Маладэчанскі раён: розьніца паміж вэрсіямі
д Bot: Migrating 9 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2061340 (translate me) |
Разьдзелы "СМІ", "Культура" |
||
| Радок 70: | Радок 70: | ||
== Гаспадарчая дзейнасьць == |
== Гаспадарчая дзейнасьць == |
||
Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мяса-малочнай жывёлагадоўлі, сьвінагадоўлі. Разьвіта птушкагадоўля, звераводзтва, пчалярства. Пасевы зерневых і кармавых культураў, бульбы, ільну. Агародніцтва. Прадпрыемствы харчовай, лёгкай, паліўнай, будаўнічых матэрыялаў, дрэваапрацоўчай прамысловасьці. Першасная — апрацоўка лёну. |
Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мяса-малочнай жывёлагадоўлі, сьвінагадоўлі. Разьвіта птушкагадоўля, звераводзтва, пчалярства. Пасевы зерневых і кармавых культураў, бульбы, ільну. Агародніцтва. Прадпрыемствы харчовай, лёгкай, паліўнай, будаўнічых матэрыялаў, дрэваапрацоўчай прамысловасьці. Першасная — апрацоўка лёну. |
||
== Культура == |
|||
[[File:Palace of Culture in Maladzechna.JPG|thumb|Палац культуры]] |
|||
У раёне знаходзяцца [[Мінскі абласны краязнаўчы музей]], [[Мінскі абласны драматычны тэатр]], [[Мінскі абласны тэатр лялек «Батлейка»]]. У штогод праводзяцца рэспубліканскі тэатральны фестываль «[[Маладзечанская сакавіца]]» і Маладзечанскі фестываль беларускай песні і паэзіі (з 1993). |
|||
У [[1999]], [[2006]] і [[2013]] гадах раён стаў мейсцам правядзеньня фэстывалю «[[Адна зямля]]» <ref name="РГ_1999"> «Адна зямля» сцірае межы//«[[Рэгіянальная_газета_(1995)|Рэгіянальная газета]]», 16 ліпеня 1999 г., № 29 (221)</ref>, <ref name="РГ_2006">«Адна зямля» ў Маладзечне //«[[Рэгіянальная газета (1995)|Рэгіянальная газета]]», 21 ліпеня 2006 г., № 29 (583)</ref>, <ref name="РГ_2013_02"> [http://www.rh.by/by/228/10/6784/ Даша Атрошанка атрымала Гран-пры «Адной зямлі»]//«[[Рэгіянальная газета]]»</ref>. |
|||
== СМІ == |
|||
* «Маладзечанская газета» (орган раённых уладаў) |
|||
* «[[Рэгіянальная газета]]» (недзяржаўны тыднёвік) |
|||
== Транспарт == |
== Транспарт == |
||
Вэрсія ад 20:03, 13 лістапада 2013
| Маладэчанскі раён | |
(Маладзечанскі раён) | |
 | |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | Беларусь |
| Статус | раён Беларусі |
| Уваходзіць у | Менская вобласьць |
| Адміністрацыйны цэнтар | Маладэчна |
| Дата ўтварэньня | 15 студзеня 1940 |
| Кіраўнік | Юры Горлаў[d][1] |
| Насельніцтва (2009) | 138 375[2] |
| Шчыльнасьць | 99,4 чал./км² |
| Плошча | 1392,18[3] км² |
| Вышыня па-над узр. м. · сярэдняя вышыня | 190 м[4] |
| Месцазнаходжаньне Маладэчанскага раёну | |
| |
| Мэдыя-зьвесткі | |
| Часавы пас | UTC +3 |
| Тэлефонны код | +375-17-6 |
| Паштовыя індэксы | 222 3хх |
| Афіцыйны сайт | |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
Маладэ́чанскі раён — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на паўночным захадзе Менскай вобласьці Беларусі. Плошча раёну складае 1,4 тыс. км². Насельніцтва — 138 375[2] чалавек (2009). Адміністрацыйны цэнтар — места Маладэчна.
Геаграфічнае становішча
Мяжуе з Валожынскім, Менскім і Вялейскім раёнамі Менскай вобласьці, на захадзе — з Гарадзенскай вобласьцю.
Рэльеф і карысныя выкапні
Паверхня раёну пераважна ўзгорыстая. З паўночнага захаду на паўднёвы ўсход працягнуліся Ашмянскае і Менскае ўзвышшы, падзеленыя далінай р. Бярэзіна. На поўначы — Нарачанска-Вялейская нізіна. Пераважаюць вышыні 170—210 м, максымальная 320 м каля в. Дубрава.
Клімат і расьліннасьць
Клімат умерана кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -6,6 °С, ліпеня 17,6 °С. Ападкаў 656 мм. Вэгетацыйны пэрыяд — 189 дзён.
Пад лесам 33% тэрыторыі (хваёвыя, бярозавыя, яловыя і іншыя).
