Дэлаўэр: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Файл
д артаграфія
Радок 1: Радок 1:
{{Штат ЗША
{{Штат ЗША
|Назва = Дэлавэр
|Назва = Дэлавэр
|Назва ў родным склоне = Дэлавэра
|Назва ў родным склоне = Дэлавэру
|Сьцяг = Flag of Delaware.svg
|Сьцяг = Flag of Delaware.svg
|Герб = Seal_of_Delaware.svg
|Герб = Seal_of_Delaware.svg
Радок 7: Радок 7:
|Мапа = Map of USA DE.svg
|Мапа = Map of USA DE.svg
|Сталіца = Довэр
|Сталіца = Довэр
|Найбуйнейшы горад = Уілмінгтан (Дэлавэр)
|Найбуйнейшы горад = Ўілмінгтан (Дэлавэр)
|Паводле плошчы = 49
|Паводле плошчы = 49
|Плошча = 6452
|Плошча = 6452
Радок 36: Радок 36:
|Бачына =
|Бачына =
}}
}}
'''Дэ́лавэр''' ({{мова-en|Delaware}}) — адзін з [[штат ЗША|штатаў]] у [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|ЗША]]. Вядомы як «Першы штат», паколькі з [[Трынаццаць калёній|13-ці калёній]], [[ратыфікацыя|якія ратыфікавалі]] [[канстытуцыя ЗША|Канстытуцыю ЗША]] (якая і зрабіла калёніі штатамі), Дэлавэр ратыфікаваў Канстытуцыю першым. Гэта адбылося [[7 сьнежня]] [[1787]] году.
'''Дэ́лавэр''' ({{мова-en|Delaware}}) — адзін з [[штат ЗША|штатаў]] у [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|ЗША]]. Вядомы як «Першы штат», паколькі з [[Трынаццаць калёніяў|13-ці калёніяў]], [[ратыфікацыя|якія ратыфікавалі]] [[канстытуцыя ЗША|Канстытуцыю ЗША]] (якая і зрабіла калёніі штатамі), Дэлавэр ратыфікаваў Канстытуцыю першым. Гэта адбылося [[7 сьнежня]] [[1787]] году.


== Права і адміністрацыйнае ўладкаваньне ==
== Права і адміністрацыйнае ўладкаваньне ==
Цяперашняя [[канстытуцыя]] Дэлавэра, чацьвёртая па ліку, была прынятая ў [[1897]] годзе і прадугледжвае падзел улады на [[заканадаўчая ўлада|заканадаўчую]], [[выканаўчая ўлада|выканаўчую]] і [[судовая ўлада|судовую]]. Заканадаўчы орган складаецца з [[Палата прадстаўнікоў|Палаты прадстаўнікоў]] (41 чалец) і [[Сэнат]]у (21 чалец). Старшынём выканаўчай улады зьяўляецца Губэрнатар штата Дэлавэр. Вышэйшым судом у сыстэме судоў штата зьяўляецца Вярхоўны Суд.
Цяперашняя [[канстытуцыя]] Дэлавэру, чацьвёртая па ліку, была прынятая ў [[1897]] годзе і прадугледжвае падзел улады на [[заканадаўчая ўлада|заканадаўчую]], [[выканаўчая ўлада|выканаўчую]] і [[судовая ўлада|судовую]]. Заканадаўчы орган складаецца з [[Палата прадстаўнікоў|Палаты прадстаўнікоў]] (41 чалец) і [[Сэнат]]у (21 чалец). Старшынём выканаўчай улады зьяўляецца Губэрнатар штату Дэлавэр. Вышэйшым судом у сыстэме судоў штату зьяўляецца Вярхоўны Суд.


Дэлавэр складаецца з трох акругаў: [[Кент (штат Дэлавэр)|Кент]], [[Нью-Касл (штат Дэлавэр)|Нью-Касл]] і [[Сасэкс (штат Дэлавэр)|Сасэкс]].
Дэлавэр складаецца з трох акругаў: [[Кент (штат Дэлавэр)|Кент]], [[Нью-Касл (штат Дэлавэр)|Нью-Касл]] і [[Сасэкс (штат Дэлавэр)|Сасэкс]].


