Тоўстая кішка: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 18:26, 19 траўня 2019

То́ўстая кішка́ (па-лацінску: Intestinum crassum) — ніжняя, канцавая частка страўнікава-кішачнага тракта, менавіта ў ніжняй частцы праходзіць у асноўным усмоктваньне вады й фармаваньня зь ежавай кашыцы (хімуса) афорлеменнага калу. Зьяўляецца вытворным задняй кішкі.^[1]

Тоўстая кішка названая гэтак таму, што ейныя сьценкі таўшчэй за сьценкі тонкай кішкі за кошт большай таўшчыні цягліцавага й злучальнатканкавага слояў, а таксама таму, што дыямэтар ейнага ўнутраннага прагала, ці паражніны, таксама больш за дыямэтар прагала тонкай кішкі. Тоўстай кішкай у чалавека называюць аддзел кішэчніка ад баўгінівай затамкі да какаўкі, ці па-іншаму ануса. Зрэдку прамую кішку выдзяляюць асобна.

Фунцыі

Працэс праходжаньня ежы праз тоўстую кішку займае каля 16 гадзін. У ёй з астаткаў ежы выдаляюцца вада і некаторыя пажыўныя рэчывы, перад тым, як прадукты страваваньня будуць выдаленыя з арганізму. Тоўстая кішка паглынае вітаміны, якія ўтвараюцца абадковымі бактэрыямі, як то вітамін К (што асабліва важна, бо штодзённае спажываньне гэтага вітаміну не дастаткова звычайна для падтрыманьня адэкватнага згортваньня крыві), вітамін В12, тыямін і рыбафлавін. У тоўстай кішцы таксама ўшчыльняюцца фэкалі да тога стану пакуль яны ня змогуць быць вызваленыя праз анус у працэсе дэфэкацыі. Акрамя таго, у тоўстай кішкі сакрэтуюцца K+ і Cl-, а таксама адбываецца фэрмэнтацыя вугляводаў. [30]

Апэндыкс зьмяшчае невялікую колькасьць сьлізьневай абалонкі лімфоіднай тканінкі, якая надае яму нявызначаную ролю ў імунітэце. Тым ня менш, апэндыкс, як вядома, грае важную ролю ў жыцьці плоду, паколькі ён утрымлівае эндакрынныя вузы, якія вылучаюць біягенныя аміны і пэптыдная гармоны, важныя для гамэастазу падчас раньняга росту і разьвіцьця^[2]. Апэндыкс можа быць выдалены безь якіх-небудзь бачных пашкоджаньняў або наступстваў для пацыента.

Да таго часу, калі хімус дасягняе тоўстай кішкі, большасьць пажыўных рэчываў і 90% вады засвойваецца арганізмам. У гэты момант некаторыя электраліты, як то натр, магн і хларыд пакідаюцца ў хімусе, гэтаксама як і неператраўляныя часткі зьедзенай ежы, як то большая частка праглынутай амілёзы, крухмалу і харчовыя валокны, якія ў значнай ступені зьяўляюцца неператраўлянымі вугляводамі. Пакуль хімус рухаецца праз тоўстую кішку, большая частка пакінутай вады выдаляецца, у той час як хімус зьмешваецца са сьлізьзю і бактэрыямі кішачнай флёры, і становіцца калам. Абводніца ўзьнімная прымае фэкальны матэрыял у выглядзе вадкасьці. Цягліцы тоўстай кішкі затым перамяшчаюць гэты матэрыял наперад і павольна паглынаюць увесь лішак вады, у выніку чаго кал паступова становіцца цьвёрдым. У выніку кал перамяшчаецца ў абводніцу зьвіслую.

Хваробы

Крыніцы

^ М. Г. Привес, Н. К. Лысенков, В. И. Бушкович. Анатомия человека. — 9-е изд. — Москва: Медицина, 1985. — С. 275—282. — 110 000 экз.
^ Martin, Loren G. (1999-10-21). «What is the function of the human appendix? Did it once have a purpose that has since been lost?». Scientific American.

Вонкавыя спасылкі

Тоўстая кішка — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Тоўстая кішка на Medical Subject Headings

[1] М. Г. Привес, Н. К. Лысенков, В. И. Бушкович. Анатомия человека. — 9-е изд. — Москва: Медицина, 1985. — С. 275—282. — 110 000 экз.

