Берасьцейская вобласьць: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
замяніў [[|маскаль|маскалі]] на расейцы, артаграфія, выпраўленьне спасылак
– непацьверджаныя зьвесткі
Радок 1: Радок 1:
{{Вобласьць Беларусі
{{Вобласьць Беларусі
| Назва = Берасьцейская
|Назва = Берасьцейская
| Назва ў родным склоне = Берасьцейскай вобласьці
|Назва ў родным склоне = Берасьцейскай вобласьці
| Афіцыйная назва (на наркамаўцы) = Брэсцкая вобласць
|Афіцыйная назва (на наркамаўцы) = Брэсцкая вобласць
| Сьцяг = Flag of Brest Voblast, Belarus.svg
|Сьцяг = Flag of Brest Voblast, Belarus.svg
| Герб = Escut Oblast Brest.png
|Герб = Escut Oblast Brest.png
| Гімн =
|Гімн =
| Уваходзіць у =
|Уваходзіць у =
| Улучае = 16 раёнаў
|Улучае = 16 раёнаў
| Цэнтар = [[Берасьце]]
|Цэнтар = [[Берасьце]]
| БуйныГорад =
|БуйныГорад =
| БуйныяГарады = [[Баранавічы]]<br />[[Пінск]]
|БуйныяГарады = [[Баранавічы]]<br />[[Пінск]]
| ДатаЎтварэньня = [[4 сьнежня]] [[1939]] року
|ДатаЎтварэньня = [[4 сьнежня]] [[1939]] року
| Старшыня аблвыканкаму = Канстантын Сумар
|Старшыня аблвыканкаму = Канстантын Сумар
| Насельніцтва = 1 390 100<ref name="belstat-demogr">[http://belstat.gov.by/homep/en/indicators/press/demographics.php Demographic situation in January 2013]{{Ref-en}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]], [[3 сакавіка]] [[2013]]</ref></br>
|Насельніцтва = 1 390 100<ref name="belstat-demogr">[http://belstat.gov.by/homep/en/indicators/press/demographics.php Demographic situation in January 2013]{{Ref-en}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]], [[3 сакавіка]] [[2013]]</ref></br>
|Год перапісу = 2013
|Год перапісу = 2013
|Адсотак ад насельніцтва = 15
|Адсотак ад насельніцтва = 15
|Месца паводле насельніцтва = 3
|Месца паводле насельніцтва = 3
|Шчыльнасьць = 44
|Шчыльнасьць = 44
|Месца паводле шчыльнасьці = 1—2
|Месца паводле шчыльнасьці = 1—2
|Нацыянальны склад = [[беларусы]] — 88%<br />[[расейцы]] — 6,4%<br />[[украінцы]] — 2,9%<br />[[палякі]] — 1,3%<ref>[http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/publications/national_structure_brest.rar Перепись населения — 2009. Брестская область. Национальный состав населения]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
|Нацыянальны склад = [[беларусы]] — 88%<br />[[расейцы]] — 6,4%<br />[[украінцы]] — 2,9%<br />[[палякі]] — 1,3%<ref>[http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/publications/national_structure_brest.rar Перепись населения — 2009. Брестская область. Национальный состав населения]{{Ref-ru}} [[Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь]]</ref>
| Рэлігійная сытуацыя =
|Рэлігійная сытуацыя =
| Плошча = 32,8 тыс<ref>[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Дзяржаўны зямельны кадастар Рэспублікі Беларусь»] (па стане на 1 студзеня 2011 г.)</ref>
|Плошча = 32,8 тыс<ref>[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Дзяржаўны зямельны кадастар Рэспублікі Беларусь»] (па стане на 1 студзеня 2011 г.)</ref>
|Адсотак ад плошчы = 15,7
|Адсотак ад плошчы = 15,7
|Месца паводле плошчы =
|Месца паводле плошчы =
| Максымальная вышыня = 267
|Максымальная вышыня = 267
| Сярэдняя вышыня =
|Сярэдняя вышыня =
| Мінімальная вышыня = 121
|Мінімальная вышыня = 121
| Шырата =
|Шырата =
| Даўгата =
|Даўгата =
| Мапа = Biełaruś, Biareście province.svg
|Мапа = Biełaruś, Biareście province.svg
| Памер мапы = 250
|Памер мапы = 250
| Часавы пас = [[UTC]] +2
|Часавы пас = [[UTC]] +3
| Скарачэньне =
|Скарачэньне =
| ISO = BY-BR
|ISO = BY-BR
| FIPS =
|FIPS =
| Тэлефонны код = +375-16
|Тэлефонны код = +375-16
| Паштовыя індэксы = 224 хxx, 225 xxx
|Паштовыя індэксы = 224 хxx, 225 xxx
| Інтэрнэт-дамэн =
|Інтэрнэт-дамэн =
| Код аўтамабільных нумароў = 1
|Код аўтамабільных нумароў = 1
| Сайт = http://www.brest-region.by
|Сайт = http://www.brest-region.by
| Катэгорыя ў Commons = Brest province
|Катэгорыя ў Commons = Brest province
| Парамэтар1 =
|Парамэтар1 =
| Назва парамэтру 1 =
|Назва парамэтру 1 =
| Дадаткі =
|Дадаткі =
| Мапа адміністрацыйнай адзінкі =
|Мапа адміністрацыйнай адзінкі =
| Колер фону герб-сьцяг =
|Колер фону герб-сьцяг =
}}
}}
'''Берасьце́йская во́бласьць''' — [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел|адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка]] ў [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча вобласьці складае 32,8 км². Насельніцтва — 1 390 100<ref name="belstat-demogr" /> чалавек ([[2013]]). Адміністрацыйны цэнтар — [[места]] [[Берасьце]].
'''Берасьце́йская во́бласьць''' — [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел|адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка]] ў [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча вобласьці складае 32,8 км². Насельніцтва — 1 390 100<ref name="belstat-demogr" /> чалавек ([[2013]]). Адміністрацыйны цэнтар — [[места]] [[Берасьце]].
Радок 157: Радок 157:
Лясы ([[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[чорнаалешнікавыя лясы|чорнаалешнікавыя]]) займаюць каля 36% тэрыторыі. Захаваліся буйныя лясныя масівы — [[Белавеская пушча|Белавеская]], [[Ружанская пушча|Ружанская]] і [[Шарашоўская пушча|Шарашоўская]] пушчы. Балоты пераважна нізінныя, займаюць каля 20% тэрыторыі.
Лясы ([[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[чорнаалешнікавыя лясы|чорнаалешнікавыя]]) займаюць каля 36% тэрыторыі. Захаваліся буйныя лясныя масівы — [[Белавеская пушча|Белавеская]], [[Ружанская пушча|Ружанская]] і [[Шарашоўская пушча|Шарашоўская]] пушчы. Балоты пераважна нізінныя, займаюць каля 20% тэрыторыі.
У вобласьці шмат унікальных прыродных комплексаў і помнікаў прыроды. Прырода стварыла і пранесла скрозь стагодзьдзі да нашых дзён непаўторную прыгажосьць ляндшафтаў і незвычайную шматстатнасьць выглядаў жывёлін і расьлінаў. Найбольш каштоўныя прыродныя тэрыторыі і аб'екты ўзятыя пад ахову. У вобласьці вылучаныя 117 асабіста ахоўных тэрыторыяў і аб'ектаў, плошча якіх займае 417,5 тыс. га{{крыніца?}}<!--паводле таго ж http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc Земли организаций природоохранного, оздоровительного, рекреационного и историко-культурного назначения 111,2 тыс. га-->, што складае 12,7 % ад агульнай плошчы вобласьці. Зь іх: 1 нацыянальны парк — 57,4 тыс. га ([[Белавеская пушча (нацыянальны парк)|Дзяржаўны нацыянальны парк Белавеская пушча]]); 19 заказьнікаў нацыянальнага значэньня — 327,2 тыс. га; заказьнікаў мясцовага значэньня — 36,7 тыс. га; 37 помнікаў прыроды нацыянальнага значэньня; 31 помнік прыроды мясцовага значэньня. Акрамя таго, перададзеныя пад ахову землекарыстальнікам 579 месцаў пасяленьня (гадаваньня) 77 рэдкіх відаў жывёлін і расьлінаў, занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Беларусі]].
У вобласьці шмат унікальных прыродных комплексаў і помнікаў прыроды. Прырода стварыла і пранесла скрозь стагодзьдзі да нашых дзён непаўторную прыгажосьць ляндшафтаў і незвычайную шматстатнасьць выглядаў жывёлін і расьлінаў. Найбольш каштоўныя прыродныя тэрыторыі і аб’екты ўзятыя пад ахову. У вобласьці вылучаныя 117 асабіста ахоўных тэрыторыяў і аб’ектаў. Зь іх: 1 нацыянальны парк — 57,4 тыс. га ([[Белавеская пушча (нацыянальны парк)|Дзяржаўны нацыянальны парк Белавеская пушча]]); 19 заказьнікаў нацыянальнага значэньня — 327,2 тыс. га; заказьнікаў мясцовага значэньня — 36,7 тыс. га; 37 помнікаў прыроды нацыянальнага значэньня; 31 помнік прыроды мясцовага значэньня. Акрамя таго, перададзеныя пад ахову землекарыстальнікам 579 месцаў пасяленьня (гадаваньня) 77 рэдкіх відаў жывёлін і расьлінаў, занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Беларусі]].


