Уніяцтва: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 24: Радок 24:
* [[Харвацкая грэка-каталіцкая царква]] (Крыжэвіцкая япархія) (1611).
* [[Харвацкая грэка-каталіцкая царква]] (Крыжэвіцкая япархія) (1611).


У [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] уніяцтва ўзьнікла пасьля заключэньня [[Берасьцейская царкоўная унія|Берасьцейскай царкоўнай уніі]] ([[1596]]). Яшчэ ў 1577 годзе рэктар Полацкага калегіюма [[Пётар Скарга]] выдаў кнігу «Аб еднасьці царквы Божай», дзе прапанаваў плян уніі каталіцкай і праваслаўнай Цэркваў. Уніяцкая Царква вызнавала вяршэнства Біскупа Рыму, але захоўвала свае традыцыйныя грэцкія абрады. У 1595 годзе Папа Рымскі [[Клімэнт ІІ]] аб’явіў аб заключэньні уніі з Кіеўскай мітраполіяй, а праз год на Берасьцейскім царкоўным саборы яна была ўрачыста абвешчана. Пад канец 18 ст. каля трох чвэрцяў насельніцтва Беларусі былі ўніятамі.{{зноска|КізмаЛянцэвічСамахвалаў|2003|Кізіма, Лянцэвіч і Самахвалаў}}
У [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] уніяцтва ўзьнікла пасьля заключэньня [[Берасьцейская царкоўная унія|Берасьцейскай царкоўнай уніі]] (1596). Яшчэ ў 1577 годзе рэктар Полацкага калегіюма [[Пётар Скарга]] выдаў кнігу «Аб еднасьці царквы Божай», дзе прапанаваў плян уніі каталіцкай і праваслаўнай Цэркваў. Уніяцкая Царква вызнавала вяршэнства Біскупа Рыму, але захоўвала свае традыцыйныя грэцкія абрады. У 1595 годзе Папа Рымскі [[Клімэнт ІІ]] аб’явіў аб заключэньні уніі з Кіеўскай мітраполіяй, а праз год на Берасьцейскім царкоўным саборы яна была ўрачыста абвешчана. Пад канец 18 ст. каля трох чвэрцяў насельніцтва Беларусі былі ўніятамі.{{зноска|КізмаЛянцэвічСамахвалаў|2003|Кізіма, Лянцэвіч і Самахвалаў}}


== Глядзіце таксама ==
== Глядзіце таксама ==
Радок 31: Радок 31:


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}
{{Крыніцы}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Гісторыя Беларусі. Ад старажытнасці да 21 ст.- Мінск, 2000 г.
* Гісторыя Беларусі. Ад старажытнасці да 21 ст. - Мінск, 2000 г.
* {{кніга|ref=КізмаЛянцэвічСамахвалаў|аўтар=Кізіма С. А., Лянцэвіч В. М., Самахвалаў Дз. С.|загаловак=Гісторыя Беларусі: Курс лекцый|месца=Мн.|выдавецтва=Выд-ва МІК|год=2003|старонак=91}}
* {{кніга|ref=КізмаЛянцэвічСамахвалаў|аўтар=Кізіма С. А., Лянцэвіч В. М., Самахвалаў Дз. С.|загаловак=Гісторыя Беларусі: Курс лекцый|месца=Мн.|выдавецтва=Выд-ва МІК|год=2003|старонак=91}}



Вэрсія ад 23:59, 23 студзеня 2018

Грэка-каталіцкі катэдральны сабор у Сату-Марэ, Румынія

Унія́цтва, Грэка-каталіцкая царква (ад лац. unio — саюз, аб’яднаньне) — хрысьціянская плынь, заснаваная на царкоўнай уніі розных хрысьціянскіх Цэркваў з рыма-каталіцкай на ўмовах прызнаньня першымі вяршэнства папы рымскага і каталіцкай дагматыкі пры захаваньні традыцыяў рэлігійнага культу і выкарыстаньня традыцыйна сакральнай ці народнай мовы ў богаслужэньні.

Да ўніяцкіх належаць цэрквы грэцкага (былыя праваслаўныя), армянскага, копцкага (у Эгіпце), мараніцкага (у Лібане і Сырыі) і інш. абрадаў.

У вузкім сэнсе тэрмін ужываецца да каталіцкіх цэркваў, у якіх богаслужэньне адбываецца па бізантыйскім абрадзе на грэцкай мове:

У больш шырокім сэнсе — таксама і да іншых Усходніх Каталіцкіх Цэркваў бізантыйскай традыцыі, богаслужэньні ў якіх адбываюцца на іншых мовах:

У Рэчы Паспалітай уніяцтва ўзьнікла пасьля заключэньня Берасьцейскай царкоўнай уніі (1596). Яшчэ ў 1577 годзе рэктар Полацкага калегіюма Пётар Скарга выдаў кнігу «Аб еднасьці царквы Божай», дзе прапанаваў плян уніі каталіцкай і праваслаўнай Цэркваў. Уніяцкая Царква вызнавала вяршэнства Біскупа Рыму, але захоўвала свае традыцыйныя грэцкія абрады. У 1595 годзе Папа Рымскі Клімэнт ІІ аб’явіў аб заключэньні уніі з Кіеўскай мітраполіяй, а праз год на Берасьцейскім царкоўным саборы яна была ўрачыста абвешчана. Пад канец 18 ст. каля трох чвэрцяў насельніцтва Беларусі былі ўніятамі.[1]

Глядзіце таксама

Крыніцы

Літаратура

  • Гісторыя Беларусі. Ад старажытнасці да 21 ст. - Мінск, 2000 г.
  • Кізіма С. А., Лянцэвіч В. М., Самахвалаў Дз. С. Гісторыя Беларусі: Курс лекцый. — Мн.: Выд-ва МІК, 2003. — 91 с.