Фідэс

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Фідэс
па-вугорску: Fidesz – Magyar Polgári Szövetség
Выява лягатыпу
Лідэр партыі Віктар Орбан
Дата заснаваньня 30 сакавіка 1988
Штаб-кватэра
Ідэалёгія нацыянал-кансэрватызм, правы папулізм[d], эканамічны нацыяналізм[d] і лібэралізм
Моладзевая арганізацыя Фідэліташ[d]
Афіцыйны сайт fidesz.hu (вуг.)

Фідэс — Вугорскі грамадзянскі зьвяз (па-вугорску: Fidesz – Magyar Polgári Szövetség) — правапапулісцкая і нацыянальна-кансэрватыўная палітычная партыя ў Вугоршчыне, ачоленая Віктарам Орбанам.

Партыя была закладзеная ў 1988 годзе пад назвай Зьвяз маладых дэмакратаў як левацэнтрысцкі і лібэральны рух у супрацьвагу кіроўнага марксісцка-ленінскага ўраду[1]. Рух быў зарэгістраваны як палітычная партыя ў 1990 годзе, а Орбан стаў лідэрам утварэньня. Партыя ўвайшла ў Нацыянальны сход пасьля выбараў у парлямэнт 1990 году, аднак пасьля выбараў у 1994 годзе патрыя страціла два месцы. Партыя пераерыентавалася на лібэральны кансэрватызм, што вымусіла сябраў-лібэралаў сысьці з партыі і далучыцца да Зьвязу свабодных дэмакратаў. Затым Фідэс імкнуўся наладзіць дачыненьні зь іншымі кансэрватыўнымі партыямі, а пасьля выбараў 1998 году партыя здолела стварыць правацэнтрычны ўрад. На пачатку 2000-х гадоў партыя сталася нацыяналістычнай, але ейная папулярнасьць крыху зьнізілася праз карупцыйныя скандалы. Паміж 2002 і 2010 гадамі Фідэс знаходзіўся ў апазыцыі да ўлады, а ў 2006 годзе стварыў кааліцыю з Хрысьціянска-дэмакратычнай народнай партыяй.

Вярнуўшыся ва ўладу партыя ладзіла нацыянальную кансэрватыўную палітыку і ў палітычных спэктры зрабіла зрух у правы кірунак. Партыя сталася больш крытычнай да Эўрапейскага Зьвязу, стаўшыся эўраскептычнай. У 2011 годзе ў была ўхваленая новая вугорскай канстытуцыя, а ў 2012 годзе яна ўдо набыла моц, не зважаючы на тое, што меліся спрэчкі наконт узвышэньня і кансалідацыі ўлады Фідэсу. На выбарах 2014 году партыя засталася ў большасьці, скарыстаўшы міграцыйны крызіс і сваёй правую папулісцкую і антыіміграцыйную рыторыку. Палітолягі часам вызначаюць урад Орбана як нелібэральны альбо аўтарытарны. Пасьля парлямэнцкіх выбараў 2022 году Фідэс захаваў сваю большасьць у Нацыянальным сходзе.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]