Сымбалізм (мастацтва): розьніца паміж вэрсіямі
д Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured |
афармленьне |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Сымбалі́зм''': |
'''Сымбалі́зм''': |
||
# у шырокім сэнсе — мастацкі мэтад, які палягае ў сыстэматычным карыстаньні дзеля выражэньня пэўнае ідэі вобразамі ці знакамі (сымбалямі), асацыяванымі з гэтай ідэяй (у гэтым сэнсе сымбалізм распаўсюджаны, напрыклад, у мастацтве [[Сярэднявечча]] ды [[Рэнэсанс |
# у шырокім сэнсе — мастацкі мэтад, які палягае ў сыстэматычным карыстаньні дзеля выражэньня пэўнае ідэі вобразамі ці знакамі (сымбалямі), асацыяванымі з гэтай ідэяй (у гэтым сэнсе сымбалізм распаўсюджаны, напрыклад, у мастацтве [[Сярэднявечча]] ды [[Рэнэсанс]]у); |
||
# у больш вузкім сэнсе — |
# у больш вузкім сэнсе — кірунак у літаратуры й выяўленчым мастацтве другой паловы [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]], у якім мэтад сымбалізму зьяўляецца базавым. |
||
| ⚫ | Сымбалізм як мастацкі стыль узьнік у сярэдзіне [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] як альтэрнатыва [[рэалізм (мастацтва)|рэалізму]] ды [[натуралізм]]у. Непасрэднымі яго папярэднікамі лічацца [[Шарль Бадлер]] ды [[Эдгар Алан По]], першымі сымбалістамі — францускія паэты [[Поль Вэрлен]], [[Арцюр Рэмбо]], [[Стэфан Малярмэ]]. У [[1886]] годзе [[Жан Марэа]] апублікаваў ''«Маніфэст сымбалізму»'', у якім дэкляруе непрыманьне простага апісаньня фактаў, імкненьне адлюстраваць ідэальнае, знайсьці форму, якая здолее максымальна раскрыць гэты ідэал. Тэксты паэтаў-сымбалістаў шматзначныя, багатыя на мэтафары, у іх часта сустракаюцца містычныя матывы, тэмы сьмерці, нематэрыяльнага сьвету. Першым сымбалістам уласьцівая [[дэкаданс|дэкадэнцкая]] эстэтыка, у пазьнейшых аўтараў гэта менш прыкметна. |
||
Сымбалізм як мастацкі стыль узьнік у сярэдзіне [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] як альтэрнатыва |
|||
| ⚫ | [[рэалізм|рэалізму]] ды [[натуралізм |
||
Да сымбалізму належыць, альбо адчула яго моцны ўплыў, творчасьць такіх аўтараў, як [[Марыс Мэтэрлінк|М. Мэтэрлінк]], [[Эміль Вэрхэрн|Э. Вэрхэрн]], [[Поль Адам|П. Адам]], [[Ўільям Блэйк|Ў. Блэйк]], [[Оскар |
Да сымбалізму належыць, альбо адчула яго моцны ўплыў, творчасьць такіх аўтараў, як [[Марыс Мэтэрлінк|М. Мэтэрлінк]], [[Эміль Вэрхэрн|Э. Вэрхэрн]], [[Поль Адам|П. Адам]], [[Ўільям Блэйк|Ў. Блэйк]], [[Оскар Ўайлд|О. Ўайлд]], [[Ўільям Батлэр Ейтс|Ў. Ейтс]], [[Томас Стэрнз Эліёт|Т. Эліёт]], [[Канстанцін Бальмонт|К. Бальмонт]], [[Валеры Брусаў|В. Брусаў]], [[Дзьмітры Меражкоўскі|Д. Меражкоўскі]], [[Аляксандар Блок|А. Блок]] і шмат іншых. Рысы сымбалізму можна заўважыць у творчай спадчыне беларускіх паэтаў — [[Янка Купала|Янкі Купалы]], [[Максім Багдановіч|Максіма Багдановіча]], [[Алесь Гарун|Алеся Гаруна]]. |
||
| ⚫ | Нарадзіўшыся ў межах літаратуры, сымбалізм пранік і ў іншыя галіны мастацтва. Вядомыя мастакі-сымбалісты — [[Гюстаў Маро|Г. Маро]], [[Адылён Рэдон|А. Рэдон]], [[Анры Фантэн-Лятур|А. Фантэн-Лятур]], [[Лявон Бакст|Л. Бакст]]. Да сымбалізму часам адносяць скульптуру [[Агюст Радэн|А. Радэна]] і жывапіс [[Эдуард Мунк|Э. Мунка]]. У музыцы адбітак сымбалізму нясуць творы [[Клёд Дэбюсі|К. Дэбюсі]], [[Рыхард Вагнэр|Р. Вагнэра]]. У першыя гады [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] сымбалізм паступова губляе папулярнасьць, і да пачатку [[першая сусьветная вайна|першай сусьветнай вайны]] ([[1914]]) фактычна саступае месца новым, [[мадэрнізм|мадэрністычным]] мастацкім плыням. |
||
Нарадзіўшыся ў межах літаратуры, сымбалізм пранік і ў іншыя галіны мастацтва. Вядомыя мастакі-сымбалісты |
|||
| ⚫ | — [[Гюстаў Маро|Г. Маро]], [[Адылён Рэдон|А. Рэдон]], [[Анры Фантэн-Лятур|А. Фантэн-Лятур]], [[Лявон Бакст|Л. Бакст]] |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
{{Commons}} |
|||
{{Commons|Category:Symbolist paintings|выгляд=міні}} |
|||
[[Катэгорыя:Мастацкія кірункі]] |
[[Катэгорыя:Мастацкія кірункі]] |
||
Вэрсія ад 11:31, 4 сьнежня 2015
Сымбалі́зм:
- у шырокім сэнсе — мастацкі мэтад, які палягае ў сыстэматычным карыстаньні дзеля выражэньня пэўнае ідэі вобразамі ці знакамі (сымбалямі), асацыяванымі з гэтай ідэяй (у гэтым сэнсе сымбалізм распаўсюджаны, напрыклад, у мастацтве Сярэднявечча ды Рэнэсансу);
- у больш вузкім сэнсе — кірунак у літаратуры й выяўленчым мастацтве другой паловы XIX стагодзьдзя, у якім мэтад сымбалізму зьяўляецца базавым.
Сымбалізм як мастацкі стыль узьнік у сярэдзіне XIX стагодзьдзя як альтэрнатыва рэалізму ды натуралізму. Непасрэднымі яго папярэднікамі лічацца Шарль Бадлер ды Эдгар Алан По, першымі сымбалістамі — францускія паэты Поль Вэрлен, Арцюр Рэмбо, Стэфан Малярмэ. У 1886 годзе Жан Марэа апублікаваў «Маніфэст сымбалізму», у якім дэкляруе непрыманьне простага апісаньня фактаў, імкненьне адлюстраваць ідэальнае, знайсьці форму, якая здолее максымальна раскрыць гэты ідэал. Тэксты паэтаў-сымбалістаў шматзначныя, багатыя на мэтафары, у іх часта сустракаюцца містычныя матывы, тэмы сьмерці, нематэрыяльнага сьвету. Першым сымбалістам уласьцівая дэкадэнцкая эстэтыка, у пазьнейшых аўтараў гэта менш прыкметна.
Да сымбалізму належыць, альбо адчула яго моцны ўплыў, творчасьць такіх аўтараў, як М. Мэтэрлінк, Э. Вэрхэрн, П. Адам, Ў. Блэйк, О. Ўайлд, Ў. Ейтс, Т. Эліёт, К. Бальмонт, В. Брусаў, Д. Меражкоўскі, А. Блок і шмат іншых. Рысы сымбалізму можна заўважыць у творчай спадчыне беларускіх паэтаў — Янкі Купалы, Максіма Багдановіча, Алеся Гаруна.
Нарадзіўшыся ў межах літаратуры, сымбалізм пранік і ў іншыя галіны мастацтва. Вядомыя мастакі-сымбалісты — Г. Маро, А. Рэдон, А. Фантэн-Лятур, Л. Бакст. Да сымбалізму часам адносяць скульптуру А. Радэна і жывапіс Э. Мунка. У музыцы адбітак сымбалізму нясуць творы К. Дэбюсі, Р. Вагнэра. У першыя гады XX стагодзьдзя сымбалізм паступова губляе папулярнасьць, і да пачатку першай сусьветнай вайны (1914) фактычна саступае месца новым, мадэрністычным мастацкім плыням.
Вонкавыя спасылкі
Сымбалізм (мастацтва) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў