Эўрапейская інтэграцыя: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
вікіфікацыя, трэба перапісаць
Радок 1: Радок 1:
'''Эўрапейская інтэграцыя''' працэс паступовага збліжэньня і паглыбленага супрацоўніцтва эўрапейскіх краінаў і народаў.
'''Эўрапейская інтэграцыя''' — працэс паступовага збліжэньня і паглыбленага супрацоўніцтва эўрапейскіх краінаў і народаў у галінах прамысловасьці, палітыкі, права і [[Эканамічная інтэграцыя|эканомікі]].
Пачатак інтэграцыйных працэсаў на эўрапейскім кантынэнце датуецца канцом 1940-х гадоў.
Эўрапейская інтэграцыя адбываецца галоўным чынам ў рамках [[Эўрапейскі зьвяз|Эўрапейскага зьвязу]], але таксама, прынамсі ў пэўных аспэктах, - [[Рада Эўропы|Рады Эўропы]], [[Арганізацыя Паўночнаатлянтычнай дамовы|Арганізацыі Паўночнаатлянтычнай дамовы]] і [[АБСЭ|АБСЭ]].


Пачатак інтэграцыйных працэсаў на эўрапейскім кантынэнце датуецца канцом 1940-х гадоў. Эўрапейская інтэграцыя адбываецца галоўным чынам ў рамках [[Эўрапейскі зьвяз|Эўрапейскага зьвязу]], але таксама, прынамсі ў пэўных аспэктах, — [[Рада Эўропы|Рады Эўропы]], [[Арганізацыя Паўночнаатлянтычнай дамовы|Арганізацыі Паўночнаатлянтычнай дамовы]] і [[АБСЭ]].
Паводле вядомага амэрыканскага палітоляга Леона Ліндбэрга, інтэграцыя гэта двух-узроўневы працэс.
З аднаго боку, інтэграцыя - гэта:
(1) Добраахвотнае адмаўленьне з боку нацыянальных дзяржаваў ад паўнамоцтваў прымаць незалежныя рашэньні (сувэрэнітэту) ў пэўных сфэрах палітыкі (рашэньні прымаюцца або супольна ўрадамі дзяржаваў-удзельніц або іх прымаць новаўтвораныя цэнтральныя інстытуцыі).
З другога боку, інтэграцыя – гэта:
(2) пераарыентацыя прызнаньня, чаканьняў і дзейнасьці нацыянальных палітычных актораў на карысьць гэтага новага цэнтру.


Паводле вядомага амэрыканскага палітоляга Леона Ліндбэрга, інтэграцыя — гэта двух-узроўневы працэс:
Існуе 2 спосабы ажыццяўлення інтэграцыі: праз шчыльнае міждзяржаўнае супрацоўніцтва або праз стварэньне наднацыянальных інстытуцыяў з уласнымі кампэтэнцыямі. У рамках эўрапейскай інтэграцыі былі створанымі міждзяржаўныя структуры і наднацыянальныя істытуцыі, здольныя каардынаваць прыняцьцё і забясьпечваць выкананьне сваіх рашэньняў у самых разнастайных сфэрах жыцьцядзейнасьці. Дасьледчыкі лічаць, што да 80% сацыяльна-эканамічнага заканадаўства дзяржаваў-чальцоў прымаецца праз узаемадзеяньне ў рамках ЭЗ.
# Добраахвотнае адмаўленьне з боку нацыянальных дзяржаваў ад паўнамоцтваў прымаць незалежныя рашэньні (сувэрэнітэту) ў пэўных сфэрах палітыкі (рашэньні прымаюцца або супольна ўрадамі дзяржаваў-удзельніц або іх прымаць новаўтвораныя цэнтральныя інстытуцыі).
# Пераарыентацыя прызнаньня, чаканьняў і дзейнасьці нацыянальных палітычных актараў на карысьць гэтага новага цэнтру.


