Сэрж Арош: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Glovacki (гутаркі | унёсак)
Няма апісаньня зьменаў
д афармленьне
Радок 3: Радок 3:
|Фота = Serge Haroche 1 2012.jpg
|Фота = Serge Haroche 1 2012.jpg
|Подпіс = Сэрж Арош у 2012 годзе
|Подпіс = Сэрж Арош у 2012 годзе
|Месца нараджэньня = Касаблянка, Марока
|Месца нараджэньня = [[Касаблянка]], [[Марока]]
|Навуковая сфэра = [[фізыка]]
|Навуковая сфэра = [[фізыка]]
|Месца працы = [[Каледж дэ Франс|Калеж дэ Франс]]
|Месца працы = [[Каледж дэ Франс|Калеж дэ Франс]]
|Альма-матэр = Унівэрсытэт П'ера і Мары Кюры,<br />[[Вышэйшая нармальная школа]]
|Альма-матэр = Унівэрсытэт П’ера і Мары Кюры,<br />[[Вышэйшая нармальная школа]]
|Навуковы кіраўнік = [[Клод Коэн-Тануджы]]
|Навуковы кіраўнік = [[Клёд Коэн-Тануджы]]
|Знакамітыя вучні =
|Знакамітыя вучні =
|Вядомы як =упершыню экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі
|Вядомы як = упершыню экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі
|Узнагароды і прэміі = [[Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі|Нобэлеўская прэмія]]
|Узнагароды і прэміі = [[Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі|Нобэлеўская прэмія]]
|Сайт =
|Сайт =
}}
}}
'''Сэрж Арош''' ({{мова-en|Serge Haroche|скарочана}}; нар. 11 верасьня 1944 г. ў [[Касаблянка|Касаблянцы]], Марока) — францускі фізык. Ляўрэат [[Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі|Нобэлеўскай прэміі]] 2012 году за працы ў галіне [[Квантавая фізыка|квантавай фізыкі]] за распрацоўку мэтодыкі квантавай тэлепартацыі (сумесна з [[Дэйвід Ўайнлэнд|Дэйвідам Ўайнландам]]).
'''Сэрж Арош''' ({{мова-en|Serge Haroche|скарочана}}; нарадзіўся 11 верасьня 1944 году ў [[Касаблянка|Касаблянцы]], Марока) — францускі фізык. Ляўрэат [[Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі|Нобэлеўскай прэміі]] 2012 году за працы ў галіне [[Квантавая фізыка|квантавай фізыкі]] за распрацоўку мэтодыкі квантавай тэлепартацыі (сумесна з [[Дэйвід Ўайнлэнд|Дэйвідам Ўайнландам]]).