Падчас прэзыдэнцкіх выбараў жыхары Дэлавэра звычайна галасуюць за кандыдата ад [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычнай партыі]].
Падчас прэзыдэнцкіх выбараў жыхары Дэлавэру звычайна галасуюць за кандыдата ад [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычнай партыі]].


Дэлавэр зьяўляецца адным зь нешматлікіх штатаў, дзе дагэтуль захаваўся так званы [[Канцлерскі суд]], які разглядае спрэчкі, выцякаючыя з «[[права справядлівасьці]]».
Дэлавэр зьяўляецца адным зь нешматлікіх штатаў, дзе дагэтуль захаваўся так званы [[Канцлерскі суд]], які разглядае спрэчкі, выцякаючыя з «[[права справядлівасьці]]».


Лічыцца, што заканадаўства Дэлавэра зьяўляецца самым зручным з пункта погляду бізнэсу, асабліва — буйных кіраўнікоў [[карпарацыя|карпарацый]]. Гэта, і наяўнасьць адмысловага суду, судзьдзі якога спэцыялізуюцца на спрэчках з удзелам кампаній, зьяўляецца чыньнікам таго, што большасьць буйных карпарацый ЗША зарэгістраваныя ў штаце Дэлавэр, нават калі яны і разьмешчаныя ў іншых штатах.
Лічыцца, што заканадаўства Дэлавэру зьяўляецца самым зручным з пункту погляду бізнэсу, асабліва — буйных кіраўнікоў [[карпарацыя]]ў. Гэта, і наяўнасьць адмысловага суду, судзьдзі якога спэцыялізуюцца на спрэчках з удзелам кампаніяў, зьяўляецца чыньнікам таго, што большасьць буйных карпарацыяў ЗША зарэгістраваныя ў штаце Дэлавэр, нават калі яны і разьмешчаныя ў іншых штатах.


== Геаграфія ==
== Геаграфія ==
[[Файл:Datamil_de_map.jpg|міні|зьлева|Мапа штата Дэлавэр]]
[[Файл:Datamil_de_map.jpg|міні|зьлева|Мапа штата Дэлавэр]]
На поўначы Дэлавэр мяжуе з [[Пэнсыльванія]]й, на поўдні і захадзе — з [[Мэрылэнд]]ам. З усходу штат амываецца водамі [[Атлянтычны акіян|Атлянтычнага акіяна]] і [[Дэлавэр (рака)|ракі Дэлавэр]]. Да Дэлавэра таксама належаць невялікія ўчасткі на ўсходнім баку [[дэльта|дэльты]] ракі Дэлавэр, якія ў сваю чаргу, мяжуюць з [[Нью-Джэрсі]].
На поўначы Дэлавэр мяжуе з [[Пэнсыльванія]]й, на поўдні і захадзе — з [[Мэрылэнд]]ам. З усходу штат абмываецца водамі [[Атлянтычны акіян|Атлянтычнага акіяну]] й [[Дэлавэр (рака)|ракі Дэлавэр]]. Да Дэлавэру таксама належаць невялікія ўчасткі на ўсходнім баку [[дэльта|дэльты]] ракі Дэлавэр, якія ў сваю чаргу мяжуюць зь [[Нью-Джэрсі]].


Самы вялікі горад штата — [[Уілмінгтан (Дэлавэр)|Уілмінгтан]], сталіца — [[Довэр (Дэлавэр)|Довэр]].
Найбольшы горад штату — [[Ўілмінгтан (Дэлавэр)|Ўілмінгтан]], сталіца — [[Довэр (Дэлавэр)|Довэр]].


== Факты ==
== Факты ==
Разьмешчаная непадалёк ад Довэра база [[ВПС ЗША]] зьяўляецца адной з самых вялікіх у краіне. Акрамя свайго асноўнага прызначэньня, гэтая база таксама зьяўляецца прыёмным пунктам і часовай [[трупярня]]й для амэрыканскіх [[вайскоўцы|вайскоўцаў]] і некаторых грамадзянскіх асобаў, памерлых або загінулых за мяжой.
Разьмешчаная непадалёк ад Довэру база [[ВПС ЗША]] зьяўляецца адной з самых вялікіх у краіне. Акрамя свайго асноўнага прызначэньня, гэтая база таксама зьяўляецца прыёмным пунктам і часовай [[трупярня]]й для амэрыканскіх [[вайскоўцы|вайскоўцаў]] і некаторых грамадзянскіх асобаў, памерлых або загінулых за мяжой.


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Delaware}}
{{Commons|Category:Delaware}}
* [http://www.state.de.us/corp/default.shtml Старонка Дэпартамэнта карпарацый штата Дэлавэр]
* [http://www.state.de.us/corp/default.shtml Старонка Дэпартамэнту карпарацыяў штату Дэлавэр]





Вэрсія ад 15:50, 12 лістапада 2013

Дэлавэр
Сьцяг Дэлавэру Герб Дэлавэру
Сьцяг Дэлавэру Герб Дэлавэру
Штат Дэлавэр на мапе ЗША
Мянушка «Першы штат»
Сталіца Довэр
Найбуйнейшы горад Ўілмінгтан (Дэлавэр)
Плошча
49-я па ЗША
- агулам 6452 км²
- сушы 5068 км²
- вады 1387 км²
- % вады 21,5
- шырата 38°27' пн. ш. па 39°50' пн. ш.
- даўгата 75°2' з. д. па 75°47' з. д.
Насельніцтва
45-е па ЗША
- агулам 783 600
- шчыльнасьць 154,87/км²
Дата заснаваньня 7 сьнежня 1787 (1-ы)
Губэрнатар Джэк Маркел
Часавы пас Усходні час: UTC-5/-4

Дэ́лавэр (па-ангельску: Delaware) — адзін з штатаў у ЗША. Вядомы як «Першы штат», паколькі з 13-ці калёніяў, якія ратыфікавалі Канстытуцыю ЗША (якая і зрабіла калёніі штатамі), Дэлавэр ратыфікаваў Канстытуцыю першым. Гэта адбылося 7 сьнежня 1787 году.

Права і адміністрацыйнае ўладкаваньне

Цяперашняя канстытуцыя Дэлавэру, чацьвёртая па ліку, была прынятая ў 1897 годзе і прадугледжвае падзел улады на заканадаўчую, выканаўчую і судовую. Заканадаўчы орган складаецца з Палаты прадстаўнікоў (41 чалец) і Сэнату (21 чалец). Старшынём выканаўчай улады зьяўляецца Губэрнатар штату Дэлавэр. Вышэйшым судом у сыстэме судоў штату зьяўляецца Вярхоўны Суд.

Дэлавэр складаецца з трох акругаў: Кент, Нью-Касл і Сасэкс.

Падчас прэзыдэнцкіх выбараў жыхары Дэлавэру звычайна галасуюць за кандыдата ад Дэмакратычнай партыі.

Дэлавэр зьяўляецца адным зь нешматлікіх штатаў, дзе дагэтуль захаваўся так званы Канцлерскі суд, які разглядае спрэчкі, выцякаючыя з «права справядлівасьці».

Лічыцца, што заканадаўства Дэлавэру зьяўляецца самым зручным з пункту погляду бізнэсу, асабліва — буйных кіраўнікоў карпарацыяў. Гэта, і наяўнасьць адмысловага суду, судзьдзі якога спэцыялізуюцца на спрэчках з удзелам кампаніяў, зьяўляецца чыньнікам таго, што большасьць буйных карпарацыяў ЗША зарэгістраваныя ў штаце Дэлавэр, нават калі яны і разьмешчаныя ў іншых штатах.

Геаграфія

Мапа штата Дэлавэр

На поўначы Дэлавэр мяжуе з Пэнсыльваніяй, на поўдні і захадзе — з Мэрылэндам. З усходу штат абмываецца водамі Атлянтычнага акіяну й ракі Дэлавэр. Да Дэлавэру таксама належаць невялікія ўчасткі на ўсходнім баку дэльты ракі Дэлавэр, якія ў сваю чаргу мяжуюць зь Нью-Джэрсі.

Найбольшы горад штату — Ўілмінгтан, сталіца — Довэр.

Факты

Разьмешчаная непадалёк ад Довэру база ВПС ЗША зьяўляецца адной з самых вялікіх у краіне. Акрамя свайго асноўнага прызначэньня, гэтая база таксама зьяўляецца прыёмным пунктам і часовай трупярняй для амэрыканскіх вайскоўцаў і некаторых грамадзянскіх асобаў, памерлых або загінулых за мяжой.

Вонкавыя спасылкі

Дэлаўэрсховішча мультымэдыйных матэрыялаў