Бераставіцкі раён: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Алекшыцы (Бераставіцкі раён)
д стыль
Радок 50: Радок 50:
| Колер фону герб-сьцяг =
| Колер фону герб-сьцяг =
}}
}}
'''Бераставі́цкі раён''' — адміністрацыйная адзінка на паўднёвым захадзе [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча раёну складае 743 км². Насельніцтва — 19 975 чалавек ([[2006]]), гарадзкое насельніцтва складае 37,5 %. Сярэдняя шчыльнасьць — 26,9 чалавека на 1 км². Адміністрацыйны цэнтар — [[пасёлак гарадзкога тыпу|мястэчка]] [[Вялікая Бераставіца]].
'''Бераставі́цкі раён''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на паўднёвым захадзе [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча раёну складае 743 км². Насельніцтва — 19 975 чалавек ([[2006]]), гарадзкое насельніцтва складае 37,5 %. Сярэдняя шчыльнасьць — 26,9 чалавека на 1 км². Адміністрацыйны цэнтар — [[пасёлак гарадзкога тыпу|мястэчка]] [[Вялікая Бераставіца]].

Утвораны [[15 студзеня]] [[1940]] году як [[Крынкаўскі раён|Крынкаўскі]], з [[20 верасьня]] [[1944]] году — Бераставіцкі.

У складзе раёна 127 сельскіх населеных пунктаў, 8 сельсаветаў: [[Алекшыцкі сельсавет|Алекшыцкі]], [[Бераставіцкі сельсавет|Бераставіцкі]], [[Канюхоўскі сельсавет|Канюхоўскі]], [[Макаравецкі сельсавет|Макаравецкі]], [[Малабераставіцкі сельсавет|Малабераставіцкі]], [[Пагранічны сельсавет|Пагранічны]], [[Пархімаўскі сельсавет|Пархімаўскі]], [[Эйсмантаўскі сельсавет|Эйсмантаўскі]].

== Гісторыя ==
[[16 кастрычніка]] [[2007]] году ў сувязі з тым, што пасёлак [[Пагранічны]] зьмяніў статус з рабочага на сельскі быў скасаваны [[Пагранічны пасялковы савет]] і створаны [[Пагранічны сельсавет]].


== Геаграфічнае становішча ==
== Геаграфічнае становішча ==
Радок 65: Радок 58:


== Рэльеф і карысныя выкапні ==
== Рэльеф і карысныя выкапні ==
Тэрыторыя раёну разьмешчаная ў межах паўднёвага адгалінаваньня [[Беларуская града|Беларускай грады]]. Вялікую частку раёна займае [[Ваўкавыскае ўзвышша]], на поўначы — частка [[Нёманская нізіна|Нёманскай нізіны]], на паўночным захадзе — ускраіна [[Гарадзенскае ўзвышша|Гарадзенскага ўзвышша]]. Пераважаюць вышыня 160 — 200 мэтраў над узроўнем мора. Найвышэйшы пункт 212 мэтраў знаходзіцца на поўначы раёну ([[Магілянская града]]).
Тэрыторыя раёну разьмяшчаецца ў межах паўднёвага адгалінаваньня [[Беларуская града|Беларускай грады]]. Вялікую частку раёну займае [[Ваўкавыскае ўзвышша]], на поўначы — частка [[Нёманская нізіна|Нёманскай нізіны]], на паўночным захадзе — ускраіна [[Гарадзенскае ўзвышша|Гарадзенскага ўзвышша]]. Пераважаюць вышыня 160—200 мэтраў над узроўнем мора. Найвышэйшы пункт 212 мэтраў знаходзіцца на поўначы раёну ([[Магілянская града]]).


Карысныя выкапні: торф (Алекшыцы), высакаякасная цагляная гліна (Знайдзіна), будаўнічыя пяскі, вялікія запасы мінэральнай вады.
Карысныя выкапні: торф (Алекшыцы), высакаякасная цагляная гліна (Знайдзіна), будаўнічыя пяскі, вялікія запасы мінэральнай вады.


== Клімат і расьліннасьць ==
== Клімат і расьліннасьць ==
Клімат [[умерана кантынэнтальны]]. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -5 °С, ліпеня 18 °С. [[рок (год)|Сярэднярочная]] колькасьць ападкаў складае 560 мм. Працягласьць [[Вэгетацыйны пэрыяд|вэгетацыйнага пэрыяду]] 200 дзён.
Клімат [[умерана кантынэнтальны]]. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -5 °С, ліпеня 18 °С. [[рок (год)|Сярэдняя]] колькасьць ападкаў складае 560 мм. Працягласьць [[Вэгетацыйны пэрыяд|вэгетацыйнага пэрыяду]] 200 дзён.