== Гідраграфія ==
== Гідраграфія ==
Радок 182: Радок 182:


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{Зноскі}}
{{Крыніцы}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
Радок 196: Радок 196:
{{Берасьцейская вобласьць}}
{{Берасьцейская вобласьць}}
{{Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі}}
{{Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі}}
{{Вобласьці БССР}}
{{Берасьцейская вобласьць БССР}}


[[Катэгорыя:Берасьцейская вобласьць| ]]
[[Катэгорыя:Берасьцейская вобласьць| ]]

Вэрсія ад 10:04, 27 ліпеня 2013

Берасьцейская вобласьць

Сьцяг
Агульныя зьвесткі
Краіна Беларусь
Статус вобласьць
Адміністрацыйны цэнтар Берасьце
Улучае 16 раёнаў
Найбуйнейшыя гарады Баранавічы
Пінск
Дата ўтварэньня 4 сьнежня 1939 року
Старшыня аблвыканкаму Канстантын Сумар
Насельніцтва (2013)
1 390 100[1]
 (15%, 3-е месца)
Шчыльнасьць 44 чал./км² (1—2-е месца)
Нацыянальны склад беларусы — 88%
расейцы — 6,4%
украінцы — 2,9%
палякі — 1,3%[2]
Плошча 32,8 тыс[3] км² (15,7%)
Вышыня па-над узр. м.
 · найвышэйшы пункт
 · сярэдняя вышыня
 · найніжэйшы пункт

 267 м
 136 м[4]
 121 м
Месцазнаходжаньне Берасьцейскай вобласьці
Берасьцейская вобласьць на мапе
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас UTC +3
Код ISO 3166-2 BY-BR
Тэлефонны код +375-16
Паштовыя індэксы 224 хxx, 225 xxx
Код аўтам. нумароў 1
Афіцыйны сайт
   Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Берасьце́йская во́бласьцьадміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Беларусі. Плошча вобласьці складае 32,8 км². Насельніцтва — 1 390 100[1] чалавек (2013). Адміністрацыйны цэнтар — места Берасьце.

Гісторыя

Герб Берасьцейскага ваяводзтва

Геаграфічнае становішча

Берасьцейская вобласьць разьмешчаная ў паўднёва-заходняй частцы Беларусі. Максымальная працягласьць тэрыторыі з поўначы на поўдзень — 166 км, а з усходу на захад — 300 км. Тэрыторыя вобласьці складае 32,791 км² (15,7 % тэрыторыі Беларусі).

На ўсходзе Берасьцейская вобласьць мяжуе зь Менскай, на поўначы — з Гарадзенскай, на поўдні — з Ровенскай і Валынскай абласьцямі Ўкраіны, на паўднёвым захадзе — зь Люблінскім, на захадзе — з Падляскім ваяводзтвамі Польшчы.

Насельніцтва

Найбуйнейшыя сельскія населеныя пункты вобласьці (больш за 3 тысячы чалавек): Альшаны, Рубель, Моталь, Пінкавічы, Дзівін, Новыя Засімавічы, Жамчужны, Манькавічы.

Нацыянальны склад насельніцтва вобласьці
Агулам,
чалавек
У тым ліку Мескае
насельніцтва
Вясковае
насельніцтва
У адсотках
мужчыны жанчыны
Усё насельніцтва 1 401 177 656 173 745 004 918 561 482 616 100
беларусы 1 233 377 580 970 652 407 791 698 441 679 88,02
расейцы 89 685 39 537 50 148 73 332 16 353 6,4
украінцы 40 046 17 830 22 216 24 835 15 211 2,86
палякі 17 539 7265 10 274 11 301 6238 1,25
армяне 946 562 384 605 341 0,07
татары 725 339 386 558 167 0,05
цыганы 715 344 371 385 330 0,05
жыды 570 298 272 552 18 0,04
азэрбайджанцы 529 372 157 381 148 0,04
малдаване 495 275 220 265 230 0,04
немцы 468 370 98 245 223 0,03
летувісы 355 205 150 278 77 0,03
узбэкі 206 129 77 164 42 0,01
грузіны 186 141 45 160 26 0,01
туркмэны 184 132 52 178 6 0,01
чувашы 179 79 100 126 53 0,01
латышы 150 75 75 101 49 0,01
грэкі 133 65 68 77 56 < 0,01
мардва 128 59 69 89 39 < 0,01
казахі 118 79 39 88 30 < 0,01
баўгары 93 51 42 72 21 < 0,01
таджыкі 75 51 24 51 24 < 0,01
башкіры 68 34 34 52 16 < 0,01
удмурты 65 17 48 39 26 < 0,01
марыйцы 64 24 40 41 23 < 0,01
кітайцы 59 43 16 55 4 < 0,01
карэйцы 51 28 23 38 13 < 0,01
асэтыны 44 24 20 37 7 < 0,01
туркі (асманы) 43 42 1 40 3 < 0,01
арабы 27 25 2 25 2 < 0,01
віетнамцы 16 13 3 15 1 < 0,01
Национальный состав населения Брестской области  (рас.) // Общая численность населения, его состав по возрасту, полу, состоянию в браке, уровню образования, национальностям, языку и источникам средств к существованию. Брестская область. — Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь, паводле вынікаў перапісу 2009.

Рэльеф

Рэльеф раўнінны і нізінны. Пераважаюць вышыні 140—200 м над узроўнем мора. Паўднёва-заходнюю частку займае раўніннае Берасьцейскае Палесьсе, усходнюю — нізіннае Прыпяцкае Палесьсе, паміж імі знаходзіцца падобная на плято раўніна Загародзьдзе; на паўночным захадзе вялікая частка Прыбускай раўніны, на поўначы Баранавіцкая раўніна і частка Наваградзкага ўзвышша.

Вышэйшы пункт вобласьці — 267 мэтраў — разьмешчаны на паўднёвых схілах Наваградзкага ўзвышша. Найніжэйшае месца — 121 м — разьмешчанае ў даліне ракі Заходні Буг на мяжы з Польшчай.

Карысныя выкапні

Вобласьць мае карысныя выкапні, якія зьяўляюцца асновай для разьвіцьця прамысловай вытворчасьці з выкарыстаньнем мясцовых прыродных рэсурсаў. Гэта, перш за ўсё, будаўнічае каменьне, легкаплаўкія й тугаплаўкія гліны, шкляныя, фармовачныя і будаўнічыя пяскі, торф, бузы, жвір, выяўленыя паклады гаручых сланцаў і бурага вугалю.

Клімат і расьліннасьць

Клімат умерана-кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура студзеня ад -4,4°С у Берасьці да -6°С у Баранавічах, ліпеня 18 — 18,8°С. Для вобласьці характэрная цёплая зіма з частымі адлігамі. Працягласьць вэгетацыйнага пэрыяду вагаецца ад 258 — 260 дзён на паўднёвым захадзе — да 240 — 245 дзён на паўночным усходзе. Ападкаў выпадае 550 — 645 мм у год.

Лясы (хваёвыя, бярозавыя, чорнаалешнікавыя) займаюць каля 36% тэрыторыі. Захаваліся буйныя лясныя масівы — Белавеская, Ружанская і Шарашоўская пушчы. Балоты пераважна нізінныя, займаюць каля 20% тэрыторыі.

У вобласьці шмат унікальных прыродных комплексаў і помнікаў прыроды. Прырода стварыла і пранесла скрозь стагодзьдзі да нашых дзён непаўторную прыгажосьць ляндшафтаў і незвычайную шматстатнасьць выглядаў жывёлін і расьлінаў. Найбольш каштоўныя прыродныя тэрыторыі і аб’екты ўзятыя пад ахову. У вобласьці вылучаныя 117 асабіста ахоўных тэрыторыяў і аб’ектаў. Зь іх: 1 нацыянальны парк — 57,4 тыс. га (Дзяржаўны нацыянальны парк Белавеская пушча); 19 заказьнікаў нацыянальнага значэньня — 327,2 тыс. га; заказьнікаў мясцовага значэньня — 36,7 тыс. га; 37 помнікаў прыроды нацыянальнага значэньня; 31 помнік прыроды мясцовага значэньня. Акрамя таго, перададзеныя пад ахову землекарыстальнікам 579 месцаў пасяленьня (гадаваньня) 77 рэдкіх відаў жывёлін і расьлінаў, занесеных у Чырвоную кнігу Беларусі.

Гідраграфія

Рэкі належаць да басэйнаў Дняпра (Прыпяць з прытокам Піна), Нёману (Шчара), Заходняга Бугу (Мухавец). Дняпроўска-Бускі, Агінскі, Мікашэвіцкі каналы. Найбуйнейшыя азёры — Выганашчанскае, Чорнае, Спораўскае, Бабровіцкае. Вадасховішчы — Локтышы, Сялец, Пагост.

Разам — 44 возеры і 30 вадасховішчаў, працякае больш за 80 рэчак.

Транспарт

Па тэрыторыі вобласьці праходзіць транзытны калідор БэрлінВаршаваБерасьцеМенскМасква, разгалінаваная сетка чыгуначных і аўтамабільных шляхоў, просты шлях у Вільню і Кіеў, што стварае спрыяльныя ўмовы для перавозак пасажыраў і грузаў з эўрапейскіх краінаў у Расею, Украіну і іншыя краіны. Асноўныя чыгуначныя вузлы вобласьці — Берасьце, Баранавічы, Лунінец, Жабінка. Галоўныя аўтамагістралі вобласьці: БерасьцеМенск, БерасьцеГомель.

Акрамя гэтага, у вобласьці (горад Берасьце) маецца міжнародны аэрапорт 1-ай катэгорыі, які дазваляе прымаць і абслугоўваць цяжкія самалёты тыпу «Боінг-747». Па рэках Прыпяць, Піна, Мухавец, Стыр, Гарынь, Днепра-Бускаму каналу зьдзяйсьняецца суднаходзтва. Мікашэвіцкі канал служыць для вывазу прадукцыі РУП «Граніт» на р. Прыпяць і далей на Дняпро. Па тэрыторыі вобласьці праходзяць таксама нафтаправод «Дружба» і газаправоды ТаржокМенскІвацэвічы і КобрыньБерасьцеВаршава.

Прамысловасьць і сельская гаспадарка

Асноўнымі галінамі спэцыялізацыі прамысловасьці зьяўляюцца харчовая, лёгкая, машынабудаваньне. На іх долю прыходзіцца амаль 2/3 усяго аб’ёму прамысловай вытворчасьці. Разьвітыя таксама электраэнэргетыка, лясная, дрэваапрацоўчая, цэлюлозна-папяровая, мукамольна-крупяная і камбікормавая прамысловасьць. На тэрыторыі вобласьці працуе Бярозаўская ГРЭС. Агульнарэспубліканскае значэньне мае РУП «Граніт» па здабычы будаўнічага каменьня ў Мікашэвічах. Інвэстыцыі для мадэрнізацыі вытворчых магутнасьцяў прадпрыемства «Граніт» склалі 3,5 млн дал. ЗША — гэта найбуйнейшы сумесны праект зь Летувой.

Сельская гаспадарка спэцыялізуецца на мясной і малочнай жывёлагадоўлі, вырошчваньні бульбы, зерневых, цукровага бураку, гародніны. Прадпрыемствы харчовай прамысловасьці выкарыстоўваюць мясцовую сыравіну — мяса, малако і цукар у Жабінцы, Бярозе і іншых. Гародніна і садавіна перапрацоўваецца у Ляхавічах, Пружанах, Янаве, Маларыце.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел

Вобласьць налічвае 16 раёнаў, 21 места, 8 мястэчак, 2178 вёсак.

Глядзіце таксама

Крыніцы

Літаратура

  • Брестская область // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г.П. Пашков [и др.] ; под общ. ред. И.И. Пирожника. — Мн., 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9

Вонкавыя спасылкі

Берасьцейская вобласьцьсховішча мультымэдыйных матэрыялаў