Вітэзслаў Новак: розьніца паміж вэрсіямі
д →Творы: + commonscat |
д афармленьне |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Page The music of Bohemia 49.png| |
[[Файл:Page The music of Bohemia 49.png|міні|Вітэзслаў Новак]] |
||
⚫ | |||
'''Ві́тэзслаў Но́вак''' ({{мова-cs|Vítězslav Novák}}, імя пры нараджэнні ''Віктар''; [[5 сьнежня]] [[1870]], [[Камяніцы над Ліпай]] — [[18 ліпеня]] [[1949]], [[Скуцеч]]) — чэскі кампазытар, піяніст і музычны пэдагог. |
'''Ві́тэзслаў Но́вак''' ({{мова-cs|Vítězslav Novák}}, імя пры нараджэнні ''Віктар''; [[5 сьнежня]] [[1870]], [[Камяніцы над Ліпай]] — [[18 ліпеня]] [[1949]], [[Скуцеч]]) — чэскі кампазытар, піяніст і музычны пэдагог. |
||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Віктар Новак нарадзіўся ў сям’і лекара. Бацька музыканта сьпяваў у хоры, маці грала на піяніна. Пасьля сьмерці бацькі сям’я пераехала ў [[Індржыхаў-Градзец]], дзе малады Новак скончыў гімназію, упершыню выступаў перад публікай як піяніст, злажыў першыя песьні і фартэпіянныя п’есы. У |
Віктар Новак нарадзіўся ў сям’і лекара. Бацька музыканта сьпяваў у хоры, маці грала на піяніна. Пасьля сьмерці бацькі сям’я пераехала ў [[Індржыхаў-Градзец]], дзе малады Новак скончыў гімназію, упершыню выступаў перад публікай як піяніст, злажыў першыя песьні і фартэпіянныя п’есы. У 1889 годзе паступіў на юрыдычны факультэт [[Карлаў унівэрсытэт|Праскага ўнівэрсытэту]] і адначасова ў [[Праская кансэрваторыя|Праскую кансэрваторыю]], дзе яго галоўным настаўнікам па кампазыцыі быў [[Антанін Дворжак]]; як піяніст Новак вучыўся ў Ёзэфа Іранэка, сярод іншых яго пэдагогаў былі таксама [[Карэл Штэкер]] (контрапункт) і [[Карэл Кнітль]] (гармонія). У гэты пэрыяд Новак зьмяніў сваё імя на славянскае Вітэзслаў. Пакінуўшы ўнівэрсытэт, каб засяродзіцца на занятках музыкай, Новак атрымаў кансэрваторскі дыплём у 1893 годзе. Па рэкамэндацыі [[Ёганэс Брамс|Ёганэса Брамса]] ў бэрлінскім выдавецтве Зімрока пачалі публікавацца сачыненьні Новака. З 1896 году Новак інтэнсіўна займаўся зьбіраньнем чэскага музычнага фальклёру. |
||
У |
У 1901—1917 годах нефармальнае кола музыкаў і іншых творчых асоб, якія зьбіраліся ў хаце Новака і атрымаў назву «Подскальскай філярмоніі» ({{мова-cs|Podskalská filharmonie}}), стаў адным з галоўных цэнтраў фармаваньня чэскага мадэрнізму. У гэтае кола ўваходзілі, у прыватнасьці, [[Ёзэф Сук]] і [[Вацлаў Таліх]]. У той жа час у 1909—1920 гадах Новак выкладаў у Праскай кансэрваторыі, дзе сярод яго вучняў былі [[Яраслаў Кржычка]], [[Отакар Ерэміяш]], [[Карэл Ірак|Карэл Баляслаў Ірак]], [[Алаіс Габана]], [[Ільля Гурнік]] і многія іншыя чэскія музыкі; у Новака таксама вучыўся ўкраінскі кампазытар [[Мікалай Калеса]]. |
||
У міжваенны пэрыяд Новак стаў адным з кіраўнікоў [[Праская кансэрваторыя|Праскай кансэрваторыі]], у |
У міжваенны пэрыяд Новак стаў адным з кіраўнікоў [[Праская кансэрваторыя|Праскай кансэрваторыі]], у 1919—1922 і 1927—1928 гадах займаў пасаду рэктара, быў старшынём музычнага аддзяленьня Чэскай акадэміі навук і мастацтва. Падчас нямецкай акупацыі [[Чэхаславаччына|Чэхаславаччыны]] ўдзельнічаў у арганізацыі канцэртаў, у якіх выконвалася чэская нацыянальная музыка. У пасьляваенныя гады напісаў вялізныя мэмуары «Пра сябе і іншых» ({{мова-cs|O sobě a jiných}}). |
||
Кампазыцыі Новака можна аднесьці да нэарамантызму. У іх праглядаецца ўплыў Дворжака, Брамса і [[Эдвард Грыг|Грыга]], а з пункту гледжаньня некаторых дасьледчыкаў, таксама [[Клёд Дэбюсі|Клёда Дэбюсі]] і [[Рыхард Штраўс|Рыхарда Штраўса]]. |
Кампазыцыі Новака можна аднесьці да нэарамантызму. У іх праглядаецца ўплыў Дворжака, Брамса і [[Эдвард Грыг|Грыга]], а з пункту гледжаньня некаторых дасьледчыкаў, таксама [[Клёд Дэбюсі|Клёда Дэбюсі]] і [[Рыхард Штраўс|Рыхарда Штраўса]]. |
||
== Творы == |
== Творы == |
||
* '''Аркестры''': уверцюра Марыша да драмы братоў Мрштыкоў ( |
* '''Аркестры''': уверцюра Марыша да драмы братоў Мрштыкоў (1899) |
||
* '''Опэры''': Lucerna, Zvíkovský rarášek, Karlštejn, Dědův odkaz |
