Сьвіслач (басэйн Дняпра): розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →‎Агульныя зьвесткі: выпраўленьне спасылак
дапаўненьне
Радок 1: Радок 1:
{{іншыя значэньні|Сьвіслач}}
{{Іншыя значэньні|Сьвіслач}}
{{Рака
{{Рака
| назва = Сьвіслач
|назва = Сьвіслач
| арыгінальная_назва =
|арыгінальная_назва =
| выява = Belarus-Svislach River-1.jpg
|выява = Belarus-Svislach River-1.jpg
| подпіс = Рака Сьвіслач
|подпіс = Рака Сьвіслач
| даўжыня = 285 км
|даўжыня = 285 км
| выток = каля в. [[Шапавалы (Ракаўскі сельсавет)|Шапавалы]]
|выток = каля в. [[Шапавалы (Ракаўскі сельсавет)|Шапавалы]]
| вышыня_вытоку =
|вышыня_вытоку =
| вусьце = [[Бярэзіна]]
|вусьце = [[Бярэзіна]]
| вышыня вусьця =
|вышыня_вусьця =
| сьцёк = 40—50 м³/с
|сьцёк = 40—50 м³/с
| нахіл = 0,5 ‰
|нахіл = 0,5 ‰
| плошча_басэйну = 5,2 тыс. км²
|плошча_басэйну = 5,2 тыс. км²
| краіны_басэйну = [[Беларусь]]
|краіны_басэйну = [[Беларусь]]
| левыя_прытокі =
|левыя_прытокі =
| правыя_прытокі =
|правыя_прытокі =
| мапа =
|мапа =
| катэгорыя_вікісховішча = Svislach River
|катэгорыя_вікісховішча = Svislach River
}}
}}
'''Сьвіслач''' — рака ў [[Менская вобласьць|Менскай]] і [[Магілёўская вобласьць|Магілёўскай]] абласьцях, правы прыток ракі [[Бярэзіна]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Даўжыня 285 км. Плошча вадазбору 5,2 тыс. км². [[Выдатак вады]] ў вусьці каля 40—50 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 [[праміле|‰]].
'''Сьвіслач''' — рака ў [[Менская вобласьць|Менскай]] і [[Магілёўская вобласьць|Магілёўскай]] абласьцях, правы прыток ракі [[Бярэзіна]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Даўжыня 285 км. Плошча вадазбору 5,2 тыс. км². [[Выдатак вады]] ў вусьці каля 40—50 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 [[праміле|‰]].
Радок 23: Радок 23:
== Асноўныя прытокі ==
== Асноўныя прытокі ==
* ''Праваруч'': [[Цітаўка]], [[Талька]], [[Сіняя]], [[Няміга]]
* ''Праваруч'': [[Цітаўка]], [[Талька]], [[Сіняя]], [[Няміга]]
* ''Леваруч'': [[Вяча]], [[Волма (басэйн Дняпра)|Волма]], [[Балачанка]]
* ''Леваруч'': [[Вяча]], [[Волма (басэйн Дняпра)|Волма]], [[Балачанка]], [[Ботча]]


== На рацэ ==
== На рацэ ==
Радок 43: Радок 43:


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{зноскі}}
{{Зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
Радок 57: Радок 57:


[[Катэгорыя:Рэкі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Рэкі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Дняпро]]


[[be:Рака Свіслач, прыток Бярэзіны]]
[[be:Рака Свіслач, прыток Бярэзіны]]

Вэрсія ад 12:59, 31 ліпеня 2012

Рака
Сьвіслач
Рака Сьвіслач
Рака Сьвіслач
Агульныя зьвесткі
Выток каля в. Шапавалы
Вусьце Бярэзіна
Краіны басэйну Беларусь
Вобласьці Менская вобласьць і Беларусь[1]
Даўжыня 285 км
Сярэднегадавы сьцёк 40—50 м³/с
Плошча басэйну 5,2 тыс. км²
Нахіл воднай паверхні 0,5 ‰

Сьвіслач — рака ў Менскай і Магілёўскай абласьцях, правы прыток ракі Бярэзіна (басэйн Дняпра). Даўжыня 285 км. Плошча вадазбору 5,2 тыс. км². Выдатак вады ў вусьці каля 40—50 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 .

Асноўныя прытокі

На рацэ

Агульныя зьвесткі

Пачынаецца на Менскім узвышшы за 1,5 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Шапавалы Валожынскага раёну, вусьце на паўднёва-ўсходняй ускраіне мястэчка Сьвіслач Асіповіцкага раёну. Працякае цэнтральнай часткай Менскага ўзвышша і заходняй ускраінай Цэнтральнабярэзінскай раўніны. Пераважаюць штучныя вадаёмы — вадасховішчы й рыбагаспадарчыя сажалкі.

Даліна ў вытокавай частцы У-падобная і скрынкападобная, у сярэдняй плыні пераважна трапэцападобная, у нізкай — невыразная або трапэцападобная, шырыня яе ў вярхоўі 0,4—0,6 км, у сярэдняй і нізкай плыні 1—2 км. Схілы ў высокай і сярэдняй плыні ўмерана стромкія, радзей спадзістыя (вышыня 10—12 м), парэзаныя далінамі прытокаў. Абалона двухбаковая (радзей аднабаковая), чаргуецца па берагах, парэзаная старыцамі і мэліярацыйнымі каналамі, пераважна адкрытая. Шырыня яе 0,3—0,5 км у высокай і 0,8—1 км у нізкай плыні[2].

У вярхоўі ад вёскі Векшыцы, дзе рака зьяўляецца часткай канала Вялейска-Менскай воднай сыстэмы, шырыня рэчышча да Заслаўскага вадасховішча 20—25 м. Рэчышча ў межах Менску і ніжэй да вёскі Каралішчавічы Менскага раёну на 7 невялікіх дзялянках агульнай працягласьцю 7,9 км каналізаванае, ніжэй за плаціны Камсамольскага возера — выпраставанае. У межах Менску рака ўтварае 8 лукавінаў. У цэнтры места берагі забэтанаваныя, добраўпарадкаваныя. У сярэдняй і нізкай плыні рэчышча мэандруе, глыбокаўрэзанае, зьвілістае, шырынёй 25—30 м, ніжэй за плаціну Асіповіцкага вадасховішча — да 50 м. Берагі ў нізкай плыні вышынёй 2—3 м, месцамі 6—8 м. Дно роўнае, пясковае й пяскова-глеістае.

Прыродны рэжым ракі зарэгуляваны каскадам вадасховішчаў. На сьцёк уплывае перапампоўка вады з ракі Вяльля Вялейска-Менскай воднай сыстэмай. 3 вадасховішча Дразды частка сьцёку ідзе ў Сьляпянскую водную сыстэму, у пэрспэктыве паступіць у Лошыцкую водную сыстэму, што дасьць магчымасьць стварыць воднае кола ў Менску агульным працягам каля 50 км. Рэжым ракі вывучаўся на 19 пастах і значна зьмяніўся па пабудове Вялейска-Менскай воднай сыстэмы. Да яе будаўніцтва рака замярзала ў сярэдзіне сьнежня, крыгалом у 2-й палове сакавіка, найбольшыя ўзроўні вады ў 1-й дэкадзе красавіка, трываласьць разводзьдзя 50 дзён; па будаўніцтве рэжым ракі мала вывучаны[3].

Жывёльны сьвет

Крыніцы

  1. ^ сэрвэр назваў GEOnet — 2018.
  2. ^ Блакітная кніга Беларусі. Энцыкл. — Мн.: 1994.
  3. ^ Гідрамэтцэнтар Беларусі (рас.)

Літаратура

  • Блакітная кніга Беларусі: энцыкл / Рэдкал.: Н. А. Дзісько, М. М. Курловіч, Я. В. Малашэвіч і інш.; Маст. В. Г. Загародні. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — ISBN 5-85700-133-1
  • Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.
  • Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
  • Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды. — Мн., 2005. — 135 с.

Вонкавыя спасылкі

Сьвіслач (басэйн Дняпра)сховішча мультымэдыйных матэрыялаў