Язэп Юхо: розьніца паміж вэрсіямі

Язэп Юхо
	Язэп Юхо
Дата нараджэньня	19 сакавіка 1921
Месца нараджэньня	Менск, БССР;
Дата сьмерці	29 ліпеня 2004 (83 гады)
Месца сьмерці	Менск, Беларусь;
Месца вучобы	Менскі юрыдычны інстытут
Занятак	гісторык
Навуковая сфэра	правазнаўства
Месца працы	Юрыдычны факультэт БДУ
Навуковая ступень	доктар юрыдычных навук[d]
Вучні	Таісія Доўнар[d]
Узнагароды	прэмія імя У. І. Пічэты[d]

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 12:25, 5 ліпеня 2017

Язэ́п Алякса́ндравіч Юхо́ (19 сакавіка 1921 — 29 ліпеня 2004) — беларускі навукоўца, гісторык права. Доктар юрыдычных навук (1982), прафэсар катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права юрыдычнага факультэту БДУ (1983).

Язэп Юхо — заснавальнік першай навуковай школы дзяржавы і права Беларусі, сябра Вялікай Рады міжнароднага грамадзкага аб’яднаньня «ЗБС Бацькаўшчына».

Біяграфія

Нарадзіўся ў Пінску^[1] 19 сакавіка 1921 году. Скончыў школу (1938) і паступіў у Беларускі політэхнічны інстытут. У 1939 годзе забраны ў войска, пачаў служыць у Горкаўскай вучэльні зэнітнай артылерыі.

Вайну 20-гадовы Язэп Юхо пачаў пад Масквой камандзірам агнявога ўзводу. Потым — Паўднёвы і Заходні франты, дзе ён быў намесьнікам камандзіра зэнітнай гаргары і начальнікам артылерыі стралковага палку. Атрымаў 2 цяжкія параненьні. Заходні фронт быў пераўтвораны ў 3-ці Беларускі фронт. Зь ім Язэп Аляксандравіч вызваляў Віцебск, Полацак, дайшоў да Ўсходняй Прусіі. Скончыў вайну ў званьні маёра.

Узнагароджаны ардэнамі «Чырвонай Зоркі», «Айчыннай вайны» 1-й ступені, мэдалямі.

У 1946 годзе звольніўся з арміі. Скончыў Менскі юрыдычны інстытут (1949), а ў 1954 годзе — асьпірантуру ў Інстытуце філязофіі і права АН Беларусі.

Працоўная дзейнасьць

Народны судзьдзя Варашылаўскага раёну г. Менску (1949—1951)
Навуковы супрацоўнік Інстытута філязофіі і права АН БССР (1952—1956)
Дацэнт катэдры грамадзянскага і грамадзянска-працэсуальнага права юрыдычнага факультэту БДУ (1956—1960)
Намесьнік старшыні юрыдычнай камісіі пры Савеце Міністраў БССР (1960—1964)
Загаднік катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права БДУ, намесьнік дэкана юрыдычнага факультэту БДУ
Прафэсар катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права юрыдычнага факультэту БДУ

Навуковая дзейнасьць

Язэп Юхо — аўтар больш як 200 навуковых працаў.

1954 — абарона ў Інстытуце дзяржавы і права АН СССР кандыдацкай дысэртацыі на тэму: «Устанаўленьне Савецкай улады ў Заходняй Беларусі ў 1939 г.»
1980 — абарона ў Кіеўскім дзяржаўным унівэрсытэце імя Т. Шаўчэнкі доктарскай дысэртацыі на тэму: «Грамадзка-палітычны лад і права Беларусі ў XVI ст.»

Браў удзел у падрыхтоўцы праекту Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь 1994 году. Быў адным з ініцыятараў і аўтараў перавыданьня, перакладу, напісаньня камэнтараў і даведніка да Статуту ВКЛ 1588.