Існуе 2 спосабы ажыццяўлення інтэграцыі: праз шчыльнае міждзяржаўнае супрацоўніцтва, або праз стварэньне наднацыянальных інстытуцыяў з уласнымі кампэтэнцыямі. У рамках эўрапейскай інтэграцыі былі створанымі міждзяржаўныя структуры і наднацыянальныя істытуцыі, здольныя каардынаваць прыняцьцё і забясьпечваць выкананьне сваіх рашэньняў у самых разнастайных сфэрах жыцьцядзейнасьці. Дасьледчыкі лічаць, што да 80% сацыяльна-эканамічнага заканадаўства дзяржаваў-чальцоў прымаецца праз узаемадзеяньне ў рамках ЭЗ.
Інтэграцыя ставіць пад пытанне межы сувэрэнітэту і нават мэтазгоднасьць існаваньня нацыянальнай дзяржавы як формы палітычнай арганізацыі чалавечых супольнасьцяў. Аднак больш як 60-гадовая гісторыя эўрапейскай інтэграцыі пакуль не спрычынілася да яе поўнага скасаваньня і ўзьнікненьня Злучаных Штатаў Эўропы.


Інтэграцыя ставіць пад пытанне межы сувэрэнітэту і нават мэтазгоднасьць існаваньня нацыянальнай дзяржавы як формы палітычнай арганізацыі чалавечых супольнасьцяў. Аднак больш як 60-гадовая гісторыя эўрапейскай інтэграцыі не пакуль не спрычынілася да яе поўнага скасаваньня і ўзьнікненьня [[Злучаныя Штаты Эўропы|Злучаных Штатаў Эўропы]].

<!-- Трэба перарабіць у асобны разьдзел. Сьпісы-характарыстыкі — зло.
Прырода эўрапейскай інтэграцыі:
Прырода эўрапейскай інтэграцыі:
#Няскончаны праект (вынік і працэс)
# Няскончаны праект (вынік і працэс)
#Адбываецца паміж дэмакратычнымі палітычнымі рэжымамі, пабудаванымі на прынцыпах дзяржавы права, рынкавай эканомікі і павагі асноватворных правоў і свабодаў чалавека
# Адбываецца паміж дэмакратычнымі палітычнымі рэжымамі, пабудаванымі на прынцыпах дзяржавы права, рынкавай эканомікі і павагі асноватворных правоў і свабодаў чалавека
#Эканоміка ідзе перад палітыкай, але яны ўзаемазьвязаныя
# Эканоміка ідзе перад палітыкай, але яны ўзаемазьвязаныя
#Элітарны праект, якому часам апярэджвае грамадзкую думку
# Элітарны праект, якому часам апярэджвае грамадзкую думку
#Паступовае нарастаньне працэсу (інкрэмэнтальны характар)
# Паступовае нарастаньне працэсу (інкрэмэнтальны характар)
#Усё большая складанасьць працэсу і працэдураў, супольнасьцёвае заканадаўства (''acquis communautaire'') налічвае больш за 26 000 актаў на больш за 90 000 старонках)
# Усё большая складанасьць працэсу і працэдураў, супольнасьцёвае заканадаўства (''acquis communautaire'') налічвае больш за 26 000 актаў на больш за 90 000 старонках)
#Гнюткасьць працэсу, адсутнасьць адзінае мадэлі
# Гнюткасьць працэсу, адсутнасьць адзінае мадэлі
#Розныя тэмпы інтэграцыі, хуткасьць можа нарастаць (1950ыя-сяр1960ых, сяр.1980-пач.1990) або спадаць (кан.1960-пач.1980, сяр.1990, 2005-па сёньняшні дзень)
# Розныя тэмпы інтэграцыі, хуткасьць можа нарастаць (1950ыя-сяр1960ых, сяр.1980-пач.1990) або спадаць (кан.1960-пач.1980, сяр.1990, 2005-па сёньняшні дзень)
#Інтэнсыўнае ўзаемадзеяньне паміж субнацыянальнымі, нацыянальнымі, транснацыянальнымі і наднацыянальнымі гульцамі
# Інтэнсыўнае ўзаемадзеяньне паміж субнацыянальнымі, нацыянальнымі, транснацыянальнымі і наднацыянальнымі гульцамі
#Пазытыўны эфэкт для ўсіх удзельнікаў (“гульня са станоўчым вынікам”)
# Пазытыўны эфэкт для ўсіх удзельнікаў («гульня са станоўчым вынікам»)
#Найбольш прасунуты ў сьвеце праект рэгіянальнага ўзаемадзеяньня.
# Найбольш прасунуты ў сьвеце праект рэгіянальнага ўзаемадзеяньня.


