Друцкае Эвангельле: розьніца паміж вэрсіямі
Да тыдню крыніца — be:Друцкае Евангелле |
д ± 4 катэгорыі з дапамогай HotCat |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[ |
[[Файл:Друцкое Евангелие.jpg|значак|Друцкае Эвангельле. XIV ст.]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
Укладзена друцкім князям [[Васіль Міхайлавіч Друцкі|Васілём Міхайлавічам]] і яго жонкай Васілісай у [[Друцк|друцкай]] царкве Багародзіцы. Напісана [[Царкоўнаславянская мова|царкоўнаславянскай мовай]] на [[Пэргамэнт|пэргамэнце]], на 376 старонках, аздоблена [[застаўка]]мі і [[ініцыял]]амі. |
Укладзена друцкім князям [[Васіль Міхайлавіч Друцкі|Васілём Міхайлавічам]] і яго жонкай Васілісай у [[Друцк|друцкай]] царкве Багародзіцы. Напісана [[Царкоўнаславянская мова|царкоўнаславянскай мовай]] на [[Пэргамэнт|пэргамэнце]], на 376 старонках, аздоблена [[застаўка]]мі і [[ініцыял]]амі. |
||
== Месцазнаходжаньне == |
== Месцазнаходжаньне == |
||
Прыпіска паведамляе, што ў 6949 (1441) годзе [[Вільня|віленскі]] месьціч Конан уклаў Друцкае Эвангельле ў Васкрасенскую царкву ў Вільні. Паводле вусных паведамленьняў, да 1944 рукапіс належаў уніяцкаму мітрапаліту Ёсіфу Сліпаму. Пасьля кніга была ў зборы акадэміка М. |
Прыпіска паведамляе, што ў 6949 (1441) годзе [[Вільня|віленскі]] месьціч Конан уклаў Друцкае Эвангельле ў Васкрасенскую царкву ў Вільні. Паводле вусных паведамленьняў, да 1944 рукапіс належаў уніяцкаму мітрапаліту Ёсіфу Сліпаму. Пасьля кніга была ў зборы акадэміка М. М. Ціхамірава, які завяшчаў яго Сыбірскаму аддзяленьню Акадэміі навук<ref>Мяснікоў А….</ref>. Цяпер зьберагаецца ў дзяржаўнай публічнай навукова-тэхнічнай бібліятэцы Сыбірскага аддзяленьня Расейскай АН у [[Новасыбірск]]у (паступіла ў 1965 годзе). У 2001 Друцкае Эвангельле апублікавана факсімільным спосабам з фотакопіі, што захоўваецца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы НАН Беларусі. |
||
== Зьмест == |
== Зьмест == |
||
[[Эвангельле|Эвангельскія]] чытаньні зь Вялікадня да Вялікай суботы, месяцаслоў, эвангельлі ранішнія нядзельныя. |
[[Эвангельле|Эвангельскія]] чытаньні зь Вялікадня да Вялікай суботы, месяцаслоў, эвангельлі ранішнія нядзельныя. |
||
На 1-м аркушы ўверсе застаўка, ёсьць 54 ініцыялы тэраталагічнага стылю, выкананыя |
На 1-м аркушы ўверсе застаўка, ёсьць 54 ініцыялы тэраталагічнага стылю, выкананыя кінавар’ю з дробнай дэталёўкай жоўтай фарбай. Прыпіскі на палях 1-га аркуша — сінодзік, пералік мужчынскіх і жаночых імёнаў для памінаньня ў царкве (магчыма, гэта прадстаўнікі роду князёў Друцкіх). Пасля асноўнага тэксту почыркам пісца кнігі зроблена вялікая прыпіска, дзе паведамляецца. што ў 6909 годзе (ад Стварэньня Сьвету) пабудавана царква Багародзіцы ў Друцку, у якую уклаў Друцкае Эвангельле князь Васіль Міхайлавіч з жонкай Васілісай; далей пералічаны княжацкія наданьні царкве. Асаблівасьці напісаннья году (перадача 900 праз літару Ф, а не «юс малы» або Ц) тлумачыцца зьмяшаньнем лічбавага значэньня літараў «фіта» (9) і Ф (500), якія мелі аднолькавае гучаньне. Ранейшае чытаньне году як 6509 (1001) цяпер адкінута як супярэчнае гістарычным рэаліям. Год 6909 «ад стварэньня сьвету» адпавядае часу 1 верасьня 1400 — 31 жніўня 1401 або 1 сакавіка 1401 — 28 лютага 1402 (у залежнасьці ад таго, верасьнёўскім або сакавіцкім стылем карыстаўся пісец). |
||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
||
Радок 18: | Радок 17: | ||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* Мяснікоў А. Горад на вольнай |
* Мяснікоў А. Горад на вольнай Друці… // Звязда, 27.6.2001. |
||
* Штыхов Г. |
* Штыхов Г. В. Города Полоцкой земли (IX—XIII вв.). ― Мн., 1978; |
||
* Друцк старажытны. |
* Друцк старажытны. — Мн., 2000; |
||
* Друцк летапісны. Друцкае Евангелле : [Зборнік / Рэдкал.: У. |
* Друцк летапісны. Друцкае Евангелле : [Зборнік / Рэдкал.: У. П. Андрэйчанка і інш.. — Мн. : Бел. Энцыкл., 2001. — 286, [2] с. 550 экз. ISBN 985-11-0185-0 (у пер.) : Б.ц.; |
||
* Друцкi летапiс. Друцкае Евангелле. ― Мн., 2001. |
