Уніяцтва: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
меркаваньне
д стыль
Радок 1: Радок 1:
[[Файл:Satu Mare Greek Catholic Cathedral 5.JPG|міні|Грэка-каталіцкі катэдральны сабор у [[Сату-Марэ]], [[Румынія]]]]
#перанакіраваньне [[Царкоўная унія]]
'''Уніяцтва''' (ад {{мова-la|unio|скарочана}} — саюз, аб’яднаньне) — [[Хрысьціянства|хрысьціянская]] плынь, заснаваная на [[царкоўная унія|царкоўнай уніі]] розных хрысьціянскіх Цэркваў з [[Рыма-каталіцкі Касьцёл|рыма-каталіцкай]] на ўмовах прызнаньня першымі вяршэнства [[папа рымскі|папы рымскага]] і каталіцкай дагматыкі пры захаваньні традыцыяў рэлігійнага культу і выкарыстаньня традыцыйна сакральнай ці народнай мовы ў богаслужэньні.
[[Файл:Satu Mare Greek Catholic Cathedral 5.JPG|thumb|Грэка-каталіцкі катэдральны сабор у [[Сату-Марэ]], [[Румынія]]]]
'''Уніяцтва''' (ад {{lang-la|unio|скарочана}} — саюз, аб’яднаньне) — [[Хрысьціянства|хрысьціянская]] плынь, заснаваная на [[царкоўная унія|царкоўнай уніі]] розных хрысьціянскіх Цэркваў з [[Рыма-каталіцкі Касьцёл|рыма-каталіцкай]] на ўмовах прызнаньня першымі вяршэнства [[папа рымскі|папы рымскага]] і каталіцкай дагматыкі пры захаваньні традыцыяў рэлігійнага культу і выкарыстаньня традыцыйна сакральнай ці народнай мовы ў богаслужэньні.


Да ўніяцкіх належаць цэрквы грэцкага (былыя [[праваслаўе|праваслаўныя]]), армянскага, копцкага (у Эгіпце), мараніцкага (у Лібане і Сырыі) і інш. абрадаў.
{{Выдаліць|}}
Да ўніяцкіх адносяцца цэрквы грэцкага (былыя [[праваслаўе|праваслаўныя]]), армянскага, копцкага (у Эгіпце), мараніцкага (у Лібане і Сырыі) і інш. абрадаў.


У вузкім сэнсе тэрмін ужываецца да каталіцкіх цэркваў, у якіх богаслужэньне адбываецца па бізантыйскім абрадзе на [[грэцкая мова|грэцкай мове]]:
У вузкім сэнсе тэрмін ужываецца да каталіцкіх цэркваў, у якіх богаслужэньне адбываецца па бізантыйскім абрадзе на [[грэцкая мова|грэцкай мове]]:
Радок 12: Радок 10:
* [[Мелькіцкая каталіцкая царква]] (1726)
* [[Мелькіцкая каталіцкая царква]] (1726)


У больш шырокім сэнсе - таксама і да іншых Усходніх Каталіцкіх Цэркваў бізантыйскай традыцыі, богаслужэньні ў якіх адбываюцца на іншых мовах:
У больш шырокім сэнсе таксама і да іншых Усходніх Каталіцкіх Цэркваў бізантыйскай традыцыі, богаслужэньні ў якіх адбываюцца на іншых мовах:


* [[Альбанская грэка-каталіцкая царква]] (1628)
* [[Альбанская грэка-каталіцкая царква]] (1628)
Радок 28: Радок 26:
У [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] уніяцтва ўзьнікла пасьля заключэньня [[Берасьцейская царкоўная унія|Берасьцейскай царкоўнай уніі]] ([[1596]]). Яшчэ ў 1577 годзе рэктар Полацкага калегіюма [[Пётар Скарга]] выдаў кнігу «Аб еднасьці царквы Божай», дзе прапанаваў плян уніі каталіцкай і праваслаўнай Цэркваў. Уніяцкая Царква вызнавала вяршэнства Біскупа Рыму, але захоўвала свае традыцыйныя грэцкія абрады. У 1595 годзе Папа Рымскі [[Клімэнт ІІ]] аб’явіў аб заключэньні уніі з Кіеўскай мітраполіяй, а праз год на Берасьцейскім царкоўным саборы яна была ўрачыста абвешчана. Пад канец 18 ст. каля трох чвэрцяў насельніцтва Беларусі былі ўніятамі.<ref>Кізіма С. А.,…</ref>
У [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] уніяцтва ўзьнікла пасьля заключэньня [[Берасьцейская царкоўная унія|Берасьцейскай царкоўнай уніі]] ([[1596]]). Яшчэ ў 1577 годзе рэктар Полацкага калегіюма [[Пётар Скарга]] выдаў кнігу «Аб еднасьці царквы Божай», дзе прапанаваў плян уніі каталіцкай і праваслаўнай Цэркваў. Уніяцкая Царква вызнавала вяршэнства Біскупа Рыму, але захоўвала свае традыцыйныя грэцкія абрады. У 1595 годзе Папа Рымскі [[Клімэнт ІІ]] аб’явіў аб заключэньні уніі з Кіеўскай мітраполіяй, а праз год на Берасьцейскім царкоўным саборы яна была ўрачыста абвешчана. Пад канец 18 ст. каля трох чвэрцяў насельніцтва Беларусі былі ўніятамі.<ref>Кізіма С. А.,…</ref>


