Этымалягічны аналіз слова: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
tagged isolated of cluster сіраціна0. |
афармленьне |
||
Радок 3: | Радок 3: | ||
У большасьці выпадкаў дзяленьне словаў на часткі пры [[марфэмны аналіз слова|марфэмным]] і этымалягічным аналізе супадае. У словах, якія з той ці іншай прычыны зьмянілі сваю структуру, пры марфэмным і этымалягічным аналізе будуць вылучацца розныя часткі. |
У большасьці выпадкаў дзяленьне словаў на часткі пры [[марфэмны аналіз слова|марфэмным]] і этымалягічным аналізе супадае. У словах, якія з той ці іншай прычыны зьмянілі сваю структуру, пры марфэмным і этымалягічным аналізе будуць вылучацца розныя часткі. |
||
Аб’ектам этымалягічнага аналізу, як правіла, выступаюць невытворныя ў сучаснай мове [[слова|словы]]. Мэта этымалягічнага аналізу — устанавіць, як зьмянялася марфэмная і словаўтваральная структура слова, якія гістарычныя працэсы аказалі ўплыў на гэтыя зьмены. |
|||
Мэта этымалягічнага аналізу — устанавіць, як зьмянялася марфэмная і словаўтваральная структура слова, якія гістарычныя працэсы аказалі ўплыў на гэтыя зьмены. |
|||
==Задачы этымалягічнага аналізу== |
==Задачы этымалягічнага аналізу== |
||
*Устанаўленьне з дапамогай этымалягічных слоўнікаў гістарычнай марфэмнай і словаўтваральнай структуры слова. |
* Устанаўленьне з дапамогай этымалягічных слоўнікаў гістарычнай марфэмнай і словаўтваральнай структуры слова. |
||
*Параўнаньне гістарычнай структуры з сучаснай структурай. |
* Параўнаньне гістарычнай структуры з сучаснай структурай. |
||
*Вызначэньне гістарычных працэсаў, якія адбываліся ў структуры слова. |
* Вызначэньне гістарычных працэсаў, якія адбываліся ў структуры слова. |
||
*Выяўленьне прычын гістарычных зьменаў у марфэмным складзе слова. |
* Выяўленьне прычын гістарычных зьменаў у марфэмным складзе слова. |
||
==Мэтодыка этымалягічнага аналізу== |
==Мэтодыка этымалягічнага аналізу== |
||
# Аднавіць пачатковую форму слова і яго [[часьціна мовы|часьцінамоўную]] прыналежнасьць; устанавіць лексычнае значэньне слова. |
|||
# Паказаць сучаснае дзяленьне слова. |
|||
# Вызначыць з дапамогай этымалягічных слоўнікаў гістарычнае дзяленьне слова. |
|||
# Шляхам супастаўленьня сучаснага і гістарычнага марфэмнага дзяленьня слова ўстанавіць тып гістарычных зьменаў марфэмнага складу ([[апрошчаньне]], [[ускладненьне]], [[перараскладаньне]], [[дэкарэляцыя]], [[дыфузія (мовазнаўства)|дыфузія]]). |
|||
# Вызначыць прычыны гістарычных зьменаў (фанэтычныя, сэмантычныя, дзеяньне аналёгіяў). |
|||
Разьмежаваньне марфэмнага і этымалягічнага аналізу дазваляе пазьбегнуць такой памылкі, як вылучэньне ў слове пры марфэмным аналізе мёртвых [[суфікс]]аў і [[прыстаўка|прыставак]]. |
Разьмежаваньне марфэмнага і этымалягічнага аналізу дазваляе пазьбегнуць такой памылкі, як вылучэньне ў слове пры марфэмным аналізе мёртвых [[суфікс]]аў і [[прыстаўка (мовазнаўства)|прыставак]]. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
Вэрсія ад 17:29, 2 чэрвеня 2013
Этымалягічны аналіз слова — гэта вызначэньне той марфэмнай структуры, якую слова мела раней.
У большасьці выпадкаў дзяленьне словаў на часткі пры марфэмным і этымалягічным аналізе супадае. У словах, якія з той ці іншай прычыны зьмянілі сваю структуру, пры марфэмным і этымалягічным аналізе будуць вылучацца розныя часткі.
Аб’ектам этымалягічнага аналізу, як правіла, выступаюць невытворныя ў сучаснай мове словы. Мэта этымалягічнага аналізу — устанавіць, як зьмянялася марфэмная і словаўтваральная структура слова, якія гістарычныя працэсы аказалі ўплыў на гэтыя зьмены.
Задачы этымалягічнага аналізу
- Устанаўленьне з дапамогай этымалягічных слоўнікаў гістарычнай марфэмнай і словаўтваральнай структуры слова.
- Параўнаньне гістарычнай структуры з сучаснай структурай.
- Вызначэньне гістарычных працэсаў, якія адбываліся ў структуры слова.
- Выяўленьне прычын гістарычных зьменаў у марфэмным складзе слова.
Мэтодыка этымалягічнага аналізу
- Аднавіць пачатковую форму слова і яго часьцінамоўную прыналежнасьць; устанавіць лексычнае значэньне слова.
- Паказаць сучаснае дзяленьне слова.
- Вызначыць з дапамогай этымалягічных слоўнікаў гістарычнае дзяленьне слова.
- Шляхам супастаўленьня сучаснага і гістарычнага марфэмнага дзяленьня слова ўстанавіць тып гістарычных зьменаў марфэмнага складу (апрошчаньне, ускладненьне, перараскладаньне, дэкарэляцыя, дыфузія).
- Вызначыць прычыны гістарычных зьменаў (фанэтычныя, сэмантычныя, дзеяньне аналёгіяў).
Разьмежаваньне марфэмнага і этымалягічнага аналізу дазваляе пазьбегнуць такой памылкі, як вылучэньне ў слове пры марфэмным аналізе мёртвых суфіксаў і прыставак.
Літаратура
- Беларуская граматыка: У 2 ч. — Мінск: Навука і тэхніка. — Ч. 1. Фаналогія Арфаэпія. Марфалогія. Словаўтварэнне. Націск, 1985.
- Шакун Л. М. Словаўтварэнне. Мінск: Вышэйшая школа, 1978.
- Шуба П. П. Сучасная беларуская мова. Марфаналогія. Марфалогія. Мінск, 1987.