Францускі сувязны (фільм)

Францускі сувязны
па-ангельску: The French Connection
Жанр	крымінальны фільм[d], баявік[d], крымінальны трылер[d], фільм паводле кнігі[d] і драматычны фільм
Рэжысэр	Ўільям Фрыдкін[d][…]
Сцэнарыст	Эрнэст Тыдыман[d] Робін Мур[d] Гаўард Гоўкс[d]
Заснаваны на	The French Connection[d]
Прадусар	Філіп Д’Антоні[d]
У ролях	Джын Гэкман[…] Фэрнанда Рэй[d] Рой Шайдэр[d][…] Тоні Лё Б’янка[d] Марсэль Базюфі[d] Фрэдэрык дэ Паскаль[d] Біл Гікман[d] Чарлз Макгрэгар[d] Андрэ Эрнот[d]
Кампазытар	Дон Эліс[d]
Апэратар	Оўэн Ройзман[d]
Мантаж	Джэралд Б. Грынбэрг[d]
Вытворчасьць	20th Century Fox
Распаўсюд	20th Century Fox, Netflix і Дыснэй+[d]
Дата выхаду	7 кастрычніка 1971, 14 студзеня 1972, 26 студзеня 1972 і 9 кастрычніка 1971
Працягласьць	104 хвіліна і 106 хвіліна
Краіна	ЗША
Мова	ангельская мова
Бюджэт	1 800 000 $
Прыбытак	51 700 000 $ і 75 000 000 $
Наступны	French Connection II[d]
Старонка на IMDb

«Францу́скі сувязны́» (па-ангельску: The French Connection) — амэрыканскі баявік-трылер 1971 году працы рэжысэра Ўільяма Фрыдкіна. Сцэнар, напісаны Эрнэстам Тыдыманам, заснаваны на біяграфічнай кнізе Робіна Мура «Францускі сувязны» 1969 году. Фільм распавядае гісторыю дэтэктываў паліцыі Нью-Ёрка Джымі «Папая» Дойла і Бадзі «Хмурлівага» Руса, чыімі аналягамі ў рэальным жыцьці былі дэтэктывы па барацьбе з наркатрафікам Эдзі Іган і Соні Гроса, якія мусяць злавіць заможнага францускага кантрабандыста гераінам Аленам Шарнье. У фільме здымаюцца Джын Гэкман у ролі «Папая», Рой Шайдэр у ролі «Хмурлівага» і Фэрнанда Рэй у ролі Шарнье. У фільме таксама зьняліся Тоні Лё Б’янка і Марсэль Базюфі.

Фільм атрымаў мноства прэміяў «Оскар», «Залаты Глёбус» ды іншых, дзякуючы чаму быў уключаны ў Бібліятэку Кангрэсу дзеля захаваньня ў Нацыянальным рэестры фільмаў ЗША як культурны, гістарычны, альбо эстэтычна значны кінафільм. У 1975 годзе выйшаў працяг фільму пад назвай «Францускі сувязны 2».

Сюжэт

У Марсэлі супрацоўнік паліцыі пад прыкрыцьцём ідзе па сьлядох Алена Шарнье (Фэрнанда Рэй), які кіруе найбуйнейшым у сьвеце сындыкатам кантрабанды гераіну. Паліцыянта забівае нападнік Шарнье, П’ер Нікалі (Марсэль Базюфі). Шарнье плянуе незаконна ўвезьці ў Злучаныя Штаты гераін на 32 мільёны даляраў, схаваўшы яго ў машыне свайго нічога не падазравалага сябра, тэлевізійную зорку Анры Дэвэро (Фрэдэрык дэ Паскаль), які плянуе сваё турнэ на карабелі ў Нью-Ёрк.

У Нью-Ёрку шукачы Джымі «Папай» Дойл (Джын Гэкман) і Бадзі «Хмурлівы» Руса (Рой Шайдэр) выходзяць па напоі ў клюб «Капакабана». «Папай» заўважае Сальваторэ «Сал» Боку (Тоні Лё Б’янка) і ягоную маладую жонку Энджы (Арлен Фарбэр), якія забаўляюць мафіёзі, якія займаюцца ганлдем наркатычных сродкаў. Напарнікі перасьледуюць пару і ўсталёўваюць, што паміж Бокам і адвакатам Джоэлам Ўайнстокам (Гаральд Гэры) існуюць партнэрскія адносіны ў сфэры бізнэсу, а апошні зь іх ёсьць часткай крымінальнага наркатычнага сьвету. «Папай» даведваецца ад інфарматару, што агромістаяпартыя гераіну мусіць паступіць у горад у найбліжэйшыя два тыдні. Апэратыўнікі пераконваюць свайго кіраўніка ўсталяваць за тэлефонам Бокі праслухваньне. Да «Папая» і «Хмурлівага» далучаюцца фэдэральныя агенты Малдэрыг (Біл Гікман) і Клайн (Соні Гроса).

Самаход Дэвэрэ, начынены гераінам, прыбывае ў Нью-Ёрк. Бока нецярпліва спрабуе зьдзейсьніць пакупку, бо і Шарнье жадае хутчэй вярнуцца ў Францыю, але Ўайнсток, маючы больш досьведу ў кантрабандзе, заклікае да цярплівасьці, ведаючы, што тэлефон Бокі праслухваецца, і што за імі сочыць паліцыя. Шарнье таксама высьвятляе, што за ім вядзецца сачэньне. Ён вырываецца з-пад надзору «Папая» і ратуецца на рэйсавым цягніку мэтрапалітэну. Каб пазьбегнуць увагі шукачоў, Бока сустракае Шарнье ў Вашынгтоне, дзе Бока просіць крыху пачакаць з прожадам, каб пазьбегнуць паліцыі. Аднак Шарнье хоча заключыць зьдзелку як мага хутчэй. У палёце назад у Нью-Ёрк Нікалі прапануе забіць «Папая», але Шарнье пярэчыць гэтае прапанове, бо ведае, што «Папая» заменіць іншы паліцыянт. Нікалі настойвае, аднак, заявіўшы, што яны пасьпеюць вярнуцца ў Францыю да прызначэньня замены, і Шарнье згаджаецца.

Крытыка

На Rotten Tomatoes фільм мае рэйтынг ухваленьня 98%, заснаваны на 56 аглядах, пры сярэднім рэйтынгу 8,74/10. На думку крытыкаў фільм ёсьць рэалістычным, хуткім і незвычайна разумным, што падмацоўваецца цудоўнымі выступамі Джына Гэкмана і Роя Шайдэра, а таксама бліскучую і захапляльную працу Ўільяма Фрыдкіна. На Metacritic фільм мае адзнаку ў 94% на падставе аглядаў 18 кінакрытыкаў, што сьведчыць пра ўсеагульнае ўхваленьне.

Вонкавыя спасылкі

• Францускі сувязны (анг.) на сайце IMDb.
• Францускі сувязны на сайце «Rotten Tomatoes»  (анг.).
• Францускі сувязны на Metacritic.