* '''Опэры''': Lucerna, Zvíkovský rarášek, Karlštejn, Dědův odkaz |
||
* '''Балет''': Signorina Gioventu ( |
* '''Балет''': Signorina Gioventu (1926—1928), Nikotina (1929) |
||
* '''Фартэпіяна''': варыяцыі на тэму Шумана ( |
* '''Фартэпіяна''': варыяцыі на тэму Шумана (1893), Za soumraku (1896), Písně zimních nocí (1903), Exotikon (1911) , Sonáta Eroica (1900), Pan (1910) |
||
* '''Песьні''': Jarní nálady ( |
* '''Песьні''': Jarní nálady (1900), Melancholie (1901), Údolí nového království (1903), Melancholické písně o lásce (1906), Erotikon (1912), Síla a vzdor (1916—1917), Domov (1941), Jihočeské motivy (1947) |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
|||
{{Commons}} |
|||
{{Commonscat|Vítězslav Novák}} |
|||
{{Ізаляваны артыкул|сіраціна1клястэр6}} |
|||
{{Бібліяінфармацыя}} |
{{Бібліяінфармацыя}} |
||
⚫ | |||
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Новак, Вітэзслаў}} |
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Новак, Вітэзслаў}} |
Вэрсія ад 13:02, 27 ліпеня 2017
Ві́тэзслаў Но́вак (па-чэску: Vítězslav Novák, імя пры нараджэнні Віктар; 5 сьнежня 1870, Камяніцы над Ліпай — 18 ліпеня 1949, Скуцеч) — чэскі кампазытар, піяніст і музычны пэдагог.
Біяграфія
Віктар Новак нарадзіўся ў сям’і лекара. Бацька музыканта сьпяваў у хоры, маці грала на піяніна. Пасьля сьмерці бацькі сям’я пераехала ў Індржыхаў-Градзец, дзе малады Новак скончыў гімназію, упершыню выступаў перад публікай як піяніст, злажыў першыя песьні і фартэпіянныя п’есы. У 1889 годзе паступіў на юрыдычны факультэт Праскага ўнівэрсытэту і адначасова ў Праскую кансэрваторыю, дзе яго галоўным настаўнікам па кампазыцыі быў Антанін Дворжак; як піяніст Новак вучыўся ў Ёзэфа Іранэка, сярод іншых яго пэдагогаў былі таксама Карэл Штэкер (контрапункт) і Карэл Кнітль (гармонія). У гэты пэрыяд Новак зьмяніў сваё імя на славянскае Вітэзслаў. Пакінуўшы ўнівэрсытэт, каб засяродзіцца на занятках музыкай, Новак атрымаў кансэрваторскі дыплём у 1893 годзе. Па рэкамэндацыі Ёганэса Брамса ў бэрлінскім выдавецтве Зімрока пачалі публікавацца сачыненьні Новака. З 1896 году Новак інтэнсіўна займаўся зьбіраньнем чэскага музычнага фальклёру.
У 1901—1917 годах нефармальнае кола музыкаў і іншых творчых асоб, якія зьбіраліся ў хаце Новака і атрымаў назву «Подскальскай філярмоніі» (па-чэску: Podskalská filharmonie), стаў адным з галоўных цэнтраў фармаваньня чэскага мадэрнізму. У гэтае кола ўваходзілі, у прыватнасьці, Ёзэф Сук і Вацлаў Таліх. У той жа час у 1909—1920 гадах Новак выкладаў у Праскай кансэрваторыі, дзе сярод яго вучняў былі Яраслаў Кржычка, Отакар Ерэміяш, Карэл Баляслаў Ірак, Алаіс Габана, Ільля Гурнік і многія іншыя чэскія музыкі; у Новака таксама вучыўся ўкраінскі кампазытар Мікалай Калеса.
У міжваенны пэрыяд Новак стаў адным з кіраўнікоў Праскай кансэрваторыі, у 1919—1922 і 1927—1928 гадах займаў пасаду рэктара, быў старшынём музычнага аддзяленьня Чэскай акадэміі навук і мастацтва. Падчас нямецкай акупацыі Чэхаславаччыны ўдзельнічаў у арганізацыі канцэртаў, у якіх выконвалася чэская нацыянальная музыка. У пасьляваенныя гады напісаў вялізныя мэмуары «Пра сябе і іншых» (па-чэску: O sobě a jiných).
Кампазыцыі Новака можна аднесьці да нэарамантызму. У іх праглядаецца ўплыў Дворжака, Брамса і Грыга, а з пункту гледжаньня некаторых дасьледчыкаў, таксама Клёда Дэбюсі і Рыхарда Штраўса.
Творы
- Аркестры: уверцюра Марыша да драмы братоў Мрштыкоў (1899)
- Опэры: Lucerna, Zvíkovský rarášek, Karlštejn, Dědův odkaz
- Балет: Signorina Gioventu (1926—1928), Nikotina (1929)
- Фартэпіяна: варыяцыі на тэму Шумана (1893), Za soumraku (1896), Písně zimních nocí (1903), Exotikon (1911) , Sonáta Eroica (1900), Pan (1910)
- Песьні: Jarní nálady (1900), Melancholie (1901), Údolí nového království (1903), Melancholické písně o lásce (1906), Erotikon (1912), Síla a vzdor (1916—1917), Domov (1941), Jihočeské motivy (1947)
Вонкавыя спасылкі
Вітэзслаў Новак — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў