Аляксандар Тарасевіч: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Аўтазьмены пры дапамозе АВБ, replaced: Казімір → Казімер (2), філасоф → філязоф (2), Павел → Павал, На Укра → Ва Ўкра, Аляксандр → using AWB
Радок 1: Радок 1:
'''Аляксандр Тарасевіч''' (у чарнецтве — ''Антоній''; аўтогр. ''Alexander Tarasowicz''; укр. ''Олександр Тарасевич''; каля 1650, {{МН|Глуск||}} — паміж 12.06 і 15.08 {{ДС|||1727}}, {{МС|Кіеў||}}) — беларускі, літоўскі і ўкраінскі графік; працаваў у тэхніцы [[медзярыт]]у (афорту).
'''Аляксандар Тарасевіч''' (у чарнецтве — ''Антоній''; аўтогр. ''Alexander Tarasowicz''; укр. ''Олександр Тарасевич''; каля 1650, {{МН|Глуск||}} — паміж 12.06 і 15.08 {{ДС|||1727}}, {{МС|Кіеў||}}) — беларускі, літоўскі і ўкраінскі графік; працаваў у тэхніцы [[медзярыт]]у (афорту).


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Радок 6: Радок 6:
Месцам атрыманьня мастацкай адукацыі дасьледчыкі лічаць нямецкі [[Аўгсбург]], дзе вучыўся ў гравёраў Кіліянаў. Аб гэтым яшчэ ў 1858 выказаў меркаваньне нямецкі мастацтвазнаўца Г. Наглер, адзначаючы падабенства графічнай манеры Тарасевіча да школы Кіліянаў, акрамя таго, у асабістай бібліятэцы майстра было шмат аўгсбурскіх выданьняў.<ref name="В. Шматаў 1984">В. Шматаў (1984)</ref>
Месцам атрыманьня мастацкай адукацыі дасьледчыкі лічаць нямецкі [[Аўгсбург]], дзе вучыўся ў гравёраў Кіліянаў. Аб гэтым яшчэ ў 1858 выказаў меркаваньне нямецкі мастацтвазнаўца Г. Наглер, адзначаючы падабенства графічнай манеры Тарасевіча да школы Кіліянаў, акрамя таго, у асабістай бібліятэцы майстра было шмат аўгсбурскіх выданьняў.<ref name="В. Шматаў 1984">В. Шматаў (1984)</ref>


Раньні пэрыяд творчасьці гравёра праходзіў у Глуску, што вынікае з подпісу майстра на тытуле кнігі «Rosarium et Officium B. Mariae Virginis…» («Малітвы і службы Маці Боскай Марыі…»): «Alexander Tarasowicz scuipsit anno 1672 w Hlusku» («Аляксандр Тарасовіч гравіраваў году 1672 у Глуску»).<ref name="В. Шматаў 1984"/> У 1680-я гады мастак пераехаў з Глуска ў [[Вільня|Вільню]], дзе супрацоўнічаў у друкарні Віленскай езуіцкай акадэміі.<ref>Б. Лазука (2007)</ref>
Раньні пэрыяд творчасьці гравёра праходзіў у Глуску, што вынікае з подпісу майстра на тытуле кнігі «Rosarium et Officium B. Mariae Virginis…» («Малітвы і службы Маці Боскай Марыі…»): «Alexander Tarasowicz scuipsit anno 1672 w Hlusku» («Аляксандар Тарасовіч гравіраваў году 1672 у Глуску»).<ref name="В. Шматаў 1984"/> У 1680-я гады мастак пераехаў з Глуска ў [[Вільня|Вільню]], дзе супрацоўнічаў у друкарні Віленскай езуіцкай акадэміі.<ref>Б. Лазука (2007)</ref>