* Друцкi летапiс. Друцкае Евангелле. ― Мн., 2001. |
||
* Пазднякоў, В. Друцкае Евангелле / Валерый Пазднякоў // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя: У 2 т. Т. 1: А |
* Пазднякоў, В. Друцкае Евангелле / Валерый Пазднякоў // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя: У 2 т. Т. 1: А — К / Рэдкал: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. З. Э. Герасімовіч. — 2-е выданне. — Мн.: БелЭн, 2007. — 688 с.: іл. — С. 599. — ISBN 978-985-11-0393-1. |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
[http://www.ng.ru/science/2005-06-08/15_gordost.html][http://niab.belhost.by/arhiv/int_mat/] |
* [http://www.ng.ru/science/2005-06-08/15_gordost.html][http://niab.belhost.by/arhiv/int_mat/] |
||
{{Беларускія рукапісы}} |
{{Беларускія рукапісы}} |
||
[[Катэгорыя:Кнігі |
[[Катэгорыя:Кнігі па альфабэце]] |
||
[[Катэгорыя: |
[[Катэгорыя:Біблійныя рукапісы]] |
||
[[Катэгорыя: |
[[Катэгорыя:Беларускае мастацтва]] |
||
[[Катэгорыя:Біблія]] |
[[Катэгорыя:Біблія]] |
||
[[Катэгорыя: |
[[Катэгорыя:Друцак]] |
Вэрсія ад 20:36, 8 ліпеня 2013
Друцкае Эвангельле — Эвангельле апракас поўны — рукапісны помнік старажытна-беларускай пісьменнасьці. Напісаны на мяжы XIV—XV стст. Пісаны 8 пісцамі уставам у 2 слупкі на 188 аркушах пэргамэнту.
Укладзена друцкім князям Васілём Міхайлавічам і яго жонкай Васілісай у друцкай царкве Багародзіцы. Напісана царкоўнаславянскай мовай на пэргамэнце, на 376 старонках, аздоблена застаўкамі і ініцыяламі.
Месцазнаходжаньне
Прыпіска паведамляе, што ў 6949 (1441) годзе віленскі месьціч Конан уклаў Друцкае Эвангельле ў Васкрасенскую царкву ў Вільні. Паводле вусных паведамленьняў, да 1944 рукапіс належаў уніяцкаму мітрапаліту Ёсіфу Сліпаму. Пасьля кніга была ў зборы акадэміка М. М. Ціхамірава, які завяшчаў яго Сыбірскаму аддзяленьню Акадэміі навук[1]. Цяпер зьберагаецца ў дзяржаўнай публічнай навукова-тэхнічнай бібліятэцы Сыбірскага аддзяленьня Расейскай АН у Новасыбірску (паступіла ў 1965 годзе). У 2001 Друцкае Эвангельле апублікавана факсімільным спосабам з фотакопіі, што захоўваецца ў Цэнтральнай навуковай бібліятэцы НАН Беларусі.
Зьмест
Эвангельскія чытаньні зь Вялікадня да Вялікай суботы, месяцаслоў, эвангельлі ранішнія нядзельныя.
На 1-м аркушы ўверсе застаўка, ёсьць 54 ініцыялы тэраталагічнага стылю, выкананыя кінавар’ю з дробнай дэталёўкай жоўтай фарбай. Прыпіскі на палях 1-га аркуша — сінодзік, пералік мужчынскіх і жаночых імёнаў для памінаньня ў царкве (магчыма, гэта прадстаўнікі роду князёў Друцкіх). Пасля асноўнага тэксту почыркам пісца кнігі зроблена вялікая прыпіска, дзе паведамляецца. што ў 6909 годзе (ад Стварэньня Сьвету) пабудавана царква Багародзіцы ў Друцку, у якую уклаў Друцкае Эвангельле князь Васіль Міхайлавіч з жонкай Васілісай; далей пералічаны княжацкія наданьні царкве. Асаблівасьці напісаннья году (перадача 900 праз літару Ф, а не «юс малы» або Ц) тлумачыцца зьмяшаньнем лічбавага значэньня літараў «фіта» (9) і Ф (500), якія мелі аднолькавае гучаньне. Ранейшае чытаньне году як 6509 (1001) цяпер адкінута як супярэчнае гістарычным рэаліям. Год 6909 «ад стварэньня сьвету» адпавядае часу 1 верасьня 1400 — 31 жніўня 1401 або 1 сакавіка 1401 — 28 лютага 1402 (у залежнасьці ад таго, верасьнёўскім або сакавіцкім стылем карыстаўся пісец).
Крыніцы
- ^ Мяснікоў А….
Літаратура
- Мяснікоў А. Горад на вольнай Друці… // Звязда, 27.6.2001.
- Штыхов Г. В. Города Полоцкой земли (IX—XIII вв.). ― Мн., 1978;
- Друцк старажытны. — Мн., 2000;
- Друцк летапісны. Друцкае Евангелле : [Зборнік / Рэдкал.: У. П. Андрэйчанка і інш.. — Мн. : Бел. Энцыкл., 2001. — 286, [2] с. 550 экз. ISBN 985-11-0185-0 (у пер.) : Б.ц.;
- Друцкi летапiс. Друцкае Евангелле. ― Мн., 2001.
- Пазднякоў, В. Друцкае Евангелле / Валерый Пазднякоў // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя: У 2 т. Т. 1: А — К / Рэдкал: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. З. Э. Герасімовіч. — 2-е выданне. — Мн.: БелЭн, 2007. — 688 с.: іл. — С. 599. — ISBN 978-985-11-0393-1.
Вонкавыя спасылкі
|