Рэльеф: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Юрцэвіч Дзьмітры перанёс старонку Рэльеф у Рэльеф (скульптура): Разьвязаньне неадназначнасьці |
Няма апісаньня зьменаў |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Іншыя значэньні|Рэльеф (неадназначнасьць)}} |
|||
#перанакіраваньне [[Рэльеф (скульптура)]] |
|||
[[Файл:Demilitarized Zone Korea-Mullen.jpg|міні|300пкс|Макет з рэльефам мясцовасьці]] |
|||
'''Рэлье́ф''' ({{Мова-fr|relief}}, ад {{Мова-la|relevo}} — узьнімаю) — сукупнасьць няроўнасьцей паверхні, разнастайных па абрысах, памерах, паходжаньні, узросту і гісторыі разьвіцьця; адна з састаўных частак [[ляндшафт]]у. Рэльеф дасьледуе [[геамарфалёгія]]. |
|||
Формы рэльефу могуць быць дадатныя, або выгнутыя ([[гара|горы]], [[узвышша|узвышшы]], [[узгорак|узгоркі]] і іншыя), і адмоўныя, або ўвагнутыя ([[катлавіна|катлавіны]], [[даліна|даліны]], [[Яр|яры]] і іншыя). |
|||
Паводле памераў формаў вылучаюць: |
|||
* ''мегарэльеф'', які ўключае як плянэтарныя формы ([[Кантынэнт|мацярыкі]], ложа [[акіян]]аў), так і формы меншага парадку ([[Горная сыстэма|горныя сыстэмы]], раўнінныя краіны); |
|||
* ''макрарэльеф'' ([[горны хрыбет|горныя хрыбты]], [[Узвышша|узвышшы]], [[Града (форма рэльефу)|грады]], [[Раўніна|раўніны]], [[Нізіна|нізіны]]); |
|||
* ''мезарэльеф'' (невялікія грады, [[камы]], [[озы]], [[Лагчына|лагчыны]], яры, катлавіны, западзіны, даліны, [[Тэраса|тэрасы]], [[Грыва (форма рэльефу)|грывы]], [[Дзюна|дзюны]] і іншыя); |
|||
* ''мікрарэльеф'' (невялікія катлавіны, прамыіны, калдобіны, конусы вынасу, берагавыя валы, невялікі грывы, косы, адвалы, кар’еры і іншыя); |
|||
* ''нанарэльеф'' (самыя дробныя няроўнасьці) |
|||
Утвараецца рэльеф галоўным чынам у выніку працяглага адначасовага ўзьдзеяньня на [[Зямная кара|зямную паверхню]] [[эндагенныя працэсы|эндагенных]] (унутраных) і [[экзагенные працэсы|экзагенных]] (зьнешніх) працэсаў. |
|||
На мапах рэльеф малююць [[Ізалінія|ізалініямі]] — лініямі, кожныя кропкі якіх маюць аднолькавую вышыню над узроўнем мора. |
|||
== Літаратура == |
|||
* {{Літаратура/Энцыкляпэдыя прыроды Беларусі|4}}, С. 413 |
|||
== Глядзіце таксама == |
|||
* [[Акіянскае дно]] |
|||
* [[Геамарфалёгія]] |
|||
== Вонкавыя спасылкі == |
|||
{{вікіслоўнік|рэльеф}} |
|||
* [http://www.mining-enc.ru/r/relef/ Рэльеф] на сайце «Горнай энцыкляпэдыі»{{ref-ru}} |
|||
[[Катэгорыя:Геамарфалёгія| ]] |
|||
[[Катэгорыя:Геаграфічныя тэрміны]] |
Вэрсія ад 23:51, 22 жніўня 2013
Рэлье́ф (па-француску: relief, ад па-лацінску: relevo — узьнімаю) — сукупнасьць няроўнасьцей паверхні, разнастайных па абрысах, памерах, паходжаньні, узросту і гісторыі разьвіцьця; адна з састаўных частак ляндшафту. Рэльеф дасьледуе геамарфалёгія.
Формы рэльефу могуць быць дадатныя, або выгнутыя (горы, узвышшы, узгоркі і іншыя), і адмоўныя, або ўвагнутыя (катлавіны, даліны, яры і іншыя).
Паводле памераў формаў вылучаюць:
- мегарэльеф, які ўключае як плянэтарныя формы (мацярыкі, ложа акіянаў), так і формы меншага парадку (горныя сыстэмы, раўнінныя краіны);
- макрарэльеф (горныя хрыбты, узвышшы, грады, раўніны, нізіны);
- мезарэльеф (невялікія грады, камы, озы, лагчыны, яры, катлавіны, западзіны, даліны, тэрасы, грывы, дзюны і іншыя);
- мікрарэльеф (невялікія катлавіны, прамыіны, калдобіны, конусы вынасу, берагавыя валы, невялікі грывы, косы, адвалы, кар’еры і іншыя);
- нанарэльеф (самыя дробныя няроўнасьці)
Утвараецца рэльеф галоўным чынам у выніку працяглага адначасовага ўзьдзеяньня на зямную паверхню эндагенных (унутраных) і экзагенных (зьнешніх) працэсаў.
На мапах рэльеф малююць ізалініямі — лініямі, кожныя кропкі якіх маюць аднолькавую вышыню над узроўнем мора.
Літаратура
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі: у 5 т. Т. 4: Недалька ― Стаўраліт / Рэдкал.: І. П. Шамякін (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1985. — 598 с., С. 413
Глядзіце таксама
Вонкавыя спасылкі
Вікіслоўнік зьмяшчае матэрыялы, датычныя тэмы артыкула: |
- Рэльеф на сайце «Горнай энцыкляпэдыі» (рас.)