Абгрунтаваў, што Статуты ВКЛ былі першымі ў Эўропе дасканалымі зводамі законаў. Распачаў распрацоўку дзяржаўна-прававых поглядаў Ф. Скарыны і прапанаваў ідэю пра ягоны ўдзел у складаньні і рэдагаваньні Статуту ВКЛ 1529 году. Выказаў палажэньне пра канфэдэрацыйны падзел Рэчы Паспалітай, якая складалася з 2 самастойных і сувэрэнных дзяржаваў — Вялікага Княства Літоўскага і Кароны Польскай. Пачаў вывучэньне ў Беларусі жыцьця і дзейнасьці Т. Касьцюшкі. Дасьледаваў паходжаньне імёнаў, якія надаваліся Беларусі ў розныя часы^[1].

Суаўтар першага «Юрыдычнага энцыкляпэдычнага даведніка» на беларускай мове. Аўтар вядомых дапаможнікаў «Гісторыя дзяржавы і права Беларусі» і «Кароткі нарыс па гісторыі дзяржавы і права Беларусі».

Крыніцы

^ ^а ^б Юхо Ёсіф (Язэп) // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 773.

Літаратура

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0

Вонкавыя спасылкі

Они прожили достойную жизнь. Юрыдычны факультэт БДУ. Праверана 19 сакавіка 2011 г.

[evkl-1] а ^б Юхо Ёсіф (Язэп) // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 773.

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{Навуковец
-| Навуковая сфэра = [[правазнаўства]]
+|Навуковая сфэра = [[правазнаўства]]
-| Месца працы = [[Юрыдычны факультэт БДУ]]
+|Месца працы = [[Юрыдычны факультэт БДУ]]
-| Альма-матэр = [[Менскі юрыдычны інстытут]]
+|Альма-матэр = [[Менскі юрыдычны інстытут]]
-| Навуковы кіраўнік =
+|Навуковы кіраўнік =
-| Знакамітыя вучні =
+|Знакамітыя вучні =
-| Вядомы як =
+|Вядомы як =
-| Узнагароды і прэміі =
+|Узнагароды і прэміі =
-| Сайт =
+|Сайт =
 }}
-'''Язэ́п Алякса́ндравіч Юхо́''' ({{Нарадзіўся|19|3|1921}} — {{Памёр|29|7|2004}}) — выбітны беларускі навукоўца, гісторык права. Доктар юрыдычных навук ([[1982]]), прафэсар катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права юрыдычнага факультэту [[БДУ]] ([[1983]]).
+'''Язэ́п Алякса́ндравіч Юхо́''' ({{Нарадзіўся|19|3|1921}} — {{Памёр|29|7|2004}}) — беларускі навукоўца, гісторык права. Доктар юрыдычных навук (1982), прафэсар катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права юрыдычнага факультэту [[БДУ]] (1983).
 Язэп Юхо — заснавальнік першай навуковай школы дзяржавы і права [[Беларусь|Беларусі]], сябра Вялікай Рады міжнароднага грамадзкага аб’яднаньня «[[ЗБС Бацькаўшчына]]».
 == Біяграфія ==
-Нарадзіўся ў [[Пінск|Пінску]]<ref name="evkl">Юхо Ёсіф (Язэп) // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 773.</ref> [[19 сакавіка]] [[1921]] году. Скончыў школу ([[1938]]) і паступіў у [[Беларускі палітэхнічны інстытут]]. У [[1939]] забраны ў войска, пачаў служыць у Горкаўскай вучэльні зэнітнай артылерыі.
+Нарадзіўся ў [[Пінск]]у<ref name="evkl">Юхо Ёсіф (Язэп) // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 773.</ref> 19 сакавіка 1921 году. Скончыў школу (1938) і паступіў у [[Беларускі політэхнічны інстытут]]. У 1939 годзе забраны ў войска, пачаў служыць у Горкаўскай вучэльні зэнітнай артылерыі.
-[[Вялікая Айчынная вайна|Вайну]] 20-гадовы Язэп Юхо пачаў пад [[Масква|Масквой]] камандзірам агнявога ўзводу. Потым — [[Паўднёвы фронт|Паўднёвы]] і [[Заходні фронт|Заходні]] франты, дзе ён быў намесьнікам камандзіра зэнітнай гаргары і начальнікам артылерыі стралковага палку. Атрымаў 2 цяжкіх параненьня. [[Заходні фронт]] быў пераўтвораны ў [[3-ці Беларускі фронт]]. Зь ім Язэп Аляксандравіч вызваляў [[Віцебск]], [[Полацак]], дайшоў да Усходняй [[Прусія|Прусіі]]. Скончыў вайну ў званьні маёра.
+[[Вялікая Айчынная вайна|Вайну]] 20-гадовы Язэп Юхо пачаў пад [[Масква|Масквой]] камандзірам агнявога ўзводу. Потым — [[Паўднёвы фронт|Паўднёвы]] і [[Заходні фронт (Вялікая Айчынная вайна)|Заходні]] франты, дзе ён быў намесьнікам камандзіра зэнітнай гаргары і начальнікам артылерыі стралковага палку. Атрымаў 2 цяжкія параненьні. [[Заходні фронт (Вялікая Айчынная вайна)|Заходні фронт]] быў пераўтвораны ў [[3-ці Беларускі фронт]]. Зь ім Язэп Аляксандравіч вызваляў [[Віцебск]], [[Полацак]], дайшоў да Ўсходняй [[Прусія|Прусіі]]. Скончыў вайну ў званьні маёра.
 Узнагароджаны ардэнамі «[[ордэн Чырвонай зоркі|Чырвонай Зоркі]]», «[[ордэн Айчыннай вайны|Айчыннай вайны]]» 1-й ступені, мэдалямі.
-У [[1946]] годзе звольніўся з арміі. Скончыў [[Менскі юрыдычны інстытут]] ([[1949]]), а ў [[1954]] годзе — асьпірантуру ў Інстытуце філязофіі і права [[АН Беларусі]].
+У 1946 годзе звольніўся з арміі. Скончыў [[Менскі юрыдычны інстытут]] (1949), а ў 1954 годзе — асьпірантуру ў Інстытуце філязофіі і права [[АН Беларусі]].
 === Працоўная дзейнасьць ===
+* Народны судзьдзя Варашылаўскага раёну г. [[Менск]]у (1949—1951)
+* Навуковы супрацоўнік Інстытута філязофіі і права [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|АН БССР]] (1952—1956)
-* Народны судзьдзя Варашылаўскага раёну [[Менск|г. Менску]] ([[1949]]—[[1951]]);
+* Дацэнт катэдры грамадзянскага і грамадзянска-працэсуальнага права юрыдычнага факультэту [[БДУ]] (1956—1960)
-* Навуковы супрацоўнік Інстытута філязофіі і права [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|АН БССР]] ([[1952]]—[[1956]]);
+* Намесьнік старшыні юрыдычнай камісіі пры Савеце Міністраў [[БССР]] (1960—1964)
-* Дацэнт катэдры грамадзянскага і грамадзянска-працэсуальнага права юрыдычнага факультэту [[БДУ]] ([[1956]]—[[1960]]);
