Патсдамская канфэрэнцыя: розьніца паміж вэрсіямі
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) |
артаграфія, выпраўленьне спасылак |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Schloss Cecilienhof 007.jpg|thumb|Палац [[ |
[[Файл:Schloss Cecilienhof 007.jpg|thumb|Палац [[Цэцыліенгоф]] — месца правядзеньня Патсдамскай канфэрэнцыі]] |
||
'''Патсдамская канфэрэнцыя''' адбылася ў [[Патсдам]]е ў палацы |
'''Патсдамская канфэрэнцыя''' адбылася ў [[Патсдам]]е ў палацы Цэцыліенгоф зь 17 ліпеня па 2 жніўня 1945 г. з удзелам кіраўнікоў трох найбуйнейшых дзяржаваў антыгітлераўскай кааліцыі ў [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайне]] з мэтай вызначыць далейшыя крокі пасьляваеннага ўладкаваньня Эўропы. |
||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Гэта была трэцяя і апошняя сустрэча «вялікай тройкі» антыгітлераўскай кааліцыі. Першыя дзьве адбыліся ў канцы 1943 году ў |
Гэта была трэцяя і апошняя сустрэча «вялікай тройкі» антыгітлераўскай кааліцыі. Першыя дзьве адбыліся ў канцы 1943 году ў [[Тэгеран]]е (Іран) і ў пачатку 1945 году ў [[Ялта|Ялце]] (Савецкі Саюз). |
||
У канфэрэнцыі ўдзельнічалі кіраўнікі ўрадаў трох дзяржаваў — прэзыдэнт ЗША [[Гары Трумэн]] (старшыняваў на ўсіх пасяджэньнях), старшыня Савету Народных Камісараў СССР і старшыня Дзяржаўнага Камітэту Абароны СССР [[Сталін|І. В. Сталін]] і прэм’ер-міністар Вялікабрытаніі [[ |
У канфэрэнцыі ўдзельнічалі кіраўнікі ўрадаў трох дзяржаваў — прэзыдэнт ЗША [[Гары Трумэн]] (старшыняваў на ўсіх пасяджэньнях), старшыня Савету Народных Камісараў СССР і старшыня Дзяржаўнага Камітэту Абароны СССР [[Сталін|І. В. Сталін]] і прэм’ер-міністар Вялікабрытаніі [[Ўінстан Чэрчыль]] (падчас канфэрэнцыі пацярпеў паразу на выбарах, і ў Патсдам прыбыў яго пераемнік [[Клемэнт Этлі]]). |
||
== Разьмяшчэньне |
== Разьмяшчэньне дэлегацыяў == |
||
[[Файл:L_to_R,_British_Prime_Minister_Winston_Churchill,_President_Harry_S._Truman,_and_Soviet_leader_Josef_Stalin_in_the..._-_NARA_-_198958.jpg|thumb|left|250px|Патсдамская канферэнцыя: [[ |
[[Файл:L_to_R,_British_Prime_Minister_Winston_Churchill,_President_Harry_S._Truman,_and_Soviet_leader_Josef_Stalin_in_the..._-_NARA_-_198958.jpg|thumb|left|250px|Патсдамская канферэнцыя: [[Ўінстан Чэрчыль]], [[Гары Трумэн]] і [[Сталін|Іосіф Сталін]] (зьлева направа)]] |
||
36 з 176 памяшканьняў палацу былі адведзены для правядзеньня канфэрэнцыі. Дэлегацыі разьмяшчаліся не ў Цэцыліенгофе, а на вілах у Патсдамскім раёне Бабэльсбэрг — савецкая дэлегацыя разьмясьцілася на віле, якая раней належала генэралу Людэндорфу. Рабочым пакоем амэрыканцаў служыў былы салён кронпрынца, былы кабінэт кронпрынца служыў рабочым пакоем савецкай дэлегацыі. |
36 з 176 памяшканьняў палацу былі адведзены для правядзеньня канфэрэнцыі. Дэлегацыі разьмяшчаліся не ў Цэцыліенгофе, а на вілах у Патсдамскім раёне Бабэльсбэрг — савецкая дэлегацыя разьмясьцілася на віле, якая раней належала генэралу Людэндорфу. Рабочым пакоем амэрыканцаў служыў былы салён кронпрынца, былы кабінэт кронпрынца служыў рабочым пакоем савецкай дэлегацыі. |
||
Цяпер у палацы |
Цяпер у палацы Цэцыліенгоф знаходзіцца гатэль і рэстарацыя, а таксама мэмарыяльны музэй Патсдамскай канфэрэнцыі. |
