Васіль Ліцьвінка

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Ліцьвінка.

Васіль Дзьмітрыевіч Ліцьвінка (7 сьнежня 1941, Верхні Церабяжоў, Столінскі раён, БССР — 12 ліпеня 2007) — зьбіральнік і папулярызатар беларускага традыцыйнага фальклёру, вучоны-фальклярыст, старшыня Саюзу фальклярыстаў Беларусі.

Біяграфія

Нарадзіўся 7 сьнежня 1941 году ў вёсцы Верхні Церабяжоў на Століншчыне. Пасьля заканчэньня сярэдняй школы выкладаў беларускую мову, літаратуру і сьпевы ў сямігодцы вёскі Лука на Століншчыне (1958—1960). Служыў у ваенна-марскім флёце СССР.

Вучыўся на філялягічным факультэце Белдзяржунівэрсытэту (1964—1970). У 1971 годзе стварыў на філфаку першую ва ўнівэрсытэце лінгафонную лябараторыю. Зь верасьня 1975 году перайшоў на выкладчыцкую работу на катэдру расейскай савецкай літаратуры філфаку, дзе выкладаў фальклёр.

У 1981 годзе Васіль Ліцьвінка разам з калегамі дамогся стварэньня на філялягічным факультэце БДУ навукова-дасьледчай лябараторыі беларускага фальклёру, якой кіраваў да выхаду на пэнсію ў 2005.

1987—2003 — аўтар і вядучы тэлепраграмы «Запрашаем на вячоркі».

Абіраўся старшынём Беларускага саюзу фальклярыстаў на першым і другім зьездах у 1992 і 1995 гадох. Віцэ-старшыня Таварыства беларускай школы.

Кандыдат філялягічных навук.

Пахаваны на могілках у роднай вёсцы.

Дасьледчая дзейнасьць

З 1964 году займаўся зьбіраньнем, дасьледаваньнем рэгіянальнай спэцыфікі, выданьнем і папулярызацыяй фальклёру, абрадава-сьвяточнай і этнічнай культуры беларускага народу. Пераважна на Палесьсі фальклярыстам Ліцьвінкам зроблена каля 200 тысячаў тэкставых і 50 тысячаў аўдыёзапісаў фальклёру і матэрыялаў традыцыйнай культуры.

Падчас яго 15-гадовага супрацоўніцтва з 1985 па 2000 гады зь Беларускім тэлебачаньнем у рамках праграмы «Запрашаем на вячоркі» зроблены 246 відэафільмаў абрадава-сьвяточнай культуры, сярод якіх — усе важнейшыя самабытныя фальклёрна-этнаграфічныя зьявы Беларусі, а найбольшую каштоўнасьць маюць сьвяты і абрады Чарнобыльскага рэгіёну, многія зь якіх зьнішчаны ў выніку глябальнай катастрофы.

Васіль Ліцьвінка — аўтар 20 кніг і зборнікаў фальклёру, больш 380 навуковых, вучэбна-мэтадычных і навукова-папулярных друкаваных работ.

Пад яго кіраўніцтвам навукова-дасьледчай лябараторыяй беларускага фальклёру пасьпяхова выкананыя навукова-дасьледчыя праекты «Фальклёр Беларускага Палесься», «Рэгіянальная спэцыфіка беларускага фальклёру», «Інтэрпрэтацыя і выкарыстаньне фальклёру ў вучэбна-выхаваўчым працэсе ВНУ», «Фальклёр запаведных і памежных з Расеяй, Украінай, Польшчай і Летувой рэгіёнаў».

Васіль Ліцьвінка зьяўляўся найбольш дасьведчаным знаўцам творчасьці Рыгора Шырмы, зь якім яго зьвязвалі сяброўскія адносіны. Плёнам гэтай сфэры інтарэсаў зьявіўся падрыхтаваны ім зборнік артыкулаў Р. Р. Шырмы «Песня — душа народа» (1976; 2-е выд. 1993) з камэнтарамі, бібліяграфіяй, летапісам жыцьця і творчай дзейнасьці Шырмы, а таксама кандыдацкая дысэртацыя «Р. Р. Шырма — фалькларыст», пасьпяхова абароненая Васілём Ліцьвінкам у 1984 г. у акадэмічным Інстытуце мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы.