Каля 1688 г. Тарасевіч пакідае Беларусь і Літву і пераезджае ў [[Кіеў]], які толькі што адышоў да Маскоўскай дзяржавы. У [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскай лаўры]] ён прыняў чарнецтва і ўзяў новае імя Антоній. На Украіне ён стаў пачынальнікам школы медзярыту, але ўласных гравюр стварыў усяго некалькі: партрэты палітычнага дзеяча Васілія Галіцына (1690), Мялеція Анціахійскага (1693), чарнігаўскага архіепіскапа Лазара Барановіча (1693). З 1705 году Антоній вядомы як намесьнік Сьвенскага манастыра (каля Бранска).
Каля 1688 г. Тарасевіч пакідае Беларусь і Літву і пераезджае ў [[Кіеў]], які толькі што адышоў да Маскоўскай дзяржавы. У [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскай лаўры]] ён прыняў чарнецтва і ўзяў новае імя Антоній. Ва Ўкраіне ён стаў пачынальнікам школы медзярыту, але ўласных гравюр стварыў усяго некалькі: партрэты палітычнага дзеяча Васілія Галіцына (1690), Мялеція Анціахійскага (1693), чарнігаўскага архіепіскапа Лазара Барановіча (1693). З 1705 году Антоній вядомы як намесьнік Сьвенскага манастыра (каля Бранска).


Закончыў А.Тарасевіч свой жыцьцевы шлях ігуменам Кіева-Пячэрскай лаўры. Пасьля яго сьмерці ва ўласнасьць Кіева-Пячэрскай лаўры перайшла бібліятэка, якую, відавочна, мастак прывёз з сабою ў Кіеў з Беларусі (рэестр бібліятэкі быў апублікаваны ў 1901).
Закончыў А.Тарасевіч свой жыцьцевы шлях ігуменам Кіева-Пячэрскай лаўры. Пасьля яго сьмерці ва ўласнасьць Кіева-Пячэрскай лаўры перайшла бібліятэка, якую, відавочна, мастак прывёз з сабою ў Кіеў з Беларусі (рэестр бібліятэкі быў апублікаваны ў 1901).


== Творчасьць ==
== Творчасьць ==
Найбольш раньнімі зь вядомых твораў А. Тарасевіча зьяўляюцца 40 медзярытаў да кнігі «Rosarium…», якія былі створаны, відаць, у [[Глуск]]у. Над гэтым цыклам мастак працаваў, верагодна з 1672 да 1677. Кніга выдавалася двойчы — у [[Аўгсбург]]у і [[Вільня|Вільні]]. 40 ілюстрацый дзеляцца на дзьве групы: каляндарны цыкл (12 медзярытаў, 6,3 х 9,7 см) і гравюры на евангельскія сюжэты (27 медзярытаў, памеры ў большасьці — 16 х 13 см), якія па зьместу, стылю і манеры выкананьня між сабой адрозьніваюцца. Калі каляндарны цыкл блізкі да прац [[П. Брэйгель|П. Брэйгеля]] і выўначаецца асабістымі назіраньнямі народнага жыцьця, то ў ілюстрацыях на евангельскі сюжэт адчуваецца веданьне рэнесанснага і сучаснага мастаку заходнеэўрапейскага жывапісу і графікі.<ref name="В. Шматаў 1984"/>
Найбольш раньнімі зь вядомых твораў А. Тарасевіча зьяўляюцца 40 медзярытаў да кнігі «Rosarium…», якія былі створаны, відаць, у [[Глуск]]у. Над гэтым цыклам мастак працаваў, верагодна з 1672 да 1677. Кніга выдавалася двойчы — у [[Аўгсбург]]у і [[Вільня|Вільні]]. 40 ілюстрацый дзеляцца на дзьве групы: каляндарны цыкл (12 медзярытаў, 6,3 х 9,7 см) і гравюры на эвангельскія сюжэты (27 медзярытаў, памеры ў большасьці — 16 х 13 см), якія па зьместу, стылю і манеры выкананьня між сабой адрозьніваюцца. Калі каляндарны цыкл блізкі да прац [[П. Брэйгель|П. Брэйгеля]] і выўначаецца асабістымі назіраньнямі народнага жыцьця, то ў ілюстрацыях на эвангельскі сюжэт адчуваецца веданьне рэнэсанснага і сучаснага мастаку заходнеэўрапейскага жывапісу і графікі.<ref name="В. Шматаў 1984"/>


Кампазыцыя тытульнага ліста заснавана на матыве брамы. Але тут дамінуюць не архітэктурныя формы, а выяўленыя фігуры Маці Боскай, апосталаў, сьвятых, асобных біблейскіх пэрсанажаў і істот. Нягледзячы на даволі значную іх колькасьць, аркуш не выглядае перагружаным. Мастак дасягнуў гарманічнага суаднясеньня плянаў і прапорцый форм. Па краях брамы паказаны апосталы: зьлева (зьверху ўніз) — Матвей, Пётр, Лука, справа — Марк, Павел, Іаан Евангеліст. У іх руках ці побач выяўлены кананічныя для гэтых асоб прадметы і істоты — анёл, леў, цялец, ключы, меч. У самым версе тытульнага ліста ў авальным картушы прадстае Сьвяты Казімір. Цэнтральную частку аркуша займае фігура Маці Боскай, паказаная ў промнях зьзяньня мандорлы, ля яе ног — укленчаныя сьвятыя Францыск і Дамінік.<ref name="Б. Лазука">Б. Лазука</ref>
Кампазыцыя тытульнага ліста заснавана на матыве брамы. Але тут дамінуюць не архітэктурныя формы, а выяўленыя фігуры Маці Боскай, апосталаў, сьвятых, асобных біблейскіх пэрсанажаў і істот. Нягледзячы на даволі значную іх колькасьць, аркуш не выглядае перагружаным. Мастак дасягнуў гарманічнага суаднясеньня плянаў і прапорцый форм. Па краях брамы паказаны апосталы: зьлева (зьверху ўніз) — Матвей, Пётар, Лука, справа — Марк, Павал, Ян Эвангеліст. У іх руках ці побач выяўлены кананічныя для гэтых асоб прадметы і істоты — анёл, леў, цялец, ключы, меч. У самым версе тытульнага ліста ў авальным картушы прадстае Сьвяты Казімер. Цэнтральную частку аркуша займае фігура Маці Боскай, паказаная ў промнях зьзяньня мандорлы, ля яе ног — укленчаныя сьвятыя Францыск і Дамінік.<ref name="Б. Лазука">Б. Лазука</ref>


[[Файл:Тарасевіч Пакланенне вешчуноў.jpg|thumb|Пакланеньне вешчуноў (з кнігі «Rosarium…»), 1672-77]]
[[Файл:Тарасевіч Пакланенне вешчуноў.jpg|thumb|Пакланеньне вешчуноў (з кнігі «Rosarium…»), 1672-77]]
Радок 25: Радок 25:
Другую частку складаюць каляндарныя выявы: 12 невялікіх па памеры кампазыцый, у кожнай зь якіх паказаны месяцы году ў адпаведнасьці з традыцыйнымі сялянскімі работамі. Практычна ўсе гравюры заснаваны на выкарыстаньні ілюстрацый заходнеэўрапейскіх выданьняў. Гэта пацьвярджаюць, напрыклад, характэрныя паўднёванямецкія пэйзажы, выгляд тутэйшых утульных гарадкоў, адметнасьць некаторых сэзонных работ. Нягледзячы на гэта, у многіх выяўленых сцэнах, у абліччы іх удзельнікаў заўважаюцца трапныя мясцовыя назіраньні, блізкія да беларускага быту: напрыклад, у кампазыцыях «Чэрвень», дзе сяляне стрыгуць авечак і мыюць воўну, «Кастрычнік», дзе паказаны земляробчыя работы, «Лістапад» са сцэнай нарыхтоўкі дроў. У кожную сцэну мастак уключае сымбалічныя выявы сузор’яў, адпаведныя месяцам, суправаджае іх подпісамі.<ref name="Б. Лазука"/>
Другую частку складаюць каляндарныя выявы: 12 невялікіх па памеры кампазыцый, у кожнай зь якіх паказаны месяцы году ў адпаведнасьці з традыцыйнымі сялянскімі работамі. Практычна ўсе гравюры заснаваны на выкарыстаньні ілюстрацый заходнеэўрапейскіх выданьняў. Гэта пацьвярджаюць, напрыклад, характэрныя паўднёванямецкія пэйзажы, выгляд тутэйшых утульных гарадкоў, адметнасьць некаторых сэзонных работ. Нягледзячы на гэта, у многіх выяўленых сцэнах, у абліччы іх удзельнікаў заўважаюцца трапныя мясцовыя назіраньні, блізкія да беларускага быту: напрыклад, у кампазыцыях «Чэрвень», дзе сяляне стрыгуць авечак і мыюць воўну, «Кастрычнік», дзе паказаны земляробчыя работы, «Лістапад» са сцэнай нарыхтоўкі дроў. У кожную сцэну мастак уключае сымбалічныя выявы сузор’яў, адпаведныя месяцам, суправаджае іх подпісамі.<ref name="Б. Лазука"/>


