашай ідэі. Белагвардэйскай сволачы не пазваляю займацца мардабіцьцем і аслабаняю палонных''» <ref>Слуцкі збройны чын 1920 у дакумантах і ўспамінах. [[Менск]], Медысонт, 2006, (с. 170)</ref> Чайка быў арыштаваны і перададзены контрвыведцы. Але з-пад варты ён здолеў ўцячы (прадраў страху ў хаце, дзе сядзеў), у спрыяньні гэтаму пасьля абвінавацілі камандзіра контрвыведкі [[Антон Мірановіч (паручнік)|Антона Мірановіча]]. Дэзэртаваў да чырвоных. Тамака абвінавачаны камісарамі ў здрадзе савецкай уладзе і на вырак тройкі асобага аддзелу 16-е арміі (начале з [[Ян Ольскі|Ольскім]], будучым кіраўніком [[ГПУ БССР]]) расcтраляны.

⚫
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Слуцкі збройны чын 1920 у дакумантах і ўспамінах. [[Менск]], Медысонт, [[2006]].
* Слуцкі збройны чын 1920 у дакумантах і ўспамінах. [[Менск]], Медысонт, 2006.

⚫
== Крыніцы ==
{{зноскі}}


{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Чайка, Павал}}
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Чайка, Павал}}

[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1889 годзе]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1889 годзе]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Слуцкага паўстаньня]]
[[Катэгорыя:Удзельнікі Слуцкага паўстаньня]]

Вэрсія ад 14:09, 1 чэрвеня 2019

Павал (Пётар) Чайка (Чайко; 1889, в.Лютавічы Вызьнянская воласьць, Слуцкі павет — 9 студзеня 1921) — беларускі вайсковец, удзельнік Слуцкага Збройнага чыну.

Біяграфія

Скончыў мужчынскую гімназію ў 1909 годзе. У 1912 годзе скончыў Іркуцкую вайсковую школу.

Удзельнік Першай сусьветнай вайны. На фронце ўзагароджаны ордэнамі Сьв. Ганны 3-я і 4-е степеней, Сьв. Уладзімера 4-е ступені ды сьв. Станіслава 3-е ступені. Скончыў вайну штабс-капітанам.

Па вайне ў Чырвонай арміі. У пачатку 1919 году працаваў у Слуцку пры Ваенным камісарыяце ваенным кіраўніком. Быў зьвязаны зь беларускімі эсэрамі. У восень 1920 году дэзэртаваў ад бальшавікоў. На запрашэньне Антона Сокал-Кутылоўскага, які прыехаў да в. Лютавічы, далучыўся да Слуцкага паўстаньня. Камандзір 1-га Слуцкага стралковага палка. Добра наладзіў справу. Выяўляў многа асабістай ініцыятывы: адпускаў палонных, загадваў афіцэрам не ўжываць цялесных пакараньняў. Палоннага чырвонага афіцэра забраў жыць да сябе дадому, а пасьля допыту адпусьціў. Тлумачыў гэта тым «Ну хоць мы самага камуніста выпусьцілі, то мы гэтым нічога ня трацім, а наадварот, што было б у такога чалавека на душы? Ці мог бы ён больш ваяваць проціў нас? Мы павінны біць духам, а не аружжам.»

Перадаў да Чырвонай арміі старым дзядком ліст да былога ваеннага камісара Слуцку — Лебедзя, дзе апісаў усе недахваты беларускага войска. Але дзед быў затрыманы, ліст выяўлены. Прыкладны яго зьмест прыпамінае Сяргей Бусел : «Я знаходжуся ў беларускай паўстанчаскай арміі і многа раблю карысьці для нашай ідэі. Белагвардэйскай сволачы не пазваляю займацца мардабіцьцем і аслабаняю палонных» [1] Чайка быў арыштаваны і перададзены контрвыведцы. Але з-пад варты ён здолеў ўцячы (прадраў страху ў хаце, дзе сядзеў), у спрыяньні гэтаму пасьля абвінавацілі камандзіра контрвыведкі Антона Мірановіча. Дэзэртаваў да чырвоных. Тамака абвінавачаны камісарамі ў здрадзе савецкай уладзе і на вырак тройкі асобага аддзелу 16-е арміі (начале з Ольскім, будучым кіраўніком ГПУ БССР) расcтраляны.

Крыніцы

  1. ^ Слуцкі збройны чын 1920 у дакумантах і ўспамінах. Менск, Медысонт, 2006, (с. 170)

Літаратура

  • Слуцкі збройны чын 1920 у дакумантах і ўспамінах. Менск, Медысонт, 2006.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Павал_Чайка&oldid=2064401»