||
== Пастановы == |
== Пастановы == |
||
{{main|Патсдамскае пагадненьне (1945)}} |
{{main|Патсдамскае пагадненьне (1945)}} |
||
Мэтамі акупацыі Нямеччыны саюзьнікамі абвяшчаліся яе [[ |
Мэтамі акупацыі Нямеччыны саюзьнікамі абвяшчаліся яе [[дэнацыфікацыя]], [[дэмілітарызацыя]], [[дэмакратызацыя]], [[дэцэнтралізацыя]] і [[дэкартэлізацыя]]. Была таксама абвешчана мэта аб захаваньні адзінства Нямеччыны. |
||
У адпаведнасьці з пагадненьнем аб кантрольным мэханізьме ў Нямеччыне вярхоўная ўлада ў гэтай краіне будзе ажыцьцяўляцца галоўнакамандуючымі ўзброеных |
У адпаведнасьці з пагадненьнем аб кантрольным мэханізьме ў Нямеччыне вярхоўная ўлада ў гэтай краіне будзе ажыцьцяўляцца галоўнакамандуючымі ўзброеных сілаў Саюза Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік, Злучаных Штатаў Амэрыкі, Злучанага Каралеўства і Францускай рэспублікі, кожным ў сваёй зоне акупацыі, па інструкцыях сваіх адпаведных урадаў, а таксама сумесна па пытаньнях, якія закранаюць Нямеччыну ў цэлым, што дзейнічаюць у якасьці чальцоў кантрольнай рады. |
||
Па пастанове Патсдамскай канфэрэнцыі ўсходнія межы Нямеччыны былі перанесены на захад да лініі Одэр- |
Па пастанове Патсдамскай канфэрэнцыі ўсходнія межы Нямеччыны былі перанесены на захад да лініі Одэр-Найсэ, што скараціла яе тэрыторыю на 25% у параўнаньні з 1937 годам. Тэрыторыі на ўсход ад новай граніцы складаліся з [[Усходняя Прусія|Усходняй Прусіі]], [[Сылезія|Сылезіі]], [[Заходняя Прусія|Заходняй Прусіі]], і дзьве траціны [[Памэранія|Памэраніі]]. Гэта ў асноўным сельскагаспадарчыя раёны, за выключэньнем Верхняй Сылезіі, якая зьяўлялася другім паводле велічыні цэнтрам нямецкай цяжкай прамысловасьці. Большая частка тэрыторыяў, адабраных ад Нямеччыны, увайшла ў склад Польшчы. У склад Савецкага Саюзу разам са сталіцай [[Кёнігсбэрг]] (які ў наступным годзе быў перайменаваны ў Калінінград) увайшла адна траціна Ўсходняй Прусіі, на тэрыторыі якой была створана Кёнігсбэрская (з сакавіка 1946 — Калінінградзкая) вобласьць РСФСР. |
||
22-23 ліпеня Сталін і Молатаў прадставілі на канфэрэнцыі тэрытарыяльныя прэтэнзіі СССР да Турцыі і патрабаваньне адмысловага рэжыму для СССР у Чарнаморскіх пралівах. Гэтыя прэтэнзіі не былі падтрыманыя брытанскім і амэрыканскім бокам (хоць заключны пратакол канфэрэнцыі згадвае перагляд [[канвэнцыя |
22-23 ліпеня Сталін і Молатаў прадставілі на канфэрэнцыі тэрытарыяльныя прэтэнзіі СССР да Турцыі і патрабаваньне адмысловага рэжыму для СССР у Чарнаморскіх пралівах. Гэтыя прэтэнзіі не былі падтрыманыя брытанскім і амэрыканскім бокам (хоць заключны пратакол канфэрэнцыі згадвае перагляд [[канвэнцыя Мантрэ аб статусах праліваў|канвэнцыі Мантрэ]] з улікам меркаваньня турэцкага боку). |
||
Былі прызначаны |
Былі прызначаны рэпарацыйныя плацяжы. |
||
На Патсдамскай канфэрэнцыі Сталін пацьвердзіў сваё абавязацельства не пазьней за тры месяцы пасьля капітуляцыі Нямеччыны (датай чаго Сталін лічыў толькі 8 траўня) абвясьціць вайну [[Японія|Японіі]]. Ваюючыя зь Японіяй ЗША, Вялікабрытанія і Кітай таксама падпісалі [[Патсдамская дэклярацыя|Патсдамскую дэклярацыю]] (апублікавана 26 ліпеня), запатрабаваўшы ад Японіі безагаворачнай капітуляцыі. 8 жніўня (пасьля канфэрэнцыі) да дэклярацыі далучыўся СССР і [[Савецка-японская вайна|абвясьціў Японіі вайну]]. |
На Патсдамскай канфэрэнцыі Сталін пацьвердзіў сваё абавязацельства не пазьней за тры месяцы пасьля капітуляцыі Нямеччыны (датай чаго Сталін лічыў толькі 8 траўня) абвясьціць вайну [[Японія|Японіі]]. Ваюючыя зь Японіяй ЗША, Вялікабрытанія і Кітай таксама падпісалі [[Патсдамская дэклярацыя|Патсдамскую дэклярацыю]] (апублікавана 26 ліпеня), запатрабаваўшы ад Японіі безагаворачнай капітуляцыі. 8 жніўня (пасьля канфэрэнцыі) да дэклярацыі далучыўся СССР і [[Савецка-японская вайна|абвясьціў Японіі вайну]]. |
||
Радок 32: | Радок 32: | ||
Вострым пытаньнем, якая выклікала дыскусію, была праблема падзелу нямецкага флёту<ref>{{cite web|url=http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/War_Conf/berlin44.htm|title=Доклад специальной комиссии по выработке рекомендаций относительно распределения германского военно-морского и торгового флота|date=1945-07-31|publisher=М.: Издательство политической литературы, 1984.|accessdate=2013-04-10|archiveurl=http://www.webcitation.org/6FwSon1RT|archivedate=2013-04-17}}</ref>. |
Вострым пытаньнем, якая выклікала дыскусію, была праблема падзелу нямецкага флёту<ref>{{cite web|url=http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/War_Conf/berlin44.htm|title=Доклад специальной комиссии по выработке рекомендаций относительно распределения германского военно-морского и торгового флота|date=1945-07-31|publisher=М.: Издательство политической литературы, 1984.|accessdate=2013-04-10|archiveurl=http://www.webcitation.org/6FwSon1RT|archivedate=2013-04-17}}</ref>. |
||
У завяршальны дзень канфэрэнцыі кіраўнікі дэлегацыяў прынялі асноватворныя пастановы па ўрэгуляваньні пасьляваенных пытаньняў, ухвалены 7 жніўня 1945 гады з пэўнымі агаворкамі Францыяй, |
У завяршальны дзень канфэрэнцыі кіраўнікі дэлегацыяў прынялі асноватворныя пастановы па ўрэгуляваньні пасьляваенных пытаньняў, ухвалены 7 жніўня 1945 гады з пэўнымі агаворкамі Францыяй, не запрошанай на канфэрэнцыю. |
||
У Патсдаме абазначыліся шматлікія супярэчнасьці паміж саюзьнікамі, якія прывялі неўзабаве да [[Халодная вайна|халоднай вайны]]. |
У Патсдаме абазначыліся шматлікія супярэчнасьці паміж саюзьнікамі, якія прывялі неўзабаве да [[Халодная вайна|халоднай вайны]]. |
||
== Атамная зброя == |
== Атамная зброя == |
||
Напярэдадні канфэрэнцыі адбылося першае выпрабаваньне [[Ядзерная зброя|ядзернай зброі]] ў ЗША. 24 ліпеня 1945 ў Патсдаме Трумэн як бы «паміж іншым» паведаміў Сталіну, што ў ЗША «цяпер ёсьць зброя незвычайнай разбуральнай моцы». Па ўспамінах Чэрчыля, Сталін пасьміхнуўся, але ня стаў цікавіцца падрабязнасьцямі. З гэтага Трумэн і Чэрчыль зрабілі выснову, што Сталін нічога не зразумеў і |
Напярэдадні канфэрэнцыі адбылося першае выпрабаваньне [[Ядзерная зброя|ядзернай зброі]] ў ЗША. 24 ліпеня 1945 ў Патсдаме Трумэн як бы «паміж іншым» паведаміў Сталіну, што ў ЗША «цяпер ёсьць зброя незвычайнай разбуральнай моцы». Па ўспамінах Чэрчыля, Сталін пасьміхнуўся, але ня стаў цікавіцца падрабязнасьцямі. З гэтага Трумэн і Чэрчыль зрабілі выснову, што Сталін нічога не зразумеў і ня ў курсе падзеяў. Некаторыя сучасныя дасьледчыкі лічаць, што гэта была тонкая гульня Сталіна. У той жа вечар Сталін загадаў [[Вячаслаў Молатаў|Молатаву]] перагаварыць з [[Ігар Курчатаў|Курчатавым]] аб паскарэньні работ па распрацоўцы атамнай зброі. |
||
== Цікавыя факты == |
== Цікавыя факты == |
||
* На Патсдамскую канфэрэнцыю спэццягнік дэлегацыі СССР быў дастаўлены ня паравозам, а |
* На Патсдамскую канфэрэнцыю спэццягнік дэлегацыі СССР быў дастаўлены ня паравозам, а цеплавознай цягай. |
||
* Брытанская дэлегацыя прыбыла на самалёце, а дэлегацыя ЗША пераплыла Атлянтычны акіян на крэйсэры «Кўінсі» да ўзьбярэжжа Францыі, а адтуль дабралася да |
* Брытанская дэлегацыя прыбыла на самалёце, а дэлегацыя ЗША пераплыла Атлянтычны акіян на крэйсэры «Кўінсі» да ўзьбярэжжа Францыі, а адтуль дабралася да Бэрліну на самалёце прэзыдэнта ЗША «Сьвяшчэнная карова». |
||
<center><gallery widths=180 heights=180 caption="На манэтах і паштовых марках"> |
<center><gallery widths=180 heights=180 caption="На манэтах і паштовых марках"> |
Вэрсія ад 19:43, 9 сакавіка 2017
Патсдамская канфэрэнцыя адбылася ў Патсдаме ў палацы Цэцыліенгоф зь 17 ліпеня па 2 жніўня 1945 г. з удзелам кіраўнікоў трох найбуйнейшых дзяржаваў антыгітлераўскай кааліцыі ў Другой сусьветнай вайне з мэтай вызначыць далейшыя крокі пасьляваеннага ўладкаваньня Эўропы.
Гісторыя
Гэта была трэцяя і апошняя сустрэча «вялікай тройкі» антыгітлераўскай кааліцыі. Першыя дзьве адбыліся ў канцы 1943 году ў Тэгеране (Іран) і ў пачатку 1945 году ў Ялце (Савецкі Саюз).
У канфэрэнцыі ўдзельнічалі кіраўнікі ўрадаў трох дзяржаваў — прэзыдэнт ЗША Гары Трумэн (старшыняваў на ўсіх пасяджэньнях), старшыня Савету Народных Камісараў СССР і старшыня Дзяржаўнага Камітэту Абароны СССР І. В. Сталін і прэм’ер-міністар Вялікабрытаніі Ўінстан Чэрчыль (падчас канфэрэнцыі пацярпеў паразу на выбарах, і ў Патсдам прыбыў яго пераемнік Клемэнт Этлі).
Разьмяшчэньне дэлегацыяў
36 з 176 памяшканьняў палацу былі адведзены для правядзеньня канфэрэнцыі. Дэлегацыі разьмяшчаліся не ў Цэцыліенгофе, а на вілах у Патсдамскім раёне Бабэльсбэрг — савецкая дэлегацыя разьмясьцілася на віле, якая раней належала генэралу Людэндорфу. Рабочым пакоем амэрыканцаў служыў былы салён кронпрынца, былы кабінэт кронпрынца служыў рабочым пакоем савецкай дэлегацыі.
Цяпер у палацы Цэцыліенгоф знаходзіцца гатэль і рэстарацыя, а таксама мэмарыяльны музэй Патсдамскай канфэрэнцыі.
Пастановы
- Асноўны артыкул: Патсдамскае пагадненьне (1945)
Мэтамі акупацыі Нямеччыны саюзьнікамі абвяшчаліся яе дэнацыфікацыя, дэмілітарызацыя, дэмакратызацыя, дэцэнтралізацыя і дэкартэлізацыя. Была таксама абвешчана мэта аб захаваньні адзінства Нямеччыны.
У адпаведнасьці з пагадненьнем аб кантрольным мэханізьме ў Нямеччыне вярхоўная ўлада ў гэтай краіне будзе ажыцьцяўляцца галоўнакамандуючымі ўзброеных сілаў Саюза Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік, Злучаных Штатаў Амэрыкі, Злучанага Каралеўства і Францускай рэспублікі, кожным ў сваёй зоне акупацыі, па інструкцыях сваіх адпаведных урадаў, а таксама сумесна па пытаньнях, якія закранаюць Нямеччыну ў цэлым, што дзейнічаюць у якасьці чальцоў кантрольнай рады.
Па пастанове Патсдамскай канфэрэнцыі ўсходнія межы Нямеччыны былі перанесены на захад да лініі Одэр-Найсэ, што скараціла яе тэрыторыю на 25% у параўнаньні з 1937 годам. Тэрыторыі на ўсход ад новай граніцы складаліся з Усходняй Прусіі, Сылезіі, Заходняй Прусіі, і дзьве траціны Памэраніі. Гэта ў асноўным сельскагаспадарчыя раёны, за выключэньнем Верхняй Сылезіі, якая зьяўлялася другім паводле велічыні цэнтрам нямецкай цяжкай прамысловасьці. Большая частка тэрыторыяў, адабраных ад Нямеччыны, увайшла ў склад Польшчы. У склад Савецкага Саюзу разам са сталіцай Кёнігсбэрг (які ў наступным годзе быў перайменаваны ў Калінінград) увайшла адна траціна Ўсходняй Прусіі, на тэрыторыі якой была створана Кёнігсбэрская (з сакавіка 1946 — Калінінградзкая) вобласьць РСФСР.
22-23 ліпеня Сталін і Молатаў прадставілі на канфэрэнцыі тэрытарыяльныя прэтэнзіі СССР да Турцыі і патрабаваньне адмысловага рэжыму для СССР у Чарнаморскіх пралівах. Гэтыя прэтэнзіі не былі падтрыманыя брытанскім і амэрыканскім бокам (хоць заключны пратакол канфэрэнцыі згадвае перагляд канвэнцыі Мантрэ з улікам меркаваньня турэцкага боку).
Былі прызначаны рэпарацыйныя плацяжы.
На Патсдамскай канфэрэнцыі Сталін пацьвердзіў сваё абавязацельства не пазьней за тры месяцы пасьля капітуляцыі Нямеччыны (датай чаго Сталін лічыў толькі 8 траўня) абвясьціць вайну Японіі. Ваюючыя зь Японіяй ЗША, Вялікабрытанія і Кітай таксама падпісалі Патсдамскую дэклярацыю (апублікавана 26 ліпеня), запатрабаваўшы ад Японіі безагаворачнай капітуляцыі. 8 жніўня (пасьля канфэрэнцыі) да дэклярацыі далучыўся СССР і абвясьціў Японіі вайну.
Па папярэдняй дамове Карэя апынулася падзелена на савецкую і амэрыканскую зоны акупацыі, хоць афіцыйна на пасяджэньнях карэйская пытаньне не ўзьнімалася.
Вострым пытаньнем, якая выклікала дыскусію, была праблема падзелу нямецкага флёту[1].
У завяршальны дзень канфэрэнцыі кіраўнікі дэлегацыяў прынялі асноватворныя пастановы па ўрэгуляваньні пасьляваенных пытаньняў, ухвалены 7 жніўня 1945 гады з пэўнымі агаворкамі Францыяй, не запрошанай на канфэрэнцыю.
У Патсдаме абазначыліся шматлікія супярэчнасьці паміж саюзьнікамі, якія прывялі неўзабаве да халоднай вайны.
Атамная зброя
Напярэдадні канфэрэнцыі адбылося першае выпрабаваньне ядзернай зброі ў ЗША. 24 ліпеня 1945 ў Патсдаме Трумэн як бы «паміж іншым» паведаміў Сталіну, што ў ЗША «цяпер ёсьць зброя незвычайнай разбуральнай моцы». Па ўспамінах Чэрчыля, Сталін пасьміхнуўся, але ня стаў цікавіцца падрабязнасьцямі. З гэтага Трумэн і Чэрчыль зрабілі выснову, што Сталін нічога не зразумеў і ня ў курсе падзеяў. Некаторыя сучасныя дасьледчыкі лічаць, што гэта была тонкая гульня Сталіна. У той жа вечар Сталін загадаў Молатаву перагаварыць з Курчатавым аб паскарэньні работ па распрацоўцы атамнай зброі.
Цікавыя факты
- На Патсдамскую канфэрэнцыю спэццягнік дэлегацыі СССР быў дастаўлены ня паравозам, а цеплавознай цягай.
- Брытанская дэлегацыя прыбыла на самалёце, а дэлегацыя ЗША пераплыла Атлянтычны акіян на крэйсэры «Кўінсі» да ўзьбярэжжа Францыі, а адтуль дабралася да Бэрліну на самалёце прэзыдэнта ЗША «Сьвяшчэнная карова».
-
Памятная манэта РФ, 2000
-
Паштовая марка СССР, 1985
-
Паштовая марка Расеі, 1995
Глядзіце таксама
Крыніцы
- ^ Доклад специальной комиссии по выработке рекомендаций относительно распределения германского военно-морского и торгового флота. М.: Издательство политической литературы, 1984. (1945-07-31). Праверана 2013-04-10 г. Архіўная копія ад 2013-04-17 г.
Вонкавыя спасылкі
Патсдамская канфэрэнцыя — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |