Аляксандар II: розьніца паміж вэрсіямі
дапаўненьне |
дапаўненьне |
||
Радок 61: | Радок 61: | ||
'''Аляксандар II Мікалаевіч''' (29 (17) красавіка 1818, [[Масква]] — 13 (1) сакавіка 1881, [[Санкт-Пецярбург]]) — расейскі імпэратар (1855—1881), цар польскі, вялікі князь фінляндзкі з роду [[Раманавы]]х. 19 лютага 1861 году адмяніў [[прыгоннае права]]. Быў сьмяротна паранены ў выніку выбуху бомбы, якую кінуў [[Ігнат Грынявіцкі]]. |
'''Аляксандар II Мікалаевіч''' (29 (17) красавіка 1818, [[Масква]] — 13 (1) сакавіка 1881, [[Санкт-Пецярбург]]) — расейскі імпэратар (1855—1881), цар польскі, вялікі князь фінляндзкі з роду [[Раманавы]]х. 19 лютага 1861 году адмяніў [[прыгоннае права]]. Быў сьмяротна паранены ў выніку выбуху бомбы, якую кінуў [[Ігнат Грынявіцкі]]. |
||
У 1837 годзе пасьля пасьпяховай здачы іспытаў Аляксандар скончыў адукацыю. Каб на свае вочы паглядзець на становішча ў імпэрыі ён накіраваўся па 29 губэрнях ад Заходняй Сыбіры да Каўказу. Увесну наступнага году ён накіраваўся за мяжу, наведаў Швэцыю, Данію, Нідэрлянды, Ангельшчыну, Прусію, Сардзінію, Нэапаль ды іншыя краіны. За мяжой ён не толькі пазнаёміўся з іншаземнымі парадкамі, але і сустрэў сваю будучую жонку |
Будучы імпэратар выхоўваўся пад кіраўніцтвам генэралаў ды паэта [[Васіль Жукоўскі|Васіля Жукоўскага]]. У 1837 годзе пасьля пасьпяховай здачы іспытаў Аляксандар скончыў адукацыю. Каб на свае вочы паглядзець на становішча ў імпэрыі ён накіраваўся па 29 губэрнях ад Заходняй Сыбіры да Каўказу. Увесну наступнага году ён накіраваўся за мяжу, наведаў Швэцыю, Данію, Нідэрлянды, Ангельшчыну, Прусію, Сардзінію, Нэапаль ды іншыя краіны. За мяжой ён не толькі пазнаёміўся з іншаземнымі парадкамі, але і сустрэў сваю будучую жонку — Марыю Гесэн-Дармштацкую, зь якой абвянчаўся ўвесну 1841 году. Пасьля Крымскай вайны Аляксандар II вырашыў правесьці шырокія дзяржаўныя ды грамадзкія рэформы. Самай важнай была адмена прыгоннага права. Пасьля некалькіх год падрыхтоўкі ў 1861 годзе быў выдадзены Маніфэст, згодна якога паны больш не мелі права ўласнасьці на сялян, не маглі караць іх. Самі сяляне цяпер атрымлівалі асабістую свабоду, маглі набываць зямлю ва ўласнасьць. Практычна адмена прыгоонага права расьцягнулася на гады, дзяржаве ды панам яна была карысная, бо апошнія атрымлівалі грашовую кампэнсацыю. Сяляне павінны былі выкупіць зямлю, якую дзяржава прадавала ім у крэдыт пад вялікія працэнты. |
||
Палітыка Аляксандра II у дачыненьні да губэрняў, якія раней уваходзілі ў Рэч Паспалітую, была больш лібэральнай, чым у ягонага папярэдніка Мікалая I. У 1856 годзе ён адмяніў тут ваеннае становішча, а ў траўні гэтага году аб’явіў амністыю эмігратам, якія ўдзельнічалі ў [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|паўстаньні 1830—1831 гадоў]], а ў верасьні памілаваў большую частку сасланых у Сыбір. |
Палітыка Аляксандра II у дачыненьні да губэрняў, якія раней уваходзілі ў Рэч Паспалітую, была больш лібэральнай, чым у ягонага папярэдніка Мікалая I. 26 жніўня 1856 Аляксандар II падпісаў Маніфэст, згодна якога удзельніка [[Паўстаньне дзекабрыстаў|паўстаньня дзекабрыстаў]] дазвалялася вярнуцца з сыбірскай ссылкі.У 1856 годзе ён адмяніў тут ваеннае становішча, а ў траўні гэтага году аб’явіў амністыю эмігратам, якія ўдзельнічалі ў [[Паўстаньне 1830—1831 гадоў|паўстаньні 1830—1831 гадоў]], а ў верасьні памілаваў большую частку сасланых у Сыбір. 28 сьнежня 1857 Аляксандар II падпісаў загад пра пабудову першай чыгуначнай сеткі ў Расеі, 11 красавіка прыняты [[Герб Расейскай імпэрыі|Дзяржаўны герб Расейскай імпэрыі]]. У 1858 годзе праведзеная паштовая рэформа, выпушчаная першая расейская паштовая парка. Зацьверджаны Дзяржаўны чорна-жоўта-белы сьцяг. У 1863 годзе ў Царстве Польскім пачалася [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньне]], якое было жорстка задушанае ў наступным годзе. Кіраўнікі паўстаньня [[Рамуальд Траўгут]], Р.Краеўскі, Р.Жулінскі ды іншыя былі павешаныя ў Варшаўскай цэнтралі. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* {{Літаратура/ЭГБ|1к}} |
|||
⚫ | |||
* Пчелов Е. В., Чумаков В. Т. Правители России от Юрия Долгорукого до наших дней. — 3-е изд., испр. и доп. — М.:"Грантъ", 1999. — 280 с ISBN 5-89135-090-4 5000 экз. |
|||
⚫ | |||
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Маскве]] |
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Маскве]] |
Вэрсія ад 18:37, 28 сьнежня 2012
Аляксандар II | ||||
12-ы імпэратар усерасейскі | ||||
---|---|---|---|---|
Каранацыя | 26.8.1856 | |||
Папярэднік | Мікалай I | |||
Наступнік | Аляксандар III Раманаў | |||
Кароль Польскі | ||||
18.02 (02.03) 1855 — 13 (1) сакавіка 1881 | ||||
Папярэднік | Мікалай I | |||
Наступнік | Аляксандар III Раманаў | |||
Вялікі князь Фінляндыі | ||||
18.02 (02.03) 1855 — 13 (1) сакавіка 1881 | ||||
Папярэднік | Мікалай I | |||
Наступнік | Аляксандар III Раманаў | |||
Асабістыя зьвесткі | ||||
Нарадзіўся | 29 красавіка 1818, Масква | |||
Памёр | 1 сакавіка (13 сакавіка) 1881, Санкт-Пецярбург | |||
Дынастыя | Раманавы | |||
Жонка |
1. Марыя Аляксандраўна 2.Кацярына Даўгарукая | |||
Бацька | Мікалай I | |||
Маці | Аляксандра Фёдараўна, жонка Мікалая I (Шарлота Пруская) | |||
Узнагароды |
| |||
Подпіс |
Аляксандар II Мікалаевіч (29 (17) красавіка 1818, Масква — 13 (1) сакавіка 1881, Санкт-Пецярбург) — расейскі імпэратар (1855—1881), цар польскі, вялікі князь фінляндзкі з роду Раманавых. 19 лютага 1861 году адмяніў прыгоннае права. Быў сьмяротна паранены ў выніку выбуху бомбы, якую кінуў Ігнат Грынявіцкі.