Асноўныя працы

1. Беларускі фальклор у сучасных запісах. Традыцыйныя жанры Брэсцкай вобл. / (у суаўтарстве). — Мн.: 1973.
2. Беларускі фальклор у сучасных запісах. Традыцыйныя жанры Гомельскай вобласці / (у суаўтарстве). — Мн.: 1989.
3. Беларускі фальклор у сучасных запісах. Традыцыйныя жанры Мінскай вобласці / Укл. Васіль Ліцьвінка. — Мн.: 1995.
4. Рыгор Шырма. Песня - душа народа. / Васіль Ліцьвінка. — Выданьне I. — Мн.: 1976.
5. Рыгор Шырма. Песня - душа народа. / Васіль Ліцьвінка. — Выданьне II. — Мн.: 1993.
6. Васіль Ліцьвінка Р.Р.Шырма - фалькларыст. Аўт. дыс. канд. філ. навук.. — Мн.: 1984.
7. Песні партызанскай славы. / Укл. Васіль Ліцьвінка.. — Выданьне I. — Мн.: 1984.
8. Песні партызанскай славы. / Укл. Васіль Ліцьвінка.. — Выданьне II. — Мн.: 1988.
9. Калыханкі і забаўлянкі. / Укл. Васіль Ліцьвінка.. — Мн.: 1992.
10. Ліцьвінка Васіль Край Адамаў родны... Новагародчына.. — Мн.: 1992. — С. 231-297. — (У зб.:Школьны літаратурны вечар.).
11. Васіль Ліцьвінка. Веснавыя святы і абрады.. — Мн.: 1995.
12. Васіль Ліцьвінка. Зімовыя святкі.. — Мн.: 1995.
13. Васіль Ліцьвінка. Беларускі фальклор. Праграма для спецыяльнасцяў Беларускай акадэміі мастацтваў.. — Мн.: 1997.
14. Васіль Ліцьвінка. Беларускі фальклор. Праграма для навучальных устаноў культуры і адукацыі. - Роднае слова, №№7-8. — Мн.: 1998.
15. Спадчына маёй маці. / Укл. Васіль Ліцьвінка.. — Мн.: 1993.
16. Ліцьвінка Васіль. Веснавыя святы і абрады.. — Мн.: 1995.
17. Ліцьвінка Васіль. Зімовыя святкі.. — Мн.: 1995.
18. Ліцьвінка Васіль. Святы і абрады беларусаў.. — Выданьне І. — Мн.: 1997.
19. Ліцьвінка Васіль. Святы і абрады беларусаў.. — Выданьне ІІ. — Мн.: 1998.
20. Ліцьвінка Васіль. Святы і абрады беларусаў.. — Выданьне ІІІ. — Мн.: 2001.
21. Праблемы ўсходнеславянскай этналінгвістыкі. Зборнік матэрыялаў Першай міжнароднай этналінгвістычнай канферэнцыі, Мінск, 25-26.ІV.2003. / Укл. Васіль Ліцьвінка.. — Мн.: 2003.
22. Ліцьвінка Васіль. «Спевы пра даўніх ліцьвінаў да 1434 года» Яна Чачота 1842 - 1844 гадоў - гістарычны эпас беларусаў.. — Мн.: 2004.
23. Ліцьвінка Васіль. Каляндар свят і абрадаў беларусаў (1994 - 2006).

Вонкавыя спасылкі

• Валянціна Аксак (18 ліпеня 2007) Памёр знаны беларускі фальклярыст Васіль Ліцьвінка. «Наша Ніва». Праверана 11 траўня 2009 г.
• Вечар памяці Васіля Ліцьвінкі. Блог «Этнаграфія Беларусі» (28 красавіка 2009). Праверана 11 траўня 2009 г.
• Навукова-творчы калектыў. Вучэбна-навуковая лябараторыя беларускага фальклёру БДУ. Праверана 11 траўня 2009 г.