Гідраграфія
Найбуйнейшыя рэкі — Бярэзіна (басэйн Нёману), Вяльля, яе прыток Вуша; у раёне разьмяшчаецца частка Вялейска–Менскай воднай сыстэмы.
Гаспадарчая дзейнасьць
Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мяса-малочнай жывёлагадоўлі, сьвінагадоўлі. Разьвіта птушкагадоўля, звераводзтва, пчалярства. Пасевы зерневых і кармавых культураў, бульбы, ільну. Агародніцтва. Прадпрыемствы харчовай, лёгкай, паліўнай, будаўнічых матэрыялаў, дрэваапрацоўчай прамысловасьці. Першасная — апрацоўка лёну.
Культура
У раёне знаходзяцца Мінскі абласны краязнаўчы музей, Мінскі абласны драматычны тэатр, Мінскі абласны тэатр лялек «Батлейка». У штогод праводзяцца рэспубліканскі тэатральны фестываль «Маладзечанская сакавіца» і Маладзечанскі фестываль беларускай песні і паэзіі (з 1993).
У 1999, 2006 і 2013 гадах раён стаў мейсцам правядзеньня фэстывалю «Адна зямля» [5], [6], [7].
СМІ
- «Маладзечанская газета» (орган раённых уладаў)
- «Рэгіянальная газета» (недзяржаўны тыднёвік)
Транспарт
Па тэрыторыі раёну праходзяць чыгункі Менск — Вільня і Ліда — Полацак, аўтадарогі Менск — Вільня, Маладэчна — Вялейка — Мядзел, Маладэчна — Валожын і іншыя.
Турыстычная інфармацыя
Захаваліся помнікі архітэктуры: касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы, Сьвята-Пакроўская царква (1886) у в. Беніца, Сьвята-Іосіфаўская царква (1866) у в. Гарадзілава, Сьвята-Траецкая царква (1884) і вадзяны млын (канец XIX ст. — пачатак XX ст.) у в. Гарадок, Сьвята-Петра-Паўлаўская царква (1871) у в. Груздава, Сьвята-Пакроўская царква і касьцёл Ушэсьця Найсьвяцейшай Панны Марыі ў в. Краснае, Сьвята-Траецкая царква (1809) і капліца (пачатак ХХ ст.) у в. Лебедзева, сядзіба (2-я палова XIX ст.) у в. Маліноўшчына, Сьвята-Траецкая царква (1860) у в. Маркава, сядзібны будынак (пачатак XX ст.) у в. Мясата, Сьвята-Багародзіцкая царква (2-я палова XIX ст.) у в. Палачаны, касьцёл у в. Плябань, касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і Сьвята-Ільінская царква (пачатак XX ст.) у мяст. Радашкавічы, касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі (2-я палова XVIII у.) і Сьвята-Раства-Багародзіцкая царква (1738) і капліца ў в. Хоўхлава, сядзіба (канец XIX ст.) у в. Яхімоўшчына.
Вядомыя асобы
Вёска Мясота — радзіма польскага паэта Тамаша Зана (1796—1855), былы маёнтак Адамарын — навукоўцаў-прыродазнаўцаў, удзельнікаў паўстаньня 1863—1864 Бэнэдыкта Дыбоўскага (1833—1930) і Ўладыслава Дыбоўскага (1838—1910), фальварак Вязынка — клясыка беларускай літаратуры, народнага паэта Беларусі Янкі Купалы (1882—1942), в. Максімаўка — дзеяча нацыянальна-вызваленчага руху Заходняй Беларусі Сымона Рак-Міхайлоўскага (1885—1937).
Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел
Цэнтар — г. Маладэчна. Уключае 277 населеных пунктаў. Адміністрацыйна падзелены на г. п. Радашкавічы і 14 сельсаветаў: Аляхновіцкі, Гарадзілаўскі, Гарадоцкі, Граніцкі, Красьненскі, Лебедзеўскі, Маркаўскі, Мясоцкі, Палачанскі, Радашкавіцкі, Хажоўскі, Хоўхлаўскі, Цюрлёўскі, Чысьцінскі.
Крыніцы
- ^ http://president.gov.by/ru/news_ru/view/prinjatie-kadrovyx-reshenij-19390/
- ^ а б Перепись населения — 2009. Минская область (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
- ^ Государственный земельный кадастр Республики Беларусь (рас.) (па стане на 1 студзеня 2012 г.)
- ^ GeoNames (анг.) — 2005.
- ^ «Адна зямля» сцірае межы//«Рэгіянальная газета», 16 ліпеня 1999 г., № 29 (221)
- ^ «Адна зямля» ў Маладзечне //«Рэгіянальная газета», 21 ліпеня 2006 г., № 29 (583)
- ^ Даша Атрошанка атрымала Гран-пры «Адной зямлі»//«Рэгіянальная газета»
Літаратура
- Молодечненский район // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн., 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9.
Вонкавыя спасылкі
Маладэчанскі раён — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
