Цэнтральны працэсар: розьніца паміж вэрсіямі
дапаўненьне |
|||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Intel 80486DX2 bottom.jpg|міні|300пкс|Мікрапрацэсар [[Intel 80486DX2]]]] |
[[Файл:Intel 80486DX2 bottom.jpg|міні|300пкс|Мікрапрацэсар [[Intel 80486DX2]]]] |
||
'''Цэнтральны працэсар''' ({{мова-en|Central Processing Unit |
'''Цэнтральны працэсар''' ({{мова-en|Central Processing Unit, CPU}}) — частка вылічальнай сыстэмы, якая выконвае інструкцыі [[кампутарная праграма|кампутарных праграм]] і кіруе іншымі працэсамі і функцыямі ў [[кампутар]]ы. Тэрмін увайшоў ва ўжытак на пачатку [[1960-я|1960-х]] гадоў, а форма і выкананьне працэсараў вельмі зьмяніліся з тых часоў, хоць прынцып дзеяньня застаўся аднолькавы. |
||
Дзьвюма тыповымі складовымі часткамі цэнтральнага працэсара зьяўляюцца [[арытмэтычна-лягічная прылада]] (АЛП; {{мова-en|arithmetic logic unit|скарочана}} |
Дзьвюма тыповымі складовымі часткамі цэнтральнага працэсара зьяўляюцца [[арытмэтычна-лягічная прылада]] (АЛП; {{мова-en|arithmetic logic unit|скарочана}} — {{мова-en|ALU|бяз мовы}}), якая выконвае арытмэтычныя, лягічныя і іншыя апэрацыі над зьвесткамі, і [[кіравальны аўтамат]] ({{мова-en|control unit|скарочана}}), які выбірае інструкцыі з [[Памяць з адвольным доступам|памяці]], пераўтварае ў прымальны выгляд і выконвае, па неабходнасьці зьвяртаючыся да АЛП. |
||
Ня ўсе вылічальныя сыстэмы абапіраюцца на цэнтральны працэсар. [[Вэктарны працэсар]], напрыклад, мае некалькі паралельных вылічальных блёкаў, ніводны зь якіх ня лічыцца «цэнтральным». У [[разьмеркаваныя вылічэньні|разьмеркаваных вылічэньнях]] вылічальныя задачы вырашаюцца шляхам злучэньня некалькіх працэсараў у сетку (кожны суб’ект якой зьяўляецца асобнай вылічальнай сыстэмай). |
Ня ўсе вылічальныя сыстэмы абапіраюцца на цэнтральны працэсар. [[Вэктарны працэсар]], напрыклад, мае некалькі паралельных вылічальных блёкаў, ніводны зь якіх ня лічыцца «цэнтральным». У [[разьмеркаваныя вылічэньні|разьмеркаваных вылічэньнях]] вылічальныя задачы вырашаюцца шляхам злучэньня некалькіх працэсараў у сетку (кожны суб’ект якой зьяўляецца асобнай вылічальнай сыстэмай). |
||
Амэрыканскія кампаніі [[Advanced Micro Devices]] ды [[Intel Corporation]] фактычна зьяўляюцца адзінымі вытворцамі цэнтральных працэсараў для [[Пэрсанальны кампутар|пэрсанальных кампутараў]]. |
|||
== Глядзіце таксама == |
== Глядзіце таксама == |
||
Вэрсія ад 11:02, 20 сьнежня 2014
Цэнтральны працэсар (па-ангельску: Central Processing Unit, CPU) — частка вылічальнай сыстэмы, якая выконвае інструкцыі кампутарных праграм і кіруе іншымі працэсамі і функцыямі ў кампутары. Тэрмін увайшоў ва ўжытак на пачатку 1960-х гадоў, а форма і выкананьне працэсараў вельмі зьмяніліся з тых часоў, хоць прынцып дзеяньня застаўся аднолькавы.
Дзьвюма тыповымі складовымі часткамі цэнтральнага працэсара зьяўляюцца арытмэтычна-лягічная прылада (АЛП; анг. arithmetic logic unit — ALU), якая выконвае арытмэтычныя, лягічныя і іншыя апэрацыі над зьвесткамі, і кіравальны аўтамат (анг. control unit), які выбірае інструкцыі з памяці, пераўтварае ў прымальны выгляд і выконвае, па неабходнасьці зьвяртаючыся да АЛП.
Ня ўсе вылічальныя сыстэмы абапіраюцца на цэнтральны працэсар. Вэктарны працэсар, напрыклад, мае некалькі паралельных вылічальных блёкаў, ніводны зь якіх ня лічыцца «цэнтральным». У разьмеркаваных вылічэньнях вылічальныя задачы вырашаюцца шляхам злучэньня некалькіх працэсараў у сетку (кожны суб’ект якой зьяўляецца асобнай вылічальнай сыстэмай).
Амэрыканскія кампаніі Advanced Micro Devices ды Intel Corporation фактычна зьяўляюцца адзінымі вытворцамі цэнтральных працэсараў для пэрсанальных кампутараў.
Глядзіце таксама
Вонкавыя спасылкі
Цэнтральны працэсар — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
