Язэп Семяжон: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 22:49, 19 лістапада 2010

	Гэты артыкул ня мае шаблёну-карткі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, дадаўшы яго.

Язэ́п Семяжо́н (сапраўднае імя Іо́сіф Ігна́тавіч Семяжо́наў; 16 лістапада [ст. ст. 3 лістапада] 1914 , в. Пятровічы Ігуменскага павету Менскае губэрні, Расейская імпэрыя (цяпер у Смалявіцкім раёне Менскай вобласьці) — 16 жніўня 1990, Менск, БССР) — беларускі перакладнік і паэт. Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР (1982).

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і лесьніка. Пасьля заканчэньня Сьмілавіцкай сярэдняй школы (1930) працаваў у пятровіцкім калгасе «Перамога» рахункаводам, вучыўся на драматычных курсах у Менску. У 1932—1934 — актор Беларускага дзяржаўнага драмтэатру (БДТ-3). Скончыў факультэт замежных моў Менскага пэдагагічнага інстытуту (1938).

Курсант афіцэрскай школы ў Маскве, у 1938—1940 — камандзір узводу разьведвальнага палку. Удзельнічаў у паходзе ў Заходнюю Беларусь, у савецка-фінляндзкай вайне, быў паранены. Настаўнічаў у роднай вёсцы. З канца 1940 да сакавіка 1942 ізноў у Чырвонай арміі, удзельнічаў у баявых дзеях Другой сусьветнай вайны на заходнім фронце. У 1942-1953 — ваенны перакладнік. Дэмабілізаваўся ў 1959.

Выкладаў замежныя мовы ў Менскай сувораўскай вучэльні (1953—1960), у БДУ (1961—1975), адначасова працаваў у рэдакцыі часопіса «Беларусь» (1962—1967). Сябра СП БССР з 1954.

Быў чальцом Беларускага таварыства дружбы і культурных сувязяў з замежнымі краінамі, чальцом Беларускага Рэспубліканскага Камітэту «За вяртаньне на Радзіму».

Памёр 16 жніўня 1990 году ў Менску, пахаваны на Паўночных могілках.

Літаратурная дзейнасьць

Дэбютаваў вершамі ў 1931 годзе ў часопісе «Беларуская работніца і сялянка» (публікацыя не выяўлена).

Перакладамі пачаў займацца з 1938. Перакладаў з ангельскай, францускай, нямецкай, італійскай, польскай, чэскай, славацкай, расейскай, летувіскай і іншых моў. У яго перакладзе выйшлі «Кароль Лір» У. Шэксьпіра («Трагедыі», 1954), кніжка паэзіі Дж. Радары «Неапаль без сонца» (1955), Р. Бёрнса «Шатландская слава» (1957) і «Вам слова, Джон Ячмень» (1983), раман М. Твэна «Жанна д’Арк» (з Н. Цімафеевай, 1961), складанка клясычнай і сучаснай паэзіі Віетнама «Апалены лотас» (1968), паэма беларускага паэта-лацініста М. Гусоўскага «Песня пра зубра» (1973), кніга выбраных перакладаў паэзіі «Сем цудаў свету» (1977), раман Г. Ота «Пара ў дарогу, буслы!» (з У. Чапегам, 1982), паэма А. Міцкевіча «Пан Тадэвуш» (1985), зборнік Дж. Байрана «Лірыка» (1989), камедыі У. Шэксьпіра «Дванаццатая ноч, альбо Чаго пажадаеце», «Утаймаванне наравістай» (зборнік У. Шэкспіра «Тры камедыі», 1989).

Выступаў з артыкуламі па пытаньнях мастацкага перакладу.

Узнагароды

Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сьцяга, Дружбы народаў, Айчыннай вайны I ступені, двума ордэнамі Чырвонай Зоркі, польскім ордэнам Залатой Зоркі Заслугі і мэдалямі.

Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Я. Купалы (1982) за пераклад паэмы М. Гусоўскага «Песня пра зубра». Заслужаны работнік культуры Беларусі (1989).

Крыніцы і заўвагі

Літаратура

Семяжон Язэп // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X.
Семяжон Язэп // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: БелЭн, 1992—1995.

Вонкавыя спасылкі

Язэп Семяжон. Беларусік перакладчык, крытык, празаік, паэт Біяграфіі. Родныя вобразы (14 кастрычніка 2009). Праверана 3 чэрвеня 2010 г.

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
+{{Бяз карткі}}
-'''Язэ́п Семяжо́н''' (сапраўднае імя ''Іо́сіф Ігна́тавіч Семяжо́наў''; [[16 лістапада|3 (16) лістапада]] [[1914]], в. [[Пятровічы (Смалявіцкі раён)|Пятровічы]] [[Ігуменскі павет|Ігуменскага павету]] [[Менская губэрня|Менскае губэрні]], [[Расейская імпэрыя]] (цяпер у [[Смалявіцкі раён|Смалявіцкім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]) — [[16 жніўня]] [[1990]], [[Менск]], [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]) — беларускі перакладнік і паэт.
+'''Язэ́п Семяжо́н''' (сапраўднае імя ''Іо́сіф Ігна́тавіч Семяжо́наў''; {{Дата ў старым стылі|[[16 лістапада]]|[[1914]]|[[3 лістапада]]}} , в. [[Пятровічы (Смалявіцкі раён)|Пятровічы]] [[Ігуменскі павет|Ігуменскага павету]] [[Менская губэрня|Менскае губэрні]], [[Расейская імпэрыя]] (цяпер у [[Смалявіцкі раён|Смалявіцкім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]) — [[16 жніўня]] [[1990]], [[Менск]], [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]]) — беларускі перакладнік і паэт. Ляўрэат [[Дзяржаўная прэмія  БССР імя Янкі Купалы|Дзяржаўнай прэміі БССР]] ([[1982]]).
 == Біяграфія ==
-Нарадзіўся ў сям’і лесьніка. Пасьля заканчэньня Сьмілавіцкай сярэдняй школы ([[1930]]) працаваў у пятровіцкім калгасе «Перамога» рахункаводам, вучыўся на драматычных курсах у Менску. У [[1932]]—[[1934]] — актор Беларускага дзяржаўнага драмтэатру (БДТ-3). Скончыў факультэт замежных моў [[Менскі дзяржаўны пэдагагічны інстытут|Менскага пэдагагічнага інстытуту]] ([[1938]]).
+Нарадзіўся ў сям’і лесьніка. Пасьля заканчэньня Сьмілавіцкай сярэдняй школы ([[1930]]) працаваў у пятровіцкім калгасе «Перамога» рахункаводам, вучыўся на драматычных курсах у Менску. У [[1932]]—[[1934]] — актор Беларускага дзяржаўнага драмтэатру ([[БДТ-3]]). Скончыў факультэт замежных моў [[Менскі дзяржаўны пэдагагічны інстытут|Менскага пэдагагічнага інстытуту]] ([[1938]]).
 Курсант афіцэрскай школы ў [[Масква|Маскве]], у 1938—[[1940]] — камандзір узводу разьведвальнага палку. Удзельнічаў у [[Савецкая агрэсія ў Польшчу 1939|паходзе ў Заходнюю Беларусь]], у [[Савецка-фінская вайна|савецка-фінляндзкай вайне]], быў паранены. Настаўнічаў у роднай вёсцы. З канца [[1940]] да сакавіка [[1942]] ізноў у [[Чырвоная армія|Чырвонай арміі]], удзельнічаў у баявых дзеях [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] на заходнім фронце. У 1942-[[1953]] — ваенны перакладнік. Дэмабілізаваўся ў [[1959]].
@@ Радок 31: / Радок 32: @@
 == Літаратура ==
-* {{кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Семяжон Язэп // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік|арыгінал = |спасылка = |адказны = Склад. [[Аляксей Гардзіцкі|А.К. Гардзіцкі]]. Нав.рэд. А.Л. Верабей|выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = Мастацкая літаратура|год = 1994|том = |старонкі = |старонак = 653|сэрыя = |isbn = 5-340-00709-X|тыраж = }}
+* Семяжон Язэп // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1917—1990)}}
-* {{кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Семяжон Язэп // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т.|арыгінал = |спасылка = |адказны = пад рэд. [[Адам Мальдзіс|А. І. Мальдзіса]]|выданьне = |месца = Мн.|выдавецтва = БелЭн|год = 1992-1995|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }}
+* Семяжон Язэп // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1992—1995)}}
 == Вонкавыя спасылкі ==