Памяць: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 21:29, 13 чэрвеня 2010

Па́мяць (у філязофскім азначэньні) — амбіцыя, прэтэнзія на тое, каб захоўваць вернасьць мінуламу, прасьцей усё тое што было, адбылося да таго, як мы выказаліся аб гэтым. Памяць можна падзяліць на паняць як накіраванасьць (visée) і памяць, якая мае на ўвазе рэч (chose visée). Калі мы нешта узгадваем мы міжволі адказваем на пытаньні: “што?”, “дзе?”, “калі?”. Такім чынам наша памяць арыентавана па часе, прывязана да пэўнага месца і ў ёй заўжды ёсьць наша суб'ектыўная ацэнка (усё праходзіць праз нашае “я”). У пэўным сэнсе памяць падобна на вельмі няясны вобраз, вельмі падобны на фантазію, што ставіць вялікія прэтэнзіі да ісьціннасьці прыгадваемага. Істотная характарыстыка памяці — яе своеасаблівая адборлівасьць, мы памятае самае лепшае для нас, тое ж што нам непрыемна падсьвядома імкнемся забыць.

Калектыўная памяць (паводле Морыса Хальбвакса). Нашы успаміны зьяўляюцца агульнымі, якія падзяляе пэўная група індывідаў. мы выклікаем успаміны, якія ідэнтыфікуюць нас у пэўнай групе, гэта патрабуе ад нас зьмяненьня свайго пункту погляду, на што мы у прынцыпе здольны. такім чынам мы атрымліваем доступ да падзеяў, рэканструяваных іншымі, адрознымі ад нас. І так выяўляем сваё месца ў чымсьці агульным, цэласным.

Справядлівая памяць. Можна казаць аб вернай, справядлівай памяці, таму што калектыўная памяць мае рысу маральнай абавязаннасьці ажыцьцяўляць справядлівасьць ці спрыяць яе ўвасабленьню.

Практыкуемая памяць — памяць, якой навучылі, прымусовае запамінаньне. Такім чынам, дзейнічае ў інтарэсах узгадваньня падзеяў агульнай гісторыі, прызнаных асновапалагаючымі для агульнай ідэнтычнасьці. Можа разумецца, як інструмэнт ідэалёгіі.

Уваскрашэньне ў памяці — адвольна ўзьнікаючыя ўспаміны, мае характар пачуцьця.

Выкліканьне ў памяці — мэтанакіраваная спроба знайсьці нешта ў памяці, па-грэцку: anamnesis або “пошук”.

Абавязак памяці — найбольш актуальны ў грамадзтвах зьнявечаных жахлівымі падзеямі ў гісторыі, аб якіх вельмі цяжка ўзгадаць. Уяўляе сабою адначасова найвышэйшую кропку выкарыстаньня памяці і злоўжываньня ёю. Ідэя справядлівасьці надае абавязку памяць ролю кіраваньня будучым.

Літаратура

Рикёр П. Память, история, забвение. М.: Издательство гуманитарной литературы, 2004.

Вонкавыя спасылкі

Памяць — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

@@ Радок 24: / Радок 24: @@
 [[ar:ذاكرة (بيولوجيا)]]
+[[gn:Mandu'a]]
 [[ay:Amuyu]]
-[[be:Памяць]]
-[[bg:Памет]]
 [[bn:স্মৃতি]]
+[[be:Памяць]]
 [[bs:Memorija (biologija)]]
+[[bg:Памет]]
 [[ca:Memòria (psicologia)]]
 [[cs:Paměť (psychologie)]]
 [[da:Hukommelse]]
 [[de:Gedächtnis]]
+[[et:Mälu]]
 [[en:Memory]]
-[[eo:Memoro]]
 [[es:Memoria humana]]
-[[et:Mälu]]
+[[eo:Memoro]]
-[[fi:Muisti]]
 [[fr:Mémoire (sciences humaines)]]
-[[gn:Mandu'a]]
+[[ko:기억]]
-[[he:זיכרון]]
 [[hr:Pamćenje]]
-[[hu:Emlékezet]]
 [[id:Ingatan]]
 [[is:Minni]]
 [[it:Memoria (fisiologia)]]
-[[ja:記憶]]
+[[he:זיכרון]]
 [[kn:ನೆನಪು]]
-[[ko:기억]]
 [[ku:Bîrkan]]
 [[la:Memoria]]
 [[lt:Atmintis]]
+[[hu:Emlékezet]]
 [[nl:Geheugen (psychologie)]]
+[[ja:記憶]]
 [[no:Hukommelse]]
 [[pl:Pamięć człowieka]]
 [[pt:Memória]]
-[[qu:Yuyay]]
 [[ro:Memorie]]
+[[qu:Yuyay]]
 [[ru:Память]]
+[[sq:Kujtesa]]
 [[scn:Ricordiu]]
-[[sh:Pamćenje]]
 [[simple:Memory]]
 [[sk:Pamäť (psychológia)]]
 [[sl:Spomin]]
-[[sq:Kujtesa]]
 [[sr:Памћење]]
+[[sh:Pamćenje]]
+[[fi:Muisti]]
 [[sv:Minne]]
+[[ta:நினைவாற்றல்]]
 [[tr:İnsan belleği]]
 [[uk:Пам'ять]]