Рамуальд Траўгут: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дапаўненьне
Радок 21: Радок 21:
'''Рамуа́льд Тра́ўгут''' ({{Мова-pl|Romuald Traugutt}}; [[16 студзеня]] [[1826]], [[Шастакова (Берасьцейская вобласьць)|в. Шастакова]], [[Берасьцейскі павет]], [[Гарадзенская губэрня]], [[Расейская імпэрыя]] — [[5 жніўня]] [[1864]], [[Варшава]]; Псэўданім: ''Кракоўскі'') — генэрал, удзельнік [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня 1863—1864 гадоў]], адзін зь яго кіраўнікоў.
'''Рамуа́льд Тра́ўгут''' ({{Мова-pl|Romuald Traugutt}}; [[16 студзеня]] [[1826]], [[Шастакова (Берасьцейская вобласьць)|в. Шастакова]], [[Берасьцейскі павет]], [[Гарадзенская губэрня]], [[Расейская імпэрыя]] — [[5 жніўня]] [[1864]], [[Варшава]]; Псэўданім: ''Кракоўскі'') — генэрал, удзельнік [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня 1863—1864 гадоў]], адзін зь яго кіраўнікоў.


== Паходжаньне і станаўленьне ==
Вучыўся ў [[Сьвіслацкая гімназія|Сьвіслацкай гімназіі]]. Удзельнічаў у [[Крымская вайна|Крымскай вайне 1853—1856]]. Ад 1862 у адстаўцы, жыў у маёнтку Востраў [[Кобрынскі павет (Гарадзенская губэрня)|Кобрынскага павету]]. У красавіку 1863 году ўзначаліў Кобрынскі паўстанцкі атрад. З кастрычніка [[1863]] кіраўнік Нацыянальнага ўраду ў Варшаве, фактычна дыктатар паўстаньня<ref>[[Генадзь Кісялёў]]. Траўгут Рамуальд Людвікавіч // {{Літаратура/ЭГБ|6-1к}} С. 518</ref>. Арыштаваны [[30 сакавіка]] [[1864]]. Паводле прыгавору ваеннага суда павешаны ў Варшаўскай цытадэлі.
Род Рамуальда паходзіць з [[Саксонія|Саксоніі]], што асеў у [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] у першай палове [[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст]]. Дзед Якуб Траўгут быў удзельнікам [[Паўстаньне 1794 году|паўстаньня 1794 рока]], паплечнік [[Тадэвуш Касьцюшка|Тадэвуша Касьцюшкі]]. Бацькі Людвіг і Алаіза з Блоцкіх трымалі маёнтак ў [[Шастакова (Берасьцейская вобласьць)|Шастакова]]. Найвялікшы ўплыў у выхаваньні Рамуальда аказала ягоная бабуля Юстына Блоцкая, якая выхоўвала яго ў духе патрыятызму.

З [[1836]] па [[1842]] рок вучыцца ў [[Сьвіслацкая гімназія|Сьвіслацкай гімназіі]], якую скончвае з срэбным мэдалём. Спрабаваў паступіць ў пецярбурскі інстытут інжынэрнай камунікацыі, але інстытут быў рэарганізаваны і Рамуальд не быў прыняты. Тады ён вырашае пайсьці на службу ў расійскую армію.

Трагічныя рокі для Рамуальда выпадаюць на [[1859]] і [[1860]]. За кароткі прамежак часу сьмерць забірае спачатку ў лістападзе [[1859]] бабулю Юстыну, пасьля па чарзе паміраюць у кастрычніку дачка, у студзені [[1860]] жонка Ганна, у траўні – сын. Таксама памерлы ў лютым [[1860]]-га дзед Віталь Шуйскі (Witalis Szujski) астаўляе Рамуальду ў спадчыну невялікі маёнтак ў Востраве(зараз [[Астроўе]]), што ля [[Кобрын]]а. Там Траўгут знаёміцца з Антанінай Касцюшкоўнай (Antonine Kosciuszkowne), дачкой Аляксандра (быў паплечнікам Тадэвуша Касцюшкі) і каб забясьпечыць двух малых яе дачок, бярэ Антаніну сябе ў жонкі. Шлюб адбыўся [[13 чэрвеня]] [[1862]] року. У тым жа року ў званьні падпалкоўніка звольніўся з войска на пенсію з правам нашэньня мундзіра і жалаваньнем 230 рублёў. Жыве у Востраве да самага пачатка паўстаньня.

== Паўстаньне ==
У красавіку 1863 году ўзначаліў Кобрынскі паўстанцкі атрад. З кастрычніка [[1863]] кіраўнік Нацыянальнага ўраду ў Варшаве, фактычна дыктатар паўстаньня<ref>[[Генадзь Кісялёў]]. Траўгут Рамуальд Людвікавіч // {{Літаратура/ЭГБ|6-1к}} С. 518</ref>. Арыштаваны [[30 сакавіка]] [[1864]]. Паводле прыгавору ваеннага суда павешаны ў Варшаўскай цытадэлі.