Пераважаюць лясы [[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[яловыя лясы|яловыя]], сустракаюцца [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[дубовыя лясы|дубовыя]], [[грабавыя лясы|грабавыя]]. Лясы займаюць 15% тэрыторыі раёну. Глебы пераважаюць [[дзярнова-падзолістыя глебы|дзярнова-падзолістыя]]. Балоты займаюць 7,6% плошчы раёну.
Пераважаюць лясы [[хваёвыя лясы|хваёвыя]], [[яловыя лясы|яловыя]], сустракаюцца [[бярозавыя лясы|бярозавыя]], [[дубовыя лясы|дубовыя]], [[грабавыя лясы|грабавыя]]. Лясы займаюць 15% тэрыторыі раёну. Глебы пераважаюць [[дзярнова-падзолістыя глебы|дзярнова-падзолістыя]]. Балоты займаюць 7,6% плошчы раёну.
Радок 79: Радок 72:
== Насельніцтва ==
== Насельніцтва ==
=== Канфэсійны склад ===
=== Канфэсійны склад ===
У раёне дзейнічае 14 рэлігійных суполак, зь іх 8 праваслаўнай, 5 — каталіцкай канфэсіі і адна Хрысьціянаў Веры Эвангельскай.
У раёне дзейнічае 14 рэлігійных суполак, зь іх 8 праваслаўнай, 5 — каталіцкай канфэсіі і адна Хрысьціянаў Веры Эвангельскай.


== Гаспадарчая дзейнасьць ==
== Гаспадарчая дзейнасьць ==
Агульная плошча сельгасугодзьдзяў складае 50,9 тыс. га, зь іх асушаных 7,9 тыс. га. Асноўныя галіны сельскай гаспадаркі: мясамолачная жывёлагадоўля, вырошчваюць збожжавыя, кармавыя культуры, бульбу, цукровыя буракі.
Агульная плошча сельскагаспадарчых угодзьдзяў складае 50,9 тыс. га, зь іх асушаных 7,9 тыс. га. Асноўныя галіны сельскай гаспадаркі: мясамалочная жывёлагадоўля, вырошчваюць збожжавыя, кармавыя культуры, бульбу, цукровыя буракі.


Прадпрыемствы: па перапрацоўцы сельскагаспадарчай сыравіны (масласырзавод, сьпіртзавод), вытворчасьць будаўнічых матэрыялаў (цагляны і лесазавод).
Прадпрыемствы: па перапрацоўцы сельскагаспадарчай сыравіны (масласырзавод, сьпіртзавод), вытворчасьць будаўнічых матэрыялаў (цагляны і лесазавод).
Радок 88: Радок 81:
Праходзіць чыгунка [[Ваўкавыск]] — [[Беласток]], аўтамабільныя дарогі на [[Горадня|Горадню]], [[Ваўкавыск]], [[Сьвіслач (горад)|Сьвіслач]], [[Беласток]].
Праходзіць чыгунка [[Ваўкавыск]] — [[Беласток]], аўтамабільныя дарогі на [[Горадня|Горадню]], [[Ваўкавыск]], [[Сьвіслач (горад)|Сьвіслач]], [[Беласток]].


На тэрыторыі раёну разьмешчаныя 4 памежныя заставы, кантрольна-прапускны пункт, мытны пост «Бераставіца» Гарадзенскай рэгіянальнай мытні.
На тэрыторыі раёну знаходзяцца 4 памежныя заставы, кантрольна-прапускны пункт, мытны пост «Бераставіца» Гарадзенскай рэгіянальнай мытні.


== Адукацыя ==
== Адукацыя ==
На тэрыторыі раёну дзейнічаюць Малабераставіцкая прафэсійна-тэхнічная вучэльня №195 перапрацоўчай прамысловасьці і Бераставіцкая прафэсійна-тэхнічная вучэльня №194 сельскагаспадарчай вытворчасьці. У Бераставіцкім раёне разьмешчаныя 8 сярэдніх і 4 базавыя школы, дзейнічаюць 2 дзіцяча-юнацкія спартовыя школы, 1 музычная школа, 2 школы мастацтваў, 11 дашкольных і 18 клюбных установаў, 9 кінаўстановак і 23 бібліятэкі. У вёсцы [[Макараўцы]] разьмяшчаецца дом-інтэрнат для інвалідаў і састарэлых. Дзейнічаюць 3 [[бальніца|бальніцы]], 4 урачэбныя амбуляторыі, 11 фэльчарска-акушэрскіх пунктаў.
На тэрыторыі раёну дзейнічаюць Малабераставіцкая прафэсійна-тэхнічная вучэльня №195 перапрацоўчай прамысловасьці і Бераставіцкая прафэсійна-тэхнічная вучэльня №194 сельскагаспадарчай вытворчасьці. У Бераставіцкім раёне разьмешчаныя 8 сярэдніх і 4 базавыя школы, дзейнічаюць 2 дзіцяча-юнацкія спартовыя школы, 1 музычная школа, 2 школы мастацтваў, 11 дашкольных і 18 клюбных установаў, 9 кінаўстановак і 23 бібліятэкі. У вёсцы [[Макараўцы]] разьмяшчаецца дом-інтэрнат для інвалідаў і састарэлых. Дзейнічаюць 3 [[бальніца|бальніцы]], 4 урачэбныя амбуляторыі, 11 фэльчарска-акушэрскіх пунктаў.


У вёсках [[Малая Бераставіца]], [[Кватары]], [[Макараўцы]], гісторыка-этнаграфічнай ПТВ-195 (вёска [[Муравана]]), гісторыка-краязнаўчай ПТВ-194 ([[мястэчка]] [[Вялікая Бераставіца]]) дзейнічаюць школьныя краязнаўчыя музэі.<ref>[http://grodno.belta.by/by/oblast/regions/BolshayaBerestovitsa Бераставіцкі раён] // Гродзенскі абласны выканаўчы камітэт</ref>
У вёсках [[Малая Бераставіца]], [[Кватары]], [[Макараўцы]], гістарычна-этнаграфічнай ПТВ-195 (вёска [[Муравана]]), гісторыка-краязнаўчай ПТВ-194 ([[мястэчка]] [[Вялікая Бераставіца]]) дзейнічаюць школьныя краязнаўчыя музэі.<ref>[http://grodno.belta.by/by/oblast/regions/BolshayaBerestovitsa Бераставіцкі раён] на [http://grodno.belta.by/by/oblast/regions/BolshayaBerestovitsa Гродзенскі абласны выканаўчы камітэт]</ref>


== Гісторыя ==
== Выбітныя асобы ==
Утвораны [[15 студзеня]] [[1940]] году як [[Крынкаўскі раён|Крынкаўскі]], з [[20 верасьня]] [[1944]] году — Бераставіцкі.
* [[Кастусь Каліноўскі]] — нацыянальны герой Беларусі, Летувы і Польшчы, адзін з кіраўнікоў нацыянальна-вызваленчага паўстаньня [[1863]]—[[1864]] гадоў, рэвалюцыянэр-дэмакрат, публіцыст, паэт.


[[16 кастрычніка]] [[2007]] году ў зьвязку з тым, што пасёлак [[Пагранічны]] зьмяніў статус з рабочага на сельскі быў скасаваны [[Пагранічны пасялковы савет]] і створаны [[Пагранічны сельсавет]].
== Інфармацыя для турыстаў ==

== Турыстычная інфармацыя ==
Захаваліся помнікі архітэктуры: касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі ў в. [[Вялікія Эйсманты]], Сьвята-Раства-Багародзіцкая царква ў в. [[Масаляны]], царква ў в. [[Гарбачы (Бераставіцкі раён)|Гарбачы]], касьцёл Узьвіжаньня Сьвятога Крыжа ў в. [[Макараўцы]], Сьвята-Пакроўская царква ў в. [[Алекшыцы (Бераставіцкі раён)|Алекшыцы]]; сядзібы ў в. [[Малая Бераставіца]], в. [[Масаляны]], в. [[Мураваная]], в. [[Пархімаўцы]] і [[Стары Дворац]].
Захаваліся помнікі архітэктуры: касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі ў в. [[Вялікія Эйсманты]], Сьвята-Раства-Багародзіцкая царква ў в. [[Масаляны]], царква ў в. [[Гарбачы (Бераставіцкі раён)|Гарбачы]], касьцёл Узьвіжаньня Сьвятога Крыжа ў в. [[Макараўцы]], Сьвята-Пакроўская царква ў в. [[Алекшыцы (Бераставіцкі раён)|Алекшыцы]]; сядзібы ў в. [[Малая Бераставіца]], в. [[Масаляны]], в. [[Мураваная]], в. [[Пархімаўцы]] і [[Стары Дворац]].

== Вядомыя асобы ==
* [[Кастусь Каліноўскі]] — нацыянальны герой Беларусі, Летувы і Польшчы, адзін з кіраўнікоў нацыянальна-вызваленчага паўстаньня [[1863]]—[[1864]] гадоў, рэвалюцыянэр-дэмакрат, публіцыст, паэт.

== Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел ==
У складзе раёна 127 сельскіх населеных пунктаў, 8 [[сельсавет]]аў: [[Алекшыцкі сельсавет|Алекшыцкі]], [[Бераставіцкі сельсавет|Бераставіцкі]], [[Канюхоўскі сельсавет|Канюхоўскі]], [[Макаравецкі сельсавет|Макаравецкі]], [[Малабераставіцкі сельсавет|Малабераставіцкі]], [[Пагранічны сельсавет|Пагранічны]], [[Пархімаўскі сельсавет|Пархімаўскі]], [[Эйсмантаўскі сельсавет|Эйсмантаўскі]].


== Крыніцы ==
== Крыніцы ==
Радок 105: Радок 106:


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* Берестовицкий район // {{Літаратура/Турыстычная энцыкляпэдыя Беларусі}}
* Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г.П. Пашков [и др.] ; под общ. ред. И.И. Пирожника. — Мн., 2007. — 648с. ISBN 978-985-11-0384-9


== Вонкавыя спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==

Вэрсія ад 15:14, 10 верасьня 2010

Бераставіцкі раён
Агульныя зьвесткі
Краіна Беларусь
Статус раён Беларусі
Уваходзіць у Гарадзенская вобласьць
Адміністрацыйны цэнтар Вялікая Бераставіца
Дата ўтварэньня 15 студзеня 1940
Кіраўнік Антон Кулісевіч[d][1]
Насельніцтва (2006) 19,7 тыс.
Шчыльнасьць 26,62 чал./км²
Плошча 0,74 тыс. км²
Вышыня па-над узр. м.
 · сярэдняя вышыня

 193 м[2]
Месцазнаходжаньне Бераставіцкага раёну
Бераставіцкі раён на мапе
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас UTC +2
Тэлефонны код +375-15-11
Паштовыя індэксы 231 7хх
Афіцыйны сайт
   Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Бераставі́цкі раён — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на паўднёвым захадзе Гарадзенскай вобласьці Беларусі. Плошча раёну складае 743 км². Насельніцтва — 19 975 чалавек (2006), гарадзкое насельніцтва складае 37,5 %. Сярэдняя шчыльнасьць — 26,9 чалавека на 1 км². Адміністрацыйны цэнтар — мястэчка Вялікая Бераставіца.

Геаграфічнае становішча

Бераставіцкі раён мяжуе з Гарадзенскім, Ваўкавыскім, Мастоўскім і Сьвіслацкім раёнамі Гарадзенскай вобласьці ды Польшчай на захадзе.

Працягласьць тэрыторыі з поўначы на поўдзень 45 км, а з захаду на ўсход — 25 км.

Рэльеф і карысныя выкапні

Тэрыторыя раёну разьмяшчаецца ў межах паўднёвага адгалінаваньня Беларускай грады. Вялікую частку раёну займае Ваўкавыскае ўзвышша, на поўначы — частка Нёманскай нізіны, на паўночным захадзе — ускраіна Гарадзенскага ўзвышша. Пераважаюць вышыня 160—200 мэтраў над узроўнем мора. Найвышэйшы пункт 212 мэтраў знаходзіцца на поўначы раёну (Магілянская града).

Карысныя выкапні: торф (Алекшыцы), высакаякасная цагляная гліна (Знайдзіна), будаўнічыя пяскі, вялікія запасы мінэральнай вады.

Клімат і расьліннасьць

Клімат умерана кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -5 °С, ліпеня 18 °С. Сярэдняя колькасьць ападкаў складае 560 мм. Працягласьць вэгетацыйнага пэрыяду 200 дзён.

Пераважаюць лясы хваёвыя, яловыя, сустракаюцца бярозавыя, дубовыя, грабавыя. Лясы займаюць 15% тэрыторыі раёну. Глебы пераважаюць дзярнова-падзолістыя. Балоты займаюць 7,6% плошчы раёну.

Гідраграфія

Працякае рака Сьвіслач з прытокамі Верацёйка, Бераставічанка, Вуснарка, Гладыш.

Насельніцтва

Канфэсійны склад

У раёне дзейнічае 14 рэлігійных суполак, зь іх 8 праваслаўнай, 5 — каталіцкай канфэсіі і адна Хрысьціянаў Веры Эвангельскай.

Гаспадарчая дзейнасьць

Агульная плошча сельскагаспадарчых угодзьдзяў складае 50,9 тыс. га, зь іх асушаных 7,9 тыс. га. Асноўныя галіны сельскай гаспадаркі: мясамалочная жывёлагадоўля, вырошчваюць збожжавыя, кармавыя культуры, бульбу, цукровыя буракі.

Прадпрыемствы: па перапрацоўцы сельскагаспадарчай сыравіны (масласырзавод, сьпіртзавод), вытворчасьць будаўнічых матэрыялаў (цагляны і лесазавод).

Праходзіць чыгунка ВаўкавыскБеласток, аўтамабільныя дарогі на Горадню, Ваўкавыск, Сьвіслач, Беласток.

На тэрыторыі раёну знаходзяцца 4 памежныя заставы, кантрольна-прапускны пункт, мытны пост «Бераставіца» Гарадзенскай рэгіянальнай мытні.

Адукацыя

На тэрыторыі раёну дзейнічаюць Малабераставіцкая прафэсійна-тэхнічная вучэльня №195 перапрацоўчай прамысловасьці і Бераставіцкая прафэсійна-тэхнічная вучэльня №194 сельскагаспадарчай вытворчасьці. У Бераставіцкім раёне разьмешчаныя 8 сярэдніх і 4 базавыя школы, дзейнічаюць 2 дзіцяча-юнацкія спартовыя школы, 1 музычная школа, 2 школы мастацтваў, 11 дашкольных і 18 клюбных установаў, 9 кінаўстановак і 23 бібліятэкі. У вёсцы Макараўцы разьмяшчаецца дом-інтэрнат для інвалідаў і састарэлых. Дзейнічаюць 3 бальніцы, 4 урачэбныя амбуляторыі, 11 фэльчарска-акушэрскіх пунктаў.

У вёсках Малая Бераставіца, Кватары, Макараўцы, гістарычна-этнаграфічнай ПТВ-195 (вёска Муравана), гісторыка-краязнаўчай ПТВ-194 (мястэчка Вялікая Бераставіца) дзейнічаюць школьныя краязнаўчыя музэі.[3]

Гісторыя

Утвораны 15 студзеня 1940 году як Крынкаўскі, з 20 верасьня 1944 году — Бераставіцкі.

16 кастрычніка 2007 году ў зьвязку з тым, што пасёлак Пагранічны зьмяніў статус з рабочага на сельскі быў скасаваны Пагранічны пасялковы савет і створаны Пагранічны сельсавет.

Турыстычная інфармацыя

Захаваліся помнікі архітэктуры: касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі ў в. Вялікія Эйсманты, Сьвята-Раства-Багародзіцкая царква ў в. Масаляны, царква ў в. Гарбачы, касьцёл Узьвіжаньня Сьвятога Крыжа ў в. Макараўцы, Сьвята-Пакроўская царква ў в. Алекшыцы; сядзібы ў в. Малая Бераставіца, в. Масаляны, в. Мураваная, в. Пархімаўцы і Стары Дворац.

Вядомыя асобы

  • Кастусь Каліноўскі — нацыянальны герой Беларусі, Летувы і Польшчы, адзін з кіраўнікоў нацыянальна-вызваленчага паўстаньня 18631864 гадоў, рэвалюцыянэр-дэмакрат, публіцыст, паэт.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел

У складзе раёна 127 сельскіх населеных пунктаў, 8 сельсаветаў: Алекшыцкі, Бераставіцкі, Канюхоўскі, Макаравецкі, Малабераставіцкі, Пагранічны, Пархімаўскі, Эйсмантаўскі.

Крыніцы

Літаратура

  • Берестовицкий район // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн., 2007. — 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9.

Вонкавыя спасылкі