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Сэрж Арош нарадзіўся 11 верасьня 1944 г. ў [[Касаблянка|Касаблянцы]]. Бацька Сэржа Альбэрт Арош ({{мова-fr|Albert Haroche}}; 1920—1998) — мараканец, нарадзіўся ў [[Маракеш]]ы і працаваў юрыстам. Дзявочае прозьвішча маці Валянціны Арош ({{мова-fr|Valentine Haroche|скарочана}}; 1921—1998) — Рублёва, яна нарадзілася ў Адэсе ў сям’і габрэяў, якая пераехала ў Парыж напачатку 1920-х, працавала настаўніцай. Сэрж Арош жыў у Марока да 1956 году і пасьля таго, як закончыўся францускі пратэктарат, пераехаў у Францыю. Вучыўся ў вышэйшай нармальнай школе і ўнівэрсытэце імя П’ера і Мары Кюры ў Парыжы. Ад 1967 да 1975 працаваў ў Нацыянальным Цэнтры навуковых дасьледаваньняў (CNRS) дасьледчыкам. На працягу аднаго году ад 1972 да 1973 працаваў на пасадзе запрошанага дасьледчыка ў [[Стэнфардзкі ўнівэрсытэт|Стэнфардзкім ўнівэрсытэце]] ў камандзе [[Артур Шаўлоў|Артура Шаўлоў]]. У 1975 годзе ўладкаваўся прафэсарам ва Унівэрсытэт П’ера і Мары Кюры. Адначасова выкладаў у іншых установах: Палітэхнічнай школе ў Парыжы (1973—1984), [[Гарвардзкі ўнівэрсытэт|Гарвардзкім унівэрсытэце]] (1981), [[Ельскі ўнівэрсытэт|Ельскім унівэрсытэце]] (1984—1993; не ў штаце) ды Кансэрваторыі мастацтваў ды рамёстваў (2000). Ад 1994 да 2000 году ўзначальваў катэдру фізыкі [[Вышэйшая нармальная школа|Вышэйшай нармальнай школы]]. У 1996 годзе разам з калегамі па Вышэйшай нармальнай школе экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі<ref>{{кніга|pages=875|загаловак=The Internatiobal WHO'S WHO|выданьне=78th Edition|месца=London and New York|выдавецтва=Routledge|год=2014|isbn=978-1-85743-713-3}}</ref>. Зараз Сэрж Арош жыве ў Парыжы і працуе ў [[Каледж дэ Франс|Калеж дэ Франс]], дзе кіруе дасьледаваньнямі ў галіне квантавай фізыкі. Прафэсар катэдры квантавай фізыкі ў Калеж дэ Франс. У 1988 годзе стаў сябрам Амэрыканскага Фізычнага таварыства, у 1990 г. стаў сапраўдным сябрам гэтага таварыства. У 1988 годзе ўзнагароджаны Прэміяй Айнштайна ў галіне лязэрнай навукі (катэгорыя дасьледчыкаў у прамысловасьці і ўнівэрсытэтах). У 1992 г. атрымаў узнагароду імя Гумбальта (Нямеччына). Ён уваходзіць у склад Акадэміі навук Францыі (ад 1993) і зьяўляецца кавалерам [[Ордэн Ганаровага легіёну|ордэну Ганаровага Легіёну]] (ад 2007). У 2010 годзе абраны сябрам [[нацыянальная Акадэмія Навук ЗША|Нацыянальнай Акадэміі Навук ЗША]]. Ён жанаты на сацыёлягу Кладзін Арош ({{мова-fr|Claudine Haroche|скарочана}}, дзявочае прозьвішча Зэлігсон ({{мова-fr|Zeligson|скарочана}}), таксама дачцы габрэйскіх эмігрантаў з Расеі. У іх ёсьць двое дзяцей. Сэрж Арош прыходзіцца дзядзькам францускаму сьпеваку і актору Рафаэлю Арошу ({{мова-fr|Raphaël Haroche|скарочана}}).
Сэрж Арош нарадзіўся 11 верасьня 1944 году ў [[Касаблянка|Касаблянцы]]. Бацька Сэржа Альбэрт Арош ({{мова-fr|Albert Haroche}}; 1920—1998) — мараканец, нарадзіўся ў [[Маракеш]]ы і працаваў юрыстам. Дзявочае прозьвішча маці Валянціны Арош ({{мова-fr|Valentine Haroche|скарочана}}; 1921—1998) — Рублёва, яна нарадзілася ў Адэсе ў сям’і габрэяў, якая пераехала ў Парыж напачатку 1920-х, працавала настаўніцай. Сэрж Арош жыў у Марока да 1956 году і пасьля таго, як закончыўся францускі пратэктарат, пераехаў у Францыю. Вучыўся ў вышэйшай нармальнай школе і ўнівэрсытэце імя П’ера і Мары Кюры ў Парыжы. Ад 1967 да 1975 працаваў ў Нацыянальным Цэнтры навуковых дасьледаваньняў (CNRS) дасьледчыкам. На працягу аднаго году ад 1972 да 1973 працаваў на пасадзе запрошанага дасьледчыка ў [[Стэнфардзкі ўнівэрсытэт|Стэнфардзкім ўнівэрсытэце]] ў камандзе [[Артур Шаўлоў|Артура Шаўлоў]]. У 1975 годзе ўладкаваўся прафэсарам ва Унівэрсытэт П’ера і Мары Кюры. Адначасова выкладаў у іншых установах: Політэхнічнай школе ў Парыжы (1973—1984), [[Гарвардзкі ўнівэрсытэт|Гарвардзкім унівэрсытэце]] (1981), [[Ельскі ўнівэрсытэт|Ельскім унівэрсытэце]] (1984—1993; не ў штаце) ды Кансэрваторыі мастацтваў ды рамёстваў (2000). Ад 1994 да 2000 году ўзначальваў катэдру фізыкі [[Вышэйшая нармальная школа|Вышэйшай нармальнай школы]]. У 1996 годзе разам з калегамі па Вышэйшай нармальнай школе экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі<ref>{{кніга|pages=875|загаловак=The Internatiobal WHO'S WHO|выданьне=78th Edition|месца=London and New York|выдавецтва=Routledge|год=2014|isbn=978-1-85743-713-3}}</ref>. Зараз Сэрж Арош жыве ў Парыжы і працуе ў [[Каледж дэ Франс|Калеж дэ Франс]], дзе кіруе дасьледаваньнямі ў галіне квантавай фізыкі. Прафэсар катэдры квантавай фізыкі ў Калеж дэ Франс. У 1988 годзе стаў сябрам Амэрыканскага Фізычнага таварыства, у 1990 г. стаў сапраўдным сябрам гэтага таварыства. У 1988 годзе ўзнагароджаны Прэміяй Айнштайна ў галіне лязэрнай навукі (катэгорыя дасьледчыкаў у прамысловасьці і ўнівэрсытэтах). У 1992 г. атрымаў узнагароду імя Гумбальта (Нямеччына). Ён уваходзіць у склад Акадэміі навук Францыі (ад 1993) і зьяўляецца кавалерам [[Ордэн Ганаровага легіёну|ордэну Ганаровага Легіёну]] (ад 2007). У 2010 годзе абраны сябрам [[нацыянальная Акадэмія навук ЗША|Нацыянальнай Акадэміі навук ЗША]]. Ён жанаты на сацыёлягу Кладзін Арош ({{мова-fr|Claudine Haroche|скарочана}}, дзявочае прозьвішча Зэлігсон ({{мова-fr|Zeligson|скарочана}}), таксама дачцы габрэйскіх эмігрантаў з Расеі. У іх ёсьць двое дзяцей. Сэрж Арош прыходзіцца дзядзькам францускаму сьпеваку і актору Рафаэлю Арошу ({{мова-fr|Raphaël Haroche|скарочана}}).


