Сынаптычныя Эвангельлі: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Выдалены ўвесь зьмест старонкі
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Relationship between synoptic gospels.png|thumb|right|200px|Дыяграма, якая паказвае сувязь паміж сынаптычнымі Эвангельлямі]]
'''Сынаптычныя Евангельлі''' ({{lang-el|συνοπτικός}}, букв. «са-назіраючы» от {{lang-el|σύν}}, «разам» и {{lang-el|όψις}}, «бачаньне, глядзельнае ўяўленьне») — называюць [[Евангелле|Евангельлі]] ад [[Евангелле паводле Матфея|Матфея]], [[Евангелле паводле Марка|Марка]] і [[Евангелле паводле Лукі|Лукі]], таму што яны ўключаюць у сябе шматлікія аднолькавыя гісторыі, часта ў той жа пасьлядоўнасьці, і падобныя фармулёўкі. Гэтая ступень паралелізму ў зьмесьце, апавяданьні і разьмяшчэньні, мовы і структуры прапановы можа быць растлумачана за кошт літаратурнай ўзаемазалежнасьці. Шматлікія навукоўцы лічаць, што гэтыя Евангельлі напісаны з аднаго пункту гледжаньня і выразна зьвязаныя паміж сабой.

На думку большасьці дасьледчыкаў, [[Марк, евангеліст|Марк]] быў першым, хто напісаў сваё Евангельле. [[Матфей, евангеліст|Матфей]] і [[Лука, евангеліст|Лука]] затым выкарыстоўваюць Евангельле паводле Марка як крыніцу, а таксама прыводзяцца гіпатэтычныя выказваньні аб існаваньні Евангельля вядомага як [[Крыніца Q]]. Евангельлі паводле Матфея і Лукі таксама ўключаны унікальныя матэрыялы і крыніцы для гэтага матэрыялу вызначаны адпаведна як [[Крыніца M|M]] і [[Крыніца L|L]].

Сінаптычныя Евангельлі зьяўляюцца асноўнай крыніцай гістарычных зьвестак пра [[Ісус Хрыстос|Ісуса]].

[[Апакрыфічныя Евангеллі]], а таксама кананічнае [[Евангелле паводле Яна]], моцна адрозьніваюцца ад сінаптычных Евангельляў.

Назва сінаптычныя Евангельлі выкарыстоўваецца з [[XVIII стагоддзе|XVIII стагодзьдзя]], калі Іяган Якаў Грысбах выдаў тры Евангельлі ў [[1776]] у выглядзе [[Сінопсіс]]а паралельнымі радкамі.

{{Накід}}
[[Катэгорыя:Кнігі Новага Запавету]]
[[Катэгорыя:Хрысьціянства]]

Вэрсія ад 21:02, 18 ліпеня 2013

Дыяграма, якая паказвае сувязь паміж сынаптычнымі Эвангельлямі

Сынаптычныя Евангельлі (па-грэцку: συνοπτικός, букв. «са-назіраючы» от па-грэцку: σύν, «разам» и па-грэцку: όψις, «бачаньне, глядзельнае ўяўленьне») — называюць Евангельлі ад Матфея, Марка і Лукі, таму што яны ўключаюць у сябе шматлікія аднолькавыя гісторыі, часта ў той жа пасьлядоўнасьці, і падобныя фармулёўкі. Гэтая ступень паралелізму ў зьмесьце, апавяданьні і разьмяшчэньні, мовы і структуры прапановы можа быць растлумачана за кошт літаратурнай ўзаемазалежнасьці. Шматлікія навукоўцы лічаць, што гэтыя Евангельлі напісаны з аднаго пункту гледжаньня і выразна зьвязаныя паміж сабой.

На думку большасьці дасьледчыкаў, Марк быў першым, хто напісаў сваё Евангельле. Матфей і Лука затым выкарыстоўваюць Евангельле паводле Марка як крыніцу, а таксама прыводзяцца гіпатэтычныя выказваньні аб існаваньні Евангельля вядомага як Крыніца Q. Евангельлі паводле Матфея і Лукі таксама ўключаны унікальныя матэрыялы і крыніцы для гэтага матэрыялу вызначаны адпаведна як M і L.

Сінаптычныя Евангельлі зьяўляюцца асноўнай крыніцай гістарычных зьвестак пра Ісуса.

Апакрыфічныя Евангеллі, а таксама кананічнае Евангелле паводле Яна, моцна адрозьніваюцца ад сінаптычных Евангельляў.

Назва сінаптычныя Евангельлі выкарыстоўваецца з XVIII стагодзьдзя, калі Іяган Якаў Грысбах выдаў тры Евангельлі ў 1776 у выглядзе Сінопсіса паралельнымі радкамі.