Верагодна, ілюстрацыі да «Rosarium…» прынесьлі мастаку шырокую вядомасьць, паколькі кнігі зь яго малюнкамі неўзабаве выходзяць у Вільні, Кракаве, Слуцку, Замосьці. Акрамя кніжнай ілюстрацыі А. Тарасевіч шмат працаваў у партрэтным жанры. Вядома, што мэцэнатам мастака выступаў маршалак Аляксандр-Гілярый Палубінскі, для якога А. Тарасевіч у 1675 у Глуску выканаў медзярыт «Радаслоўнае дрэва…».<ref name="В. Шматаў 1984"/>
Верагодна, ілюстрацыі да «Rosarium…» прынесьлі мастаку шырокую вядомасьць, паколькі кнігі зь яго малюнкамі неўзабаве выходзяць у Вільні, Кракаве, Слуцку, Замосьці. Акрамя кніжнай ілюстрацыі А. Тарасевіч шмат працаваў у партрэтным жанры. Вядома, што мэцэнатам мастака выступаў маршалак Аляксандар-Гілярый Палубінскі, для якога А. Тарасевіч у 1675 у Глуску выканаў медзярыт «Радаслоўнае дрэва…».<ref name="В. Шматаў 1984"/>


У друкарні Віленскай акадэміі зафіксавана пяць выданьняў зь яго гравюрамі. Вылучаюцца тытульныя лісты да выданьняў «Тры філасофіі…» (1675), «Рацыянальная філасофія…» (1683) і інш. Кніга «Скарбніца сьвятога жыцьця…» (1682) утрымлівая 42 медзярыты з адлюстраваньнем касьцёльнай службы — другі па колькасьці цыкл медзярытаў Тарасевіча пасьля кнігі «Rosarium…».<ref name="В. Шматаў 1984"/>
У друкарні Віленскай акадэміі зафіксавана пяць выданьняў зь яго гравюрамі. Вылучаюцца тытульныя лісты да выданьняў «Тры філязофіі…» (1675), «Рацыянальная філязофія…» (1683) і інш. Кніга «Скарбніца сьвятога жыцьця…» (1682) утрымлівая 42 медзярыты з адлюстраваньнем касьцёльнай службы — другі па колькасьці цыкл медзярытаў Тарасевіча пасьля кнігі «Rosarium…».<ref name="В. Шматаў 1984"/>


А. Тарасевіч супрацоўнічаў таксама са слуцкай друкарняй. Для аднаго зь яе выданьняў у 1685 ён выканаў медзярытны партрэт мінскага харунжага Казіміра Клакоцкага.<ref name="В. Шматаў 1984"/>
А. Тарасевіч супрацоўнічаў таксама са слуцкай друкарняй. Для аднаго зь яе выданьняў у 1685 ён выканаў медзярытны партрэт менскага харунжага Казімера Клакоцкага.<ref name="В. Шматаў 1984"/>


Лічыцца, што А. Тарасевіч стварыў на Беларусі і Літве асобную школу гравюры. Аднак мастак не пакінуў пасьля сябе непасрэдных пераймальнікаў. Як і дрэварыты [[Ф. Скарына|Ф. Скарыны]], яго працы для пасьлядоўнікаў засталіся недасягальныя<ref name="В. Шматаў 1984"/>.
Лічыцца, што А. Тарасевіч стварыў на Беларусі і Літве асобную школу гравюры. Аднак мастак не пакінуў пасьля сябе непасрэдных пераймальнікаў. Як і дрэварыты [[Ф. Скарына|Ф. Скарыны]], яго працы для пасьлядоўнікаў засталіся недасягальныя<ref name="В. Шматаў 1984"/>.
Радок 39: Радок 39:
* Шматаў В. Беларуская кніжная гравюра XVI—XVIII стагодзьдзяў — Мн.: Навука і тэхніка, 1984.
* Шматаў В. Беларуская кніжная гравюра XVI—XVIII стагодзьдзяў — Мн.: Навука і тэхніка, 1984.


== Вонкавыя спасылкі ==
== Спасылкі ==
{{Commonscat|Aliaksandr Tarasievič}}
{{Commonscat|Aliaksandr Tarasievič}}
* [http://spadczyna.com/art/b_g_tarasievicz_a.htm# Аляксандр Тарасевіч на spadczyna.com]
* [http://spadczyna.com/art/b_g_tarasievicz_a.htm# Аляксандр Тарасевіч на spadczyna.com]


{{DEFAULTSORT:Тарасевіч Аляксандр}}
{{DEFAULTSORT:Тарасевіч Аляксандар}}
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Мастакі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Мастакі Беларусі]]

Вэрсія ад 11:30, 24 чэрвеня 2013

Аляксандар Тарасевіч (у чарнецтве — Антоній; аўтогр. Alexander Tarasowicz; укр. Олександр Тарасевич; каля 1650, Шаблён:МН — паміж 12.06 і 15.08 1727, Шаблён:МС) — беларускі, літоўскі і ўкраінскі графік; працаваў у тэхніцы медзярыту (афорту).

Біяграфія

Мяркуецца, што будучы гравёр нарадзіўся ў Глуску (зараз у Магілёўскай вобл.). Падставай служыць факт, што мастак у раньні пэрыяд творчасьці там працаваў, аб чым сьведчаць надпісы на гравюрах. Верагодна, брат Лявонція Тарасевіча.

Месцам атрыманьня мастацкай адукацыі дасьледчыкі лічаць нямецкі Аўгсбург, дзе вучыўся ў гравёраў Кіліянаў. Аб гэтым яшчэ ў 1858 выказаў меркаваньне нямецкі мастацтвазнаўца Г. Наглер, адзначаючы падабенства графічнай манеры Тарасевіча да школы Кіліянаў, акрамя таго, у асабістай бібліятэцы майстра было шмат аўгсбурскіх выданьняў.[1]

Раньні пэрыяд творчасьці гравёра праходзіў у Глуску, што вынікае з подпісу майстра на тытуле кнігі «Rosarium et Officium B. Mariae Virginis…» («Малітвы і службы Маці Боскай Марыі…»): «Alexander Tarasowicz scuipsit anno 1672 w Hlusku» («Аляксандар Тарасовіч гравіраваў году 1672 у Глуску»).[1] У 1680-я гады мастак пераехаў з Глуска ў Вільню, дзе супрацоўнічаў у друкарні Віленскай езуіцкай акадэміі.[2]

Каля 1688 г. Тарасевіч пакідае Беларусь і Літву і пераезджае ў Кіеў, які толькі што адышоў да Маскоўскай дзяржавы. У Кіева-Пячэрскай лаўры ён прыняў чарнецтва і ўзяў новае імя Антоній. Ва Ўкраіне ён стаў пачынальнікам школы медзярыту, але ўласных гравюр стварыў усяго некалькі: партрэты палітычнага дзеяча Васілія Галіцына (1690), Мялеція Анціахійскага (1693), чарнігаўскага архіепіскапа Лазара Барановіча (1693). З 1705 году Антоній вядомы як намесьнік Сьвенскага манастыра (каля Бранска).

Закончыў А.Тарасевіч свой жыцьцевы шлях ігуменам Кіева-Пячэрскай лаўры. Пасьля яго сьмерці ва ўласнасьць Кіева-Пячэрскай лаўры перайшла бібліятэка, якую, відавочна, мастак прывёз з сабою ў Кіеў з Беларусі (рэестр бібліятэкі быў апублікаваны ў 1901).

Творчасьць

Найбольш раньнімі зь вядомых твораў А. Тарасевіча зьяўляюцца 40 медзярытаў да кнігі «Rosarium…», якія былі створаны, відаць, у Глуску. Над гэтым цыклам мастак працаваў, верагодна з 1672 да 1677. Кніга выдавалася двойчы — у Аўгсбургу і Вільні. 40 ілюстрацый дзеляцца на дзьве групы: каляндарны цыкл (12 медзярытаў, 6,3 х 9,7 см) і гравюры на эвангельскія сюжэты (27 медзярытаў, памеры ў большасьці — 16 х 13 см), якія па зьместу, стылю і манеры выкананьня між сабой адрозьніваюцца. Калі каляндарны цыкл блізкі да прац П. Брэйгеля і выўначаецца асабістымі назіраньнямі народнага жыцьця, то ў ілюстрацыях на эвангельскі сюжэт адчуваецца веданьне рэнэсанснага і сучаснага мастаку заходнеэўрапейскага жывапісу і графікі.[1]

Кампазыцыя тытульнага ліста заснавана на матыве брамы. Але тут дамінуюць не архітэктурныя формы, а выяўленыя фігуры Маці Боскай, апосталаў, сьвятых, асобных біблейскіх пэрсанажаў і істот. Нягледзячы на даволі значную іх колькасьць, аркуш не выглядае перагружаным. Мастак дасягнуў гарманічнага суаднясеньня плянаў і прапорцый форм. Па краях брамы паказаны апосталы: зьлева (зьверху ўніз) — Матвей, Пётар, Лука, справа — Марк, Павал, Ян Эвангеліст. У іх руках ці побач выяўлены кананічныя для гэтых асоб прадметы і істоты — анёл, леў, цялец, ключы, меч. У самым версе тытульнага ліста ў авальным картушы прадстае Сьвяты Казімер. Цэнтральную частку аркуша займае фігура Маці Боскай, паказаная ў промнях зьзяньня мандорлы, ля яе ног — укленчаныя сьвятыя Францыск і Дамінік.[3]

Пакланеньне вешчуноў (з кнігі «Rosarium…»), 1672-77

Біблейскія сюжэты трактуюцца ў адпаведнасьці з ужо прынятымі кананічнымі схемамі. Разам з тым мастак імкнецца да ўласнай трактоўкі сюжэтаў, вобразаў, бачаньня падзей, напаўняе іх калярытнымі дэталямі. Выразныя ракурсы, дынамічнасьць, багатыя і разнастайныя плястычныя рашэньні ў ласьцівы гэтым кампазыцыям.

Усе выявы невялікія па памерах. Адсюль амаль ювелірная прапрацоўка форм штрыхом пры захаваньні яснасьці ў суаднясеньні плянаў. Напрыклад, у сцэне «Пакланеньне вешчуноў» мастак падкрэсьлена супастаўляе, манумэнтальныя, урачыстыя вобразы вешчуноў і пазбаўленыя параднасьці фігуры Маці Божай і Сьвятога Іосіфа. Перад гледачом паўстаюць звычайныя людзі, якія крыху ўстрымана ўспрымаюць падзею, адносяцца да яе як да неабходнасьці. Асабліва ўражвае вобраз Сьвятога Іосіфа — адкрыты твар, адведзеная ў бок рука, у якой ён трымае зьняты капялюш, крыху нахілены рух фігуры, у якім нібыта прасочваецца жаданьне разгледзець усю падзею. Гэта сьвет простых людзей зь іх паўсядзённым жыцьцём і немудрагелістымі пачуцьцямі.[3]

Кастрычнік (з кнігі «Rosarium…»), 1672-77

Другую частку складаюць каляндарныя выявы: 12 невялікіх па памеры кампазыцый, у кожнай зь якіх паказаны месяцы году ў адпаведнасьці з традыцыйнымі сялянскімі работамі. Практычна ўсе гравюры заснаваны на выкарыстаньні ілюстрацый заходнеэўрапейскіх выданьняў. Гэта пацьвярджаюць, напрыклад, характэрныя паўднёванямецкія пэйзажы, выгляд тутэйшых утульных гарадкоў, адметнасьць некаторых сэзонных работ. Нягледзячы на гэта, у многіх выяўленых сцэнах, у абліччы іх удзельнікаў заўважаюцца трапныя мясцовыя назіраньні, блізкія да беларускага быту: напрыклад, у кампазыцыях «Чэрвень», дзе сяляне стрыгуць авечак і мыюць воўну, «Кастрычнік», дзе паказаны земляробчыя работы, «Лістапад» са сцэнай нарыхтоўкі дроў. У кожную сцэну мастак уключае сымбалічныя выявы сузор’яў, адпаведныя месяцам, суправаджае іх подпісамі.[3]

Верагодна, ілюстрацыі да «Rosarium…» прынесьлі мастаку шырокую вядомасьць, паколькі кнігі зь яго малюнкамі неўзабаве выходзяць у Вільні, Кракаве, Слуцку, Замосьці. Акрамя кніжнай ілюстрацыі А. Тарасевіч шмат працаваў у партрэтным жанры. Вядома, што мэцэнатам мастака выступаў маршалак Аляксандар-Гілярый Палубінскі, для якога А. Тарасевіч у 1675 у Глуску выканаў медзярыт «Радаслоўнае дрэва…».[1]

У друкарні Віленскай акадэміі зафіксавана пяць выданьняў зь яго гравюрамі. Вылучаюцца тытульныя лісты да выданьняў «Тры філязофіі…» (1675), «Рацыянальная філязофія…» (1683) і інш. Кніга «Скарбніца сьвятога жыцьця…» (1682) утрымлівая 42 медзярыты з адлюстраваньнем касьцёльнай службы — другі па колькасьці цыкл медзярытаў Тарасевіча пасьля кнігі «Rosarium…».[1]

А. Тарасевіч супрацоўнічаў таксама са слуцкай друкарняй. Для аднаго зь яе выданьняў у 1685 ён выканаў медзярытны партрэт менскага харунжага Казімера Клакоцкага.[1]

Лічыцца, што А. Тарасевіч стварыў на Беларусі і Літве асобную школу гравюры. Аднак мастак не пакінуў пасьля сябе непасрэдных пераймальнікаў. Як і дрэварыты Ф. Скарыны, яго працы для пасьлядоўнікаў засталіся недасягальныя[1].

  1. ^ а б в г д е ё В. Шматаў (1984)
  2. ^ Б. Лазука (2007)
  3. ^ а б в Б. Лазука

Літаратура

  • Лазука Б. Гісторыя беларускага мастацтва (у двух тамах). Том 1 — Мн.: Беларусь, 2007.
  • Шматаў В. Беларуская кніжная гравюра XVI—XVIII стагодзьдзяў — Мн.: Навука і тэхніка, 1984.

Вонкавыя спасылкі

Аляксандар Тарасевічсховішча мультымэдыйных матэрыялаў