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
Радок 22: Радок 22:


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
* {{Спасылка|url=http://www.svaboda.org/content/article/24733628.html|загаловак=Уручаны Нобэль за фізыку|дата публікацыі=9 красавіка 2012|выдавец=Радыё Свабода}}
* {{Спасылка|url=http://www.svaboda.org/content/article/24733628.html|загаловак=Уручаны Нобэль за фізыку|дата публікацыі=9 красавіка 2012|выдавец=Радыё Свабода}}
* {{спасылка|url=http://quantumlah.org/highlight/121009_quantum_nobel.php|загаловак=Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі ў 2012 годзе прысуджаная піянэрам квантавых тэхналёгій|арыгінал=2012 Nobel Prize in Physics goes to pioneers of quantum technologies|дата публікацыі=9 красавіка 2012|выдавец=Centre for Quantum Technologies|мова=en}}
* {{спасылка|url=http://quantumlah.org/highlight/121009_quantum_nobel.php|загаловак=Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі ў 2012 годзе прысуджаная піянэрам квантавых тэхналёгіяў|арыгінал=2012 Nobel Prize in Physics goes to pioneers of quantum technologies|дата публікацыі=9 красавіка 2012|выдавец=Centre for Quantum Technologies|мова=en}}


{{Нобэлеўская прэмія па фізыцы (2001—2025)}}
{{Нобэлеўская прэмія па фізыцы (2001—2025)}}

Вэрсія ад 12:14, 14 ліпеня 2017

Сэрж Арош
Serge Haroche
Сэрж Арош у 2012 годзе
Дата нараджэньня 11 верасьня 1944(1944-09-11)[1][2][3] (79 гадоў)
Месца нараджэньня Касаблянка, Марока
Месца вучобы Унівэрсытэт П’ера і Мары Кюры,
Вышэйшая нармальная школа
Занятак фізык, прафесар універсітэта, навуковец, дасьледнік
Навуковая сфэра фізыка
Месца працы Калеж дэ Франс
Вядомы як упершыню экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі
Навуковы кіраўнік Клёд Коэн-Тануджы
Бацька Albert Haroche[d]
Узнагароды Нобэлеўская прэмія
Сайт college-de-france.fr/sit…

Сэрж Арош (анг. Serge Haroche; нарадзіўся 11 верасьня 1944 году ў Касаблянцы, Марока) — францускі фізык. Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі 2012 году за працы ў галіне квантавай фізыкі за распрацоўку мэтодыкі квантавай тэлепартацыі (сумесна з Дэйвідам Ўайнландам).

Біяграфія

Сэрж Арош нарадзіўся 11 верасьня 1944 году ў Касаблянцы. Бацька Сэржа Альбэрт Арош (па-француску: Albert Haroche; 1920—1998) — мараканец, нарадзіўся ў Маракешы і працаваў юрыстам. Дзявочае прозьвішча маці Валянціны Арош (франц. Valentine Haroche; 1921—1998) — Рублёва, яна нарадзілася ў Адэсе ў сям’і габрэяў, якая пераехала ў Парыж напачатку 1920-х, працавала настаўніцай. Сэрж Арош жыў у Марока да 1956 году і пасьля таго, як закончыўся францускі пратэктарат, пераехаў у Францыю. Вучыўся ў вышэйшай нармальнай школе і ўнівэрсытэце імя П’ера і Мары Кюры ў Парыжы. Ад 1967 да 1975 працаваў ў Нацыянальным Цэнтры навуковых дасьледаваньняў (CNRS) дасьледчыкам. На працягу аднаго году ад 1972 да 1973 працаваў на пасадзе запрошанага дасьледчыка ў Стэнфардзкім ўнівэрсытэце ў камандзе Артура Шаўлоў. У 1975 годзе ўладкаваўся прафэсарам ва Унівэрсытэт П’ера і Мары Кюры. Адначасова выкладаў у іншых установах: Політэхнічнай школе ў Парыжы (1973—1984), Гарвардзкім унівэрсытэце (1981), Ельскім унівэрсытэце (1984—1993; не ў штаце) ды Кансэрваторыі мастацтваў ды рамёстваў (2000). Ад 1994 да 2000 году ўзначальваў катэдру фізыкі Вышэйшай нармальнай школы. У 1996 годзе разам з калегамі па Вышэйшай нармальнай школе экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі[4]. Зараз Сэрж Арош жыве ў Парыжы і працуе ў Калеж дэ Франс, дзе кіруе дасьледаваньнямі ў галіне квантавай фізыкі. Прафэсар катэдры квантавай фізыкі ў Калеж дэ Франс. У 1988 годзе стаў сябрам Амэрыканскага Фізычнага таварыства, у 1990 г. стаў сапраўдным сябрам гэтага таварыства. У 1988 годзе ўзнагароджаны Прэміяй Айнштайна ў галіне лязэрнай навукі (катэгорыя дасьледчыкаў у прамысловасьці і ўнівэрсытэтах). У 1992 г. атрымаў узнагароду імя Гумбальта (Нямеччына). Ён уваходзіць у склад Акадэміі навук Францыі (ад 1993) і зьяўляецца кавалерам ордэну Ганаровага Легіёну (ад 2007). У 2010 годзе абраны сябрам Нацыянальнай Акадэміі навук ЗША. Ён жанаты на сацыёлягу Кладзін Арош (франц. Claudine Haroche, дзявочае прозьвішча Зэлігсон (франц. Zeligson), таксама дачцы габрэйскіх эмігрантаў з Расеі. У іх ёсьць двое дзяцей. Сэрж Арош прыходзіцца дзядзькам францускаму сьпеваку і актору Рафаэлю Арошу (франц. Raphaël Haroche).

Крыніцы

  1. ^ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1885342/Serge-Haroche
  2. ^ Serge Haroche // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
  3. ^ Serge Haroche // Roglo — 1997.
  4. ^ The Internatiobal WHO'S WHO. — 78th Edition. — London and New York: Routledge, 2014. — P. 875. — ISBN 978-1-85743-713-3

Вонкавыя спасылкі

Сэрж Арошсховішча мультымэдыйных матэрыялаў