Будучы імпэратар выхоўваўся пад кіраўніцтвам генэралаў ды паэта Васіля Жукоўскага. У 1837 годзе пасьля пасьпяховай здачы іспытаў Аляксандар скончыў адукацыю. Каб на свае вочы паглядзець на становішча ў імпэрыі ён накіраваўся па 29 губэрнях ад Заходняй Сыбіры да Каўказу. Увесну наступнага году ён накіраваўся за мяжу, наведаў Швэцыю, Данію, Нідэрлянды, Ангельшчыну, Прусію, Сардзінію, Нэапаль ды іншыя краіны. За мяжой ён не толькі пазнаёміўся з іншаземнымі парадкамі, але і сустрэў сваю будучую жонку — Марыю Гесэн-Дармштацкую, зь якой абвянчаўся ўвесну 1841 году. Пасьля Крымскай вайны Аляксандар II вырашыў правесьці шырокія дзяржаўныя ды грамадзкія рэформы. Самай важнай была адмена прыгоннага права. Пасьля некалькіх год падрыхтоўкі ў 1861 годзе быў выдадзены Маніфэст, згодна якога паны больш не мелі права ўласнасьці на сялян, не маглі караць іх. Самі сяляне цяпер атрымлівалі асабістую свабоду, маглі набываць зямлю ва ўласнасьць. Практычна адмена прыгоонага права расьцягнулася на гады, дзяржаве ды панам яна была карысная, бо апошнія атрымлівалі грашовую кампэнсацыю. Сяляне павінны былі выкупіць зямлю, якую дзяржава прадавала ім у крэдыт пад вялікія працэнты. Палітыка Аляксандра II у дачыненьні да губэрняў, якія раней уваходзілі ў Рэч Паспалітую, была больш лібэральнай, чым у ягонага папярэдніка Мікалая I. 26 жніўня 1856 Аляксандар II падпісаў Маніфэст, згодна якога удзельніка паўстаньня дзекабрыстаў дазвалялася вярнуцца з сыбірскай ссылкі.У 1856 годзе ён адмяніў тут ваеннае становішча, а ў траўні гэтага году аб’явіў амністыю эмігратам, якія ўдзельнічалі ў паўстаньні 1830—1831 гадоў, а ў верасьні памілаваў большую частку сасланых у Сыбір. 28 сьнежня 1857 Аляксандар II падпісаў загад пра пабудову першай чыгуначнай сеткі ў Расеі, 11 красавіка прыняты Дзяржаўны герб Расейскай імпэрыі. У 1858 годзе праведзеная паштовая рэформа, выпушчаная першая расейская паштовая парка. Зацьверджаны Дзяржаўны чорна-жоўта-белы сьцяг. У 1863 годзе ў Царстве Польскім пачалася паўстаньне, якое было жорстка задушанае ў наступным годзе. Кіраўнікі паўстаньня Рамуальд Траўгут, Р.Краеўскі, Р.Жулінскі ды іншыя былі павешаныя ў Варшаўскай цэнтралі.
Літаратура
- ЭГБ. — Мн.: 1993 Т. 1.
- Пчелов Е. В., Чумаков В. Т. Правители России от Юрия Долгорукого до наших дней. — 3-е изд., испр. и доп. — М.:"Грантъ", 1999. — 280 с ISBN 5-89135-090-4 5000 экз.
- Российская корона : князья, цари, императоры : [иллюстрированная энциклопедия / М. Анашкевич и др.]. — Москва : Ридерз Дайджест, 2009. — 319 с 41500 экз. ISBN 978-5-89355-330-7. (рас.)
- ^ а б Александр II (рас.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 402—411.
- ^ а б в г д е Deutsche Nationalbibliothek Record #118501860 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
- Нарадзіліся 29 красавіка
- Нарадзіліся ў 1818 годзе
- Памерлі 13 сакавіка
- Памерлі ў 1881 годзе
- Кавалеры ордэна Сьвятога апостала Андрэя Першазваннага
- Кавалеры ордэна Сьвятога Ўладзімера
- Нарадзіліся ў Маскве
- Імпэратары Расеі
- Узнагароджаныя ордэнам Белага арла
- Кавалеры Ордэна Залатога руна
- Забітыя Раманавы
- Забітыя манархі
- Памерлі ў Санкт-Пецярбургу