[2] Martin, Loren G. (1999-10-21). «What is the function of the human appendix? Did it once have a purpose that has since been lost?». Scientific American.

[1]

[2]

@@ Радок 5: / Радок 5: @@
 == Фунцыі ==
-Працэс праходжаньня ежы праз тоўстую кішку займае каля 16 гадзін. У ёй з астаткаў ежы выдаляюцца [[вада]] і некаторыя пажыўныя рэчывы, перад тым, як прадукты страваваньня будць выдаленыя з арганізму. Тоўстая кішка паглынае [[вітаміны]], якія ўтвараюцца абадковымі [[Бактэрыі|бактэрыямі]], як то вітамін К, вітамін В12, [[тыямін]] і [[рыбафлавін]]. У тоўстай кішцы таксама ўшчыльняюцца фэкалі да тога стану пакуль яны ня змогуць быць вызваленыя праз анус у працэсе дэфэкацыі.
+Працэс праходжаньня ежы праз тоўстую кішку займае каля 16 гадзін. У ёй з астаткаў ежы выдаляюцца [[вада]] і некаторыя пажыўныя рэчывы, перад тым, як прадукты страваваньня будуць выдаленыя з арганізму. Тоўстая кішка паглынае [[вітаміны]], якія ўтвараюцца абадковымі [[Бактэрыі|бактэрыямі]], як то вітамін К (што асабліва важна, бо штодзённае спажываньне гэтага вітаміну не дастаткова звычайна для падтрыманьня адэкватнага згортваньня крыві), вітамін В12, [[тыямін]] і [[рыбафлавін]]. У тоўстай кішцы таксама ўшчыльняюцца фэкалі да тога стану пакуль яны ня змогуць быць вызваленыя праз анус у працэсе дэфэкацыі. Акрамя таго, у тоўстай кішкі сакрэтуюцца K+ і Cl-, а таксама адбываецца фэрмэнтацыя вугляводаў. [30]
+[[Апэндыкс]] зьмяшчае невялікую колькасьць сьлізьневай абалонкі лімфоіднай тканінкі, якая надае яму нявызначаную ролю ў [[імунітэт|імунітэце]]. Тым ня менш, апэндыкс, як вядома, грае важную ролю ў жыцьці плоду, паколькі ён утрымлівае эндакрынныя вузы, якія вылучаюць біягенныя аміны і пэптыдная гармоны, важныя для [[гамэастаз]]у падчас раньняга росту і разьвіцьця<ref>Martin, Loren G. (1999-10-21). [http://www.scientificamerican.com/article/what-is-the-function-of-t/ ''«What is the function of the human appendix? Did it once have a purpose that has since been lost?»'']. Scientific American. </ref>. Апэндыкс можа быць выдалены безь якіх-небудзь бачных пашкоджаньняў або наступстваў для пацыента.
+Да таго часу, калі [[хімус]] дасягняе тоўстай кішкі, большасьць пажыўных рэчываў і 90% вады засвойваецца арганізмам. У гэты момант некаторыя электраліты, як то [[натр]], [[магн]] і [[хларыд]] пакідаюцца ў хімусе, гэтаксама як і неператраўляныя часткі зьедзенай ежы, як то большая частка праглынутай [[амілёза|амілёзы]], [[крухмал]]у і харчовыя валокны, якія ў значнай ступені зьяўляюцца неператраўлянымі вугляводамі. Пакуль хімус рухаецца праз тоўстую кішку, большая частка пакінутай вады выдаляецца, у той час як хімус зьмешваецца са сьлізьзю і бактэрыямі кішачнай флёры, і становіцца калам. [[Абводніца ўзьнімная]] прымае фэкальны матэрыял у выглядзе вадкасьці. Цягліцы тоўстай кішкі затым перамяшчаюць гэты матэрыял наперад і павольна паглынаюць увесь лішак вады, у выніку чаго кал паступова становіцца цьвёрдым. У выніку кал перамяшчаецца ў [[абводніца зьвіслая|абводніцу зьвіслую]].
 == Хваробы ==