Жывёлы: розьніца паміж вэрсіямі
д Bot: Migrating 180 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q729 (translate me) |
крыніца — https://uk.wikipedia.org/wiki/Тварини?oldid=22651843, https://en.wikipedia.org/wiki/Animal?oldid=842474894 |
||
Радок 50: | Радок 50: | ||
| NCBI = 33208 |
| NCBI = 33208 |
||
}} |
}} |
||
'''Жывёлы''' — традыцыйна (яшчэ з часоў [[Арыстотэль|Арыстотэля]]) вылучаная катэгорыя шматвузавых [[эўкарыёты|эўкарыятычных]] [[арганізм]]аў, якая на сучасным этапе разглядаецца як біялягічнае [[царства (біялёгія)|царства]]. Жывёлы зьяўляюцца асноўным аб'ектам вывучэньня [[заалёгія|заалёгіі]]. |
'''Жывёлы''' — традыцыйна (яшчэ з часоў [[Арыстотэль|Арыстотэля]]) вылучаная катэгорыя шматвузавых [[эўкарыёты|эўкарыятычных]] [[арганізм]]аў, якая на сучасным этапе разглядаецца як біялягічнае [[царства (біялёгія)|царства]]. Жывёлы зьяўляюцца асноўным аб'ектам вывучэньня [[заалёгія|заалёгіі]]. У [[вуза]]вых жывёлаў, як і іншых эўкарыётаў, зьмяшчаецца сфармаванае ядро. Да жывёлаў адносяцца [[сысуны]], [[птушкі]], [[рыбы]], [[вусякі]], [[павукападобныя]], [[малюскі]], [[марскія зоркі]], [[чарвякі]] і іншыя. Аднак, да царства ня ставяцца [[расьліны]] і [[грыбы]], якія таксама зьяўляюцца вялікімі, але не адзінымі, царствамі эўкарыётаў. |
||
Клясычнымі прыкметамі жывёлаў лічацца [[гетэратрофнасьць]], то бок харчаваньне гатовымі арганічнымі злучэньнямі, і здольнасьць актыўна перасоўвацца. Зрэшты, існуе нямала жывёлаў, якія вядуць нерухомы лад жыцьця, а гетэратрофнасьць ўласьцівая таксама грыбам і некаторым расьлінам-паразытам. [[Чалавек]] таксама належыць да царства жывёлаў, але традыцыйна разглядаецца асобна — нават прафэсійныя біёлягі ўжываюць абароты «жывёлы і чалавек» або «жывёлы, у тым ліку чалавек». |
|||
⚫ | |||
{{Commons|Category:Animalia}} |
|||
Арыстотэль падзяліў жывёлаў на жывёлаў з крывёю і безь яе. [[Карл Лінэй]] стварыў першую герархічную біялягічную клясыфікацыю жывёлаў у 1758 годзе, якую подым дапоўніў [[Жан-Батыст Лямарк]] да 1809 году. У 1874 годзе [[Эрнст Гэкель]] падзяліў царства жывёлаў на шматвузавых (цяпер сынонім ''Animalia'') і найпростых аднавузавых арганізмаў, якія больш ня лічацца жывёламі. У наш час біялягічная клясыфікацыя жывёлаў абапіраецца на перадавыя тэхнікі, такія як [[малекулярная філягенэтыка]]. |
|||
{{Накід:Біялёгія}} |
|||
Людзі выкарыстоўваюць шматлікія віды жывёлаў для вытворчасьці прадуктаў харчаваньня, як то [[мяса]], [[малако]] і [[яйка]]; матэрыялаў, як то [[скура]] і [[воўна]]; у якасьці хатніх жывёлаў і ў якасьці працоўных жывёлаў для транспарту. [[Сабака|Сабакі]] выкарыстоўваюцца ў паляваньні, у той час як на многіх наземных і водных жывёлаў чалавек паляю дзеля забавы. Жывёлы зьявіліся ў мастацтве з самых старажытных часоў і фігуруюць у [[міталёгія|міталёгіі]] і [[рэлігія|рэлігіі]]. |
|||
⚫ | |||
{{Commons}} |
|||
* [http://tolweb.org/tree/ Tree of Life Project]. |
|||
[[Катэгорыя:Жывёлы| ]] |
[[Катэгорыя:Жывёлы| ]] |
Вэрсія ад 21:50, 26 траўня 2018
Жывёлы | |
Клясыфікацыя | |
---|---|
Надцарства | Эўкарыёты |
Царства | Жывёлы |
Бінамінальная намэнклятура | |
Animalia | |
Жывёлы — традыцыйна (яшчэ з часоў Арыстотэля) вылучаная катэгорыя шматвузавых эўкарыятычных арганізмаў, якая на сучасным этапе разглядаецца як біялягічнае царства. Жывёлы зьяўляюцца асноўным аб'ектам вывучэньня заалёгіі. У вузавых жывёлаў, як і іншых эўкарыётаў, зьмяшчаецца сфармаванае ядро. Да жывёлаў адносяцца сысуны, птушкі, рыбы, вусякі, павукападобныя, малюскі, марскія зоркі, чарвякі і іншыя. Аднак, да царства ня ставяцца расьліны і грыбы, якія таксама зьяўляюцца вялікімі, але не адзінымі, царствамі эўкарыётаў.
Клясычнымі прыкметамі жывёлаў лічацца гетэратрофнасьць, то бок харчаваньне гатовымі арганічнымі злучэньнямі, і здольнасьць актыўна перасоўвацца. Зрэшты, існуе нямала жывёлаў, якія вядуць нерухомы лад жыцьця, а гетэратрофнасьць ўласьцівая таксама грыбам і некаторым расьлінам-паразытам. Чалавек таксама належыць да царства жывёлаў, але традыцыйна разглядаецца асобна — нават прафэсійныя біёлягі ўжываюць абароты «жывёлы і чалавек» або «жывёлы, у тым ліку чалавек».
Арыстотэль падзяліў жывёлаў на жывёлаў з крывёю і безь яе. Карл Лінэй стварыў першую герархічную біялягічную клясыфікацыю жывёлаў у 1758 годзе, якую подым дапоўніў Жан-Батыст Лямарк да 1809 году. У 1874 годзе Эрнст Гэкель падзяліў царства жывёлаў на шматвузавых (цяпер сынонім Animalia) і найпростых аднавузавых арганізмаў, якія больш ня лічацца жывёламі. У наш час біялягічная клясыфікацыя жывёлаў абапіраецца на перадавыя тэхнікі, такія як малекулярная філягенэтыка.
Людзі выкарыстоўваюць шматлікія віды жывёлаў для вытворчасьці прадуктаў харчаваньня, як то мяса, малако і яйка; матэрыялаў, як то скура і воўна; у якасьці хатніх жывёлаў і ў якасьці працоўных жывёлаў для транспарту. Сабакі выкарыстоўваюцца ў паляваньні, у той час як на многіх наземных і водных жывёлаў чалавек паляю дзеля забавы. Жывёлы зьявіліся ў мастацтве з самых старажытных часоў і фігуруюць у міталёгіі і рэлігіі.
Вонкавыя спасылкі
Жывёлы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў