Асіпавічы

Асіповічы
Будынак адміністрацыі раёну
Герб Асіповічаў Сьцяг Асіповічаў
Першыя згадкі:	18 стагодзьдзе
Вобласьць:	Магілёўская
Раён:	Асіповіцкі
Насельніцтва:	34 300 (2006)
Часавы пас: • летні час:	UTC+3 UTC+3
Тэлефонны код:	+375 2235
Паштовы індэкс:	213759—213761, 213763—213765
Аўтамабільны код:	6
Геаграфічныя каардынаты:	53°18′ пн. ш. 28°39′ у. д.
Асіповічы на мапе Беларусі Асіповічы
Галерэя здымкаў у Wikimedia Commons

Асіпо́вічы — горад у Магілёўскай вобласьці Беларусі, на рацэ Сіняя. Адміністрацыйны цэнтар Асіповіцкага раёну. Насельніцтва 34,3 тыс. чал. (2006).

Знаходзяцца за 136 км на паўднёвы захад ад Магілёва, за 3 км на поўдзень ад трасы Менск — Гомель. Буйны чыгуначны цэнтар — з Асіповічаў ідуць цягнікі на Менск, Гомель, Магілёў і Баранавічы, чыгунка падзяляе места на 2 часткі.

Гісторыя

• XVIII ст.: верагодны час узьнікненьня паселішча; вёска ў Наваградзкім ваяводзтве Вялікага Княства Літоўскага.
• 1777: паводле тарыфу Слуцкай парафіі, у Асіповічах было 16 дымоў.
• 1793: у выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай Абодвух Народаў апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі; валоданьне князя Д. Радзівіла, у заставе ў Ратынскага.
• 1872: за 2 км ад Асіповічаў заснавалі аднайменную станцыю Лібава-Роменскай чыгункі.
• 1890: станцыя Асіповічы займала на Лібава-Роменскай чыгунцы трэцяе месца па звароце грузаў пасьля Рудзенску і Бярэзані.
• 1896: пракладеная вузкакалейка Асіповічы — Дараганава.
• 1899: каля станцыі Асіповічы збудавалі лесапільны завод, праз 5 рокаў — яшчэ адзін, а таксама млын і некалькі жылых будынкаў.
• пач. ХХ ст.: у Асіповічах было каля 150 будынкаў, 246 двароў; працавалі школа для дзяцей чыгуначнікаў і царкоўна-прыходзкая школа, паштова-тэлеграфнае аддзяленьне; з прамысловых прадпрыемстваў — паравознае дэпо, шпалапрапітны і два лесапільныя заводы, два млыны, сукнаваляльня, смалакурны завод, воўнабітная майстэрня, піварозьліўны завод, таксама шэраг дробных кавальскіх, бандарных, каўбасных, гандлёвых і іншых установаў.
• 1922: цэнтар воласьці.
• 1924: мястэчка, цэнтар раёну Бабруйскай акругі.
• 1935: атрымалі статус места.
• 1938: у Магілёўскай вобласьці (у 1944—1954 гадох — у Бабруйскай вобласьці).
• 1962—1965: у Бабруйскім раёне.

Насельніцтва

Касьцёл Божай Міласэрнасьці

• 1793 — 154 чал. (82 муж. і 71 жан.).
• 1897 — 526 чал. у вёсцы Асіповічы, 200 чал. у селішчы Асіповічы, 100 чал. у станцыі Асіповічы..
• 1904 — 1178 чал.
• 1913 — 1244 чал.
• 1974 — 23 тыс. чал.
• 1991 — 34,6 тыс. чал.
• 2006 — 34,3 тыс. чал.

Адукацыя

У Асіповічах дзейнічаюць 4 сярэднія агульнаадукацыйныя школы, Асіповіцкая беларуская гімназія, Асіповіцкі прафэсійны ліцэй №8, 1 спэцшкола — інтэрнат, спартовая школа, школа мастацтваў.

Спорт

У месьце працуюць стадыёны «Юнацтва», «Лякаматыў», фізкультурна-аздараўленчыя комплексы на АЗАА і Асіповіцкім заводзе «Камаш». Папулярнасьцю ў месьцічаў карыстаюцца клюбы «Юны дэсантнік», прыхільнікаў цяжкай атлетыкі «Мускул», аэробікі, валейболу, «Бадзёрасьць», мотавэласпорту, шахматна-шашачны «Дэбют».

У чэрвені 2003 прайшла рэгістрацыя дзяржаўнай ўстановы — фізкультурна-спартовага футбольнага клюбу «Асіповічы».

Эканоміка

Мескі вакзал

У Асіповічах працуюць прадпрыемствы па вытворчасьці будаўнічых матэрыялаў, перапрацоўцы драўніны, харчовай прамысловасьці.

• РУП «Асіповіцкі завод аўтамабільных агрэгатаў»
• СП ААТ «Дах»
• ААТ «Асіповіцкі малочны камбінат»
• РУП «Асіповіцкі завод камунальнага машынабудаваньня»
• ААТ «Асіповіцкі камбінат хлебапрадуктаў»

На рацэ Сьвіслач разьмяшчаецца Асіповіцкая ГЭС.

Турыстычная інфармацыя

У Асіповічах ёсьць 2 гасьцініцы. На Сьвіслачы, за 5 км ад места стварылі Асіповіцкае вадасховішча (1953), якое зрабілася галоўнай зонай адпачынку месьцічаў.

Працуюць гістарычна-краязнаўчы музэй і клюб дзіцячага і юнацкага турызму ды краязнаўства.

Выдатныя мясьціны

• Могілкі габрэйскія.
• Царква Ўзвышэньня Сьв. Крыжа (1826).

Галерэя

• 
  Праваслаўная царква
• 
  Помнік лякаматыву ЭМ 726-23
• 
  Шыльда да 130-рочча места
• 
  Паравоз ЭМ 726-23

Літаратура

• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Асіповіцкага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2002. — 718 с.: іл. ISBN 985-6302-36-6.
• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
• Асіповічы // Нашы гарады: грамадска-палітычнае даведачнае выданне / У. А. Малішэўскі, П. М. Пабока. — Мн.: Народная асвета, 1991. — 303 с.: фота. — ISBN 5-341-00240-7.
• Osipowicze (2) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VII: Netrebka — Perepiat. — Warszawa, 1886. S. 640
• Осиповичи // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн., 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9.

Вонкавыя спасылкі

Асіпавічы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• м. Асіповічы на Radzima.org