==Глядзі таксама==
== Глядзіце таксама ==
* [[Берасьцейская унія]]
* [[Берасьцейская унія]]
* [[Беларуская грэка-каталіцкая царква]]
* [[Беларуская грэка-каталіцкая царква]]


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
{{зноскі}}
{{Зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
Радок 39: Радок 37:
* Кізіма С.А., Лянцэвіч В.М., Самахвалаў Дз.С. Гісторыя Беларусі: Курс лекцый. – Мн.: Выд-ва МІК, 2003. – 91 с.
* Кізіма С.А., Лянцэвіч В.М., Самахвалаў Дз.С. Гісторыя Беларусі: Курс лекцый. – Мн.: Выд-ва МІК, 2003. – 91 с.


[[Катэгорыя:Уніяцтва]]
[[Катэгорыя:Уніяцтва| ]]
[[Катэгорыя:Усходнія Каталіцкія Цэрквы]]
[[Катэгорыя:Усходнія Каталіцкія Цэрквы]]



Вэрсія ад 11:58, 28 чэрвеня 2012

Грэка-каталіцкі катэдральны сабор у Сату-Марэ, Румынія

Уніяцтва (ад лац. unio — саюз, аб’яднаньне) — хрысьціянская плынь, заснаваная на царкоўнай уніі розных хрысьціянскіх Цэркваў з рыма-каталіцкай на ўмовах прызнаньня першымі вяршэнства папы рымскага і каталіцкай дагматыкі пры захаваньні традыцыяў рэлігійнага культу і выкарыстаньня традыцыйна сакральнай ці народнай мовы ў богаслужэньні.

Да ўніяцкіх належаць цэрквы грэцкага (былыя праваслаўныя), армянскага, копцкага (у Эгіпце), мараніцкага (у Лібане і Сырыі) і інш. абрадаў.

У вузкім сэнсе тэрмін ужываецца да каталіцкіх цэркваў, у якіх богаслужэньне адбываецца па бізантыйскім абрадзе на грэцкай мове:

У больш шырокім сэнсе — таксама і да іншых Усходніх Каталіцкіх Цэркваў бізантыйскай традыцыі, богаслужэньні ў якіх адбываюцца на іншых мовах:

У Рэчы Паспалітай уніяцтва ўзьнікла пасьля заключэньня Берасьцейскай царкоўнай уніі (1596). Яшчэ ў 1577 годзе рэктар Полацкага калегіюма Пётар Скарга выдаў кнігу «Аб еднасьці царквы Божай», дзе прапанаваў плян уніі каталіцкай і праваслаўнай Цэркваў. Уніяцкая Царква вызнавала вяршэнства Біскупа Рыму, але захоўвала свае традыцыйныя грэцкія абрады. У 1595 годзе Папа Рымскі Клімэнт ІІ аб’явіў аб заключэньні уніі з Кіеўскай мітраполіяй, а праз год на Берасьцейскім царкоўным саборы яна была ўрачыста абвешчана. Пад канец 18 ст. каля трох чвэрцяў насельніцтва Беларусі былі ўніятамі.[1]

Глядзіце таксама

Крыніцы

  1. ^ Кізіма С. А.,…

Літаратура

  • Гісторыя Беларусі. Ад старажытнасці да 21 ст.- Мінск, 2000 г.
  • Кізіма С.А., Лянцэвіч В.М., Самахвалаў Дз.С. Гісторыя Беларусі: Курс лекцый. – Мн.: Выд-ва МІК, 2003. – 91 с.