Улан-Батар

Улан-Батар
Герб Улан-Батару Сьцяг Улан-Батару
Першыя згадкі:	1639
Плошча:	4704,4 км²
Насельніцтва (2008) • колькасьць: • шчыльнасьць:	1 067 472 227
Часавы пас:	UTC+8
Тэлефонны код:	+976 (0)11
Паштовы індэкс:	210ххх
Геаграфічныя каардынаты:	47°55′ пн. ш. 106°55′ у. д.
Улан-Батар на мапе Манголіі Улан-Батар
Галерэя здымкаў у Wikimedia Commons

Ула́н-Ба́тар (па-мангольску: Улаанбаатар) — сталіца Манголіі. Горад разьмешчаны ў цэнтральнай частцы краіны, на рацэ Туул, у даліне абкружанай чатырма горнымі масівамі: Баяндзурх, Чынгелтэй, Сангіна Чаіркхан і Багдчан. Сярэдняя вышыня над узроўнем мора 1350 мэтраў. Плошча гораду 4704,4 км², колькасьць жыхароў — 989,9 тысяч.

Гісторыя

Датай заснаваньня гораду лічыцца 1639 год. Тады, на беразе возера Зірыт Кагаан Нуур адбылася ўрачыстасьць, пад час якой чатыгохгадовага Дзанабадзара прызналі ўвасабленьнем богд гэгінаў — рэлігійных кіраўнікоў Манголіі. Качуючая рэзыдэнцыя Дзанабадзара і яго правапераймальнікаў была названая Örgöö (палацавая юрта) — ад якой зьявілася эўрапейская назва Urga. Да другой паловы XVIII стагодзьдзя, гэта рэзыдэнцыя зьмяняла сваё месца шмат разоў. Урэшце ў 1778 годзе яна спынілася на месцы сёньняшняй сталіцы Манголіі. Пачаткова Urga была вялікім маўзалеем, і толькі ў XIX стагодзьдзі стала асноўным цэнтрам гандлю на чайным шляху паміж Кітаем і Расеяй. У 1911 годзе ва Ўрзе было абвешчана аб незалежнасьці Манголіі (не прызнаная іншымі краінамі, замест гэтага ў дамове паміж Кітаем і Расеяй 1915 году была прызнана аўтаномія Манголіі ў межах Кітая). У 1918 годзе ва Ўргу зноў увайшлі кітайскія войскі. У 1921 годзе барон Унгерн фон Штэрнбэрг са сваімі войскамі заваяваў горад і вызваліў богд гэгіна з кітайскага палону. Некалькі месяцаў барон кіраваў горадам, пасьля чаго ў горад увайшла Чырвоная армія. 26 лістапада 1924 году была зьменена назва на Улан-Батар (па-мангольску: Ulaanbaatar — «Чырвоны асілак», у гонар народнага героя Дамдыну Сухе Батару, які пазваў Чырвоную армію на дапамогу). У 1938 годзе былі зьнішчаныя ўсе ламаісцкія сьвятыні гораду, і тры з чатырох палацаў богд гэгіна. У 50-х — 60-х гадах ХХ стагодзьдзя распачалася вялікая будова гораду.

Транспарт

Горад зьяўляецца галоўным транспартным цэнтрам краіны. Ёсьць міжнародны аэрапорт, праз горад праходзіць адгалінаваньне Транссыбірскай (трансмагольскай) магістралі. З гораду ідуць аўтамабільныя дарогі ў кірунку межаў Расеі і Кітая.

Адукацыя

Ва Ўлан-Батары ёсьць вышэйшыя навучальныя ўстановы, сярод іх Мангольскі дзяржаўны ўнівэрсытэт.

Вонкавыя спасылкі

Улан-Батар — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў