Дэлаўэр

Дэлавэр
Сьцяг Дэлавэра Герб Дэлавэра
Мянушка	«Першы штат»
Сталіца	Довэр
Найбуйнейшы горад	Уілмінгтан (Дэлавэр)
Плошча
49-я па ЗША
- агулам	6452 км²
- сушы	5068 км²
- вады	1387 км²
- % вады	21,5
- шырата	38°27' пн. ш. па 39°50' пн. ш.
- даўгата	75°2' з. д. па 75°47' з. д.
Насельніцтва
45-е па ЗША
- агулам	783 600
- шчыльнасьць	154,87/км²
Дата заснаваньня	7 сьнежня 1787 (1-ы)
Губэрнатар	Русс Эн Мінэр
Часавы пас	Усходні час: UTC-5/-4

Дэ́лавэр (па-ангельску: Delaware) — адзін з штатаў у ЗША. Вядомы як «Першы штат», паколькі з 13-ці калёній, якія ратыфікавалі Канстытуцыю ЗША (якая і зрабіла калёніі штатамі), Дэлавэр ратыфікаваў Канстытуцыю першым. Гэта адбылося 7 сьнежня 1787 году.

Права і адміністрацыйнае ўладкаваньне

Цяперашняя канстытуцыя Дэлавэра, чацьвёртая па ліку, была прынятая ў 1897 годзе і прадугледжвае падзел улады на заканадаўчую, выканаўчую і судовую. Заканадаўчы орган складаецца з Палаты прадстаўнікоў (41 чалец) і Сэнату (21 чалец). Старшынём выканаўчай улады зьяўляецца Губэрнатар штата Дэлавэр. Вышэйшым судом у сыстэме судоў штата зьяўляецца Вярхоўны Суд.

Дэлавэр складаецца з трох акругаў: Кент, Нью-Касл і Сасэкс.

Падчас прэзыдэнцкіх выбараў жыхары Дэлавэра звычайна галасуюць за кандыдата ад Дэмакратычнай партыі.

Дэлавэр зьяўляецца адным зь нешматлікіх штатаў, дзе дагэтуль захаваўся так званы Канцлерскі суд, які разглядае спрэчкі, выцякаючыя з «права справядлівасьці».

Лічыцца, што заканадаўства Дэлавэра зьяўляецца самым зручным з пункта погляду бізнэсу, асабліва — буйных кіраўнікоў карпарацый. Гэта, і наяўнасьць адмысловага суду, судзьдзі якога спэцыялізуюцца на спрэчках з удзелам кампаній, зьяўляецца чыньнікам таго, што большасьць буйных карпарацый ЗША зарэгістраваныя ў штаце Дэлавэр, нават калі яны і разьмешчаныя ў іншых штатах.

Геаграфія

Мапа штата Дэлавэр

На поўначы Дэлавэр мяжуе з Пэнсыльваніяй, на поўдні і захадзе — з Мэрылэндам. З усходу штат амываецца водамі Атлянтычнага акіяна і ракі Дэлавэр. Да Дэлавэра таксама належаць невялікія ўчасткі на ўсходнім баку дэльты ракі Дэлавэр, якія ў сваю чаргу, мяжуюць з Нью-Джэрсі.

Самы вялікі горад штата — Уілмінгтан, сталіца — Довэр.

Факты

Разьмешчаная непадалёк ад Довэра база ВПС ЗША зьяўляецца адной з самых вялікіх у краіне. Акрамя свайго асноўнага прызначэньня, гэтая база таксама зьяўляецца прыёмным пунктам і часовай трупярняй для амэрыканскіх вайскоўцаў і некаторых грамадзянскіх асобаў, памерлых або загінулых за мяжой.

Вонкавыя спасылкі

Дэлаўэр — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Старонка Дэпартамэнта карпарацый штата Дэлавэр