Вістычы: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д пунктуацыя
Радок 51: Радок 51:
'''Ві́стычы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Берасьцейская вобласьць}} С. 89.</ref> (таксама ''Выстычы''<ref>[http://euroradio.fm/report/gistarychnaya-veska-pad-brestam-mae-4-afitsyinykh-nazvy-fota-111664 Гістарычная вёска пад Брэстам мае 4 афіцыйных назвы], [[Эўрарадыё]]</ref>) — [[аграгарадок|вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], на рацэ [[Лясная (рака)|Лясной]]. Уваходзяць у склад [[Чарнаўчыцкі сельсавет|Чарнаўчыцкага сельсавету]] [[Берасьцейскі раён|Берасьцейскага раёну]] [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейскай вобласьці]]. Насельніцтва 687 чал. (2009). Знаходзяцца за 12 км на поўнач ад [[Берасьце|Берасьця]].
'''Ві́стычы'''<ref>{{Літаратура/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Берасьцейская вобласьць}} С. 89.</ref> (таксама ''Выстычы''<ref>[http://euroradio.fm/report/gistarychnaya-veska-pad-brestam-mae-4-afitsyinykh-nazvy-fota-111664 Гістарычная вёска пад Брэстам мае 4 афіцыйных назвы], [[Эўрарадыё]]</ref>) — [[аграгарадок|вёска]] ў [[Беларусь|Беларусі]], на рацэ [[Лясная (рака)|Лясной]]. Уваходзяць у склад [[Чарнаўчыцкі сельсавет|Чарнаўчыцкага сельсавету]] [[Берасьцейскі раён|Берасьцейскага раёну]] [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейскай вобласьці]]. Насельніцтва 687 чал. (2009). Знаходзяцца за 12 км на поўнач ад [[Берасьце|Берасьця]].


Вістычы — старажытная вёска на [[Берасьцейскі павет|гістарычнай Берасьцейшчыне]]. Да нашага часу тут захаваліся [[Касьцёл Сьвятой Соф'і і кляштар цыстэрыянаў|касьцёл Сьвятой Соф’і]] ў стылі [[барока]] пры [[Сьпіс помнікаў архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага, зруйнаваных уладамі Расейскай імпэрыі|зьнішчаным уладамі Расейскай імпэрыі кляштары цыстэрыянаў]] і мэмарыяльная калёна, помнікі архітэктуры XVIII ст. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаліся палац і капліца-пахавальня ([[клясыцызм]], XVIII ст.), [[Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР|зруйнаваныя савецкімі ўладамі]].
Вістычы — старажытная вёска на [[Берасьцейскі павет|гістарычнай Берасьцейшчыне]]. Да нашага часу тут захаваліся [[Касьцёл Сьвятой Соф'і і кляштар цыстэрыянаў|касьцёл Сьвятой Соф’і]] ў стылі [[барока]] пры [[Сьпіс помнікаў архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага, зруйнаваных уладамі Расейскай імпэрыі|зьнішчаным уладамі Расейскай імпэрыі кляштары цыстэрыянаў]] і мэмарыяльная калёна, помнікі архітэктуры XVII ст. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаліся палац і капліца-пахавальня ([[клясыцызм]], XVIII ст.), [[Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР|зруйнаваныя савецкімі ўладамі]].


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==

Вэрсія ад 22:19, 20 кастрычніка 2016

Вістычы
трансьліт. Vіstyčy
Колішні касьцёл цыстэрцыянаў
Колішні касьцёл цыстэрцыянаў
Першыя згадкі: 1471
Мясцовая назва: Выстычы
Краіна: Беларусь
Вобласьць: Берасьцейская
Раён: Берасьцейскі
Сельсавет: Чарнаўчыцкі
Насельніцтва: 697 чал. (2009)[1]
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +375 162
Паштовы індэкс: 225031[2]
СААТА: 1212846016
Нумарны знак: 1
Геаграфічныя каардынаты: 52°12′10″ пн. ш. 23°41′0″ у. д. / 52.20278° пн. ш. 23.68333° у. д. / 52.20278; 23.68333Каардынаты: 52°12′10″ пн. ш. 23°41′0″ у. д. / 52.20278° пн. ш. 23.68333° у. д. / 52.20278; 23.68333
Вістычы на мапе Беларусі ±
Вістычы
Вістычы
Вістычы
Вістычы
Вістычы
Вістычы
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Ві́стычы[3] (таксама Выстычы[4]) — вёска ў Беларусі, на рацэ Лясной. Уваходзяць у склад Чарнаўчыцкага сельсавету Берасьцейскага раёну Берасьцейскай вобласьці. Насельніцтва 687 чал. (2009). Знаходзяцца за 12 км на поўнач ад Берасьця.

Вістычы — старажытная вёска на гістарычнай Берасьцейшчыне. Да нашага часу тут захаваліся касьцёл Сьвятой Соф’і ў стылі барока пры зьнішчаным уладамі Расейскай імпэрыі кляштары цыстэрыянаў і мэмарыяльная калёна, помнікі архітэктуры XVII ст. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаліся палац і капліца-пахавальня (клясыцызм, XVIII ст.), зруйнаваныя савецкімі ўладамі.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню Вістычы ўпамінаюцца ў 1471 годзе як уладаньне Выганоўскіх у Берасьцейскім павеце Троцкага ваяводзтва. У XVI ст. маёнтак перайшоў да маршалка дворнага і старосты берасьцейскага Ю. Ільлініча, пазьней — Тышкевічаў.

У 1678 годзе[5] з фундацыі Тышкевічаў у Вістычах збудавалі касьцёл і кляштар цыстэрцыянаў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) Вістычы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Слонімскай, з 1797 году — у Літоўскай, з 1801 году — у Гарадзенскай губэрнях. У XIX ст. маёнтак перайшоў у валоданьне Шэметаў. У вайну 1812 году, у верасьні, пры пераправе праз раку Лясную каля вёсак Вістычаў, Клейнікаў і Церабуні адбылася бітва, у выніку якой загінулі 2 тыс. францускіх і 1 тыс. расейскіх салдат, а вёска згарэла.

Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1832 годзе расейскія ўлады ліквідавалі кляштар цыстэрыянаў. На 1849 год Вістычы знаходзіліся ў валоданьні Грабоўскіх. У маёнтку была плаціна і 8 мастоў. На 1863 год у вёсцы былі карчма, вадзяны і ветраны млыны. Маёнткам валодаў П. Ягмін. Па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) у 1866 годзе касьцёл гвалтоўна перарабілі пад царкву Маскоўскааг Патрыярхату. У 1889—1890 гадох у вёсцы працавала народная вучэльня, дзе навучаліся 61 хлопчык і 3 дзяўчынкі. У 1890 годзе маёнткам валодаў С. Ягмін.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Вістычы абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яны ўвайшлі ў склад Беларускай ССР[6]. Паводле Рыскай мірнай дамовы (1921) Вістычы апынуліся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, у Матыкальскай гміне Берасьцейскага павету Палескага ваяводзтва. У гэты час тут было 3 двары.

У 1939 годзе Вістычы ўвайшлі ў БССР. На 1940 год у вёсцы было 5 двароў, на 1996 год — 190, на 1997 год — 170. У 2000-я гады Вістычы атрымалі афіцыйны статус аграгарадку.

  • Вёска на старых здымках
  • Касьцёл, 1916
    Касьцёл, 1916
  • Алтар, 1939
    Алтар, 1939
  • Брама, 1939
    Брама, 1939
  • Калёна, 1939
    Калёна, 1939
  • Сядзіба, 1916
    Сядзіба, 1916
  • Альтанка, 1916
    Альтанка, 1916
  • Палац, 1930
    Палац, 1930
  • Капліца-пахавальня, 1928
    Капліца-пахавальня, 1928

Насельніцтва

Дэмаграфія

  • XX стагодзьдзе: 1905 год — 74 чал.; 1921 год — 89 чал.; 1940 год — 37 чал.; 1959 год — 105 чал.; 1970 год — 103 чал.; 1996 год — 605 чал.[7] 1997 год — 605 чал.[8]; 1999 год — 598 чал.
  • XXI стагодзьдзе: 2009 год — 697 чал.[1]

Інфраструктура

У Вістычах працуюць базавая школа, дом культуры, бібліятэка, пошта.

Эканоміка

Зь сьнежня 1949 году ў вёсцы працуе сельскагаспадарчае прадпрыемства, першапачаткова — калгас імя Сталіна (да сакавіка 1957 году), потым калгас «Расьсьвет», зь сьнежня 1969 году — саўгас «Расьсьвет». У 2001 годзе саўгас ператвораны ў Камунальнае ўнітарнае сельскагаспадарчае прадпрыемства саўгас-сад «Расьсьвет».

Турыстычная інфармацыя

Выдатныя мясьціны

Страчаная спадчына

Галерэя

Крыніцы

  1. ^ а б Зьвесткі перапісу 2009 году
  2. ^ Вистычи
  3. ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Менск: Тэхналогія, 2010. — 319 с. ISBN 978-985-458-198-9. (pdf, djvu, online) С. 89.
  4. ^ Гістарычная вёска пад Брэстам мае 4 афіцыйных назвы, Эўрарадыё
  5. ^ Vistytis, CISTOPEDIA — Encyclopædia Cisterciensis
  6. ^ 150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі / Уклад. Іван Саверчанка, Зьміцер Санько. — Вільня: Наша Будучыня, 2002. — 238 с. ISBN 9986-9229-6-1.
  7. ^ БЭ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 198.
  8. ^ Гарады і вёскі Беларусі. Энцыкл. Т. 3. Кн. 1. — Менск, 2006. С. 100.

Літаратура

Вонкавыя спасылкі

Вістычы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Вістычы&oldid=1870741»