У [[1928]] у месцы [[Сьвіслач (горад)|Сьвіслач]] устаноўлены помнік Р. Траўгуту, адноўлены ў [[1989]] годзе.
У [[1928]] у месцы [[Сьвіслач (горад)|Сьвіслач]] устаноўлены помнік Р. Траўгуту, адноўлены ў [[1989]] годзе.
Радок 27: Радок 35:
== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{зноскі}}
{{зноскі}}

== Літаратура ==
* Paniszewa H. Szlakiem Traugutta po Polesiu / H. Paniszewa // Echa Polesia.-2013.-№1 s.3-15


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commonscat|Romuald Traugutt}}
* {{Commonscat|Romuald Traugutt}}
* [http://www.radzima.org/be/miesca/astroue.html Астроўе на Radzima.org]


{{Накід}}
{{Накід}}

Вэрсія ад 23:54, 4 красавіка 2014

Рамуальд Людвікавіч Траўгут
Romuald Traugutt
16 студзеня 1826 — 5 жніўня 1964
Мянушка Кракоўскі
Месца нараджэньня Шастакова, Берасьцейскі павет
Месца сьмерці Варшава
Прыналежнасьць Расейская імпэрыя
Званьне падпалкоўнік (1845),
генэрал (1863)
Бітвы/войны Рэвалюцыя 1948—1949 гадоў у Вугоршчыне,
Крымская вайна,
Паўстаньне 1863—1864 гадоў

Рамуа́льд Тра́ўгут (па-польску: Romuald Traugutt; 16 студзеня 1826, в. Шастакова, Берасьцейскі павет, Гарадзенская губэрня, Расейская імпэрыя — 5 жніўня 1864, Варшава; Псэўданім: Кракоўскі) — генэрал, удзельнік паўстаньня 1863—1864 гадоў, адзін зь яго кіраўнікоў.

Паходжаньне і станаўленьне

Род Рамуальда паходзіць з Саксоніі, што асеў у Рэчы Паспалітай у першай палове XVIII ст. Дзед Якуб Траўгут быў удзельнікам паўстаньня 1794 рока, паплечнік Тадэвуша Касьцюшкі. Бацькі Людвіг і Алаіза з Блоцкіх трымалі маёнтак ў Шастакова. Найвялікшы ўплыў у выхаваньні Рамуальда аказала ягоная бабуля Юстына Блоцкая, якая выхоўвала яго ў духе патрыятызму.

З 1836 па 1842 рок вучыцца ў Сьвіслацкай гімназіі, якую скончвае з срэбным мэдалём. Спрабаваў паступіць ў пецярбурскі інстытут інжынэрнай камунікацыі, але інстытут быў рэарганізаваны і Рамуальд не быў прыняты. Тады ён вырашае пайсьці на службу ў расійскую армію.

Трагічныя рокі для Рамуальда выпадаюць на 1859 і 1860. За кароткі прамежак часу сьмерць забірае спачатку ў лістападзе 1859 бабулю Юстыну, пасьля па чарзе паміраюць у кастрычніку дачка, у студзені 1860 жонка Ганна, у траўні – сын. Таксама памерлы ў лютым 1860-га дзед Віталь Шуйскі (Witalis Szujski) астаўляе Рамуальду ў спадчыну невялікі маёнтак ў Востраве(зараз Астроўе), што ля Кобрына. Там Траўгут знаёміцца з Антанінай Касцюшкоўнай (Antonine Kosciuszkowne), дачкой Аляксандра (быў паплечнікам Тадэвуша Касцюшкі) і каб забясьпечыць двух малых яе дачок, бярэ Антаніну сябе ў жонкі. Шлюб адбыўся 13 чэрвеня 1862 року. У тым жа року ў званьні падпалкоўніка звольніўся з войска на пенсію з правам нашэньня мундзіра і жалаваньнем 230 рублёў. Жыве у Востраве да самага пачатка паўстаньня.

Паўстаньне

У красавіку 1863 году ўзначаліў Кобрынскі паўстанцкі атрад. З кастрычніка 1863 кіраўнік Нацыянальнага ўраду ў Варшаве, фактычна дыктатар паўстаньня[1]. Арыштаваны 30 сакавіка 1864. Паводле прыгавору ваеннага суда павешаны ў Варшаўскай цытадэлі.

У 1928 у месцы Сьвіслач устаноўлены помнік Р. Траўгуту, адноўлены ў 1989 годзе.

Крыніцы

  1. ^ Генадзь Кісялёў. Траўгут Рамуальд Людвікавіч // ЭГБ. — Мн.: 2001 Т. 6. Кн. 1. С. 518

Літаратура

  • Paniszewa H. Szlakiem Traugutta po Polesiu / H. Paniszewa // Echa Polesia.-2013.-№1 s.3-15

Вонкавыя спасылкі