Шыізм: розьніца паміж вэрсіямі
Няма апісаньня зьменаў |
крыніца — https://be-x-old.wikipedia.org/wiki/Шыіт?oldid=1635479 |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Шыізм''' (ад {{мова-ar|شيعة|скарочана}}; <nowiki>[шӣ‘а]</nowiki> — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — другі па ліку прыхільнікаў кірунак [[іслам]]у. |
'''Шыізм''' (ад {{мова-ar|شيعة|скарочана}}; <nowiki>[шӣ‘а]</nowiki> — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — другі па ліку прыхільнікаў кірунак [[іслам]]у. Паводле ацэнак, агульная колькасьць прадстаўнікоў кірунку складае каля 120 000 000 чалавек. Найбольш шыітаў пражывае ў [[Іран]]е й [[Азэрбайджан]]е; складаюць таксама значныя дзелі насельніцтва [[Ірак]]у, [[Пакістан]]у, [[Індыя|Індыі]]. |
||
== Апісаньне кірунку == |
== Апісаньне кірунку == |
||
Радок 5: | Радок 5: | ||
У цяперашні час пасьлядоўнікі розных шыіцкіх суполкак існуюць практычна ва ўсіх мусульманскіх, эўрапейскіх і амэрыканскіх краінах. Шыіцкага веравучэньне прытрымліваецца пераважная большасьць насельніцтва [[Іран]]у і [[Азэрбайджан]]у, каля траціны насельніцтва [[Ірак]]у, значная частка насельніцтва [[Лібан]]у, [[Емэн]]у, [[Бахрэйн]]у, у [[Аўганістан]]е — [[фарсіваны]] на захадзе краіны і [[хазарэйцы]]. Да [[ісмаілізм|ісмаіліцкай]] галіны шыізму належыць большасьць жыхароў [[Горна-Бадахшанская вобласьць|Горна-Бадахшанскай вобласьці]] [[Таджыкістан]]у — [[памірскія народы]]. |
У цяперашні час пасьлядоўнікі розных шыіцкіх суполкак існуюць практычна ва ўсіх мусульманскіх, эўрапейскіх і амэрыканскіх краінах. Шыіцкага веравучэньне прытрымліваецца пераважная большасьць насельніцтва [[Іран]]у і [[Азэрбайджан]]у, каля траціны насельніцтва [[Ірак]]у, значная частка насельніцтва [[Лібан]]у, [[Емэн]]у, [[Бахрэйн]]у, у [[Аўганістан]]е — [[фарсіваны]] на захадзе краіны і [[хазарэйцы]]. Да [[ісмаілізм|ісмаіліцкай]] галіны шыізму належыць большасьць жыхароў [[Горна-Бадахшанская вобласьць|Горна-Бадахшанскай вобласьці]] [[Таджыкістан]]у — [[памірскія народы]]. |
||
Колькасьць шыітаў у Расеі нязначная. Да гэтага кірунку іслама належыць большая [[Азэрбайджанцы ў Расеі|частка азэрбайджанцаў]] (у самім Азэрбайджане шыіты складаюць па розных падліках да 70% насельніцтва). |
|||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
[[Аятала]] |
|||
[[Хаўза]] |
|||
[[Марджа]] |
|||
{{Commons|Category:Shiism}} |
{{Commons|Category:Shiism}} |
||
Вэрсія ад 21:55, 14 ліпеня 2013
Шыізм (ад араб. شيعة; [шӣ‘а] — «прыхільнікі, партыя, фракцыя») — другі па ліку прыхільнікаў кірунак ісламу. Паводле ацэнак, агульная колькасьць прадстаўнікоў кірунку складае каля 120 000 000 чалавек. Найбольш шыітаў пражывае ў Іране й Азэрбайджане; складаюць таксама значныя дзелі насельніцтва Іраку, Пакістану, Індыі.
Апісаньне кірунку
Як і ўсе мусульмане, шыіты вераць у пасланьніцкую місію прарока Мухамада. Адрознай рысай шыітаў зьяўляецца перакананьне ў тым, што кіраўніцтва мусульманскай суполкай мусіць належыць Імамам — назначаным Богам, абраным асобам зь ліку нашчадкаў прароку, да якіх адносяць Алі ібн Абу Таліба і яго нашчадкаў ад дачкі Мухамады Фацімы, а ня выбарным асобам — халіфам. Шыіты крытычна ставяцца да халіфата першых трох халіфаў Абу Бакра, Умара і Ўсмана. Паколькі Абу Бакр быў выбраны невялікай колькасьцю паплечнікаў, Умар быў назначаны Абу Бакром, а Ўсман быў выбраны з шуры (савету) зь сямі прэтэндэнтаў, якіх назначыў Умар з такімі ўмовамі, што выбраньне кагосьці, акрамя Ўсмана, было немагчымым. Па меркаваньні шыітаў, выбраньне Кіраўніка — Імама мусульманскай суполкі, падобна выбраньню прарокаў, зьяўляецца прэрагатывай Бога.
У цяперашні час пасьлядоўнікі розных шыіцкіх суполкак існуюць практычна ва ўсіх мусульманскіх, эўрапейскіх і амэрыканскіх краінах. Шыіцкага веравучэньне прытрымліваецца пераважная большасьць насельніцтва Ірану і Азэрбайджану, каля траціны насельніцтва Іраку, значная частка насельніцтва Лібану, Емэну, Бахрэйну, у Аўганістане — фарсіваны на захадзе краіны і хазарэйцы. Да ісмаіліцкай галіны шыізму належыць большасьць жыхароў Горна-Бадахшанскай вобласьці Таджыкістану — памірскія народы.
Вонкавыя спасылкі
Шыізм — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў