Восень народаў: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д r2.7.2+) (робат зьмяніў: sh:Revolucije 1989.; касмэтычныя зьмены
афармленьне, катэгорыя
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Autumn of Nations 1989.PNG|міні|'''Уверсе зьлева:''' Перамовы за круглым сталом у [[Варшава|Варшаве]] <br />'''Уверсе справа:''' Падзеньне [[Бэрлінская сьцяна|Бэрлінскай сьцяны]] <br />'''У цэнтры зьлева:''' [[Румынская рэвалюцыя 1989 году|Рэвалюцыя ў Румыніі]] <br />'''У цэнтры справа:''' [[Аксамітная рэвалюцыя|Падзеі ў Празе]] <br />'''Унізе:''' [[Балтыйскі шлях]]]]
[[Файл:Autumn of Nations 1989.PNG|міні|'''Уверсе зьлева:''' Перамовы за круглым сталом у [[Варшава|Варшаве]]<br />'''Уверсе справа:''' Падзеньне [[Бэрлінская сьцяна|Бэрлінскай сьцяны]]<br />'''У цэнтры зьлева:''' [[Румынская рэвалюцыя 1989 году|Рэвалюцыя ў Румыніі]]<br />'''У цэнтры справа:''' [[Аксамітная рэвалюцыя|Падзеі ў Празе]]<br />'''Унізе:''' [[Балтыйскі шлях]]]]
'''«Восень народаў»''' — азначэньне працэсу звяржэньня [[Камунізм|камуністычных]] рэжымаў ў Цэнтральнай і Ўсходняй [[Эўропа|Эўропе]], кульмінацыя якога прыйшлася на восень [[1989]] году. Ужываецца па аналёгіі зь «[[Вясна народаў|вясной народаў]]» — [[Рэвалюцыя|рэвалюцыйнымі падзеямі]] у Эўропе [[1848]] [[1849]] гадоў.
«'''Восень народаў'''» — азначэньне працэсу звяржэньня [[Камунізм|камуністычных]] рэжымаў у Цэнтральнай і Ўсходняй [[Эўропа|Эўропе]], кульмінацыя якога прыйшлася на восень [[1989]] году. Ужываецца па аналёгіі зь «[[Вясна народаў|вясной народаў]]» — [[Рэвалюцыя|рэвалюцыйнымі падзеямі]] ў Эўропе [[1848]]—[[1849]] гадоў.


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
У [[1989]]—[[1991]] гадах пад уплывам масавых грамадзкіх пратэстаў супраць камуністычнай [[Партыя|партыі]] ў [[Польская Народная Рэспубліка|Польшчы]], [[Вугоршчына|Вугоршчыне]], [[Нямецкая Дэмакратычная Рэспубліка|Нямецкай Дэмакратычнай Рэспубліцы]], [[Чэхаславаччына|Чэхаславаччыны]], [[Баўгарыя|Баўгарыі]] і [[Народная Рэспубліка Альбанія|Альбаніі]] пачаліся перамовы з апазіцыяй, якая на той момант знаходзілася ў нелегальных умовах. З прычыны перамоваў камуністычныя рэжымы адмовіліся ад [[Дыктатура|дыктатарскага]] ўраду на карысьць [[шматпартыйная сыстэма|шматпартыйнай сыстэмы]].


У большасьці былых [[Сацыялістычная краіна|сацыялістычных краінах]] зьмена ўлады адбылася мірным шляхам, толькі ў Румыніі рэжым [[Нікалае Чаўшэску]] быў скінуты ўзброеным паўстаньнем [[1989]] году.
У [[1989]]—[[1991]] гадах пад уплывам масавых грамадзкіх пратэстаў супраць камуністычнай [[Партыя|партыі]] ў [[Польская Народная Рэспубліка|Польшчы]], [[Вугоршчына|Вугоршчыне]], Нямецкай Дэмакратычнай Рэспубліцы, [[Чэхаславаччына|Чэхаславаччыны]], [[Баўгарыя|Баўгарыі]] і [[Народная Рэспубліка Альбанія|Альбаніі]] пачалісь перамовы з апазіцыяй, якая на той момант знаходзілася ў нелегальных умовах. З прычыны перамоваў камуністычныя рэжымы адмовіліся ад [[Дыктатура|дыктатарскага]] ўраду на карысьць [[шматпартыйная сыстэма|шматпартыйнай сыстэмы]].

У большасьці былых [[Сацыялістычная краіна|сацыялістычных краінах]] зьмена ўлады адбылася мірным шляхам, толькі ў Румыніі рэжым [[Нікалае Чаўшэску]] быў скінуты узброеным паўстаннем [[1989]] году.


== Прыклады ==
== Прыклады ==
* [[Салідарнасьць (прафсаюз)|Пратэсты ў Польшчы]]

* [[Прафсаюз «Салідарнасьць»|Пратэсты ў Польшчы]]
* [[Аксамітная рэвалюцыя]]
* [[Аксамітная рэвалюцыя]]
* [[Каляпс Нямецкай Дэмакратычнай Рэспублікі]]
* [[Каляпс Нямецкай Дэмакратычнай Рэспублікі]]
Радок 17: Радок 15:


== Глядзіце таксама ==
== Глядзіце таксама ==

* [[Вясна народаў]]
* [[Вясна народаў]]


== Крыніцы ==
== Літаратура ==

* Універсальний словник-енциклопедія / Гол. ред. ради академік НАНУ М. Попович.&nbsp;— 4-те вид., виправл., доп.&nbsp;— Видавництво «ТЕКА».&nbsp;— [[2006]].&nbsp;— С. 924.
* Універсальний словник-енциклопедія / Гол. ред. ради академік НАНУ М. Попович.&nbsp;— 4-те вид., виправл., доп.&nbsp;— Видавництво «ТЕКА».&nbsp;— [[2006]].&nbsp;— С. 924.


Радок 27: Радок 23:


[[Катэгорыя:1989]]
[[Катэгорыя:1989]]
[[Катэгорыя:Рэвалюцыі]]
[[Катэгорыя:Рэвалюцыі XX стагодзьдзя]]
[[Катэгорыя:Гісторыя]]


[[bg:Падане на комунистическите режими в Източна Европа]]
[[bg:Падане на комунистическите режими в Източна Европа]]

Вэрсія ад 15:56, 5 кастрычніка 2012

Файл:Autumn of Nations 1989.PNG
Уверсе зьлева: Перамовы за круглым сталом у Варшаве
Уверсе справа: Падзеньне Бэрлінскай сьцяны
У цэнтры зьлева: Рэвалюцыя ў Румыніі
У цэнтры справа: Падзеі ў Празе
Унізе: Балтыйскі шлях

«Восень народаў» — азначэньне працэсу звяржэньня камуністычных рэжымаў у Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропе, кульмінацыя якога прыйшлася на восень 1989 году. Ужываецца па аналёгіі зь «вясной народаў» — рэвалюцыйнымі падзеямі ў Эўропе 18481849 гадоў.

Гісторыя

У 19891991 гадах пад уплывам масавых грамадзкіх пратэстаў супраць камуністычнай партыі ў Польшчы, Вугоршчыне, Нямецкай Дэмакратычнай Рэспубліцы, Чэхаславаччыны, Баўгарыі і Альбаніі пачаліся перамовы з апазіцыяй, якая на той момант знаходзілася ў нелегальных умовах. З прычыны перамоваў камуністычныя рэжымы адмовіліся ад дыктатарскага ўраду на карысьць шматпартыйнай сыстэмы.

У большасьці былых сацыялістычных краінах зьмена ўлады адбылася мірным шляхам, толькі ў Румыніі рэжым Нікалае Чаўшэску быў скінуты ўзброеным паўстаньнем 1989 году.

Прыклады

Глядзіце таксама

Літаратура

  • Універсальний словник-енциклопедія / Гол. ред. ради академік НАНУ М. Попович. — 4-те вид., виправл., доп. — Видавництво «ТЕКА». — 2006. — С. 924.