Базыляны: розьніца паміж вэрсіямі
д Bot: Migrating 11 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q948392 (translate me) |
|||
Радок 28: | Радок 28: | ||
[[Катэгорыя:Усходнія Каталіцкія Цэрквы]] |
[[Катэгорыя:Усходнія Каталіцкія Цэрквы]] |
||
[[be:Ордэн Базылянаў]] |
|||
[[ca:Basilians]] |
|||
[[de:Basilianer]] |
|||
[[en:Basilian monk]] |
[[en:Basilian monk]] |
||
[[fr:Basiliens]] |
|||
[[it:Monaci basiliani]] |
|||
[[la:Ordo Basilianus Sancti Iosaphat]] |
[[la:Ordo Basilianus Sancti Iosaphat]] |
||
[[hu:Baziliták]] |
|||
[[nl:Basilianen]] |
|||
[[pl:Bazylianie]] |
|||
[[ru:Базилианский орден]] |
|||
[[scn:Basiliani]] |
|||
[[uk:Василіяни]] |
Вэрсія ад 15:59, 23 красавіка 2013
Базыля́ны (таксама базыльяне, базыльяны; па-лацінску: OSBM - Ordo Sancti Basilii Magni) — агульны назоў некалькіх каталіцкіх манаскіх ордэнаў Бізантыйскага абраду, якія прытрымліваюцца статуту, складзеным сьвятым Базылём Вялікім.
Гісторыя
Архіяпіскап Цэзарэі Кападакійскае Васіль Вялікі й Рыгор Назіянзійскі распрацавалі манаскі статут у дзьвюх вэрсіях — поўнай і кароткай. Статут сьвятога Васіля Вялікага зрабіў моцны ўплыў як на ўсходнюю царкву, гэтак і на заходні манаскі статут сьвятога Бэнэдыкта Нурсійскага. У адрозьненьні ад Антонія Вялікага, які навучаў пустэльніцкаму жыцьцю, і ад Пахомія, які намагаўся злучыць пустэльніцтва з элемэнтамі манскае кінобіі (сумеснае жыцьцё), Васіль Вялікі пабудаваў свой статут выключна на кінобіі й зьвязваў сузіральны лад жыцьця з грамадзка-карыснай дзейнасьцю. У ІХ ст. статут Васіля Вяікага лёг у падмурак статуту, распрацаванага Тэадорам Студытам.
Да базылянаў належаць
- Ордэн італійскіх базылянаў кляштару Гротафэрата (па-лацінску: Ordo Вasilianus Italiae, seu Cryptoferratensis);
- Ордэн базылянаў сьвятога Язафата (па-лацінску: Ordo Вasilianus Sancti Josaphat);
- Ордэн базылянаў-мэлькітаў Сьвятога Збаўцы (па-лацінску: Ordo Вasilianus Sanctissimi Salvatoris Melkitarum);
- Ордэн базылянаў-мэлькітаў сьвятога Яна Хрысьціцеля (па-лацінску: Ordo Вasilianus Sancti Johannis Baptistae (Soaritarum) Melkitarum);
- Ордэн базылянаў-мэлькітаў алепінцаў (па-лацінску: Ordo Вasilianus Aleppensis Melkitarum);
Глядзіце таксама
Усе базылянскія ордэны маюць таксама жаночыя галіны (гл. базылянкі).
Крыніцы
- Акты издаваемые Виленскою Археографическою комиссиею для разбора древних актов. Вильна, 1914 г., с. 503 (209);
- Католическая энциклопедия, изд. оо. Францисканцев, 2002.
- Конституції Чину святого Василія Великого. Рим, 2002;
- Catalogus Ordinis Basiliani Sancti Iosaphat. Romae, 2005;
- Суша А. Базыльяне // Культура Беларусі: энцыклапедыя. Мінск, 2010. Т.1. С.407―410.