Ружаны (мэтэарыт): розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д →‎Іншыя вэрсіі: пунктуацыя
дапаўненьне
Радок 15: Радок 15:


Мэтэарыт быў бачны 7 сьнежня 1894 а 19:30 жыхарам некаторых губэрняў [[Царства Польскае|Царства Польскага]], [[Віленская губэрня|Віленшчыны]] і [[Гарадзенская губэрня|Гарадзеншчыны]]. Упаў ля Ружанаў, за 23 вярсты ад Слоніма і 43 ад Дзярэчына<ref name="ufo7028">{{Спасылка|аўтар = Илья Бутов.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.ufo-com.net/ufolenta/detail.php?ELEMENT_ID=7028|загаловак = Ружанский метеорит: второй раз на одни и те же грабли|фармат = |назва праекту = УфоКом|выдавец = Международное движение «Космопоиск» в Беларуси|дата = 3 студзеня 2014|мова = ru|камэнтар = }}</ref>.
Мэтэарыт быў бачны 7 сьнежня 1894 а 19:30 жыхарам некаторых губэрняў [[Царства Польскае|Царства Польскага]], [[Віленская губэрня|Віленшчыны]] і [[Гарадзенская губэрня|Гарадзеншчыны]]. Упаў ля Ружанаў, за 23 вярсты ад Слоніма і 43 ад Дзярэчына<ref name="ufo7028">{{Спасылка|аўтар = Илья Бутов.|прозьвішча = |імя = |аўтарlink = |суаўтары = |дата публікацыі = |url = http://www.ufo-com.net/ufolenta/detail.php?ELEMENT_ID=7028|загаловак = Ружанский метеорит: второй раз на одни и те же грабли|фармат = |назва праекту = УфоКом|выдавец = Международное движение «Космопоиск» в Беларуси|дата = 3 студзеня 2014|мова = ru|камэнтар = }}</ref>.

Падзеньне мэтэарыту апісваў польскі навуковец [[Ежы Пакрыўніцкі]] ({{Мова-pl|Jerzy Pokrzywnicki|скарочана}})<ref>{{Артыкул|аўтар = [[Ежы Пакрыўніцкі|Pokrzywnicki Jerzy]].|загаловак = O meteorycie Różana i zjawiskach towarzyszących jego przelotowi w atmosferze (Studium)|арыгінал = |спасылка = http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/Plik:Pokrzywnicki_(AGeophP_III_2_1955).djvu|аўтар выданьня = |выданьне = Acta Geophysica Polonica|тып = |месца = |выдавецтва = |год = 1955|выпуск = |том = III|нумар = 2|старонкі = 62—77|isbn = }}</ref>. Савецкі астраном [[Яўген Крынаў]] нават дасьледаваў нейкія ўзоры нібыта з рэштак мэтэарыту і высьветліў, што гэта псэўдамэтэарыт<ref>{{Кніга|аўтар = [[Яўген Крынаў|Кринов Е.Л.]]|частка = |загаловак = Основы метеоритики|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = {{М.}}|выдавецтва = Государственное изд-во технико-теоретической литературы|год = 1955|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>. Амэрыканскі астраном [[Фрэдэрык Чарлз Леанард]] залічваў яго да польскіх мэтэарытаў<ref>{{Кніга|аўтар = [[Фрэдэрык Чарлз Леанард|Frederick Charles Leonard]].|частка = |загаловак = A catalog of provisional coördinate numbers for the meteoritic falls of the world|арыгінал = |спасылка = http://catalog.hathitrust.org/Record/001666590|адказны = |выданьне = |месца = Albuquerque|выдавецтва = University of New Mexico Press|год = 1946|том = |старонкі = 24|старонак = |сэрыя = University of New Mexico publications in meteoritics|isbn = |наклад = }}</ref>.


Мэтэарыт быў выяўлены ў 2013 року ў агароджы ружанскае [[Царква Сьвятых Пятра і Паўла (Ружаны)|царквы сьвятых Пятра і Паўла]]. Імаверна, ён трапіў туды пасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] сярод іншых камянёў, зьвезеных з ваколіцаў. Падчас перакладаньня агароджы настаяцель храма зацікавіўся незвычайным камянём і зьвярнуўся да супрацоўнікаў музэю, якія пацьвердзілі, што гэта мэтэарыт<ref name="belta655439" />.
Мэтэарыт быў выяўлены ў 2013 року ў агароджы ружанскае [[Царква Сьвятых Пятра і Паўла (Ружаны)|царквы сьвятых Пятра і Паўла]]. Імаверна, ён трапіў туды пасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] сярод іншых камянёў, зьвезеных з ваколіцаў. Падчас перакладаньня агароджы настаяцель храма зацікавіўся незвычайным камянём і зьвярнуўся да супрацоўнікаў музэю, якія пацьвердзілі, што гэта мэтэарыт<ref name="belta655439" />.
Радок 21: Радок 23:
Асобныя дасьледчыкі, абагульненыя назвай «Міжнародны рух „Касмапошук“ у Беларусі», ня лічаць знойдзены асобнік Ружанскім мэтэарытам, пакуль ягонае паходжаньне ня будзе спраўджанае [[НАН РБ|Акадэміяй навук]]. Яны сьцьвярджаюць, што сьвятар і супрацоўнікі музэю ня могуць пэўна вызначыць характар знаходкі і ў доказ прыводзяць, у прыватнасьці, разыходжаньне названага імі тыпу мэтэарыту — хандрыту (каменнага мэтэарыту) — са складам, паводле якога мэтэарыт зьмяшчае шмат жалеза. Паводле гэтага апісаньня мэтэарыт меў быць аднесены да [[Каменна-жалезны мэтэарыт|жалеза-каменных мэтэарытаў]]<ref name="ufo7028" />.
Асобныя дасьледчыкі, абагульненыя назвай «Міжнародны рух „Касмапошук“ у Беларусі», ня лічаць знойдзены асобнік Ружанскім мэтэарытам, пакуль ягонае паходжаньне ня будзе спраўджанае [[НАН РБ|Акадэміяй навук]]. Яны сьцьвярджаюць, што сьвятар і супрацоўнікі музэю ня могуць пэўна вызначыць характар знаходкі і ў доказ прыводзяць, у прыватнасьці, разыходжаньне названага імі тыпу мэтэарыту — хандрыту (каменнага мэтэарыту) — са складам, паводле якога мэтэарыт зьмяшчае шмат жалеза. Паводле гэтага апісаньня мэтэарыт меў быць аднесены да [[Каменна-жалезны мэтэарыт|жалеза-каменных мэтэарытаў]]<ref name="ufo7028" />.


У XX стагодзьдзі у [[Слонімскі раённы краязнаўчы музэй імя І. Стаброўскага|Слонімскім музэі]] захоўваўся адзін экспанат, названы «ружанскім мэтэарытам». У 1955 было высьветлена, што гэта не мэтэарыт, а кавалак асадкавай пароды<ref name="ufo7028" />.
За [[Другая Рэч Паспалітая|польскім часам]] у [[Слонімскі раённы краязнаўчы музэй імя І. Стаброўскага|Слонімскім аддзяленьні]] Польскага краязнаўчага таварыства захоўваліся аскепкі меркавана невядомага мэтэарыта. У 1955 савецкія навукоўцы зрабілі выснову, што гэта не мэтэарыт, а «кавалак асадкавай пароды»<ref name="ufo7028" /><ref name="resp66543">{{Артыкул
| аўтар = Артем Кирьянов.
| загаловак = Пришелец из космоса
| арыгінал =
| спасылка = http://www.respublika.info/5905/interesting/article66543/
| мова =
| адказны =
| аўтар выданьня =
| выданьне = [[Рэспубліка (газэта)|]]
| тып =
| месца =
| выдавецтва =
| год = 31 сьнежня 2013
| выпуск =
| том =
| нумар = 244 (5905)
| старонкі =
| isbn =
| issn =
| мова = ru
}}</ref>.


На пачатку 90-х рокаў XX стагодзьдзя пад Ружанамі «быў знойдены» яшчэ адзін мэтэарыт у выглядзе пласьцінаў блакітнага крохкага мэталу вагой 200—300 кг<ref name="ufo7028" />.
На пачатку 90-х рокаў XX стагодзьдзя пад Ружанамі «быў знойдены» яшчэ адзін мэтэарыт у выглядзе пласьцінаў блакітнага крохкага мэталу вагой 200—300 кг<ref name="ufo7028" />.
Радок 27: Радок 49:
== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}
{{Зноскі}}

== Літаратура ==
* {{Артыкул
| аўтар = Артем Кирьянов.
| загаловак = Пришелец из космоса
| арыгінал =
| спасылка = http://www.respublika.info/5905/interesting/article66543/
| мова =
| адказны =
| аўтар выданьня =
| выданьне = [[Рэспубліка (газэта)|Рэспубліка]]
| тып =
| месца =
| выдавецтва =
| год = 31 сьнежня 2013
| выпуск =
| том =
| нумар = 244 (5905)
| старонкі =
| isbn =
| issn =
| мова = ru
}}

== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://sources.ruzhany.info/51.html Ружанскі мэтэарыт] {{ref-ru}} на ruzhany.info
* [http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/R%C3%B3%C5%BCana#cite_note-Krinov_1955-1 Мэтэарыт Ружаны] {{ref-pl}} на wiki.meteoritica.pl


{{Мэтэарыты Беларусі}}
{{Мэтэарыты Беларусі}}

Вэрсія ад 12:03, 3 студзеня 2014

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Ружаны (неадназначнасьць).
Ружаны (мэтэарыт)
Месца знаходкі альбо падзеньня: Берасьцейская вобласьць, Пружанскі раён
Час выяўленьня 7 сьнежня 1894
Маса, кг 26
Колькасьць экзэмпляраў 1
Тып хандрыт
Месца захаваньня Ружанскі музэй

Ружа́нскі мэтэары́т — мэтэарыт, які патрапіў на тэрыторыю Беларусі. Адносіцца да аднаго з найбольш распаўсюджаных тыпаў — хандрытаў. Вага — 26 кг[1], памер — два футбольныя мячы[2].

Мэтэарыт быў бачны 7 сьнежня 1894 а 19:30 жыхарам некаторых губэрняў Царства Польскага, Віленшчыны і Гарадзеншчыны. Упаў ля Ружанаў, за 23 вярсты ад Слоніма і 43 ад Дзярэчына[3].

Падзеньне мэтэарыту апісваў польскі навуковец Ежы Пакрыўніцкі (польск. Jerzy Pokrzywnicki)[4]. Савецкі астраном Яўген Крынаў нават дасьледаваў нейкія ўзоры нібыта з рэштак мэтэарыту і высьветліў, што гэта псэўдамэтэарыт[5]. Амэрыканскі астраном Фрэдэрык Чарлз Леанард залічваў яго да польскіх мэтэарытаў[6].

Мэтэарыт быў выяўлены ў 2013 року ў агароджы ружанскае царквы сьвятых Пятра і Паўла. Імаверна, ён трапіў туды пасьля Другой сусьветнай вайны сярод іншых камянёў, зьвезеных з ваколіцаў. Падчас перакладаньня агароджы настаяцель храма зацікавіўся незвычайным камянём і зьвярнуўся да супрацоўнікаў музэю, якія пацьвердзілі, што гэта мэтэарыт[2].

Іншыя вэрсіі

Асобныя дасьледчыкі, абагульненыя назвай «Міжнародны рух „Касмапошук“ у Беларусі», ня лічаць знойдзены асобнік Ружанскім мэтэарытам, пакуль ягонае паходжаньне ня будзе спраўджанае Акадэміяй навук. Яны сьцьвярджаюць, што сьвятар і супрацоўнікі музэю ня могуць пэўна вызначыць характар знаходкі і ў доказ прыводзяць, у прыватнасьці, разыходжаньне названага імі тыпу мэтэарыту — хандрыту (каменнага мэтэарыту) — са складам, паводле якога мэтэарыт зьмяшчае шмат жалеза. Паводле гэтага апісаньня мэтэарыт меў быць аднесены да жалеза-каменных мэтэарытаў[3].

За польскім часам у Слонімскім аддзяленьні Польскага краязнаўчага таварыства захоўваліся аскепкі меркавана невядомага мэтэарыта. У 1955 савецкія навукоўцы зрабілі выснову, што гэта не мэтэарыт, а «кавалак асадкавай пароды»[3][7].

На пачатку 90-х рокаў XX стагодзьдзя пад Ружанамі «быў знойдены» яшчэ адзін мэтэарыт у выглядзе пласьцінаў блакітнага крохкага мэталу вагой 200—300 кг[3].

Крыніцы

  1. ^ Zmicier. (2 студзеня 2014) Стоимость метеорита, который простой строитель передали в Ружанский дворец Сапегов, примерно 300 000 долларов (рас.) Достопримечательности. Партал места Пружаны. Праверана 3 студзеня 2014 г.
  2. ^ а б Ружанский метеорит пополнил экспозицию дворцового комплекса Сапегов (рас.) Культура. БелТА (23 сьнежня 2013). Праверана 3 студзеня 2014 г.
  3. ^ а б в г Илья Бутов. Ружанский метеорит: второй раз на одни и те же грабли (рас.) УфоКом. Международное движение «Космопоиск» в Беларуси. Праверана 3 студзеня 2014 г.
  4. ^ Pokrzywnicki Jerzy. O meteorycie Różana i zjawiskach towarzyszących jego przelotowi w atmosferze (Studium) // Acta Geophysica Polonica. — 1955. — Т. III. — № 2. — С. 62—77.
  5. ^ Кринов Е.Л. Основы метеоритики. — М.: Государственное изд-во технико-теоретической литературы, 1955.
  6. ^ Frederick Charles Leonard. A catalog of provisional coördinate numbers for the meteoritic falls of the world. — Albuquerque: University of New Mexico Press, 1946. — С. 24. — (University of New Mexico publications in meteoritics).
  7. ^ Артем Кирьянов. Пришелец из космоса  (рас.) // [[Рэспубліка (газэта)|]]. — 31 сьнежня 2013. — № 244 (5905).

Літаратура

Вонкавыя спасылкі

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Ружаны_(мэтэарыт)&oldid=1675860»