Бас-гітара

Бас-ґітара — струнны шчыпковы электронны музычны інструмэнт. Выглядае як гітара, але ў клясычным варыяньце мае чатыры струны (сучасная бас-ґітара можа мець, ад чатырох да шасьці струн).

Гісторыя

Першапачаткова бас-ґітара была акустычнай і мела вялізарныя памеры й надта нізкі гук. Але яе электрыфікацыя паспрыяла зьмяньшчэньню яе памераў і зрабіла бас-ґітару добрае альтэрнатывай кантрабасу. Цяпер жа зь цягам часу й павышэньнем майстэрства ґітарных вытворцаў, зьявілася магчымасьць зрабіць акустычны бас кампактных памераў.

Электрычнае ж бас-ґітара зьявілася дзякуючы ініцыятыве амэрыканскага ґітарнага майстра Леа Фэндэра, які напачатку 50-х гадоў вырашыў стварыць кампактны нізкачастотны інструмэнт, які б нагадвау невялічкі й ціхі кантрабас. Ён ўласна й збудаваў першы інструмэнт тыпу "Фэндэр Прэсіжн Бас" (Fender Precission Bass), які зьнешне нагадваў ґітару, але меў квартавы строй кантрабасу.

Першапачаткова бас-ґітару выкарыстоўвалі ў джазавых і кантры калектывах дзеля акцэнтаваньня ў тыя часы не падгучваемага бас-бубна, але са зьмяненьнем тэхнікі агучваньня інструмэнтаў на канцэртах і ў студыі патрэбнасьць у гэтым зьнікла й у некаторых стылях бас пачалі выкарыстоўваць як паў-мэлядычны інструмэнт.

Тэхніка гры

• Піцыката (Шчапковы мэтад) — асноўная тэхніка гуказвлячэньня на басу. Дзеля карэстаньня піцыкатай вялікі палец кладуць на гуказдымальнік ці чацьвёртую струну, а указальным і сярэднім па чарзе шчэпляць струны. Некаторыя найбольш віртуозныя музыкі могуць выкарыстоўваць таксама безымянны палец і нават мізінец.

• Гра мідыятарам — таксама даволі папулярна. У адрозьненьні ад папярэдняга мэтада гук атрымоўваецца даволі жорсткі, таму асноўныя карыстальнікі гэтага мэтаду музыкі граючыя даволі агрэсіўную музыку (панк, гард-кор, разнастайны мэтал ).

• Рэкінг — гра выключна указальным пальцам. Выкарыстоўваецца, калі гра двума й больш пальцамі адцягвае увагу выканаўцы, асабліва калі ён сьпяваючы басіст.

• Гамэр-фінґэр (палец малаточак) — спосаб гры пры якім гук звлякаецца пры моцным удары пальцамі па струнах грыфу. Выкарыстоўваецца пры дастаткова складаных пераходах пры гры піцыкатай. Таксама, калі выканаўца адначасова з бас-ґітарай грае на іншым інструмэнце, (часцей клявішах, ці пэркусіі. Таксама гамэр-фінґэр выкарыстоўваецца дзеля гры на інструмэнце, які спалучае ў сабе басовую і гітарную частку, хаця найбольш вядомы з-за ўжываньня яго Тоні Левінам - Сьціке Чэпмэна (Chapman Stick).

• Сляйд — тэхніка выкарыстоўваемая часьцей дзеля гры на безладавае бас-ґітары. Пры сляйдзе пасьля звлячэньня гуку правае рукой, палец левай не адпускаецца рухаецца па грыфу, тым самым зьмяняя вышыню гуку.

• Слэп — асаблівая пэркусіўнае тэхніка. Каб звлеч гук слэпам трэба моцна ўдарыць па струне косткай вялікага пальцу. У асноўным выкарыстоўваецца музыкамі граючымі фанк.

• Тэпінг — прыём перайшэдшы на бас са звычайнае ґітары (таксама, як гра пальцамі, альбо медыятарам). Зьнешне нагадвае гамэр-фінґэр, але падчас гры тэпінгам выкарыстоўваюцца пальцы адедзьвюх рук, што дазваляе выконваць даволі складаныя мэлядычныя малюнкі, альбо ўвогуле надаваць ілюзыю гры на дзьвюх інструмэнтах адначасова.

Вядомыя басісты

Сусьвет

• Алян Каран (Alain Carone)
• Сьців Бэйлі (Steve Bailey)
• Флі (Flea)
• Кліф Бёртан (Cliff Burton)
• Філдзі (Fieldy)
• Лес Клейпул (Les Claypool)
• Стэнлі Клярк (Stanley Clarke)
• Джо ДеМая (Joey DeMaio)
• Джон Энтвістл (John Entwistle)
• Мо Фостэр (Mo Foster)
• Хэсус Ґабальдон (Jesús Gabaldón)
• Ляры Ґрэам (Larry Graham)
• Сьцюард Гэм (Stuart Hamm)
• Тасімаса Хара (Toshimasa Hara)
• Сьців Гарыс (Steve Harris)
• Джонас Гэльборґ (Jonas Hellborg)
• Энтані Джэксан (Anthony Jackson)
• Люіз Джонсан (Louis Johnson)
• Мікі Ўэй (Mikey Way)
• Джон Пол Джонс (John Paul Jones)
• Марк Кінг (Mark King)
• Ґрэґ Лейк (Greg Lake)
• Ґэдзі Лі (Geddy Lee)
• Тоні Левін (Tony Levin)
• Майкл Мэнрынґ (Michael Manring)
• Маркус Мілер (Marcus Miller)
• Джон Мьюнґ (John Myung)
• Адамі Ніці (Adami Nitti)
• Жако Пасторыюс (Jaco Pastorius)
• Джон Пацітучы (John Patitucci)
• Дамінік дзіП'яца (Dominique diPiazza)
• Маґнус Розэн (Magnus Rosen)
• Ґары Віліс (Gary Willis)
• Віктар Вутэн (Victor Wooten)
• Білі Шыан (Billy Sheehan)
• Шава Абаджан (Shavo Odadjian)
• Сьців ДзіДжорджыё (Steve DiGiorgio)
• Майк Дзёрт (Mike Dirnt)
• Пітэр Вэнц (Peter Wentz)
• Робэрт Труджылё (Robert Trujillo)
• Пол МакКартні (Paul McCartney)
• Дуф МакКаґан (Duff McKagan)

Беларусь

• Кастусь Калесьнікаў
• Дзяніс «Аліса» Барбуха
• Рамэо
• Зьміцер Астроўскі
• Аляксей Паўловіч
• Вячаслаў Сяргеенка
• Людзьміла Крукоўская
• Эдуард Юдовін
• Дзяніс Дробны
• Уладзіслаў Плюшчаў
• Вікторыя Сычэвіч
• Юрась Ляўкоў
• Яўген Броўка
• Яўген Міронаў
• Віктар Самарукаў
• Сяржук Краўчанка
• Ігар Сацэвіч
• Юры Фядзюк
• Андрусь Семянюк
• Руслан Праўда
• Акрабат
• Аляксей Зайцаў
• Ігар Сарокін
• Алесь Каліноўскі
• Алесь Ванькевіч
• Валеры Башкоў
• Уладзіслаў Кірушчанка
• Алесь Мышкевіч
• Мікалай Няронскі

Вонкавыя спасылкі

Бас-гітара — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Беларускі Онлайн часопіс для басістаў
• Сайт Мікалая Няронскага
• Сайт Валерыя Башкова
• Дарожны дзёньнік Тоні Левіна
• Жако Пасторыюс