Галоўныя тэарытычныя падыходы да эўрапейскай інтэграцыі: фэдэралізм, нэафункцыяналізм, міжурадавы падыход, лібэральны міжурадавы падыход, інстытуцыяналізм, наднацыянальнае кіраваньне і самакіраваньне.
Галоўныя тэарытычныя падыходы да эўрапейскай інтэграцыі: фэдэралізм, нэафункцыяналізм, міжурадавы падыход, лібэральны міжурадавы падыход, інстытуцыяналізм, наднацыянальнае кіраваньне і самакіраваньне. -->


==Спасылкі==
== Спасылкі ==
* Leon N. Lindberg, The Political Dynamics of European Economic Integration [http://Leon%20N.%20Lindberg,%20The%20Political%20Dynamics%20of%20European%20Economic%20Integration http://www.palgrave.com/politics/pdfs/14039_41041_11_Ch5.pdf]
* Leon N. Lindberg, The Political Dynamics of European Economic Integration [http://Leon%20N.%20Lindberg,%20The%20Political%20Dynamics%20of%20European%20Economic%20Integration http://www.palgrave.com/politics/pdfs/14039_41041_11_Ch5.pdf]
* Ian Bache, Stephen George, and Simon Bulmer, Politics in the European Union. 3rd Edition; Chap. 1 Theories of European Integration [http://Ian%20Bache,%20Stephen%20George,%20and%20Simon%20Bulmer,%20Politics%20in%20the%20European%20Union.%203rd%20Edition;%20Chap.%201%20Theories%20of%20European%20Integration http://fds.oup.com/www.oup.com/pdf/13/9780199544813_chapter1.pdf]
* Ian Bache, Stephen George, and Simon Bulmer, Politics in the European Union. 3rd Edition; Chap. 1 Theories of European Integration [http://Ian%20Bache,%20Stephen%20George,%20and%20Simon%20Bulmer,%20Politics%20in%20the%20European%20Union.%203rd%20Edition;%20Chap.%201%20Theories%20of%20European%20Integration http://fds.oup.com/www.oup.com/pdf/13/9780199544813_chapter1.pdf]
* Андрэй Казакевіч, Гісторыя еўрапейскай інтэграцыі http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_01.htm http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_02.htm
* Андрэй Казакевіч, Гісторыя еўрапейскай інтэграцыі http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_01.htm http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/kazakievicz_02.htm
* Аляксандр Лагвінец, Еўрапейская інтэграцыя і лёс нацыянальнай дзяржавы, «Белорусский журнал международного права и международных отношений», №1, сентябрь-ноябрь 1996 г. [http://Аляксандр%20Лагвінец,20%20Еўрапейская%20інтэграцыя%20і%20лёс%20нацыянальнай%20дзяржавы,%20«Белорусский%20журнал%20международного%20права%20и%20международных%20отношений»,%20№1,%20сентябрь-ноябрь%201996%20г. http://elib.bsu.by/bitstream/123456789/31025/1/1996_1_JILIR_lagvinets_r.pdf]
* Аляксандр Лагвінец, Еўрапейская інтэграцыя і лёс нацыянальнай дзяржавы, «Белорусский журнал международного права и международных отношений», №1, сентябрь-ноябрь 1996 г. [http://Аляксандр%20Лагвінец,20%20Еўрапейская%20інтэграцыя%20і%20лёс%20нацыянальнай%20дзяржавы,%20«Белорусский%20журнал%20международного%20права%20и%20международных%20отношений»,%20№1,%20сентябрь-ноябрь%201996%20г. http://elib.bsu.by/bitstream/123456789/31025/1/1996_1_JILIR_lagvinets_r.pdf]
* Аляксандр Лагвінец, Эўрапейскі вэктар разьвіцьця падмурак нацыянальнага інтарэсу Беларусі, 1 лістапада 2003 [http://Эўрапейскі%20вэктар%20разьвіцьця%20–%20падмурак%20нацыянальнага%20інтарэсу%20Беларусі,%201%20лістапада%202003 http://nmnby.eu/news/analytics/12.html]
* Аляксандр Лагвінец, Эўрапейскі вэктар разьвіцьця — падмурак нацыянальнага інтарэсу Беларусі, 1 лістапада 2003 [http://Эўрапейскі%20вэктар%20разьвіцьця%20–%20падмурак%20нацыянальнага%20інтарэсу%20Беларусі,%201%20лістапада%202003 http://nmnby.eu/news/analytics/12.html]

Вэрсія ад 19:49, 16 лютага 2013

Эўрапейская інтэграцыя — працэс паступовага збліжэньня і паглыбленага супрацоўніцтва эўрапейскіх краінаў і народаў у галінах прамысловасьці, палітыкі, права і эканомікі.

Пачатак інтэграцыйных працэсаў на эўрапейскім кантынэнце датуецца канцом 1940-х гадоў. Эўрапейская інтэграцыя адбываецца галоўным чынам ў рамках Эўрапейскага зьвязу, але таксама, прынамсі ў пэўных аспэктах, — Рады Эўропы, Арганізацыі Паўночнаатлянтычнай дамовы і АБСЭ.

Паводле вядомага амэрыканскага палітоляга Леона Ліндбэрга, інтэграцыя — гэта двух-узроўневы працэс:

  1. Добраахвотнае адмаўленьне з боку нацыянальных дзяржаваў ад паўнамоцтваў прымаць незалежныя рашэньні (сувэрэнітэту) ў пэўных сфэрах палітыкі (рашэньні прымаюцца або супольна ўрадамі дзяржаваў-удзельніц або іх прымаць новаўтвораныя цэнтральныя інстытуцыі).
  2. Пераарыентацыя прызнаньня, чаканьняў і дзейнасьці нацыянальных палітычных актараў на карысьць гэтага новага цэнтру.

Існуе 2 спосабы ажыццяўлення інтэграцыі: праз шчыльнае міждзяржаўнае супрацоўніцтва, або праз стварэньне наднацыянальных інстытуцыяў з уласнымі кампэтэнцыямі. У рамках эўрапейскай інтэграцыі былі створанымі міждзяржаўныя структуры і наднацыянальныя істытуцыі, здольныя каардынаваць прыняцьцё і забясьпечваць выкананьне сваіх рашэньняў у самых разнастайных сфэрах жыцьцядзейнасьці. Дасьледчыкі лічаць, што да 80% сацыяльна-эканамічнага заканадаўства дзяржаваў-чальцоў прымаецца праз узаемадзеяньне ў рамках ЭЗ.

Інтэграцыя ставіць пад пытанне межы сувэрэнітэту і нават мэтазгоднасьць існаваньня нацыянальнай дзяржавы як формы палітычнай арганізацыі чалавечых супольнасьцяў. Аднак больш як 60-гадовая гісторыя эўрапейскай інтэграцыі не пакуль не спрычынілася да яе поўнага скасаваньня і ўзьнікненьня Злучаных Штатаў Эўропы.


Спасылкі