Вусякі: розьніца паміж вэрсіямі
д Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured |
д афармленьне |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Таксанамічная інфармацыя |
{{Таксанамічная інфармацыя |
||
|Назва = Вусякі |
|||
|Выява = Insect collage.png |
|||
|Дамэн = [[Эўкарыёты]] |
|||
|Царства = [[Жывёлы]] |
|||
|Падцарства = [[Эўмэтазоі]] |
|||
|Тып = [[Суставаногія]] |
|||
|Кляса = '''Вусякі''' |
|||
|Атрад = |
|||
|навуковая назва = ''Insecta'' |
|||
|Commons = Category:Insecta |
|||
|ITIS = 99208 |
|||
|NCBI = 50557 |
|||
}} |
|||
'''Вусякі́'''<ref>{{Кніга|аўтар = Ятусевіч А.І., Капліч В.М.|частка = |загаловак = Слоўнік зоапаразіталагічных тэрмінаў|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = Навука і тэхніка|год = 1993|том = |старонкі = 42|старонак = |сэрыя = |isbn = 5-343-01332-5|тыраж = }}</ref>, '''гмыз'''<ref>[[Юрась Пацюпа|Юры Пацюпа]]. [http://arche.bymedia.net/2007-03/paciupa703.htm Крывіцкі лексыкон] // [[ARCHE Пачатак|ARCHE]] № 3 (54) — 2007</ref> ({{мова-la|insecta — вусякі|скарочана}}, {{мова-la|insecare — разразаць|скарочана}}; таксама '''казуркі''', '''жамяра''', '''насякомыя''') — кляса бесхрыбтовых шасьціногіх [[суставаногія|суставаногіх]] [[жывёлы|жывёл]], якая валодае найбольшай разнастайнасьцю сярод усіх астатніх жывёл на [[Зямля|Зямлі]] і ўлучае, напрыклад, [[лускакрылыя|матылёў]], [[жукі|жукоў]], [[мухі|мух]], [[мурашкі (вусякі)|мурашоў]], [[пчолы|пчол]] і інш. Вядома больш за мільён відаў вусякоў, якія прадстаўляюць больш за палову ўсіх вядомых жывых арганізмаў<ref>Chapman, A. D. (2006). [http://www.environment.gov.au/node/13876 Numbers of living species in Australia and the World]. Canberra: Australian Biological Resources Study. ISBN |
'''Вусякі́'''<ref>{{Кніга|аўтар = Ятусевіч А.І., Капліч В.М.|частка = |загаловак = Слоўнік зоапаразіталагічных тэрмінаў|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = Навука і тэхніка|год = 1993|том = |старонкі = 42|старонак = |сэрыя = |isbn = 5-343-01332-5|тыраж = }}</ref>, '''гмыз'''<ref>[[Юрась Пацюпа|Юры Пацюпа]]. [http://arche.bymedia.net/2007-03/paciupa703.htm Крывіцкі лексыкон] // [[ARCHE Пачатак|ARCHE]] № 3 (54) — 2007</ref> ({{мова-la|insecta — вусякі|скарочана}}, {{мова-la|insecare — разразаць|скарочана}}; таксама '''казуркі''', '''жамяра''', '''насякомыя''') — кляса бесхрыбтовых шасьціногіх [[суставаногія|суставаногіх]] [[жывёлы|жывёл]], якая валодае найбольшай разнастайнасьцю сярод усіх астатніх жывёл на [[Зямля|Зямлі]] і ўлучае, напрыклад, [[лускакрылыя|матылёў]], [[жукі (біялёгія)|жукоў]], [[мухі|мух]], [[мурашкі (вусякі)|мурашоў]], [[пчолы|пчол]] і інш. Вядома больш за мільён відаў вусякоў, якія прадстаўляюць больш за палову ўсіх вядомых жывых арганізмаў<ref>Chapman, A. D. (2006). [http://www.environment.gov.au/node/13876 Numbers of living species in Australia and the World]. Canberra: Australian Biological Resources Study. {{ISBN|978-0-642-56850-2}}.</ref><ref>Wilson, E.O. [http://www.globalchange.umich.edu/globalchange2/current/lectures/biodiversity/biodiversity.html «Threats to Global Diversity»]</ref>. |
||
Колькасьць сучасных [[Від (біялёгія)|відаў]] ацэньваецца ў межах ад шасьці да дзесяці мільёнаў<ref>Erwin, Terry L. (1997). Biodiversity at its utmost: Tropical Forest Beetles. pp. 27-40. In: Reaka-Kudla, M. L., Wilson, D. E. and Wilson, E. O. (ed.). Biodiversity II. Joseph Henry Press, Washington, D.C.</ref>, і, магчыма, яны складаюць больш за 90% розных формаў жыцьця жывёлаў на [[Зямля (плянэта)|Зямлі]]<ref>Erwin, Terry L. (1982). «Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species». Coleopt. Bull. 36: 74-75.</ref>. Вусякі могуць быць знойдзены ў амаль усіх асяродзьдзях, не зважаючы на тое, што толькі невялікі лік відаў пражывае ў [[акіян]]ах, дзе дамінуюць іншыя група суставаногіх — [[ракападобныя]]. |
Колькасьць сучасных [[Від (біялёгія)|відаў]] ацэньваецца ў межах ад шасьці да дзесяці мільёнаў<ref>Erwin, Terry L. (1997). Biodiversity at its utmost: Tropical Forest Beetles. pp. 27-40. In: Reaka-Kudla, M. L., Wilson, D. E. and Wilson, E. O. (ed.). Biodiversity II. Joseph Henry Press, Washington, D.C.</ref>, і, магчыма, яны складаюць больш за 90% розных формаў жыцьця жывёлаў на [[Зямля (плянэта)|Зямлі]]<ref>Erwin, Terry L. (1982). «Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species». Coleopt. Bull. 36: 74-75.</ref>. Вусякі могуць быць знойдзены ў амаль усіх асяродзьдзях, не зважаючы на тое, што толькі невялікі лік відаў пражывае ў [[акіян]]ах, дзе дамінуюць іншыя група суставаногіх — [[ракападобныя]]. |
||
Радок 25: | Радок 25: | ||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
||
{{ |
{{Крыніцы}} |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
{{Commons}} |
{{Commons}} |
||
* [http://www.eol.org/pages/344 Вусякі] |
* [http://www.eol.org/pages/344 Вусякі]{{ref-en}} ў Энцыкляпэдыі жыцьця |
||
{{Накід:Заалёгія}} |
|||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы]] |
||
⚫ |
Вэрсія ад 14:17, 25 студзеня 2018
Вусякі | |
Клясыфікацыя | |
---|---|
Царства | Жывёлы |
Падцарства | Эўмэтазоі |
Тып | Суставаногія |
Кляса | Вусякі |
Бінамінальная намэнклятура | |
Insecta | |
Вусякі́[1], гмыз[2] (лац. insecta — вусякі, лац. insecare — разразаць; таксама казуркі, жамяра, насякомыя) — кляса бесхрыбтовых шасьціногіх суставаногіх жывёл, якая валодае найбольшай разнастайнасьцю сярод усіх астатніх жывёл на Зямлі і ўлучае, напрыклад, матылёў, жукоў, мух, мурашоў, пчол і інш. Вядома больш за мільён відаў вусякоў, якія прадстаўляюць больш за палову ўсіх вядомых жывых арганізмаў[3][4].
Колькасьць сучасных відаў ацэньваецца ў межах ад шасьці да дзесяці мільёнаў[5], і, магчыма, яны складаюць больш за 90% розных формаў жыцьця жывёлаў на Зямлі[6]. Вусякі могуць быць знойдзены ў амаль усіх асяродзьдзях, не зважаючы на тое, што толькі невялікі лік відаў пражывае ў акіянах, дзе дамінуюць іншыя група суставаногіх — ракападобныя.
Жыцьцёвыя цыклі вусякоў вар’іруюцца, але большасьць зь іх вылупляюцца з яек. Рост вусякоў стрымліваецца няпругкім экзашкілетам, а разьвіцьцё ўключае ў сябе шэраг лінек. Этапы разьвіцьця могуць адрозьнівацца ад пачатковых да дарослых этапаў, а таксама ад асяродзьдзя пражываньня, і могуць ўключаць у сябе пасіўную стадыі лялячкі тых відаў, якія праходзяць поўны цыкль мэтамарфозаў. У вусякоў, якія падвяргаюцца няпоўнаму ператварэньню стадыя лялечкі адсутнічае і дарослыя асобіны разьвіваць праз сэрыю німфальных этапаў[7].
Навука, што вывучае вусякаў, завецца энтамалёгіяй.
Глядзіце таксама
Крыніцы
- ^ Ятусевіч А.І., Капліч В.М. Слоўнік зоапаразіталагічных тэрмінаў. — Мн.: Навука і тэхніка, 1993. — С. 42. — ISBN 5-343-01332-5
- ^ Юры Пацюпа. Крывіцкі лексыкон // ARCHE № 3 (54) — 2007
- ^ Chapman, A. D. (2006). Numbers of living species in Australia and the World. Canberra: Australian Biological Resources Study. ISBN 978-0-642-56850-2.
- ^ Wilson, E.O. «Threats to Global Diversity»
- ^ Erwin, Terry L. (1997). Biodiversity at its utmost: Tropical Forest Beetles. pp. 27-40. In: Reaka-Kudla, M. L., Wilson, D. E. and Wilson, E. O. (ed.). Biodiversity II. Joseph Henry Press, Washington, D.C.
- ^ Erwin, Terry L. (1982). «Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species». Coleopt. Bull. 36: 74-75.
- ^ «insect physiology» McGraw-Hill Encyclopedia of Science and Technology, Ch. 9, p. 233, 2007
Вонкавыя спасылкі
Вусякі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Вусякі (анг.) ў Энцыкляпэдыі жыцьця