+* Загаднік катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права [[БДУ]], намесьнік дэкана юрыдычнага факультэту [[БДУ]]
-* Намесьнік старшыні юрыдычнай камісіі пры Савеце Міністраў [[БССР]] ([[1960]]—[[1964]]);
-* Загаднік катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права [[БДУ]], намесьнік дэкана юрыдычнага факультэту [[БДУ]];
+* Прафэсар катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права юрыдычнага факультэту [[БДУ]]
-* Прафэсар катэдры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права юрыдычнага факультэту [[БДУ]].
 == Навуковая дзейнасьць ==
 Язэп Юхо — аўтар больш як 200 навуковых працаў.
-* [[1954]] — абарона ў Інстытуце дзяржавы і права АН [[СССР]] кандыдацкай дысэртацыі на тэму: «Устанаўленьне Савецкай улады ў [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] ў [[1939]] г.»
+* 1954 — абарона ў Інстытуце дзяржавы і права АН [[СССР]] кандыдацкай дысэртацыі на тэму: «Устанаўленьне Савецкай улады ў [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] ў 1939 г.»
-* [[1980]] — абарона ў Кіеўскім дзяржаўным унівэрсытэце імя [[Тарас Шаўчэнка|Т. Шаўчэнкі]] доктарскай дысэртацыі на тэму: «Грамадзка-палітычны лад і права Беларусі ў XVI ст.»
+* 1980 — абарона ў Кіеўскім дзяржаўным унівэрсытэце імя [[Тарас Шаўчэнка|Т. Шаўчэнкі]] доктарскай дысэртацыі на тэму: «Грамадзка-палітычны лад і права Беларусі ў XVI ст.»
-Браў удзел у падрыхтоўцы праекту [[Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь|Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь]] [[1994]] года. Быў адным з ініцыятараў і аўтараў перавыданьня, перакладу, напісаньня камэнтараў і даведніка да [[Статут ВКЛ 1588 году|Статута ВКЛ 1588]].
+Браў удзел у падрыхтоўцы праекту [[Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь|Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь]] 1994 году. Быў адным з ініцыятараў і аўтараў перавыданьня, перакладу, напісаньня камэнтараў і даведніка да [[Статут ВКЛ 1588 году|Статуту ВКЛ 1588]].
-Абгрунтаваў, што Статуты ВКЛ былі першымі ў Эўропе дасканалымі зводамі законаў. Распачаў распрацоўку дзяржаўна-прававыз поглядаў Ф. Скарыны і прапанаваў ідэю пра ягоны ўдзел у складаньні і рэдагаваньні [[Статут ВКЛ 1529 году|Статуту ВКЛ 1529 году]]. Выказаў палажэньне пра канфэдэрацыйны падзел Рэчы Паспалітай, якая складалася з 2 самастойных і сувэрэнных дзяржаваў — Вялікага Княства Літоўскага і Кароны Польскай. Пачаў вывучэньне ў Беларусі жыцьця і дзейнасьці [[Тадэвуш Касьцюшка|Т. Касьцюшкі]]. Дасьледаваў паходжаньне імёнаў, якія надаваліся Беларусі ў розныя часы<ref name="evkl"/>.
+Абгрунтаваў, што Статуты ВКЛ былі першымі ў Эўропе дасканалымі зводамі законаў. Распачаў распрацоўку дзяржаўна-прававых поглядаў Ф. Скарыны і прапанаваў ідэю пра ягоны ўдзел у складаньні і рэдагаваньні [[Статут ВКЛ 1529 году|Статуту ВКЛ 1529 году]]. Выказаў палажэньне пра канфэдэрацыйны падзел Рэчы Паспалітай, якая складалася з 2 самастойных і сувэрэнных дзяржаваў — Вялікага Княства Літоўскага і Кароны Польскай. Пачаў вывучэньне ў Беларусі жыцьця і дзейнасьці [[Тадэвуш Касьцюшка|Т. Касьцюшкі]]. Дасьледаваў паходжаньне імёнаў, якія надаваліся Беларусі ў розныя часы<ref name="evkl"/>.
 Суаўтар першага «Юрыдычнага энцыкляпэдычнага даведніка» на [[беларуская мова|беларускай мове]]. Аўтар вядомых дапаможнікаў «Гісторыя дзяржавы і права Беларусі» і «Кароткі нарыс па гісторыі дзяржавы і права Беларусі».
 == Крыніцы ==
-{{Зноскі}}
+{{Крыніцы}}
 == Літаратура ==
@@ Радок 51: / Радок 49: @@
 == Вонкавыя спасылкі ==
-* {{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.law.bsu.by/news/?350 | загаловак = Они прожили достойную жизнь | фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Юрыдычны факультэт БДУ|Юрыдычны факультэт]] [[БДУ]] | дата = 19 сакавіка 2011 | мова = | камэнтар = }}
+* {{Спасылка|аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.law.bsu.by/news/?350 | загаловак = Они прожили достойную жизнь | фармат = | назва праекту = | выдавец = [[Юрыдычны факультэт БДУ|Юрыдычны факультэт]] [[БДУ]] | дата = 19 сакавіка 2011 | мова = | камэнтар = }}
 {{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Юхо, Язэп}}